پژوهشگران علوم رفتاری در دانشگاه ویسکانسین- مدیسن کشور امریکا می گویند نتایج بررسی های صورت گرفته نشان میدهد، موشها نیز همانند انسانها در رفتار خود از پدران الگوبرداری کرده و همانطور که پدرانشان با آنها رفتار کردهاند با فرزندان خود در آینده رفتار خواهند کرد. در دنیای پستانداران، بیشتر وظایف برعهده مادران است و مراقبتهای پدرانه تنها در پنج درصد از گونههای مختلف پستانداران دیده میشود، اما اطلاعات دقیقی درخصوص مراقبتهای پدرانه در دنیای حیوانات وجود ندارد.
محققان با بررسی رفتارهای پدرانه در موشها دریافتهاند، موشهای نر که پدران بیخیال و سهل انگاری داشتهاند در آینده کمتر به رشد و پرورش فرزندان خود اهمیت میدهند؛ همچنین موشهایی با پدران نامهربان همان رفتار را نسبت به فرزندان خود در آینده بروز میدهند. نتایج به دست آمده در این مطالعه نشان میدهد، رفتارهای پدرانه به نسلهای بعدی و از پدر به پسر منتقل میشود.
دکتر ” کاترین مارلر ” از متخصصان علوم رفتاری دانشگاه ویسکانسین- مدیسون تأکید میکند: نمونههای بسیار کمی از مدلهای حیوانی برای بررسی رفتارهای پدرانه وجود دارد و آنالیز نمونه رفتار پدرانه در دنیای موشها میتواند یک مدل نسبی از رفتار پیچیده انسان ایجاد کند.
در مطالعات قبلی بر روی موشهای صحرایی و میمون وروت مشخص شده بود، میزان مراقبتهای مادرانه تأثیر مستقیمی بر سطح استرس فرزندان دارد؛ اکنون محققان قصد دارند اثرات مشابه مراقبتهای پدرانه را بر روی فرزندان موشها مورد بررسی قرار دهند.
نتایج این پژوهش در مجله Proceedings of the Royal Society B منتشر شده است.
صفات ارثی که کودک از پدر خود به ارث می برد کدامند ؟
یکی از عوامل غیرقابل انکار در سرنوشت انسان، قانون وراثت است. خصوصیّات روحی و اخلاقی همچون ویژگیهای جسمانی از طریق عوامل وراثتی (ژنها) از والدین به فرزندان منتقل میشود.صفات ارثی پدر : زمانی که شما مشتاقانه منتظر به دنیا آمدن فرزندتان هستید، ممکن است برای شما و اطرافیان هم این سوال به وجود بیاید که فرزند شما بیشتر شبیه چه کسی است پدر یا مادر ؟
اکثر مردم در مورد رنگ چشم و وزن نوزاد پس از تولد سوال میپرسند، اما موارد دیگری مانند رنگ مو و….. وجود دارد. حتما میدانید بعضی از صفات ارثی هستند و از والدین به فرزندان به ارث میرسند.
در ادامه به ۷ صفت اشاره میکنیم که کودک احتمالا از پدر خود به ارث میبرد:
قد : به طور کلی، شکل ظاهری و فیزیک جسمی کودک بیشتر از زنهای پدر به ارث برده میشود که ناشی از قانون بقای انسان است، از آنجایی که بقای ما به استقامت جسمانی و بنیه بستگی داشت، جنس مونث ترجیح میداد شریک مذکری برای خود پیدا کند که از لحاظ جسمی نسبت به بقیه برتری داشته باشد.سلامت دندان : اگر دندانهای پدر شما دارای پوسیدگی یا به اصطلاح کرمخوردگی است، احتمال اینکه این ویژگی به شما هم به ارث برسد زیاد است، با مراجعه به دندانپزشک مشکل دندانهای خود را حل کنید.
چال لپ : معمولا خانمها به چال لپ علاقه دارند و آن را مانند یک زینت در چهره به حساب میآورند. خبر خوب در مورد چال لپ این است که این یک ویژگی غالب است. بنابراین کودک شما به احتمال زیاد این ویژگی را از پدر به ارث میبرد.
شکل ظاهری انگشتان پا : شکل ظاهری انگشتان پای فرزند شما معمولا از پدرش به ارث برده میشود. به خصوص انگشتان پای که حالت پرهای دارند معمولا از سندروم آپرت (Apert syndrome) و از پدرانی که بالای ۴۰ سال سن دارند به ارث برده میشود.
اثر انگشت : برخی معتقد هستند اثر انگشت طوری طراحی شده است که پدران از طریق آن بتوانند هویت فرزندان خود را شناسایی کنند. این میتواند یک ویژگی ژنتیکی شگفت انگیز باشد که هنوز هم پس از نسلها این ویژگی از پدر به فرزند منتقل میشود.
اختلالات روانی : اختلال دو قطبی و اختلال افسردگی از جمله اختلالات روانی قرار هستند که به کروموزم Y پیوند خوردهاند. این یک رابطه خاص است و زمانی اتفاق میافتد که یک پدر از طریق آن میتواند سلامت روانی یا اختلالت روانی خود را از طریق کروموزوم Y به پسرش منتقل کند.
چپ یا راست دست بودن : اگر والدین شما یکی راست دست و دیگری چپ دست باشند احتمالا شما این ویژگی را از پدر خود به ارث میبرید و دست غالب شما مشابه دست غالب پدر شما خواهد بود.
کودک خود را دوقلویی همسان با پدر او بدانید، معمولا اولین کلماتی که کودک به زبان میآورد (بابا) است، و همیشه از دیدن پدر خود ۱۰ برابر بیشتر به وجد میآید.
هر چند ممکن است بعضی صفات ارثی از پدر یا مادر به کودک منتقل شود اما فراموش نکنید طبیعت طوری طراحی شده است که بتواند از طریق تغییر در ژنتیک انسانهای جدیدی را به وجود بیاورد.
بنابراین هیچوقت در مورد افرادی که در مورد آنها چیزی نمیدانید، قضاوت نکنید. شما هیچوقت نمیدانید که در دنیای آنها چه از لحاظ ژنتیکی و چه از لحاظ زندگی واقعی چه میگذرد.
ما همه افرادی هستیم که ممکن است بعضی ویژگیها را از والدین خود به ارث بده باشیم اما یک انسان منحصر به فرد هستیم و برای هدف و منظور خاصی پا به جهان گذاشتهایم.
مروری بر ساختار ژنتیک
بدن انسان دارای ۴۶ کروموزوم است در واقع ۲۳ جفت کروموزم که در یک تعادل عالی در کنار هم قرار گرفتهاند. این جفتها DNA نامیده میشوند که از چهار حرف T، C، G و A تشکیل شدهاند.اینها شبیه یک نردبان طناب مانند به دور هم تابیده شدهاند. یک سر رشته DNA از خصوصیات مادر و سر دیگر آن از خصوصیات پدر ارث میبرد. جفت آخر (جفت ۲۳) یک کروموزوم جنسی است و میتواند XX (مونث) یا XY (مذکر) باشد.
بعضی اوقات ممکن است جهش ژنتیکی رخ دهد و به شکلهایی مانند سندروم داون، بیماریهای داسیشکل یا سندروم X شکننده بروز داده شود.
ژن غالب
ابتدا نگاهی به زیستشناسی و اینکه طبیعت چگونه بدون دخالت انسان کارش را انجام میدهد، بپردازیم.در در حالی که اکثر افراد تصور میکنند که نسبت صفات ارثی که کودک ار پدر و مادر خود دریافت میکند ۵۰ – ۵۰ است، اما عملا تحقیقات نشان میدهد این صفات کمی به طور غیرمنصفانه تقسیم میشود.
شما ۶۰ درصد بیشتر از رفتارهای فعال خود را از پدر خود به ارث میبرید، زیرا طبیعت یک اولویت طبیعی برای غالب بودن این ژنها دارد.
این امر ناشی از اپی ژنتیک پیچیده (complex epigenetics) یا روشی است که DNA شما نشان داده میدهد.
اپی ژنتیک در رنگ چشم و شکل ظاهری شما تاثیر میگذارد، همچنین سلامتی و تندرستی شما را هم تحتتاثیر قرار میدهد.
اگر به این فکر میکنید که اگر مشکل یا بیماری را از مادر خود به ارث ببرید احتمال اینکه حالت خفیفتری داشته باشد تا اینکه از پدر خود به ارث ببرید باید در جواب بگوییم بستگی به این دارد که شما رفتارهای خوب و بد خود را از کدام خانواده به ارث ببرید.
استثنائات در طبیعت
ژنتیک عجیب و پیچیده است. خانوادهای ممکن است با مشاهده مشخصات ظاهری خود تصور کنند که کودکی با هیکل درشت خواهند داشت اما زمانی که فرزند آنها به دنیا بیاید، ممکن است یک دختر شیرین و ریز نقش داشته باشند.همه و حتی مادر کودک ممکن است از این اتفاق شوکه شوند اما این فقط یک اتفاق ساده در طبیعت است با یک جابجایی و تغییر در کدگذاری DNA میتواند یک فرد جدید با خصوصیات جدیدی را به وجود بیاورد.
یکی از چیزهایی که باید در زمینه ژنتیک و صفات ارثی بدانید این است که مطالعات اخیر نشان دادهاند احتمال جهش ژنتیکی در مردان چهار برابر بیشتر است زیرا آنها تا پیری به تولید اسپرم ادامه میدهند.
اما زنها در زمان تولد تمام تخمکهایی که در طول عمر خود آزاد میکنند را با خود حمل میکنند. سن در کیفیت تولید مثل هم مرد و هم زن نقش مهمی ایفا میکند.
الگوبرداری بچهها از رفتار والدین به صورت انتخابی اتفاق نمیافتد، یعنی اینطور نیست که فقط جذب استعدادها و مهارتهای شما شوند، بچهها رفتارهایی که شما در خودتان دوست ندارید را هم میبینند و به همان روش الگوبرداری میکنند. بنابرین بیشتر رفتارهایی که در فرزندتان میبینید، جایی ریشه در رفتارهای یکی از والدین دارد.
الگوبرداری بچه ها از رفتار والدین انتخابی نیست!
الگوبرداری بچهها از رفتار والدین به صورت انتخابی اتفاق نمیافتد، یعنی اینطور نیست که فقط جذب استعدادها و مهارتهای شما شوند، بچهها رفتارهایی که شما در خودتان دوست ندارید را هم میبینند و به همان روش الگوبرداری میکنند. بنابرین بیشتر رفتارهایی که در فرزندتان میبینید، جایی ریشه در رفتارهای یکی از والدین دارد.نگین خیلی زود از کوره در میرود. صبر و طاقت شنیدن حرفهای بقیه را ندارد و قبل از این که بداند دقیقا موضوع چیست، فرصت حرف را از طرف مقابل میگیرد و برآشفته میشود. پدر و مادر نگین اوائل از این رفتارش شاکی بودند اما خیلی زود پی بردند که این الگوی رفتاری، دقیقا رفتار نیما، پدر نگین در زمانهای خستگی و کلافگی است.
چه کنیم که رفتار منفی والدین به بچه ها منتقل نشود؟
احتمالا میپرسید والدین چطور میتوانند رفتاری که دوست ندارند، اما خودشان به فرزندشان منتقل کردهاند را حذف کنند؟قبل از هر چیز این الگوهای رفتاری را در خودتان ببینید و بپذیرید. با انکار، ندیدن، نپذیرفتن گوشزدهای دیگران و رو برگرداندن، چیزی درست نخواهد شد.
گام بعدی این است که در مورد رفتارهای نامناسب خودتان با فرزندتان حرف بزنید، مثلا بگویید:
«دیروز عصر رفتاری از من دیدی که من خودم آن را دوست ندارم.»
در ادامه لازم است برایش الگوهای دیگری ایجاد کنید تا او بداند در هر موقعیتی رفتارهای متفاوتی میتواند داشته باشد و انتخاب با خود او است.
بهتر است در مورد موقعیتهای واقعی زندگی خودتان حرف بزنید:
«دیروز که من و مامان در مورد خرید خونه حرف میزدیم من خسته بودم و زود عصبانی شدم و داد زدم. اما الان که به دیروز فکر میکنم، میبینم بهتر بود حرفش را تا آخر میشنیدم. او هم دلیلهای منطقی و خوبی داشت. خوب بود صبر میکردم حرفش تمام میشد و بعد من هم حرفم را آرام میگفتم. یک راه دیگر هم داشتم، میشد به مامانت بگم که الان خستهام و بهتره بعدا در این مورد حرف بزنیم. با این کار هیچکدوم ناراحت نمیشدیم و در وقت بهتری با هم آرام حرف میزدیم.»
رفتار فرزندتان، همانی نمیشود که شما میخواهید!
در نهایت، یادتان باشد که الگو گرفتن فرزندان از شما بدان معنا نیست که او تبدیل به همانی خواهد شد که شما میخواهید! او میبیند، یاد میگیرد، الگو برمیدارد، الگوها را کنار هم میچیند و در نهایت بر اساس شخصیت و علایق خودش انتخاب میکند، رفتار میکند و شکل میگیرد. شما قرار است در این راه راهنمای او برای انتخاب بهتر و شکوفایی بیشتر باشید.منبع: سایت سیمرغ
سایت زندگی سالم
سایت نی نی سایت