تهيه كنندگان: عبدالامير كربلايي و ف. مدرك
منبع:راسخون
مساجد در اهر
مسجد جامع اهر
مسجد جامع اهر در كوچه مسجد جمعه اين شهر واقع شده و منسوب به دوره سلجوقي و اتابكان است. اين مسجد از نظر شيوه معماري و تزيينات از مساجد بسيار زيباي استان مي باشد. در ورودي مسجد طاق نماي آجري و ازاره معمولي دارد. بر بالاي آن لوحه ها و در لچك هاي آن پنچ گل نقش بسته است. سنگ نبشته بالاي سر در حاوي تاريخ و نام باني آن مي باشد.
مسجد جامع خروانق اهر
اين بنا در روستاي خروانق در 45 کيلومتري شهر ورزقان– از توابع آذربايجان خاوري – واقع است. بناي اصلي مسجد به سده هاي ششم و هفتم هجري منسوب مي باشد که در دوره قاجاريه مرمت و تعمير شده است. درازاي اين مسجد 60/19 متر و پهناي آن 80 /13 متر و قطر گنبد اصلي آن 8/5 متر است. فضاي زير گنبد از پنجره هاي ديوار خاوري نور مي گيرد. در بخش شمالي بنا که مقطعي صليب وار دارد سکوي مرتفعي است که ازطريق پلکاني که از مدخل ديوار شمالي شروع مي شود، قابل دسترسي است. در اصل، تنها مدخل فضاي زير گنبد، از طريق ايوان بوده که بعد ها با برش مورب گوشه شمالي ديوار راهروي ديگري به اين فضا باز کرده اند. در شمال گنبد خانه، اتاق طويلي با در گنبد، طاق نما و پنجره هاي باريک وجود دارد که تنها از طريق مدخل شمالي مي توان به آن وارد شد. گمان مي رود که اين فضا به نمازخانه بانوان يا قرائت قرآن اختصاص داشته است. ظاهرا بناي فعلي مسجد در دوره شاه صفي (در عهد صفوي) احداث و در دوره قاجار تعمير شده باشد. در اين مسجد دو کبيته نيز وجود دارد.
بقعه شيخ شهاب الدين
شهر تاريخي و زيباي اهر، به نام مدفن عارف بزگوار شيخ شهاب الدين اهري، درتاريخ معروف و مشهور است. بقعه اين عارف نام دار در بخش جنوبي اهر در محوطه بسيار با صفايي كه گردشگاه اهالي اين شهر مي باشد، بنا شده است. بقعه شيخ شهاب الدين داراي يك ايوان بزرگ، دو مناره بلند، دو ايوان كوچك و مسجد بزرگ و خانقاه معروف به قوشخانه و اتاق هاي كوچك دراطراف بقعه، همين طور چيني خانه يا چله خانه و مسجد كوچك مي باشد. در صحن اين بقعه كه با حصارهاي سنگي بسيار زيبايي محصور شده آرامگاه شيخ بزرگوار قرار دارد. در داخل مسجد كوچك در ضلع جنوبي آن دستخط شيخ بهايي محمد عاملي به چشم مي خورد كه تاريخ آن مربوط به سال 1018 هجري قمري است. تاريخ بناي بقعه را به دوره صفويه نسبت مي دهند. بناي مقبره و مسجد شيخ شهاب الدين در مقايسه با بقعه شيخ امين الدين جبراييل در كلخوران اردبيل استادانه تر است. در واقع گچبري، معماري و نقاشي مسجد شيخ شهاب الدين حد كمال اين هنر را مي رساند. شباهت معماري دو بنا به علت همزمان بودن آنهاست و هر دو نيز به امر شاه عباس صفوي ساخته شد. شيخ شهاب الدين اهري از عرفاي مشهور قرن هفتم هجري است كه در اين مكان به هدايت و ارشاد طالبان حق و طريقت پرداخته و به درجه قطب نايل گرديده است. شيخ شهاب الدين داراي مذهب شيعه اثني عشري از سلسله مباركه طريقت ذهبيه بوده و طريقت خود او شهابيه نام داشته است. مرحوم سيد ابوالقاسم نباتي (مجنون شاه قراجه داغي) در سال 1250 هجري قمري در تعريف اهر و بقعه شيخ شهاب الدين اهري چنين سرود:
اي خوشا خاك قراداغ كه خلدآيين است
منظر ماه و ملك مهبط حورالعين است
عرش با آن عظمت سجده كند بر خاكش
زانكه آرامگه شيخ شهاب الدين است
تپه هاي باستاني در اهر
لاري تپه اهر
اين تپه در روستاي قلعه لر در 8 كيلومتري جاده اهر به تبريز واقع مي باشد.
تپه باستاني غامال تپه سي اهر
در قريه شكرلو در 30 كيلومتري شمال باختري هوراند و در كناره خاوري رودخانه جين سو واقع شده است. اين تپه به دوره اشكانيان و قرون اوليه اسلام منسوب مي باشد.
تپه باستاني كرنالو اهر
اين تپه در روستاي كرنالوي اهر قرار دارد.
تپه باستاني برمس اهر
اين تپه در روستاي برمس اهر واقع مي باشد.
تپه نقاره اهر
در جنوب خاوري دهكده نقاره اهر واقع بوده و به دوره اشكاني و اوايل دوران اسلامي مربوط است.
هاچا تپه سي اهر
در 21 كيلومتري خاور اهر واقع بوده و به دوره اشكاني و اسلامي مربوط مي باشد.
قره تپه اهر
در روستاي علي آباد واقع بوده و به هزاره اول قبل از ميلاد مربوط است.
تپه باستاني رواسجان اهر
در روستاي رواسجان، در 10 كيلومتري باختر اهر واقع است.
مطلب تپه سي اهر
مربوط به دوره اشكاني و اوايل اسلام بوده و در كناره خاوري جين سو و روستاي شكرلو واقع شده است
سنگ نبشته ها و کتيبه ها
سنگ نبشته سقندل اهر
اين كتيبه در كوهي به نام زاعي يا قيه در دو كيلومتري خاور ورزقان از توابع اهر قرار دارد. درازاي آن 115 و پهناي آن 47 سانتي متر و مشتمل برگرفته از : 10 سطر است. اين كتيبه را محمد جواد مشكور كشف كرد و درسال 1330 شمسي آن را به جهانيان شناساند. همين كتيبه را بعدها دانشمند اوراتوشناس گرجي به نام مليكشويلي از روي عكس آن خواند و نتيجه پژوهش خود را در اين باره در سال 1960 انتشار داد. اين كتيبه به ساردوي دوم (33-750 ق. م) پسر آرگيشتي اول تعلق دارد و در آن از حمله به ناحيه كوهستاني پولو آدري و گشودن 21 دژ و تصرف 45 يا 44 شهر در يك روز، سخن مي رود. مليكشويلي حدس زده است كه پولو آدري محل زندگي يك طايفه كوه نشين در شمال آذربايجان ايران بوده و كتيبه به حوادث سال هاي 45- 747 قبل از ميلاد مربوط مي شود.
رباط ها و کاروانسراها
رباط شاه عباسي گويجه بيل اهر
گردنه گويجه بيل در 93 كيلومتري تبريز و 24 كيلومتري اهر قرار دارد. در اين ناحيه دو كاروان سراي قديمي وجود دارد كه در زمستان ها مورد استفاده كاروانيان قرار مي گرفت. در مسير تبريز به اهر ابتدا به كاروان سراي علياي گردنه بر مي خوريم كه به فاصله 3 كيلومتر از ابتداي گردنه ساخته شده است. محل بناي كاروان سرا، دامنه كوه در جايي واقع مي باشد كه كم تر در معرض كولاك برف و طوفان ها قرار مي گيرد. حجم بنا 21× 30 متر، سقف تمام حجره ها ضربي آجري و از نوع مدور در پنج رديف ساخته شده است. كاروان سراي دوم (سفلي) به فاصله 7 كيلومتر از كاروانسراي عليا در محوطه اي مسطح و مشرف به رودخانه قرار دارد. اين كاروانسرا محوطه بزرگ تر و گسترده تري را در بر گرفته و از دو بخش، شامل حياط و قسمت مسقف كه داراي حجرات متعددي مي باشد، تشكيل شده است. مصالح ساختماني اين كاروانسرا مانند كاروانسراي علياي گردنه است. نوع بنا و سبك معماري آن نشان مي دهد كه هر دو هم زمان ساخته شده اند.
شهرستان بستان آباد
موقعيت جغرافيائي
بستان آباد يكي از شهرستانهاي مهم شانزده گانه استان آذربايجان شرقي است كه در 45 كيلومتري شرق تبريز در مسير ترانزيتي تبريز-تهران و تبريز-سراب و اردبيل واقع است. اين شهرستان بين شهرستانهاي مراغه، هريس، هشترود، ميانه، تبريز و سراب (از شمال به هريس، از جنوب به شهرستان هشترود، از غرب به تبريز، از شرق به شهرستانهاي سراب و ميانه و از جنوب غربي به شهرستان مراغه) محدود مي شود و از نظر جغرافيايي بين 46 درجه و 30 دقيقه و 47 درجه و 14 دقيقه طول شرقي و 37 درجه و 32 دقيقه و 38 درجه و 4 دقيقه عرض شمالي قرار گرفته است. ارتفاع شهرستان بستان آباد از سطح آزاد درياف 1679-1740 متر مي باشد. مساحت اين شهرستان 2969-3/2850 كيلومتر است كه در مقايسه با مساحت كل استان 4/6 درصد را به خود اختصاص داده است. بستان آباد شامل سه قسمت بستان آباد عليا، سفلاواسكي كند مي باشد كه مجموعه مركز شهرستان را تشكيل مي دهند.
چگونگي پستي و بلنديها و ارتفاعات و ...
بستان آباد منطقه ايست كوهستاني كه سراسر قسمت جنوبيش را كوههاي پربرف و مرتفع پوشانده است. شمال آن در امتداد كوههاي بزغوش و غرب اين شهرستان در امتداد كوههاي مورو داغ به ارتفاع 2960 متر در دنباله كوههاي مورو داغ و بزغوش بنام تك آلتي و گردنه معروف شبلي قرار گرفته است. مرتفعترين نقطه شهرستان كوه سهند به ارتفاع 3772 متر مي باشد. ارتفاعات مهم آن عبارتند از:
1- كوه سهند به ارتفاع 3772 متر سومين قله استان بعد از سبلان به ارتفاع 4800 متر و آرارات به ارتفاع 3913 تا 5154 متر مي باشد. دامنه هاي اين كوه را 25 فرسنگ تخمين مي زنند. اين كوه سرچشمه رودخانه هاي اوجان، مهرانه رود، سهند و آلمالو است كه عمده آب مشروب شهر تبريز از چشمه ها و سيلابها و ذخائر ارضي اين كوه تامين مي گردد.
2- كوه شبلي به ارتفاع 1654 متر كه جاده تهران – تبريز از آن عبور مي كند و يكي از معروفترين گردنه هاي ايران در آن واقع شده است (كه كمتر راننده و مسافري پيدا مي شود كه از آن خاطره اي نداشته باشد.)
3- كوه آلتي به ارتفاع 2560 متر در شمال آبادي شبلي واقع است كه در قله آن دكلهاي رايو و تلويزيون نصب شده است.
4- بيوك داغ به ارتفاع 2960 متر
5- قباق داغ به ارتفاع 2904 متر
6- دروانه داغ به ارتفاع 2954 متر
7- بزداغ به ارتفاع 3605 متر
8- كوه حيدربابا (اين كوه از لحاظ زمين شناسي عظمت چنداني ندارد ولي از ديدگاه اجتماعي مي توان به اهميت آن از نظر موردخطاب بودن ادبي در اشعار استاد شهريار اشاره كرد).
وضعيت آب و هوايي و ميزان بارندگي در شهرستان
آب و هواي بستان آباد به دليل قرار گرفتن در دامنه كوهستان سهند در زمستان سرد و پربرف و دوره يخبندانش طولاني و در تابستان معتدل و مطبوع است. هواي اين شهرستان شش ماه از سال خشك و شش ماه ديگر مرطوب مي باشد. رژيم بارندگي آن داراي دو حداكثر در ماههاي ارديبهشت و خرداد كه با يك حداقل در ماههاي تير و مرداد قطع مي شود. بنابراين اختلاف فصل بارندگي در اين شهرستان زياد مي باشد. با توجه به كليماتوگرام اين شهرستان ملاحظه مي كنيم كه 2 ماه خيلي خشك در خرداد و تير و 2 ماه خشك در شهريور و مهر و 2 ماه نيمه خشك در آذر و آبان و 6 ماه مرطوب از آذر الي ارديبهشت دارد متوسط بارندگي سالانه آن 300 ميليمتر و بخير آن 250 ميليمتر مي باشد تبخير حقيقي آن نسبت به بارندگي 93 درصد مي باشد. متوسط درجه حرارت آن 8 درجه سانتي گراد مي باشد. اين شهر 6 ماه يخبندان است كه روزهاي يخبندان در ماههاي مختلف سال متفاوت است. درجه دماي اين شهر گاهاً بسيار سرد مي شود بطوريكه بنابه نقل يكي از شبهاي زمستان 1342 درجه هواي شهر به 38 درجه زيرصفر رسيده كه از شدت سرما حيوانات وحشي به شهر پناه آورده اند.
وضعيت پوشش گياهي، جنگل و مرتع
گياهان طبيعي منطقه اغلب به علت تبديل مراتع به زمين كشاورزي از بين رفته و مقدار كمي از آنها از جمله گرافيدها و خار شتر و انواع Dietalel ديده مي شود. در دوره ها و نقاط گود اطراف روستاها كه آب زيرزميني بالا و رطوبت ياد است درختان زبان گنجشك و تبريزي و نارون ديده مي شود.
منابع آب شهرستان
باتوجه به بارندگي زياد در منطقه از منابع آبي مختلفي در اين شهرستان مي توان آب استحصال نمود.
آبهاي سطح الارضي:
1- رودخانه اوجان چاي كه از دامنه ولي كوه سهند سرچشمه مي گيرد.
2- رودخانه سعيدآباد كه از به هم پيوستن دو رودخانه هزارچاي و متنق بوجود مي آيد.
3- پيرلي چاي كه از جنوب روستاي اسفنگره سرچشمه مي گيرد و به رود اوجان چاي مي پيوندد.
4- آيقرچاي كه از دامنه اروانه داغ و چياق داغ سرچشمه مي گيرد و به اوجان چاي مي پيوندد.
5- رودخانه قازان چاي از دامنه هاي شرقي سهند سرچشمه مي گيرد و به بهادرچاي مي ريزد.
وضعيت اشتغال :
در كل شهرستان افراد بيكار كم مي باشند كه دليل آن نه به خاطر وجود اشتغال مفيد و كافي در جهت توليد و بلكه بعلت اولاً وجود كار آزاد و ثانياً تراكم كم جمعيت بعلت محروميتها مي باشد. از كل جمعيت اين شهرستان 750 نفر بيكار وجود دارد. در طرف مقابل جمعيت شاغل نيز 33000 نفر مي باشد. كه چنانچه در بخشهاي مختلف توضيح خواهيم داد به كارهاي كشاورزي، دامداري و شغل آزاد مشغولند.
وضعيت آموزشي:
تعداد كل دانش آموزان شهرستان 24746 نفر مي باشد و از اين تعداد 2778 نفر شهري و 21968 نفر روستائي مي باشند. از تعداد كل دانش آموز روستائي 15407 نفر در مقطع ابتدائي، 3786 نفر در مقطع راهنمايي و 619 نفر دبيرستان و از تعداد كل دانش آموز شهري 2131 نفر در مقطع ابتدائي، 1225 نفر در مقطع راهنمائي و 1426 نفر دبيرستان و 316 نفر در ساير مقاطع مشغول به تحصيل مي باشند.
آثار و ابنيه تاريخي :
1- عمارت نائب السلطنه: اين عمارت در سال 1212 هـ ق بنا گرديده است كه اكنون از او فقط خرابه اي برجاي مانده است. اين بنا در كنار راه خيرآباد و چمن اوجان است.
2- نادر تپه سي: در اين محال آثار بنا و ساختمان مشاهده مي شود كه گويا نادرشاه در زمان حيات خود در آنجا اقامت گزيده است اين تپه در قسمت جنوب شهر بستان آباد واقع است و متعلق به دوران مغول مي باشد.
3- قزل كوشك: ساختمان و قصر سلطنتي شاهان مغول
4- تپه طاحونه (ديرمان تپه سي): بين رودخانه صبرلو و حاج آقا مي باشد كه داراي آثار زياد و بسيار مرموز است.
5- جانقور: كه جايگاه شهر اوجان است.
6- گورستان آبادي ديزناب و امين آباد كه سنگ نوشته هاي قبور با خط و زبان عربي در قرون هفت و هشت نوشته شده اند.
زبان و ادبيات:
تنها زبان رايج در منطقه تركي آذري مي باشد كه البته در لهجه ها و گويش ها مثل تمام شهرهاي استان تفاوت وجود دارد. زبان مكاتبه اي مردم منطقه مانند ساير نقاط كشور ايران زبان فارسي مي باشد. اكثر شعراي محلي اشعار خود را به زبان تركي مي سرايند. زبان تركي علاوه بر زبان محاوره اي مردم، نقش اساسي در حفظ فرهنگ و آداب و رسوم منطقه داشته بطوريكه تمام مثلها و ادبيات شفاهي و اشعار در مناسبتها و ايام مذهبي به زبان تركي است و مردم منطقه تعصب خاص به اين زبان دارند.
باورها و اعتقادات:
مذهب: كليه اهالي شهرسان ملسمان و مذهب شيعه اثني عشري دارند.
اعتقادات:
ويژگي مهم فرهنگي بعد مذهبي و پايبندي مردم به اسلام و نماز و حقايق آنهاست. حفظ تمام شئون و هنجارهاي اسلامي در اكثر مردم حاكم است و از اين روست كه بسياري از ناهنجاريها از جمله فساد اخلاقي و منكرات در آنها وجود ندارد. محدوديت عام زنان در قبل و بعد از انقلاب و نظارت خانواده بر افراد آن باعث شده كه فرهنگ ابتذال غرب در آن وجود نداشته باشد.
هنجارها:
راه و روش و رفتار اجتماعي مردم به شيوه سنتي و اسلامي بوده و برخوردها متناسب با رفتارهاي اسلامي نشات گرفته است.
ارزشها :
مردم منطقه ارزش خاصي به مقدسات و نواميس خود قائلند. ارزشهاي مادي نيز كم وبيش در حد معقول در بين افراد رواج دارد.
اساطير:
همانا اسطوره هاي مردم مثل تمام مسلمانان پيامبر و ائمه مي باشند كه درمراسمات مصداق عيني آن قابل مشاهده مي باشد. همچنين خوي و منش شهيدان بعنوان الگو در بين مردم مطرح مي باشد.
دين:
دين تمام مردم بستان آباد اسلام و شيعه اثناعشري مي باشد و در شهرستان فرقه خاصي موجود نمي باشد.
وضعيت اقتصادي:
اقتصاد منطقه بستان آباد در درجه اول، اقتصادي است وابسته به كشاورزي و دامداري كه نشات گرفته از وجود آب و زمين مرغوب و در نتيجه شرايطي مطلوب براي گسترش اين بخش و بخشهاي وابسته به آن گرديده است. چنانچه در بخش كشاورزي محصولاتي چون غلات و سيب زميني از توليد بالا و مرغوبيت مناسب برخوردار است و در بخش دامداري و در قسمت لبنيات و خصوصاً پنير از شهرت بسزائي برخوردار مي باشد. شغل اصلي مردم كشاورزي، دامداري، قاليبافي است و مشاغل آزاد مي باشد در اكثر روستاهاي تابع بستان آباد قاليبافي روستائي با نقشه روستاباف، بسيار رونق و رواج دارد و از منابع بزرگ درآمد مردم مي باشد.
بعلت وجود معادن مختلف در كوههاي مجاور، كارخانه هاي مجهزي در كنار جاده تبريز- بستان آباد تاسيس شده است كه رونق بسزائي به اقتصاد و منابع شهرستان بخشيده است. گذشته از آن واحدها و كارخانه هاي مختلف از جمله صابون سازي، قندريزي ، حلاجي، كشبافي، توليد مواد غذائي در مركز شهرستان مشغول به كار مي باشند كه از نظر اشتغال زائي حائز اهميت مي باشند. در سالهاي اخير كاميونداري و خدمات حمل و نقل در رديف عمده ترين مشاغل بستان آباد درآمده و تعدادي از طبقه جوانو فعال آن به اين شغل روي آورده اند. آنچه از نظر اقتصادي در اين منطقه حائز اهميت مي باشد قرار گرفتن بستان آباد در مسير جاده ترانزيتي تبريز- تهران و تبريز- اردبيل است كه اين امر در توسعه و گسترش اقتصادي شهرستان و توجه مردم به داد و ستد با روستاهاي اقماري بسيار مؤثر مي باشد ايجاد مراكز حمل و نقل و بنگاههاي باربري و انبارهاي كالاي كشاورزي در بستان آباد، بر ميزان حجم داد و ستد و گسترش روابط بازرگاني افزوده است.
تجارت عمده بستان آباد بعد از غلات و سيب زميني، پنير و خيارشور و مواد غذائي است كه از نظر رتبه آماري داراي رتبه اي بالا در سطح استان و حتي كشور مي باشد. بستان آباد با تحت پوشش قرار دادن خريد شير اغلب روستاهاي كردستان و اردبيل و خلخال و ميانه و ايلات داراي توليد لبنيات بسيار مرغوب و بالائي است كه در كل كشور شهرت بسزائي دارد.
گذشته از مباحث فوق در بخش صنعت گامهاي مؤثري در اين منظور صورت گرفته است كه از آن جمله ايجاد شهرت صنعتي بستان آباد مي باشد كه در اثر فعاليت هاي طاقت فرساي فرماندار وقت، طي صورت جسه اي توسط مجمع عمومي شركت شهركهاي صنعتي ايران به تصويب وزيران محترم صنايع، كشاورزي، نيرو، اقتصاد، مسكن و شهرسازي و سازمان برنامه و بودجه رسيده و در حدود 85/407128 مترمربع زمين توسط اهالي بستان آباد و روستاهاي اشرف آباد به شهرك واگذار شده و تاكنون مبلغ 254 ميليون ريال اعتبار تخصيص يافته و از نظر اجراي پروژه شهرك در حال حاضر فعال و خيابانهاي آن مسيرگشائي براي نقشه شركت شهركهاي صنعتي استان شده است ولي اعتباري براي سال جاري (77) تابحال پيش بيني نشده است.
وضعيت كشاورزي:
كل اراضي زير كشت و آيش شهرستان طبق آمار سازمان كشاورزي استان در سال 1375 قريب به 137050 هكتار مي باشد كه اعم از ديم و آبي در آنها محصولات زراعي به اشكال مختلف كشت مي شود. از كل اراضي زير كشت و آيش 2/80% آن (يعني حدود 109946) به كشت ديم اختصاص دارد.
وضعيت صنعت:
1612- از آنجا كه بستان آباد به مركز استان يعني تبريز نزديك است لذا كارخانجات متعددي در بستان آباد و مسير بستان آباد- تبريز قرار گرفته است در عين حال در خود شهرستان واحدهاي صنعتي فعال مشغول بكارند كه كم و بيش در رشد اقتصادي و اشتغال زائي منطقه مؤثرند كه شامل كارخانجات كش و قيطان، سماور و بخاري، ادارات كشاورزي و ساختماني، جوراب، مواد غذائي (نمك، آرد، قند) نايلون و نايلكس و صابون و غيره مي باشد. گذشته از موارد مذكور شهرستان بستان آباد داراي صنايع دستي و صنعتي از قبيل فرش بافي و جاجيم بافي و ... مي باشد كه از لحاظ ارزآوري داراي اهميت فراواني مي باشند. اعم از صنايع كارخانه اي و صنايع لبنيات كه بيشتر به صورت سنتي و واحدهاي كوچك توليد مي شود داراي اهميت فراواني مي باشد كه از نظر كيفيت داراي رتبه بالا مي باشد و همانطور كه در فصول قبلي به آن پرداختيم داراي شهرت فراواني مي باشد.گذشته از صنايع فوق صنايع حمل و نقل نيز در بستان آباد داراي اهميت زيادي مي باشد. در كل شهرستان حدود 18 واحد باربري شهري مي باشد و حدود 839 كاميون در شبكه حمل و نقل آن فعال مي باشند كه رقم قابل توجهي مي باشد. ولي با اين همه وجود يك سيستم حمل و نقل اصولي و برنامه ريزي شده در شهرستان احساس مي شود تا از طريق آن وضعيت اقتصادي شهرستان شكوفاتر شود.
همچنين بدليل وجود آبگرمهاي متعدد در منطقه صنعت توريسم نيز مي تواند در اين منطقه بطور اصولي شك گيرد كه در اين راستا فرمانداري بستان آباد اقدامات مثبتي كرده است كه اميد است با شكل گيري اين صنعت بصورت بنيادي گامي بزرگ در پيشبرد اقتصاد كشور برداشته شود.
وضعيت معدن :
در شهرستان بستان آباد معادن گچ و پوكه و سنگ وجود دارد كه زير نظر مستقيم اداره معادن و فلزات اداره مي شود
ادامه دارد.../خ
