بي آلايشي سيره ي نبوي صلي الله عليه و آله و سلم
بسياري از انسان هاي برجسته و صاحبان موقعيت اجتماعي، شؤوني براي خود قايل اند که در سلوک فردي و اجتماعي آنان تأثير مي گذارد؛ تا آن جا که انجام کوچک ترين امور مربوط به خويش را از اطرافيان انتظار دارند و رسيدگي به امور شخصي را منافي شأن و شخصيت خود مي پندارند.
اين برخورد نشانه ي خود برتر بيني و تکبر است. رسول خدا صلي الله عليه و آله اين خوي و صفت را ناپسند مي شمرد و از آن دوري مي جست؛ همچنان که در سيره آن حضرت آمده است: «روي زمين مي نشست و برآن مي خوابيد و بر آن غذا مي خورد. به دست خود کفش و جامه خويش را پينه مي زد و مي دوخت، و در را به روي واردان مي گشود و از گوسفند و شتر شير مي دوشيد. هرگاه خدمت کار او از آسياب کردن گندم خسته مي شد، به کمک او مي شتافت و آب وضوي خويش را خود تهيه مي کرد. موقع نشستن تکيه نمي داد و در کار خانه به همسرانش کمک مي کرد. دعوت هر بنده و آزاده را مي پذيرفت و هديه را هر چند اندک، قبول مي کرد. بر هر مرکب معمولي سوار مي شد و ديگري را نيز پشت سر خود مي نشاند. بر مرکب بي زين هم مي نشست و پياده و با پاي برهنه و بدون بالاپوش و عمامه نيز راه مي رفت. جنازه را تشييع مي کرد و در دورترين نقطه مدينه به عيادت بيماران مي رفت و با فقيران و تنگ دستان مي نشست و با آنان غذا مي خورد . در لباس و غذا خود را بر بردگان خويش برتري نمي داد ....». (1)
امام صادق عليه السلام فرمود : « زني بياباني خدمت رسول خدا صلي الله عليه و آله رسيد، در حالي که حضرت روي زمين نشسته بود، گفت: اي رسول خدا! همچون بردگان روي زمين مي نشيني و همچون آنان غذا مي خوري؟ پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود: چه بنده اي از من بنده تر است؟!» (2)
برخي افراد برخوردهاي دور از آداب و عادي و صميمي را نمي پذيرفتند و با رتبه هاي پايين تر از خود هم گام و هم سخن نمي شوند. با چنين افرادي نمي توان به راحتي به گفت و گو نشست و ارتباط برقرار کرد، اما انسان هاي بي آلايش، شخصيتي استوار، روان و معتدل دارند و از هر گفته، و رفتار ديگران رنجيده و آشفته نمي گردند.
رسول خدا صلي الله عليه و آله مي فرمود: «پنج کار را تا دم مرگ رها نمي کنم؛ پوشيدن جامه ي پشمين، سوار شدن بر الاغ پالان دار، غذا خوردن با بردگان، تعمير کفش خود به دستان خويش و سلام کردن بر کودکان». (3)
آنچه حضرت همواره از آن پرهيز مي نمود، تشريفات زندگي بود.
/س
اين برخورد نشانه ي خود برتر بيني و تکبر است. رسول خدا صلي الله عليه و آله اين خوي و صفت را ناپسند مي شمرد و از آن دوري مي جست؛ همچنان که در سيره آن حضرت آمده است: «روي زمين مي نشست و برآن مي خوابيد و بر آن غذا مي خورد. به دست خود کفش و جامه خويش را پينه مي زد و مي دوخت، و در را به روي واردان مي گشود و از گوسفند و شتر شير مي دوشيد. هرگاه خدمت کار او از آسياب کردن گندم خسته مي شد، به کمک او مي شتافت و آب وضوي خويش را خود تهيه مي کرد. موقع نشستن تکيه نمي داد و در کار خانه به همسرانش کمک مي کرد. دعوت هر بنده و آزاده را مي پذيرفت و هديه را هر چند اندک، قبول مي کرد. بر هر مرکب معمولي سوار مي شد و ديگري را نيز پشت سر خود مي نشاند. بر مرکب بي زين هم مي نشست و پياده و با پاي برهنه و بدون بالاپوش و عمامه نيز راه مي رفت. جنازه را تشييع مي کرد و در دورترين نقطه مدينه به عيادت بيماران مي رفت و با فقيران و تنگ دستان مي نشست و با آنان غذا مي خورد . در لباس و غذا خود را بر بردگان خويش برتري نمي داد ....». (1)
امام صادق عليه السلام فرمود : « زني بياباني خدمت رسول خدا صلي الله عليه و آله رسيد، در حالي که حضرت روي زمين نشسته بود، گفت: اي رسول خدا! همچون بردگان روي زمين مي نشيني و همچون آنان غذا مي خوري؟ پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود: چه بنده اي از من بنده تر است؟!» (2)
برخي افراد برخوردهاي دور از آداب و عادي و صميمي را نمي پذيرفتند و با رتبه هاي پايين تر از خود هم گام و هم سخن نمي شوند. با چنين افرادي نمي توان به راحتي به گفت و گو نشست و ارتباط برقرار کرد، اما انسان هاي بي آلايش، شخصيتي استوار، روان و معتدل دارند و از هر گفته، و رفتار ديگران رنجيده و آشفته نمي گردند.
رسول خدا صلي الله عليه و آله مي فرمود: «پنج کار را تا دم مرگ رها نمي کنم؛ پوشيدن جامه ي پشمين، سوار شدن بر الاغ پالان دار، غذا خوردن با بردگان، تعمير کفش خود به دستان خويش و سلام کردن بر کودکان». (3)
آنچه حضرت همواره از آن پرهيز مي نمود، تشريفات زندگي بود.
پي نوشت :
1. کحل البصر، ص 58.
2. بحارالأنوار، ج 16، ص 224.
3. همان، ص 225.
/س
