جو دو سر در مقایسه با دیگر غلات، از ارزش غذایی بالایی برای انسان برخوردار است و از نظر چربی و پروتئین، بسیار غنی می باشد. قسمت اعظم جو ذخیره شده، به مصرف خوراک دام می رسد؛ ولی توجهات اخیر به فیبر موجود در جو دو سر، کاربرد انسانی آن را نیز افزایش داده است. عصاره ی جو دو سر برای بیش از یک قرن، به عنوان تسکین دهنده جلدی به کار می رود. از یک صد سال قبل از میلاد جو دو سر بیش تر در نواحی شمالی کشت می شده است.

جو دو سر طبعی سرد و طبیعت خشکی دارد. سرشار از مواد قندی و ازوته همچنین پروتئین ، چربی ، فسفر ، آهن ، کلسیم ، ویتامین A , و گروه ویتامین های B است. کسانی که از بیماری های پوستی رنج می برند هیچگاه خوردن جو دو سر را فراموش نکنند.

خواص دارویی جو دوسر

درمان ضعف عمومی

جوشانده دانه های بدون سبوس یولاف در شیر که به آن یک زرده تخم مرغ اضافه شده باشد داروی بسیار مناسبی برای درمان ضعف مفرط ناشی از بیماری ها و همچنین تقویت کودکان و افراد مسن می باشد.

درمان یبوست و بواسیر

جوشانده آرد و دانه های جو دو سر که صبح ناشتا به مقدار 2 تا 3 فنجان به مدت 2 تا 3 روز مصرف می شود اثر ملین داشته، یبوست را از بین می برد و از طرف دیگر بواسیر را نیز درمان می نماید.

درمان سنگ کلیه

جوشانده 20 گرم دانه جو دو سر سبوس دار اثر مدر داشته و در درمان سنگ کلیه، انواع ناراحتی های کلیه، عدم دفع ادرار، آب آوردن انساج و ... به کار می رود.

التیام زخمی

برای التیام زخم های کهنه و شدید می توان از خمیر آرد جو دو سر مخلوط با مخمر آب جو استفاده نمود.1

جو دوسر فوق‌العاده مغذی است

ترکیبات مغذی موجود در جو دوسر، بسیار متعادل هستند. جو دوسر منبع بسیار خوبی از کربوهیدرات و فیبر است که شامل فیبر مقوی بتاگلوکان می‌شود. ضمنا جو دوسر نسبت به بیشتر غلات دیگر، پروتئین و چربی بیشتری دارد. جو دوسر سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی و ترکیبات گیاهی آنتی اکسیدانی است.

نصف یک فنجان (۷۸ گرم) جو دوسر خشک حاوی:

منگنز: ۱۹۱ درصد از مصرف روزانه‌ی توصیه شده

فسفر: ۴۱ درصد از مصرف روزانه‌ی توصیه شده

منیزیم: ۳۴ درصد از مصرف روزانه‌ی توصیه شده

مس: ۲۴ درصد از مصرف روزانه‌ی توصیه شده

آهن: ۲۰ درصد از مصرف روزانه‌ی ‌توصیه شده

روی: ۲۰ درصد از مصرف روزانه‌ی توصیه شده

اسید فولیک: ۱۱ درصد از مصرف روزانه‌ی توصیه شده

ویتامین B1 (تیامین): ۳۹ درصد از مصرف روزانه‌ی توصیه شده

ویتامین B5 (پانتوتنیک اسید): ۱۰ درصد از مصرف روزانه‌ی توصیه شده

و مقادیر کمتری از کلسیم، پتاسیم، ویتامین B6 (پیریدوکسین) و ویتامین B3 (نیاسین).

این نصف فنجان جو دوسر دارای ۵۱ گرم کربوهیدرات، ۱۳ گرم پروتئین، ۵ گرم چربی و ۸ گرم فیبر است اما فقط ۳۰۳ کالری دارد. این یعنی اینکه جو دوسر، یکی از مغذی‌ترین غذاهایی است که می‌توانید بخورید.

سرشار از آنتی‌اکسیدان‌

جو دوسر سرشار از آنتی اکسیدان‌هاست و ترکیبات بسیار مفیدی به نام پلی‌فنول‌ها در آن وجود دارد که قابل توجه‌ترین این آنتی‌اکسیدان‌ها، گروهی است که به آن اَونانترامید (Avenanthramide) می‌گویند، که تقریبا می‌توان گفت فقط در جو دوسر پیدا می‌شود.

اَوانترامید با افزایش ترشح نیتریک اکسید به کاهش فشار خون کمک می‌کند. این مولکول گازی شکل برای باز کردن رگ‌های خونی و در نتیجه بهبود جریان خون مفید است. در ضمن، اَوانترامیدها دارای خواص ضدالتهابی و ضدخارش هستند.

کلسترول را کاهش داده و از کلسترول LDL در برابر آسیب محافظت می‌کند

بیماری قلبی، دلیل عمده‌ی مرگ در تمام دنیاست. یکی از ریسک فاکتورهای بیماری‌های قلبی، بالا بودن سطح کلسترول خون است. مطالعات زیادی نشان داده‌اند که فیبر بتاگلوکان موجود در جو دوسر، در کاهش سطح کلسترول کلی و همچنین LDL سودمند است. بتاگلوکان می‌تواند ترشح صفرا را -که حاوی مقادیر زیادی کلسترول است- افزایش بدهد و در نتیجه از میزان کلسترولی که در خون گردش می‌کند کاسته شود. اکسیداسیون LDL (کلسترول بد) که با واکنش LDL با رادیکال‌های آزاد روی می‌دهد، یک عامل بسیار مهم دیگر در پیشرفت بیماری‌های قلبی است که می‌تواند در سرخرگ‌ها التهاب ایجاد کند، به بافت‌ها آسیب بزند و ریسک حمله‌ی قلبی و سکته‌ی مغزی را بالا ببرد. نتایج یک پژوهش نشان می‌دهد که، آنتی‌اکسیدان‌های موجود در جو دوسر، با ویتامین C وارد تعامل شده تا از اکسیداسیون LDL پیشگیری کنند.

کنترل قند خون

دیابت نوع دوم، بیماری رایجی است که قند خون را به میزان قابل توجهی بالا می‌برد و معمولا در اثر کاهش حساسیت به هورمون انسولین ایجاد می‌شود. جو دوسر می‌تواند در کاهش قند خون، به ویژه در افرادی که اضافه وزن دارند یا مبتلا به دیابت نوع دوم هستند مفید باشد. جو دوسر می‌تواند حساسیت به انسولین را نیز افزایش دهد. این تأثیرات بیشتر به قابلیت بتاگلوکان در تشکیل ژلی چسبناک مربوط هستند که با خاصیت چسبناکی خود می‌تواند هضم و جذب گلوکز در خون را به تأخیر بیندازد.2

لاغری و کاهش وزن

جو دوسر سرشار از فیبر است که باعث کاهش اشتها شده و با جلوگیری از پرخوری، شاخص توده بدنی را کاهش داده و به لاغری و کاهش وزن کمک می کند.

پیشنهاد می شود که افراد چاق، جو دوسر پرک را هر روز به عنوان صبحانه به رژیم غذایی خود اضافه کنند تا زودتر نتیجه بگیرند؛ شما می توانید جو دوسر پرک را برای تهیه پنکیک صبحانه، غلات صبحانه با انواع میوه های تازه مانند بلوبری، انبه، آناناس، انگور، موز، میوه های خشک شده و مغزیجات استفاده کنید.

درمان علائم یائسگی

جو دوسر حاوی مقادیر بالای ترکیبی پلی فنلی به نام لیگنان است که در واقع نوعی فیتو استروژن بوده و با بهبود هورمون ها در دوران یائسگی به درمان علائم آن از جمله گر گرفتگی کمک می کند.

یبوست

مقادیر بالای فیبر موجود در جو دوسر و همچنین بلغور جو دوسر به بهبود حرکات روده کمک کرده و یبوست را درمان می کند.

بدنسازی

جو دوسر مقادیر بالای پروتئین و کربوهیدرات دارد؛ کربوهیدرات های موجود در جو دوسر به افزایش انرژی مورد نیاز ورزشکاران برای تمرینات ورزشی و بدنسازی کمک می کند.

متخصصان توصیه کرده اند که ورزشکاران 30 تا 60 دقیقه قبل از شروع تمرینات ورزشی یک وعده حاوی جو دو پرک مصرف کنند؛ شما می توانید پنکیک صبحانه، غلات صبحانه و یک کاسه سوپ کدو با جو دوسر پرک استفاده کنید.

سرطان

آنتی اکسیدان های موجود در جو دوسر به کاهش رادیکال های آزاد بدن کمک کرده و خطر ابتلا به انواع سرطان به ویژه سرطان رکتوم و کولون ا کاهش می دهند.

ترکیبات فنولی موجود در جو دوسر به دلیل خواص ضد التهابی که دارند، خطر ابتلا به سرطان را کاهش داده و از متاستاز سلول های سرطانی جلوگیری می کنند.3

سیستم ایمنی بدن را بهبود می بخشد

افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن یکی دیگر از خواص جو دوسر است . بتا گلوکان موجود در بلغور جو دوسر می تواند سطح ایمنی بدن را افزایش دهد. اکثر سلول های ایمنی بدن شما، گیرنده های خاصی دارند که بتا گلوکان را جذب می کنند. این گیرنده ها سلول های سفید خون را فعال کرده و در برابر بیماری از بدن محافظت می کنند. جو نیز سرشار از سلنیوم و روی است که در مبارزه با عفونت ها نقش دارد.

مطالعه ای در کشور نروژ گزارش داده است که بتا گلوکان موجود در جو دوسر، به مراتب قوی تر از اکیناسه است (نوعی گل در آمریکای شمالی که به دلیل خاصیت درمانی آن محبوب است). این ترکیب ممکن است روند بهبود زخم را تسریع کند و باعث تاثیر مصرف آنتی بیوتیک ها شود.

موجب ارتقاء سلامت استخوان می شود

از دیگر خواص جو دوسر میتوان به کمک برای ارتقا سلامت استخوان ها اشاره کرد . جو دوسر، ماده ی معدنی لازم را برای سلامت استخوان ها فراهم می کند. این غلات سفت و سخت، نسبت به انواع نیمه کوبیده دارای ارجحیت می باشند؛ زیرا نوع اول در معرض هوای کمتری است و احتمال دارد کمتر سفت و سخت شود. با این حال، سعی کنید از جو دوسر از قبل پخته شده خودداری کنید! زیرا می تواند خیلی سریع سفت شود.

یکی از مواد معدنی مهم دیگر جو سیلیکون است. این ماده معدنی در رشد و حفاظت از استخوان ها نقش دارد. همچنین سیلیکون می تواند به درمان پوکی استخوان در دوران یائسگی، کمک کند.

اما دانشگاه پنسیلوانیا گزارش داده است که جو دوسر ممکن است مانع جذب کلسیم شود. از این رو قبل از مصرف جو دو سر، با پزشک خود مشورت کنید.

موجب افزایش کیفیت خواب می شود

اسیدهای آمینه و سایر مواد مغذی موجود در جو دوسر به تولید ملاتونین، که ماده ای شیمیایی و خواب آور است، کمک می کند. و هنگامی که با شیر یا عسل مخلوط شود، یک میان وعده ی فوق العاده برای خواب می شود.

موجب افزایش انرژی می شود

کربوهیدرات ها منبع اصلی انرژی بدن هستند، و از آنجایی که جو غنی از کربوهیدرات است، هنگامی که در هنگام صبح مصرف شود، موجب تقویت انرژی می شود. نگران نباشید! روند جذب جو دوسر بسیار کند تر است و همین باعث افزایش ماندگاری می شود. (علاوه بر اینکه این ماده باعث افزایش قند خون نمی شود). ویتامین های B موجود در جو ( تیامین، نیاسین و فولات) با یکدیگر انرژی لازم برای سوخت وساز بدن شما را فراهم می کنند.

پاکسازی پوست

جو دوسر پرک حاوی ساپونین است که ماده تشکیل دهنده اکثر مواد پاک کننده پوست و صابون ها می باشد و سلول های مرده پوست، آلودگی ها، باکتری ها و چربی اضافه پوست را از منافذ پوست پاکسازی می کند.

اگزما

جو دوسر پرک به کاهش علائم اگزما از جمله خارش، خشکی و درد کمک می کند.

سم زدایی پوست

مصرف جو دوسر پرک با بهبود حرکات روده و درمان یبوست از ورود سموم به خون جلوگیری کرده و از پوست در برابر آسیب ناشی از ضایعات و سموم بدن محافظت می کند.

پوست های چرب

اگر پوست چرب دارید از جو دوسر پرک استفاده کنید که یک جاذب طبیعی بوده و چربی اضافه پوست که از عوامل بروز آکنه و جوش های سرسیاه می باشد را دفع می کند.

درمان خشکی و خارش پوست سر

خشکی پوست سر از عوامل ریزش مو است زیرا از تغذیه درست فولیکول های مو جلوگیری کرده و باعث خارش موها می شود.

اسیدهای آمینه موجود در جو دوسر پرک به مرطوب سازی پوست سر کمک کرده و خشکی آن را برطرف می کند.5

پی نوشت:
1.www.namnak.com
2.www.chetor.com
3.www.coca.ir
4.www.drchek.ir
5.www.persian-star.org