ترومبوز سیاهرگی عمقی یا DVT چیست؟
ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT) بیماری خطرناکی است که به دلیل ایجاد لخته ی خون در رگ‌های عمیق بدن به وجود می‌آید.لازم است بدانید که اگر سرعت حرکت خون در رگ‌ها کم باشد، ممکن است باعث ایجاد لخته‌های خونی شود.
لخته های خون باعث انسداد شریان خون در رگ‌ها می‌شوند. این لخته‌های خون در رگ‌های عمیق بدن و معمولا در پا و قسمت ران اتفاق می افتد اما این احتمال هم وجود دارد که در قسمت‌های دیگر بدن نیز رخ بدهد.
ترومبوز سیاهرگی عمقی یا DVT بیماری خطرناکی است و در برخی موارد حتی ممکن است کشنده باشد. به همین دلیل در صورت بروز این بیماری باید سریعا به دکتر داخلی مراجعه کرد.
علائم و نشانه‌های ترومبوز سیاهرگی عمقی
تمام افرادی که دچار DVT می شوند نشانه‌های این بیماری را ندارند، مخصوصا افرادی که DVT در بخش فوقانی بدن شان رخ می دهد، ممکن است نشانه های آن را تجربه نکنند. علائمی مانند تورم پا یا بازو بدون دلیل، درد یا گرفتگی پا هنگام قدم زدن یا ایستادن، احساس داغی در محل درد یا پوست، تورم رگ‌ها و رنگ پریدگی یا تغییر رنگ پوست به قرمز یا کبودی از نشانه‌های بروز بیماری DVT است.دیگر نشانه‌های این بیماری شامل درد گردن، درد شانه، تورم دست‌ها، کبودی پوست، درد شدید در دست و بازو و ضعف دست می‌شود.
همچنین بیماران مبتلا به DVT ممکن است تا هنگام وضعیت اضطراری آمبولی ریه متوجه ترومبوز سیاهرگی عمقی نشوند.
آمبولی ریه زمانی رخ می‌دهد که لخته ی خون از دست یا پا توسط جریان خون به ریه رسیده باشد.
اگر شریان خون در ریه توسط لخته ی خونی مسدود شود ممکن است شرایط خطرناکی به وجود بیاید و نیازمند درمان سریع است.
.jpg "ترومبوز سیاهرگ عمقی")
عوامل موثر در ابتلا به بیماری ترومبوز سیاهرگی عمقی DVT
سابقه ی بیماری
حدود ۳۰ درصد افرادی که DVT را تجربه کرده‌اند دوباره دچار ترومبوز سیاهرگی عمقی می‌شوند.سابقه ی خانوادگی
خطر بروز DVT در افرادی که سابقه ی خانوادگی این بیماری را دارند بالاتر از بقیه است. اگر هر دو والد دچار این بیماری شده باشند این خطر بیشتر هم می‌شود.سن
افراد بالای ۴۰ سال بیشتر در معرض خطر بیماری ترومبوز سیاهرگی عمقی هستند.عدم تحرک
رگ‌های عمیق پاها برای بازگرداندن خون به قلب و ریه از ماهیچه‌ها استفاده می‌کنند. اگر این ماهیچه‌ها مدت زمان زیادی حرکت نداشته باشند خون در بخش پایینی بدن باقی خواهد ماند و خطر افزایش لخته ی خونی را بالا خواهد برد.بارداری
هنگام بارداری هورمون زنانه ی استروژن افزایش می‌یابد که باعث می‌شود خون به آسانی لخته ببندد. اگر استفاده از قرص‌های ضد بارداری یا درمان جایگزینی هورمون نیز باعث افزایش خطر DVT می‌شود زیرا این داروها نیز حاوی استروژن هستند.مشکلات خونی
برخی از افراد با مشکلات انعقاد خون به دنیا می‌آیند. این مشکلات باعث می‌شوند خون نسبت به حالت عادی گردش سخت‌تری در بدن داشته باشد.اضافه وزن
هرچه شاخص توده ی بدنی یا BMI شخص بالاتر باشد خطر DVT افزایش می‌یابد. BMI نشان‌دهنده ی میزان چربی بدن نسبت به قد و وزن است.آسیب و ضربه
افرادی که دچار بیماری‌های قلبی، ریوی یا بیماری التهاب روده هستند بیشتر در معرض بروز DVT هستند. همچنین خطر بروز DVT در افرادی که سرطان دارند یا در روند درمان بیماری سرطان هستند بیشتر است.حادثه
در افرادی که دچار حادثه های سخت شده اند و به ماهیچه یا استخوان‌هایشان آسیب رسیده است ممکن است رگ های نزدیک آن نیز آسیب دیده باشند و خطر ایجاد لخته ی خونی را بالا ببرد. جراحی‌های سنگین شکم، لگن و پا نیز ممکن بیشتر فرد را مستعد بروز DVT کند. 1
خطرات بیماری dvt
از خطرات جدی و اورژانسی تشکیل لخته در وریدهای عمقی (ترومبوز)، احتمال حرکت لخته همراه با جریان خون به سمت قلب و پس از آن به ریه و ایجاد بیماری خطرناکی بنام آمبولی ریه است. لذا تشخیص و درمان بموقع در بیماری DVT اهمیت حیاتی دارد.بیماری که دچار بیماری DVT یا ترومبوز شده است در صورت مشاهده علائم ذیل بایستی سریعا پزشک خود را در جریان بگذارد:
1- تنگی نفس که ممکن است ناگهانی و یا تدریجی عارض شود.
2-درد سینه
3- ضعف و تعریق شدید
4- خلط خونی
این علائم هشدار دهنده خطر آمبولی ریه هستند و نیاز به بررسی دقیق دارند.
از عوارض و خطرات درازمدت و مزمن بیماری DVT می توان به تورم، درد واریس و تغییر رنگ پوست به رنگ قهوه ای تیره و نهایتا ایجاد زخمهای پوستی اشاره کرد که به علت وجود اختلال در مسیر عبور خون و اختلال در عملکرد ورید ها پیش می آید. به این مجموعه علائم سندرم پس از لخته یا PTS می گویند. 2
تشخیص ترومبوز سیاهرگی عمقی چگونه صورت می‌پذیرد؟
آزمایش خون D-dimer برای بررسی نشانه‌های لخته شدن خون انجام می‌شود.یک سونوگرافی با استفاده از امواج صوتی برای نمایش تصاویر در مانیتور انجام می‌گیرد. ممکن است یک آزمودن اولتراسوند برای نشان دادن لخته در رگ شما انجام شود.
کنتراست ونوگرافی یک تصویربرداری با اشعه ایکس از ورید است. مایع کنتراست برای دیدن شدن بهتر سیاهرگ‌ها با اشعه ایکس استفاده می‌شود.
اگر تا به حال یک واکنش آلرژیک به مایع کنتراست داشتید، به پزشک خود در این زمینه اطلاع دهید.
.jpg "ترومبوز سیاهرگ عمقی")
ترومبوز سیاهرگی عمقی چگونه درمان می شود؟
رقیق کننده های خون باعث جلوگیری از لخته شدن خون می شود.نمونه هایی از رقیق کننده های خون عبارت اند از: هپارین و وارفارین. لخته شدن خون می تواند باعث بروز سکته مغزی، حملات قلبی و مرگ شود.
دستورالعمل های ایمنی عمومی زیر را در هنگام مصرف رقیق کننده های خون رعایت کنید:
در هنگام مصرف داروهای رقیق کننده خون مراقب خونریزی و کبود شدن باشید.
مراقب خونریزی از لثه ها یا بینی خود باشید. مراقب دفع خون از طریق ادرار و یا مدفوع باشید.
از یک دستمال نرم بر روی پوست خود و یک مسواک نرم برای مسواک زدن دندان ها استفاده کنید.این امر می تواند پوست و لثه ها را از خونریزی حفظ کند.
اگر شما می خواهید اصلاح کنید، از یک ماشین اصلاح برقی استفاده کنید.
ورزش سنگین نکنید.
به دندانپزشک خود و دیگر ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی اطلاع دهید که شما از داروهای ضد انعقاد خون استفاده می کنید.
دستبند یا گردنبندی که می گوید این داروها را مصرف می کنید را بپوشید.
مصرف هر گونه دارو را شروع نکنید و یا مصرف داروهای خود را متوقف نکنید، مگر اینکه ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما به شما درباره آن اطلاع دهد.
بسیاری از داروها نمی توانند همراه با رقیق کننده های خونی استفاده شوند و ممکن است بین روی عملکرد یکدیگر تداخل ایجاد کنند.
اگر فراموش کرده اید که دارو خود را مصرف کنید یا اگر بیش از حد از داروی خود مصرف کرده اید، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
وارفارین یک داروی رقیق کننده خون است که ممکن است لازم باشد که آن را برای جلوگیری از لخته شدن خون مصرف کنید. 3
پی نوشت:
1.www.doctoreto.com
2.www.iranvein.com
3.www.redmag.ir
