دانستنی هایی راجع به گردو و فواید آن

تاریخچه درخت گردو

گردو با نام علمی Juglans regia از خانوادهٔ Juglandaceae که در فارسی دری چهار مغز خوانده می شود ، از میوهای گرد، با دو پوسته، یکی نرم و سبزرنگ که به تدریج خشک می‌شود و از بین می‌رود و دیگری سخت و چوبی است. مغز آن خوراکی است و روغن فراوان دارد.

گردو، میوه مغزدار باارزشی است که انواع مختلفی دارد. گردو منبع عالی پروتئین، فیبر، ویتامین‌ها، آنتی اکسیدان‌ ها و مواد معدنی است. واژه جوز معرب گوچ پارسی میانه به همین معنی است.مغز گردو و بذر کتان دارای بیشترین اندازه اسید چرب امگا ۳ در میان مواد غذایی گیاهی هستند.

مهمترین گردو های موجود دردنیا معروف به گردوی ایرانی ، گردو تویسرکان است، زیرا ابتدا از ایران به خاور میانه و از آنجا به یونان و روم و سپس به انگلستان و بعد به آمریکا برده شده است. گردو ی ایرانی تنها گونه‌ای از این خانواده است که مغز آن از نظر خوراکی مصرف اقتصادی دارد.

گردوی معمولی درختی است یک پایه که بلندی آن از ۱۰ تا ۲۵ متر قابل تغییر است، گردو دارای برگهای مرکب شانه‌ای است و درختی یک پایه است که گلهای نر و ماده روی یک درخت به صورت جدا گانه ظاهر می‌شوند.

گامت‌های ماده گردو دگر گشن است گرده افشانی آن به وسیله باد انجام می‌شود و حشرات در آن نقشی ندارند.برابر بررسی‌های دیرین شناسی گیاهی و گرده‌شناسی در روی کرهٔ زمین، گونه‌های مختلف گردو از زمان‌های بسیار قدیم به ویژه از دوران سوم زمین‌شناسی وجود داشته است.

از دوران چهارم زمین‌شناسی به بعد آثار درخت گردو از جمله گردهٔ آن در کشورهای اروپای شرقی به دست آمده است.منشاء درخت گردو را آسیای غربی و نواحی هیمالیا می‌دانند. مغز گردو نوعی خشکبار مقوی است که با خارج کردن آن از پوسته سخت گردو قابل استفاده‌است.

مغز گردو را با نام غذای مغز نیز بیان کرده‌اند، زیرا مغز گردو سرشار از امگا۳ است که باعث کارکرد بهتر مغز می‌شود. ۱۵ درصد از چربی‌های مغز گردو از نوع غیر اشباع است که برای سلامتی بدن بسیار مفید و سودمند هستند.یک چهارم فنجان مغز گردو، در حدود ۸٫۹۰ درصد نیاز روزانه بدن به این چربی ضروری را تامین می‌ کند.4

خواص گردو

گردو را که می‌شناسید؟ همانی که هر چه مغزش چاق و سفیدتر باشد، قیمتش نجومی‌تر می‌شود. همانی که گرمی آن نفس گیر، اما مقوی است و روغن آن از رفقای قدیمی قلب و کنترل‌کننده خوب کلسترول خون است. این مغز پرخاصیت از نظر طب سنتی گرم و خشک است. طبع گرم آن ترشح هورمون های تیروئیدی و طبع خشک آن ترشح هورمون انسولین را تغییر می دهد و به تنظیم قند خون کمک می کند.1

فواید گردو

در ۱۰۰ گرم آن ۶۲۵ کالری و در یک عـــدد آن ۳۰ کالری انرژی نهفته است. فسفر آن با ماهی و تخم مرغ قابل قیاس است و ویتامین B آن موجب آرامش اعصاب و خوابی مطلوب می شود.1

آرایش

ضماد گردوی تر را برای بهبود کبودی و ضربه بر روی آن می گذارند که بسیار مفید و سودمند است .

دمل و جوش

برای درمان دمل سودایی چرکین مغز گردو را بخایند و روی آن گذارند .

زخم و قرحه

برای درمان زخم صمغ گردو را بکوبند و بر قرحه گرم پاشند یا داخل مرهم کنند.2

گردو وقتی با انجیر، مویز یا کشمش همراه شود برای تقویت مغز و حواس مفید است. مصرف روزانه سه عدد آن به همراه نان و پنیر، میان وعده خوبی برای مدرسه دانش آموز و مغز نافعی برای کنترل تری گلیسرید و کلسترول بد خون است. البته فندق و بادام نیز تا حدودی این مزایا را دارد، ولی نه به اندازه گردو!1

اگر گرم مزاجید بدانید

اگر پرانرژی و چالاک هستید، رنگ پوست تان سرخ و تیره و رگ هایتان نمایان است، اغلب اوقات عطش زیادی دارید و ضربان قلب تان قوی، اندام های پرخون، محرک و فعالی دارید بدانید که گرم مزاج هستید و نباید در مصرف گردو زیاده روی کنید.

چراکه مصرف بیش از حد آن موجب التهاب، یبوست، جوش، کهیر، تنگی نفس، بوی تند ادرار، پرفشاری خون، آشفتگی، بیقراری، سرگیجه، افزایش میل جنسی، سوزش لثه ها و دهان و تنبلی کبد می شود و بدانید همیشه پس از خوردن گردو دهان را با آب بشویید و ماست یا میوه جات ترش بخورید.1

ویتامین‌ ها و مواد معدنی گردو

گردو منبع خوبی از برخی ویتامین ها و مواد معدنی است. از جمله‌ی آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

مس

این ماده‌ی معدنی موجب تقویت سلامت قلب می‌شود. کمک به عملکرد سیستم ایمنی بدن، استخوان‌ها و اعصاب نیز از سایر وظایف این ماده‌ی معدنی است.

اسید فولیک

با عنوان فولات و ویتامین B۹ نیز شناخته می‌شود. اسید فولیک وظایف زیستی (بیولوژیکی) بسیاری برعهده دارد. کمبود ویتامین B۹ در دوران بارداری باعث تولد نوزاد ناقص می‌شود.

فسفر

نزدیک به ۱٪ بدن ما را فسفر تشکیل می‌دهد. این ماده‌ی معدنی به‌طور عمده در استخوان‌ها یافت می‌شود و وظایف بسیاری را در بدن برعهده دارد.

ویتامین B۶

این ویتامین به تقویت سیستم ایمنی و سلامت دستگاه عصبی کمک می‌کند. کمبود این ویتامین باعث کم خونی (آنمی) می‌شود.

منگنز

بیشترین مقدار این ماده‌ی معدنی مهم در مغزها، غلات کامل، میوه‌ها و سبزیجات یافت می‌شود.

ویتامین E

گاما-توکوفرول مؤثرترین شکل ویتامین E در مبارزه با انواع سرطان است. گردو محتوی مقدار زیادی از این شکل ویتامین E است.3

گردوی سیاه شده نخورید

گردوی خشک، ویتامین C و ویتامین E کمتری دارد و طبع آن گرم تر است. به دلیل این که حاوی اسیدهای چرب غیراشباع است، در اثر خشک شدن در شرایط نامساعد خیلی زود طعم آن تند و تلخ و رنگش سیاه و دانه های سفید رنگی رویش ظاهر می شود و این نشان دهنده آن است که به توکسین آلوده و سمی و زیانبار شده است.1

عوارض احتمالی و مضرات گردو

به‌طور کلی گردو ماده‌ی غذایی بسیار سالمی است. ولی ممکن است عده‌ای به آن حساسیت داشته باشند. همچنین گردو می‌تواند موجب مختل شدن جذب برخی مواد معدنی در بدن شود.

حساسیت به گردو

گردو در میان ۸ ماده‌ی غذایی حساسیت‌زا قرار دارد. ممکن است علائم حساسیت به گردو بسیار شدید باشد. گردو می‌تواند باعث بروز آنافیلاکسی (بیش‌دفاعی) در فرد شود. این پدیده در صورت عدم درمان مناسب باعث مرگ فرد خواهد شد. افرادی که به گردو حساسیت دارند باید به‌طور کامل از مصرف آن خودداری کنند.

کاهش جذب مواد معدنی

مانند همه‌ی مغزها گردو نیز سرشار از اسید فیتیک است. اسید فیتیک با عنوان فیتات نیز شناخته می‌شود. اسید فیتیک می‌تواند جذب برخی مواد معدنی مانند روی و آهن را در دستگاه گوارشی مختل می‌کند. این پدیده در صورتی بروز می‌کند که رژیم غذایی فرد محتوی مقدار بالایی اسید فیتیک باشد.

میزان اسید فیتیک در رژیم غذایی‌ِ افرادی که مقدار کمی روی و آهن مصرف می‌کنند بالاتر است، بنابراین بیشتر از دیگران در معرض کمبود مواد معدنی‌اند.3

از دستفروش گردوی تازه نخرید

حتما بارها از سوی کارشناسان بهداشت شنیده اید که از دستفروش ها مواد غذایی نخرید. این موضوع درباره گردو هم صدق می کند.

بخصوص انواع تازه آن که در ظروف آب نمک یا در کیسه های نایلونی نگهداری و عرضه می شود و مشکل اصلی ، دست های آلوده دستفروشان دوره گردی است که این گردوها را آماده می کنند.

دست هایی که احتمال آلوده بودن آن به عفونت های باکتریایی بخصوص میکروب های مدفوعی زیاد است و براحتی می تواند به بافت محصول نفوذ کرده و بشدت گریبان مصرف کننده را بگیرد و در این میان کودکان، سالمندان و بیماران به دلیل داشتن سیستم ایمنی ضعیف تر آسیب پذیرتر بوده و مقاومتشان در برابر این قبیل عفونت ها خیلی کم است.1

پینوشتها
1.www.rastineh.com
2.www.namnak.com
3.www.chetor.com
4.www.tazechin.com