شوره سر یکی از انواع بیماری های پوستی مربوط به مو می باشد که بر اثر عوامل مختلف به وجود می اید و کنترل آن کار سختی نیست اما این مسئله بسیاری از دردسر ها و نگرانی های افراد جوامع می باشد که با رعایت نظافت همیشگی باز هم دچار این معضل می شوند. در این مقاله به برخی از عوامل پیشگیری و درمان جهت جلوگیری از شوره سر می پردازیم.

شوره سر چیست؟

شوره سر یک اختلال پوستی بسیار رایج است که تقریبا همه افراد را درگیر می‌کند. این بیماری یا بهتر است بگوییم که این دانه های برفی کوچولو همان سلول های مرده پوست سر هستند که می‌ریزند البته ممکن است تغییرات محیطی مثل آلودگی هوا یا تغذیه نامناسب و حتی استفاده از شامپو و رنگ مو های غیر استاندارد هم عاملی برای دامن زدن به این اختلال پوستی باشند.

شوره سر! این دانه های برفی کوچولو اما دردسر ساز را می‌توانید در خانه خود درمان کنید. شوره موی سر هم مثل دیگر مشکلات پوستی از جمله کهیر، اگزما، جوش، آکنه و … نشان‌دهنده عملکرد نامناسب کبد و سایر بیماری ها است که البته این اختلال پوستی هم قابل کنترل و درمان است؛ بهتر است بدانید که اگر همین برفک های کوچولو را درمان نکنید، می‌تواند آسیب های جدی به پوست سر شما بزند و در موارد شدید باعث ریزش مو شود.

علائم و علل شوره سر

پوسته پوسته شدن، خارش پوست، علائم اصلی شوره سر می باشد. این قبیل مو ها معمولا ایجاد کننده پوسته های سفید و چرب در مو و شانه شما هستند و اغلب در ماه های پاییز و زمستان، زمانی که هوا خیلی خشک می شود، شوره سر بیشتر می شود.

دقت کنید که تشخیص علت دقیق علایم خارش سر، پوسته پوسته شدن مو ممکن است دشوار باشد، اما در اینجا چند عامل اصلی و معمول وجود دارد، که بدان اشاره خواهیم کرد:

* پوست متورم و روغنی، به عنوان یک بیماری درماتیت سبورئیک شناخته می شود (فرم شدیدتر از شوره سر می باشد، از سن بلوغ معمولا شروع می شود و در مردان بیش از زنان اتفاق می افتد)

* شامپو زدن و شستشو مو بیش از اندازه ،یکی از عوامل حتمی شوره سر می باشد، که باعث می شود سلول های پوست تجمع پیدا کنند و دانه ها سفید روغنی را شکل دهند و به دنبال ان هم خارش ایجاد شود.

* مخمری به نام مالاسزیا، که پوست سر شما را تحریک می کند و سبب رشد بیش از حد سلول های پوست می شود

* سایر محصولات مراقبتی و بهداشتی که برای نرم کردن و تقویت مو استفاده می کنیم ممکن است باعث قزمزی و خارش شود.

* مردان بیشتر از زنان با شوره سر مواجه می شوند.

* کسانی که دارای بیماری های خاص مثل پارکینسون یا ایدز هستند بیشتر از سایرین در معرض شوره سر هستند.

* شوره سر در هر سن و جنسی اتفاق می افتد اما معمولا بعد از دوران بلوغ شکل می گیرد.

درمان‌های دارویی شوره‌‌ی سر

درمان‌های دارویی شوره‌‌ی سر شامل شامپوهای مختلفی است، برخی از این شامپوها حاوی پریتیون روی (zinc pyrithionee) هستند که قارچ‌ها و باکتری‌ها را از بین می‌برد؛ برخی دارای کتوکونازول (ketoconazole) هستند، که قارچ‌ها را از بین می‌برد؛ بعضی از آنها شامل قیر و سولفید سلنیوم هستند (selenium sulfide) که مانع از خشکی پوست روی جمجمه می‌شوند و برخی نیز دارای اسید سالیسیلک هستند که برطرف‌کننده‌ی پوسته‌ی سر است.

شوره‌ی سر ممکن است در اثر خشکی پوست سر یا یک بیماری پوستی به نامدرماتیت سبوره‌ای (seborrheic dermatitiss) ایجاد شود. همچنین عوامل دیگری چون اگزما، بیماری صدفک، یا به طور معمول رشد بیش از حد قارچی به نام مالاسزیا (malassezia) می‌توانند باعث ایجاد شوره‌ شوند. شاید برای‌تان عجیب باشد، اما ممکن است شما نیز به طور ناگهانی در معرض ابتلا به شوره‌ قرار بگیرید.

درمان های خانگی برای رفع شوره سر

آسپرین

آسپرین شامل ترکیبات فعالی به نام اسید سالیسیلک است که در بسیاری از شامپوهای مخصوص درمان شوره سر وجود دارد. برای کنترل شوره و پوسته‌ی سر،‌ دو عدد آسپرین را پودر کرده و به شامپوی خود اضافه کنید. بگذارید این ترکیب ١ الی ٢ دقیقه روی موهایتان بماند، سپس آن را خوب آب بکشید و مجددا موها را با شامپوی ساده بشویید.

روغن بوته‌ی چای

یک پژوهش نشان داد شامپوهایی که حاوی روغن بوته‌ی چای هستند، به طور چشم‌گیری در رفع شوره‌ی سر مؤثرند. می‌توانید با افزودن چند قطره روغن بوته‌ی چای به شامپوی مورد علاقه خود، شوره را رفع کنید.

جوش‌شیرین

مواد موجود در آشپزخانه‌ می‌تواند در رهایی از شر پوسته‌ها و خارش سر به شما کمک کند. موهایتان را مرطوب کنید و یک مشت جوش‌شیرین را روی آن بمالید. سپس شامپو را روی موهایتان بریزید و بلافاصله آن را با آب بشویید. جوش‌شیرین قارچ‌هایی را که عامل ایجاد شوره‌ سر هستند از بین می‌برد. ممکن است در ابتدا پوست سرتان کمی خشک شود اما بعد از چند هفته،‌ پوست سر چربی طبیعی خود را بازیابی می‌کند. استفاده از جوش‌شیرین هم موجب نرمیِ موهایتان می‌شود و هم از شر پوسته‌ی سر خلاص‌تان می‌کند.

سرکه‌ی سیب

سرکه‌ی سیب به عنوان درمان‌کننده‌ی شوره سر، میزان ‌‌PH پوست سر را تغییر می‌دهد و مانع از رشد مُخمرها در پوست می‌شود. یک چهارم فنجان سرکه‌ی سیب را با یک چهارم فنجان آب مخلوط کنید و آن را در یک قوطی اسپری بریزید و به موهایتان اسپری کنید. موهایتان را در یک حوله بپیچید و ۱۵ دقیقه الی یک ساعت صبر کنید و بعد موها را بشویید. این کار را دو بار در هفته انجام بدهید.

دهان‌شویه

برای درمان شوره سرِ شدید، موهایتان را با شامپوی همیشگی بشویید و سپس آن را با یک دهان‌شویه‌ی حاوی الکل آب بکشید. سپس از نرم‌کننده‌ی مو استفاده کنید. دهان‌شویه دارای خواص ضد قارچی است که مانع از ایجاد شوره سر می‌شود.

روغن نارگیل

روغن نارگیل یک درمان آزموده شده و مناسب برای شوره سر به شمار می‌رود و بوی خوبی نیز دارد. قبل از شست‌وشوی موها، ٣ تا ۵ قاشق غذاخوری از روغن نارگیل را روی موهایتان بریزید، آن را ماساژ بدهید و اجازه دهید یک ساعت روی سرتان بماند. سپس سرتان را با شامپو بشویید. همچنین می‌توانید از شامپویی استفاده کنید که حاوی روغن نارگیل باشد.

لیمو

درمان شوره سر را حتی می‌تواند در یخچال هم پیدا کرد. کافی است دو قاشق غذاخوری آب‌لیمو را روی موهایتان بریزید و آن را ماساژ بدهید. سپس یک قاشق چای‌خوری آب‌لیمو را در یک فنجان آب بریزید و آن را روی موها ریخته و سپس آب‌کشی نمایید. این کار را روزانه انجام دهید تا شوره سر رفع شود. خاصیت اسیدی لیمو باعث متعادل شدن ‌PH پوست سر می‌شود که به رفع شوره کمک می‌کند.

نمک

پاشیدن نمک به موها قبل از استفاده از شامپو، باعث رفع شوره می‌شود. مقداری نمک روی موهایتان بپاشید، سپس موها را ماساژ بدهید، خواهید دید که خشکی و پوسته‌ی سر به این ترتیب رفع می‌شود و موها آماده‌ی شست‌وشو خواهند بود.

آلوئه‌ ورا

با ماساژ دادن موها با آلوئه‌ ورا از شر خارش سر رها شوید. خاصیت خنک‌کنندگی آلوئه‌ ورا موجب تسکین خارش خواهد شد.

سیر

خواص ضد میکروبی سیر موجب دفع باکتری‌هایی می‌شود که عامل ایجاد شوره سر هستند. سیر را له کنید و آن را روی پوست سر بمالید. برای اجتناب از بوی بد سیر، می‌توانید آن را با عسل مخلوط کنید و قبل از شست‌وشو، موها را با این مخلوط ماساژ بدهید.

روغن زیتون

روغن زیتون یک درمان سنتی برای شوره سر است. ده قطره روغن زیتون را روی سرتان ریخته و آن را ماساژ دهید،‌ سپس موها را با حوله بپیچید و اجازه دهید تمام شب روی سرتان بماند و هنگام صبح موها را با شامپو بشویید. اگر به دنبال راهکاری ساده‌تر و سریع‌تر هستید، می‌توانید از شامپویی که حاوی روغن زیتون باشد، استفاده کنید.

شامپوها یکسان نیستند

اگر پوست سر شما خارش داشته باشد، ممکن است بتوانید با استفاده از شامپوهایی که به منظور جلوگیری از شوره سر تهیه شده اند، برخی از امراض را از بین ببرید. استفاده از یک شامپو ممکن است در دفعات اول و دوم مناسب پوست و موی سر شما نباشد اما تکرار دفعات به طور متناوب می تواند به جلوگیری از شوره سر کمک کند. در غیر اینصورت می توانید شامپوی شستشو خود را تعویض کنید. (برای این منظور به بخش انواع شامپو های مختص هر مو در همین مجله اینترنتی مراجعه کنید)

مرطوب کردن

وقتی پوست سر خشک باشد و یا تمایل یه خشکی داشته باشید بیش از مواقع دیگر سعی به پوسته پوسته شدن دارد، که به دنبال ان خارش سر و شوه سر بیشتر اتفاق می افتد برای این منظور استفاده از نرم کننده ها می تواند توصیه خوبی باشد تا مو را از خشکی نجات دهد اما برای برطرف کردن خارش پوست و موی سر و جلوگیری از شوره سر می توانید از روغن نارگیل استفاده کنید که خاصیت مرطوب کننده و ضد باکتری دارد و محصولی طبیعی و گیاهی برای مبارزه با خشکی پوست سر می باشد.

بهداشت منظم و جلوگیری از خراشیدگی

اغلب شامپو ها دارنده مواد شمیاییی هستند که این پتانسیل را دارند چربی مو را از بین ببرند و مو را به حالت خشک در اورند. وقتی که مو ها بیش از اندازه خشک شوند همان طور که گفته شد شوره سر را به دنبال خواهد داشت. همچنین به دنبال این تغییرات شما معمولا تمایل دارید که پوست سر خود را بخارانید و خراش ایجاد شده ناشی از این عمل باعث حساسیت و شوره سر می شود که باید در برابر ان ابتدا مقاومت کنید. چرا که خراش باعث تحریک می شود و منجر به چرخه شوره سر نیز می شود.

نکته: محصولات مراقبتی و ارایشی دارنده مواده تحریک کننده هستند و باعث خارش بیشتر می شوند، آن هم به دلیل مواد افزودنی که اشاره شد. برای این کار باید هوشمندانه عمل کنید و به عقب بازگردید و انواع شامپو ها، ژل ها و نرم کننده هایی که استفاده کرده اید را بررسی کنید و ببینید کدام یک عامل اصلی خارش و شوره سر شما هستند.

آرام و خونسرد باشید

استرس ممکن است برای برخی از افراد شوره سر را تشدید کند یا حتی بدتر کند. در حالی که مالاسزیا به علت استرس بیشتر می تواند در ایجاد شوره سر موثر باشد، اگر سیستم ایمنی بدن هم به خطر افتاده باشد، این دقیقا همان چیزی است که بدن شما را از هر طرف تحت تاثیر قرار داده و باید به دنبال راه حلی جهت جلوگیری از شوره سر باشید.

پس باید متوجه این منظور باشید که پوست خود را جهت جلوگیری از شوره سر و پوسته پوسته شدن مراقبت کنید. برای این کار اولین عامل جلوگیری از استرس است اما چونکه نمی توان کاملا از استرس به دور باشید بهتر است در طول هفته خود را به ورزش های چون یوگا و مراقبت های ویژه چون مدیتیشن سرگرم کنید تا نحوه برخورد با استرس را یاد بگیرید.

زمان مناسب جهت ملاقات با پزشک

خبر خوب این است که موارد بسیاری از شوره سر به طور موثر با شامپوهای بدون چربی و دیگر شیوه های صحیح زندگی درمان می شوند. اگر شوره سر شما به خصوص خارش و خارش پوست سر شما بدین روش ها درمان نشد، ممکن است پسوریازیس، اگزما یا یک عفونت قارچی داشته باشید. که پزشک به شما کمک کند و آنرا درمان کنید. (نکته: تمامی این بیماری ها در یکی دیگر از مقالات پزشکی از همین مجله اینترنتی بازگو شده اند)

اگر خارش سر شما ادامه دار است آنقدر که پوست سر شما را خراش بر داشته و قرمز کرده است یا حتی متورم کرده باید حتما به پزشک مراجعه کنید. این در حالی نیز می باشد که از شامپو های بهداستی و مصرفی خود به نتیجه ای درست نرسیده اید. همچینین با جوش ها چرکین مواجه می شوید که به دنبال شانه کردن آن ها از بین میروند و ایجاد زخم و خراش می شود. این همه موارد نیاز به مراقبت ویژه و مراجعه به پزشک جهت جلوگیری از شوره سر دارد.

منبع: سایت دکتردکتر
سایت تک فارس
سایت دلتا