15 بهمن 1388 / 19 صفر المظفر 1431 / 4 فوریه 2010

1) 15 بهمن ماه سال 1357 هجري شمسي: پس از تعيين اعضاي شوراي انقلاب حضرت امام خميني(رحمة الله علیه) رهبر فقيه انقلاب اسلامي رئيس دولت موقت را نيز برگزيدند. حضرت امام در حكم خويش برنامه ها و وظايف دولت موقت را نيز برگزيدند. حضرت امام در حكم خويش برنامه ها و وظايف دولت موقت را معين كرده بودندو اين دولت را موظف كردن همه پرسي درباره تغيير نظام سياسي كشور و تشكيل مجلس مؤسسان براي تصويب قانون اساسي نظام جديد اقدام كند. همچنان كاركنان نخست وزيري به منظور پشتباني از مبارزات خونين ملت مسلمان و در جهت همبستگي با اين نهضت اعتصاب كردند. در چند پايگاه هوايي نيز قيام هايي برضد رژيم و به جانبداري از قيام مردم مسلمان صورت گرفت. كه به بازداشت عده زيادي از افراد نيروي هوايي منجر شد. در تهران و شهر هاي ديگر كشور با وجود برقراري حكومت نظامي عده زيادي از مردم در خيابانها به تظاهرات پرداختندو در درگيرهايي كه روي داد شماري از مردم مجروح شدند.

2) گذاشتن سنگ بناي دانشگاه تهران (1313ش): طرح تأسيس دانشگاه تهران در سال 1313 شمسي به صورت لايحه قانوني به مجلس شوراي ملي ارائه شد و پس از تصويب به مرحله اجرا در آمد. دانشگاه تهران از مدارس عالي آن زمان مانند مدرسه عالي طب و مدرسه حقوق و علوم تشكيل مي‏شد. اين دانشگاه در بدو تأسيس شامل شش دانشكده به نام‏هاي: علوم طبي، انساني، تربيتي، سياسي، اقتصادي و فني بود و رياست آن را از سال تأسيس تا سال 1317 شمسي دكتر عيسي صديق با همكاري دكتر علي اصغر حكمت به عهده داشتند. استقلال دانشگاه تهران از نظر اداري و فني در زمان وزارت دكتر علي اكبر سياسي در 1321 ش عملي شد و نخستين بار بر طبق مقررات قانون استقلال دانشگاه، رئيسان دانشكده‏ها از ميان استادان و با موافقت نظر و رأي آنان برگزيده شدند. همچنين رييس دانشگاه نيز از ميان رييس دانشكده‏ها به رأي شوراي دانشگاه انتخاب گرديد.

3) ترور ناكام "محمدرضا پهلوي" در جريان مراسم سالگرد تأسيس دانشگاه تهران (1327ش): در روز پانزدهم بهمن 1327 ش، طبق معمول سال‏هاي گذشته، محمدرضا پهلوي در مراسم جشن سالگرد تأسيس دانشگاه تهران شركت كرد كه با سوء قصد يكي از عكاسان مواجه گرديد ولي آسيبي به وي وارد نشد. پس از اين حادثه، حكومت نظامي در شهر اعلام گرديد و تحقيقات درباره ضارب آغاز شد و نتيجه تحقيقات به اين منجر گرديد كه ضارب از اعضاي حزب توده ايران بوده است. از اين‏رو حزب توده نيز غيرقانوني اعلام شد و فعّالان آن به زندان افتادند. اين ترور، زمينه تأسيس مجلس مؤسسان را براي افزايش اختيارات شاه پديد آورد كه در آن، شاه حق انحلال مجلس شوراي ملي را به دست آورد. اين مجلس در نهايت دو ماه و نيم بعد در اول ارديبهشت 1328 ش گشايش يافت.

4) رحلت عالم، فقيه و اديب بزرگوار، آيت اللَّه "ملا محمد جواد صافي گلپايگاني" (1337 ش): آيت‏اللَّه آخوند ملامحمد جواد صافي گلپايگاني در سال 1294 ش (1287 ق) در بيت علم و تقوا در گلپايگان به دنيا آمد. وي به اقتضاي شوق فطري و سيره خانوادگي، از همان آغاز نوجواني، به تحصيل علوم ديني روي آورد و پس از اتمام مقدمات و سطح، در محضر حضرات آيات: سيد محمد باقردرچه‏اي، ميرزا جهانگير خان قشقايي، حاج‏آقا نوراللَّه اصفهاني، آقا محمدتقي نجفي اصفهاني، ميرزا هاشم چهارسوقي خوانساري و شيخ محمدعلي ثقة الاسلام به مدراج بالا علمي دست يافت. آيت‏اللَّه صافي‏كه از همدرسان حضرات آيات سيد حسين بروجردي، حاج آقا رحيم ارباب و سيد ابوالحسن اصفهاني بود، از آن پس به تدريس روي آورد و همزمان به درس آيت‏اللَّه شيخ فضل‏اللَّه نوري در تهران حاضر شد. ايشان پس از آن ساكن گلپايگان گرديد و ضمن تدريس و تأليف به ارشاد مردم پرداخت ضمن اين كه از فعاليت‏هاي سياسي نيز غافل نبود. از جمله اقدامات ايشان، مي‏توان مبارزه بي‏امان با انحرافات و مفاسد ديني مانند بهائيت و تصوف دروغين، مخالفت با خان‏ها و فئودال‏ها، رويارويي با كشف حجاب و مفاسد دوران پهلوي و احياء شعائر ديني و بزرگداشت‏هاي مذهبي نام برد. همچنين از آيت‏اللَّه صافي تأليفات گوناگون بر جاي مانده كه رساله‏هاي متعدد فقهي، مصباح الفلاح در 2 جلد در اخلاق، گنجينه گهر در حديث و ديوان اشعار از آن جمله است. سرانجام آن بزرگوار در شب پانزدهم بهمن 1337 ش برابر با 25 رجب 1378 ق در هشتاد و هشت سالگي در گلپايگان بدرود حيات گفت و پس از تشييع باشكوه در زادگاهش و نيز قم و نماز آيت‏اللَّه بروجردي، در مسجد بالاسر حرم حضرت معصومه(س) مدفون گرديد.

5) پيام "امام خميني"(رحمة الله علیه) مبني بر ادامه مبارزه و اعتصابات تا پيروزي نهايي (1357ش)

6) مخالفت بختيار با تشكيل دولت موقت انقلاب (1357 ش): در حالي كه پس از ورود امام به ايران، مبارزات مردم با رژيم شاه با سرعت بيشتري به هدف خود نزديك مي‏شد، شاپور بختيار، آخرين نخست‏وزير اين رژيم در مصاحبه‏اي تلاش كرد تا مردم را آرام كند. وي كه با تظاهر به دموكراسي و آزادي‏خواهي مي‏كوشيد مردم را از ادامه انقلاب منصرف كند، در اين مصاحبه اعلام كرد كه به امام خميني اجازه نمي‏دهد دولت موقت تشكيل دهد. اين در حالي بود كه به خاطر تشديد تظاهرات و اعتصاب‏هاي مردم در شهرهاي مختلف، تمرّد و فرار نظاميان از پادگان‏ها و همچنين استعفاي پي‏درپي مقامات دولتي و نمايندگان مجلس، كنترل كشور عملاً از دست حكومت خارج شده بود.

7) راه اندازي پالايشگاه بيد بلند (1362ش)

8) 19صفرسال1250هجري قمري: سيد عبدالباقي آلوسي بغدادي ازعلماي گرانقدراهل سنت درعراق متولد شد. او تحصيلاتش را نزد پدرش آغازكرد و سپس با بهره گيري ازدانش ديگرعالمان به تحصيل ادامه داد. «اَوضَحُ مَنهَج درمناسك حج، اَسعَهُ كتاب و فيضاتُ القريحه» ازآثارآلوسي بغدادي است.

9) 19صفرسال1330هجري قمري: محمد عليشاه قاجاركه سران مشروطه اورا ازسلطنت خلع كرده بودند، پس از تلاشي دوباره براي كسب امتيازات ازدست رفته بار دوم راهي سرزمين روسيه شد. او كه درسال1327هجري قمري با تصرف تهران بدست مجاهدان به سفارت روسيه پناهنده شده بود پس ازشكست مجدد ازانقلابيون با وضعي رقت باررهسپاراين كشورشد. محمد عليشاه درنخستين فرارش به روسيه پس ازمدتي با مشاهده آشفتگي اوضاع مملكت با حمايت روسها به ايران بازگشت اما با مخالفت مجاهدان مشروطه خواه مواجه شد ومجدداً متواري شد و پس از درخواست ازسفارت روسيه اجازه ورود به اين كشوررا ازمقامات روسي گرفت.

10) تولد "ابو معشر بلخي" منجم شهير ايراني (171 ق): ابومعشر بلخي به خاطر علاقه به ستاره‏شناسي به بغداد رفت و به تحصيل در اين رشته پرداخت. وي از منابع مختلفي كه به زبان‏هاي عربي، هندي، يوناني و سرياني نوشته شده بود، استفاده كردتا آن كه مشهورترين منجم عصر خود شد. آثار علمي ابومعشر بلخي تا قرن‏ها پس از مرگش در جهان اسلام و غرب، معتبر بود. بر اساس ديدگاه ابومعشر، همه‏ي معارف، منشاء الهي دارد و نشانه‏هاي وحي خداوندي در هر علمي، به چشم مي‏خورد. آثار ابومعشر به دليل برداشتن بخش هايي از متون كهني كه اصل آن‏ها از بين رفته، قابل توجه است. از مهم‏ترين آثار به جاي مانده از اين منجم مسلمان، مي‏توان به كتاب‏هاي اَلْمَدْخَلُ الكَبير و اَلْمَواليدُ الصَّغيرَةُ اشاره كرد.

11) رحلت فقيه جليل آيت اللَّه "سيدمرتضي لنگرودي" (1383 ق): آيت اللَّه حاج سيدمرتضي لنگرودي در سال 1306 ق در حومه‏ي لنگرود در شمال ايران به دنيا آمد و در جواني براي ادامه‏ي تحصيل به قزوين رفت. او سپس در تهران از محضر آيت اللَّه تنكابني علوم ديني و فقه را آموخت. ايشان در سال 1338 به نجف سفر كرد و سال‏ها از حوزه‏ي درس ميرزاي ناييني بهره‏مند شد، تا اين كه به درجه‏ي اجتهاد نايل آمد و در زمره‏ي مدرسين حوزه‏ي علميه‏ي نجف قرار گرفت. آيت اللَّه لنگرودي، مدت‏ها در حوزه‏ي قم به تدريس اشتغال داشت و كتاب‏هايي را نيز به رشته‏ي تحرير درآورد. ايشان در 77 سالگي درگذشت.

12) 4 فوريه سال 1945 ميلادي : كنفرانس سياسي ايالات در شبه جزيره كريمه در جنوب روسيه و شمال درياي سياه آغاز شد. هدف از تشكيل اين كنفرانس بحت درباره مشكلات سياسي نظامي پس از جنگ و تقسيم آلمان به چهار منطقه بود. در اين كنفرانس براي تسليم و تصرف آلمان تصميم نهايي گرفته شد و مقرر گرديد كه آلمان بدون قيد و شرط تسليم شود. و دولتهاي آمريكاو انگلستان و روسيه هر يك منطقه اي از آلمان را تصرف كنند. از فرانسه نيز دعوت شد به عنوان عضو چهارم كمسيون نظارت منطقه اي را به عهده گيرد.از ديگر تصميمات كنفرانس يالتا خلع سلاح آلمان ، محاكمه و مجازات جنايتكاران جنگ و وادار كردن آلمان به پرداخت غرامت مي توان نام برد. هم چنين مقرر شد به وضعيت نابسامان لهستان نيز رسيدگي شود.

13) تولد "آلفرد كبير" امپراتور بريتانيا معروف به نجيب‏ترين پادشاه انگلستان (848م) (ر.ك: 5 مه)

14) مرگ "جِيمز كوك" دريانورد و مكتشف انگليسي (1779م): جِيمز كوك، دريانورد انگليسي در 30 آوريل 1728 م به دنيا آمد. وي گر چه در خانواده‏اي فقير زندگي مي‏كرد و تا 13 سالگ شاگرد يك خواروبار فروش بود، اما در سال 1755 م وارد نيروي دريايى انگلستان شد و به علت لياقت و كارداني خود تا مقام درياسالاري ارتقا يافت. سفرهاي دريايى جِيمز كوك منجر به حاكميت و آغاز استعمار انگلستان در نقاطي از جهان از جمله جزاير هاوايى، استراليا و زلاندنو و... گرديد. كوك در سال 1768م به سفري طولاني دست زد كه ترسيم نقشه عبور سياره زهره هدف اصلي آن بود. از ديگر اقدامات وي، سفر به اقيانوس آرام بود كه طي آن موفق به اثبات بطلان شايعه وجود قاره بزرگ جنوبي گرديد. در جريان اين سفر، كوك مناطق اقيانوس جنوبگان و نواحي استراليا را كشف كرد. وي در سفرهاي خود، دور زمين را با كشتي طي كرد و از بعضي مناطق نقشه‏برداري نمود. كاپيتان جِيمز كوك سرانجام در چهارم فوريه 1779م در 51 سالگي توسط يكي از بوميان جزاير هاوايي كشته شد.

15) شكست ارتش روسيه و انگليس از قواي عثماني در جريان جنگ جهاني اول(1915م): در سال‏هاي دهه اول قرن بيستم، روابط عثماني با آلمان به تدريج پيشرفت كرد و به همين خاطر دولت عثماني در سال 1914 به دنبال آلمان، به متفقين اعلام جنگ داد. در نتيجه روسيه و انگلستان به منظور تصرف سرزمين‏هاي عثماني با هم متحد شدند. هم‏زمان با عمليات متفقين، تحريكات انگلستان به ويژه در عراق نتيجه بخشيد و شريف حسين در عراق عليه حكومت عثماني قيام نمود و باعث شد تا ضربه شديدي به دولت عثماني وارد آيد. اين در حالي بود كه عثماني‏ها به علت عدم كفايت سياسي و لياقت نظامي به طور هم‏زمان در 6 جبهه به جنگ با متفقين مشغول بودند. در اين ضمن، اقدامات متفقين براي ورود از راه دريا و خشكي به تنگه داردانل با شكست مواجه شد. هدف اصلي متفقين تصرف شبه جزيره "گاليپولي" و تسلط بر تنگه داردانل بود تا بتوانند ضمن گشودن جبهه جديدي براي فشار بر متحدين، راه دريايى كمك‏رساني به روسيه را هموار نمايند. در اين عمليات كه در 4 فوريه 1915 م رخ داد، قواي متفق در آن ناحيه شكست سختي از ترك‏ها به رهبري مصطفي كمال پاشا خوردند. اين، بزرگ‏ترين پيروزي عثماني‏ها در اين منطقه بود و دشمن با تحمل يك‏صد و بيست هزار كشته، مجبور به عقب‏نشيني از آن ناحيه گرديد. با اين حال، امپراتوري عثماني در پايان جنگ جهاني اول با توطئه و تحريكات دول استعماري، فروپاشيد و امت اسلامي قطعه قطعه گرديد.

16) تشكيل كنفرانس "يالتا" با حضور سران متفقين در اواخر جنگ جهاني دوم (1945م): كنفرانس تاريخي يالتا از چهارم فوريه 1945م با شركت استالين، روزولت و چرچيل رهبران شوروي، امريكا و انگلستان در شهر يالتا در اوكراين برگزار شد تا تسليم بي‏قيد و شرط آلمان نازي در جنگ دوم جهاني را بررسي نمايند. اعلاميه نهايى كنفرانس يالتا نيز بيشتر به آينده آلمان و نحوه تقسيم آن و ضوابط تشكيل يك مجمع جديد جهاني يا سازمان ملل متحد اختصاص داشت. درباره آينده لهستان، كه از ابتداي جنگ، تحت اشغال شوروي و آلمان قرار داشت، استالين نظر خود درباره شناسايى دولت دست‏نشانده شوروي در آن كشور و تغيير مرزهاي شرقي لهستان را به كرسي نشاند و توافق درباره انتخاب حكومت آينده كشورهاي آزاد شده از يوغ فاشيسم بر اساس اصول دموكراتيك، هيچ گونه تضميني درباره چگونگي انتخاب آزاد حكومت‏هاي اين كشورها در برنداشت. برنده اصلي كنفرانس يالتا، استالين، ديكتاتور شوروي سابق بود كه با زيركي و مكر خود، روزولت، رئيس جمهور امريكا را فريفت و مسائل مطرح شده در كنفرانس را به نفع خود به پايان برد.

17) روز ملي و استقلال "سري‏لانكا" از استعمار انگلستان (1948م): كشور جزيره‏اي جمهوري سري‏لانكا با65/610 كيلومتر مربع مساحتْ در جنوب هند قرار دارد. پايتخت آن كلمبو نام دارد و مردم آن داراي زبان سينْهالي و مذاهب بودايى، هندو، مسيحي و اسلام مي‏باشند. سري‏لانكا جمعيتي نزديك به 19 ميليون نفر دارد و پيش‏بيني مي‏شود جمعيت اين كشور تا سال 2025م در حدود 23/5 ميليون نفر گردد و واحد پول سري‏لانكا روپيه است. از اوايل قرن شانزدهم، پرتغالي‏ها كنترل نواحي ساحلي سري‏لانكا را به دست گرفتند، اما در اواسط قرن هفدهم جاي خود را به استعمار هلند دادند. از سال 1798م، سري‏لانكا مستعمره رسمي انگلستان شد تا اين كه پس از جنگ دوم جهاني نهضت استقلال‏طلبي سيلان به وجود آمد. اعطاي آزادي‏هاي ظاهري توسط انگليس، استقلال‏خواهان را راضي نكرد تا اين كه در چهارم فوريه سال 1948م، سري‏لانكا به استقلال كامل دست يافت. در سال 1972م نوع حكومت سري‏لانكا از فرمانداري كل به جمهوري و نام آن از سيلان به سري‏لانكا تغيير يافت. مهم‏ترين مشكل داخلي سري‏لانكا، استقلال‏طلبي اقليت بزرگ تاميلي است كه با مخالفت دولت مواجه شده و جنگ داخلي پرتلفات و پرهزينه‏اي را به اين كشور تحميل كرده است.