پسوریازیس چیست؟
بیماری پوستی پسوریازیس چندان شایع نیست ولی افرادی که با آن درگیر هستند مشکلات عدیدهای را پیش رو دارند. بیماری پسوریازیس که آن را به نام بیماری صدف نیز میشناسند، یک بیماری پوستی خودایمنی است. یعنی بدن علیه خودش عمل میکند.سلولهای مرده و آسیبدیده پوست انسان دائم در حال ریزش هستند و سلولهای سالم و جدید جایگزین آنها میشوند ولی در این بیماری به دلیل سیگنالها و دستورات اشتباهی که به سلولهای پوستی میرسد، سلولها با سرعتی بسیار بیشتر از ریزش سلولها، تولید میشوند. به این ترتیب پسوریازیس سبب پوستهپوسته شدن پوست میشود و ظاهری نامناسب به پوست فرد میدهد.
این بیماری یک بیماری ژنتیکی بوده و به هیچ عنوان مسری و واگیردار نیست. پسوریازیس یک بیماری مزمن است که در حال رفتوآمد است یعنی گاهی هست و گاهی نیست. هدف اصلی درمان این است که سرعت رشد سلولهای پوست را کاهش دهد.
علت بروز بیماری پسوریازیس
علت پسوریازیس به طور کامل مشخص نشده است؛ اما به نظر میرسد که با سیستم ایمنی بدن، سلولهای T و دیگر گلبولهای سفید خون به نام نوتروفیلها در ارتباط است. سلولهای T به طور معمول از بدن در برابر عوامل خارجی مانند ویروسها یا باکتریها دفاع میکنند. اما گاهی همین سلولهای T به اشتباه به سلولهای سالم پوست حمله میکنند و آنها را آلوده میکنند.سلولهای بیش از حد فعال T، باعث افزایش تولید سلولهای پوست، سلولهای T بیشتر و سایر سلولهای سفید خون، به خصوص نوتروفیلها میشوند. این عوامل باعث قرمزی پوست و ضایعات پوستی میشوند. رگهای خونی موجود در مناطق آسیبدیده پسوریازیس باعث ایجاد قرمزی در این ضایعات پوستی میشوند.
این فرآیند تبدیل به یک چرخه مداوم میشود که در آن سلولهای پوستی جدید به سرعت در حال حرکت به سمت لایه خارجی پوست هستند. این اتفاق ممکن است طی روزها یا هفتهها به طول انجامد.
شیوع پسوریازیس چه میزان است؟
طبق آمار به دست آمده از وزارت بهداشت آمریکا حدود ۷.۵ میلیون نفر از مردم آمریکا به این بیماری مبتلا هستند. همه گروههای سنی از کودکان تا سالمندان ممکن است به آن مبتلا شوند. همچنین این بیماری هم در زنان و هم در مردان دیده میشود.1
علایم بیماری پوستی پسوریازیس کدامند؟
این بیماری در افراد مختلف به صورتهای مختلفی بروز پیدا می کند. همانطور که در بالا بدان شاره کردیم بیماری های روانی بر بروز این این مشکل پوستی اثر می گذارند.پیدایش لکه های قرمز رنگ با پوسته های ضخیم نقره ای رنگ می تواند نشانه ای از بروز بیماری پوستی پسوریازیس باشد. پوسته پوسته شدن مدام پوست، خشک شدن آن، ایجاد ترک خوردگی و خونریزی از عوامل دیگری هستند که نشانه بروز این بیماری هستند و باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.
اغلب اوقات وقتی پوست ناگهان خشک می شود خارش، سوزش و درد را به همراه دارد و سبب بروز بی قراری و حالتهای ناخوشایند در فرد مبتلا به بیماری پوستی پسوریازیس می شود.
همچنین ممکن است این بیماری ناخن ها را نیز درگیر کند. در این صورت ناخنها ضخیم می شوند و یا شکستگی بر روی آنها پدید می آید.
در نمونه های شدید و حاد این بیماری مفاصل نیز درگیر می شوند و سبب می شود آنها متورم شوند و همین امر درد زیادی را بر بیماری متحمل می کند.
به طور کلی بهتر است بدانید بروز لکه های قرمز رنگ بر روی پوست از علایم شایع بروز این بیماری است. ابتدا نقاط کوچکی از بدن درگیر می شوند و سپس کل پوست را در بر می گیرد.
به همین دلیل اگر هر گونه لکه قرمز رنگی بدون هیچ دلیلی بر روی پوست شما به وجود آمد که حس خارش داشت و شروع به گسترش کرد بهتر است هر چه سریعتر به پزشک متخصص مراجعه کنید.
علایم این بیماری به چند دسته زیر طبقه بندی میشوند:
وجود نقاط ملتهب و قرمز بر روی پوست که دارای پوسته های ضخیم و نقره ای هستند
لکه های پوسته پوسته کوچک همراه با خونریزی
خارش و سوزش شدید در این نقاط
تغییر فرم ناخن به ناخنهای ضخیم و فرو رفتع
مفاصل دردناک و متورم2
تشخیص پسوریازیس
در بیشتر موارد، تشخیص این بیماری نسبتا ساده است.
شرح حال و معاینه فیزیکی
پزشک شما معمولا پسوریازیس را با شرح حال و بررسی پوست، سر و ناخنهای شما، میتواند تشخیص دهد.
نمونه برداری از پوست (بیوپسی پوست)
به ندرت، ممکن است پزشک شما یک نمونه کوچک از پوست (بیوپسی) بگیرد. پزشک ابتدا محل ضایعه را بی حسی موضعی، بی حس کرده سپس نمونه را بر اساس یک میکروسکوپ مورد بررسی قرارمی دهد تا نوع دقیق پسوریازیس را تعیین کرده و اختلالات و عفونتهای دیگر را رد کند.
تشخیص افتراقی
علائمی که در بیماری پسوریازیس میبینیم ممکن است با علائمی که به دنبال بیماریهای دیگرایجاد میشوند مشابه باشد. در ادامه چند مورد از تشخیصهای محتمل دیگر را مطرح میکنیم:سندرم چشم خشک (کراتوکنژنکنتویت سیکا)
اونیکومایکوزیس
لیکن پلان
درماتیت آتوپیک
پیتریازیس آلبا
پیتریازیس روزه آ
سفلیس
نقرس و سودونقرص (نقرص کاذب)
بیماری لیکن سیمپلکس مزمن (نورو درماتیت موضعی)
دیاپر راش (دانههای پوستی ناشی از پوشک)
آرتریت واکنشی
درماتیت سبورئیک
درماتیت نومولار (اگزمای دیسکوئید)
میکوزیس فونگوئید
کارسینوم سلولهای اسکواموس پوستی3
درمان بیماری پوستی پسوریازیس چیست؟
همانطور که در بالا بدان اشاره شد این بیماری با مشکلات روانی مرتبط است، به همین دلیل نمی توان درمانی قطعی برای آن ارائه کرد. بهترین کار این است با بروز اولین علایم مشکوک به این بیماری سریعا نزد پزشک بروید.بیماری پوستی پسوریازیس سبب افزایش سرعت رشد چرخه سلولی می شود و در درمان تلاش بر این است که این سرعت کاهش پیدا کند.
البته ذکر این نکته حایز اهمیت است که انتخاب درمان به عوامل متعددی مانند سن، وضعیت جسمی بیمار، وضعیت روحی بیمار و شدت بیماری بستگی دارد.
راهکارهایی که در این مقاله برای درمان این بیماری ارائه می شوند همگی جنبه عمومی دارند و برای درمان اصولی حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.
با توجه به اینکه خارش و خشکی پوست در بیماری پوستی پسوریازیس بسیار معمول است یکی از بهترین درمانها استفاده از مرطوب کننده است.
البته ذکر این نکته در اینجا حایز اهمیت است که استفاده از مرطوب کننده در شرایط حاد هیچ گونه اثر خاصی ندارد و شدت خشکی و خارش را کاهش نمی دهد.
اما اگر این بیماری در مراحل اولیه باشد استفاده از مرطوب کننده از خشکی و پوسته پوسته شدن جلوگیری به عمل می آورد و حس ناخوشایند آن را تا حد زیادی کاهش می دهد.
در موارد شدیدتر می تواند از کرم های:
دیررانول
تزارتون
ترکیبات ویتامین دی (کلسپتریول، کلسیترول، تاکلسیتول)
کورتیکواستروئید
به طور کلی موارد زیر برای درمان این بیماری مورد استفاده قرار می گیرند:
کورتیکواستروئیدهای موضعی
آنالوگ ویتامین دی
آنترالین
رتینوئیدهای موضعی
مهار کننده های کالسینورین
اسید سالیسیلیک
قطران ذغال سنگ
نور درمانی ( نور ماورابنفش مصنوعی A و B)
درمان گوکرمن
لیزراگزایمر
داروی تزریقی رتینوئیدها
متوترکسات
سیکلوسپورین
این لیست شامل تمامی درمانهای این بیماری نمی شود. هر یک از این داروها دارای موارد احتیاطی هستند. بنابراین بدون مشورت با پزشک هرگز از آنها استفاده نکنید.2
پی نوشت:
1.www.drdr.ir
2.www.darookhaneonline.com
3.www.doctoreto.com