تقویت ایمان، اعتقاد، و عاشقی با خالق هستی، جنبه دیگر درمان مسائل و مصایب روح است. انسان مؤمن و معتقد حداقل در دو بعد اساسی از ثمرات ایمان بهره می برد: حساسیت به اصول و قراردادهای دینی، اخلاقی و اجتماعی، باور به آنها، و تضمین عملی بایدها و نبایدها؛ جایگزینی آرامش روحی با هرج و مرج روانی. نتیجه هر دوی این کارکردها یکی است. به عبارت دیگر، باور بایدها و نبایدها، و عمل به آن ها، گر چه تلخ و دشوار است، محصولی شیرین به نام آرامش و رضایت خاطر دارد. «سکینه» در مفهوم آسایش و آرامش روحی، بیش از هر چیز از ایمان به دست می آید، به گونه ای که در آیین اسلام آرامش روان و ایمان، مفهومی مترادف و حداقل نزدیک به هم دارند. امام باقر فرمود: سکینه، ایمان است. امام صادق در تفسیر قول خدای عزوجل: «اوست آنکه فرو فرستاده است سکینه را در دل مؤمنان» فرمود که: مقصود از آن، ایمان است.
نیایش، هنجار طبیعی و کارکرد عملی ایمان است و آثاری چون آرامش وجدان دارد. این یک سوی واقعیت است، اما سوی دیگرش، احساس آرامش فرد در مکاشفه و شهودی است که از دعا و نیایش او حاصل می شود. دهقانی پیر در آخرین ردیف نیمکت کلیسایی خالی نشسته بود. از او پرسیدند: چه انتظاری داری؟ (توقعی نداشت) جواب داد: من به او می نگرم و او مرا می نگرد. در کش و قوس دغدغه های تجدد و شهرنشینی، نیایش و نماز آرام بخش دل های پرغوغاست در این صورت آدمیان خواهند توانست با توجه به پروردگار، عضلات و اندام های خود را آرامش بخشند، از بار گران روحی خود بکاهند، داوری خود را جلا دهند [ تقویت نفس لوامه] و نیروی کافی برای تحمل فشار و گرفتاری های زندگی در تمدن امروزی به دست آورند.
در دعا و نیایش، در قلمرو عنایت پروردگارا به روی فرد گشاده می شود و شخص رفته رفته آرامش درونی و هم آهنگی در اعمال عصبی و اخلاقی، و ظرفیت تحمل بیشتر در برابر سختی ها و محرومیت ها و غم ها و نیروی بردباری در مقابل شکست ها و دردها و بیماریها و مرگ به دست می آورد.آنکه در فکر تعالی و تقویت روح است، باید اموری را که بر خلقیات او تأثیر مثبت می گذارند بشناسد. انسان ها گر چه دو بعدی هستند، اما درجه وابستگی به مادیت یا معنویت در آنها متفاوت است. از این رو برخی از طریق معنویات، عواطف، شهود، عرفان و هنر تسکین می یابند و برخی توسط امور مادی، مثل تقویت اقتصادی، تغذیه و ویتامین‌ها آرام می شوند.
منیزیم از املاح مفیدی است که هم مانند آرام بخش های گیاهی مسکنی طبیعی، وهم مکمل متابولیسم بدن است. املاح منیزیم در سوخت و ساز و تولید انرژی که در دوران پیری کاهش می یابد، تأثیر مثبت گذاشته و روند سالمندی را کند و از پیری زودرس جلوگیری میکند. جدیدترین تحقیقات نشان می دهد، منیزیم انعطاف پذیری سیناپس ها را که در سلولهای مغزی کشت داده شده بهبود می بخشد. منیزیم در آجیل ها خصوصا پسته، گردو، بادام زمینی، ریحان و دانه غلات به وفور یافت می شود. آجیل ها، به آن علت که دارای چربی امگا۳ هستند از ابتلا به افسردگی جلوگیری، و در عین حال به کنترل استرس کمک میکنند.
تحقیقات پژوهشگران حلق و گوش و بینی در ایران نشان می دهد که موسیقی می تواند تعداد گلبولهای سفید را در خون محیطی کم کند و بر سیستم ایمنی بدن تأثیر گذارد. از این رو موسیقی می تواند به عنوان یک عامل تسکین دهنده جسمانی یا تسکین دهنده روحی بر روح و روان اثرگذار باشد. در خصوص موسیقی یک تعارض شدید علمی وجود دارد؛ به گونه ای که برخی دانشمندان، خصوصا عالمان دینی موسیقی را مضر می دانند و برخی نگرش مثبت به آن دارند. به نظر می رسد این تعارض، تا حدود زیادی با تعادل حل می شود. بدین معنا که مشکلات را افراط در کمیت و نوع موسیقی پدید می آورد. مهم ترین و ساده ترین عارضه ای که از موسیقی به دست می آید صدای گوش خراش و آزار دهنده آن است که سیستم عصبی را وارونه، و به جای آرامش بخشی استرس زایی میکند.
شواهد بیان میکند که استرس از واقعیات ناگزیر بشر امروز است. حال اگر راهی برای استخلاص از تنش روانی وجود ندارد، پس باید آن را مدیریت یا مهار کرد. هیچگاه نباید خود را در اختیار استرس قرار داد، بلکه باید استرس را در اختیار گرفت؛ تقویت ایمان، تعلق و حساسیت های اخلاقی، شیوه های اساسی تضعیف تنش‌ها هستند؛ زدودن ضعف نفس و استحکام دل، بردباری و تحمل را افزایش می دهد؛ برای انسان قوی دل، عزت و خواری، ثروت و تهیدستی، مدح و مذمت بیهوده دیگران، و تقلب لیل و نهارا چندان تفاوتی ندارد و در جامعه با هر حرکتی به چپ و راست نمی دود و چون کوه پابرجای می ماند.
مادی گرایی قدرت فن آوری را برای سلطه بر انسان و تحقیر او افزایش می دهد. افرادی که ارزش زیادی را برای اهداف مادی خود قائل می شوند، نسبت به افرادی که چندان مادی گرا نیستند، بسیار غمگین تر خواهند بود. اگر تندرستی را فدای کسب ثروت (مادیت) کنید. در آینده باید ثروت را فدای تندرستی کنید. خوش بینی را سادگی و فریب تعریف نکنیم، خوش بینی اگر لطماتی اقتصادی به ما بزند، آثار مثبت آن در مقایسه با آثار کج خیالی و بدبینی خیلی بیشتر است. خوش بینان صادق به مراتب استرس کمتر و عمر طولانی تر دارند. پروفسور مجید سمیعی، متخصص و جراح مغز و اعصاب، عقیده دارد انسان های خوش بین کمتر بیمار می شوند.
رفاقت «مادیت» و «کار» را باید به نفع سلامت روان توجیه کرد. بدین معنی: کار بیش از اینکه جوابگوی مادیت ما باشد، باید پاسخگوی نیازهای روانی باشد. برای کاهش استرس، تعادل بین کار و آسایش، نیازی قهری است. انسان عاقل، و در فکر سلامت، گاهی باید به خود مرخصی بدهد و به طبیعت خداوندی پناه ببرد. اگر زندگی مان را در چنبره کار قرار دهیم، در بسیاری از موارد، حتی کنار رایانه ها، شبانه روز ما باید ۲۵ ساعت و بیشتر باشد.
منبع: رمز سلامت و طول عمر، حسین حسنی، 84-79، مؤسسه بوستان کتاب، قم، چاپ اول، 1391
