پولیپ رحم چیست؟

پولیپ رحم، توده‌های چسبیده به دیواره‌ی داخلی رحم است که به داخل حفره‌ی رحم گسترش می‌یابند. رشد بیش‌ازحد سلول‌ها در پوشش داخلی رحم (آندومتریوم) به تشکیل پولیپ رحم منجر می‌شود که به پولیپ های آندومتر نیز معروف‌‌اند. این پولیپ ها معمولا غیرسرطانی (خوش‌خیم) هستند، اگرچه بعضی از آنها می‌توانند سرطانی باشند یا درنهایت به سرطان تبدیل شوند (پولیپ‌های پیش‌سرطانی).

اندازه‌ی پولیپ رحم از چند میلی‌متر (کوچک‌تر از یک دانه‌ی کنجد) تا چند سانتی‌متر (به‌اندازه‌ی توپ گلف یا بزرگ‌تر) متغیر است. آنها توسط یک پایه‌ی پهن یا باریک به دیواره‌ی رحم می‌چسبند.

شما ممکن است یک یا چند پولیپ رحم داشته باشید. آنها معمولا در داخل رحم شما باقی می‌مانند اما گاهی‌اوقات از طریق دهانه‌ی رحم (سرویکس) به‌سمت پایین سُر می‌خورند و وارد واژن می‌شوند. پولیپ رحم اغلب در زنانی دیده می‌شوند که در حوالی یائسگی هستند یا به‌طور کامل یائسه شده‌اند، اگرچه زنان جوان‌تر نیز ممکن است به پولیپ رحم دچار شوند.1

انواع پولیپ های رحم

پولیپ های پایه دار

که با یک پایه یا دمک کوتاه به دیواره رحم متصل هستند. این نوع پولیپ بیشتر از پولیپ های بی پایه شایع هستند. این پولیپ ها ممکن است بسیار بلند باشند و از داخل رحم به سمت دهانه رحم یا واژن آویزان شوند.

پولیپ های بی پایه

هیچ ساقه یا پایه ی باریکی ندارند و بافت آنها به همان صورت پهن و مسطح به دیواره رحم وصل است.3

علائم پولیپ رحم

هنگامی که پولیپ ها از خود علائم نشان می دهند بسیار شبیه بیماری های جدی همانند سرطان رحم یا آندومتر هستند. اگر علائمی که در ادامه به آنها اشاره می شود را دارید، حتما باید به پزشک برای بررسی مراجعه کنید. علائم پولیپ ها شامل انواع متفاوت خونریزی غیر طبیعی واژن است که شامل موارد زیر می شود:

• خونریزی شدید قاعدگی

• لکه بینی یا خونریزی بین دو پریود

• لکه بینی یا خونریزی بعد از نزدیکی

• لکه بینی یا خونریزی بعد از یائسگی

• پریودهای نامنظم (همه چیز درباره درمان اختلالات قاعدگی)

• دشواری در باردار شدن.2

علل پولیپ دهانه رحم

هیچ دلیل کاملا مشخصی برای تشکیل پولیپ دهانه رحمی شناخته نشده است. اما برخی عوامل می توانند موجب افزایش خطر ابتلا به این پولیپ ها شوند، این عوامل عبارتند از:

اختلالات هورمونی

داشتن سن بین ۴۰ تا ۵۰ سال

قرار داشتن در دوران پیش از یائسگی یا حین یائسه شدن

چاقی: داشتن شاخص توده بدنی بیشتر از ۳۰

فشار خون بالا

مصرف یا سابقه ی مصرف داروهای ضد استروژن مانند تاموکسیفن (این دارو برای درمان سرطان سینه به کار می رود.)

انجام هورمون درمانی یا جایگزینی هورمون با دارو (ممکن است هورمون درمانی یک عامل خطر باشد اما تاثیر آن به اثبات نرسیده است).3

عوامل خطر برای ایجاد پولیپ

1. افزایش استروژن چه به صورت داخلی و چه به صورت دارویی وارد بدن شود و افزایش فعالیت استروژن داخلی و یا خارجی.

2. مصرف تاموکسیفن در 36-2 درصد خانم های بعد از سن یائسگی که تاموکسیفن می خورند دیده می شود. در این افراد پولیپ درشت و بالای 2 سانتی متر است. معمولا متعدد و با تغییرات مولکولی داخل پولیپ می باشد.

3. چاقی BMI بالای 30؛ این افراد سه برابر بیشتر در معرض پولیپ رحم هستند.

4. هورمون درمانی بعد از یائسگی به ویژه کسانی که پروژسترون استفاده نمی کنند و یا پروستروژن مصرفی از انواع ضعیف است.4

تشخیص پولیپ رحم

پزشک ممکن است یکی از روش های زیر را برای تشخیص این مورد به کار ببرد که آیا مبتلا به پولیپ هستید یا خیر. اگر پزشک حین معاینه لگنی پولیپ را مشاهده کند، می تواند همزمان آن را نیز بردارد.

روش های تشخیص دیگری شامل موارد زیر هستند:

• سونوگرافی واژینال

پزشک دستگاهی میله مانند را درون واژن شما فرو می کند که امواج را به کامپیوتر ارسال می کند تا تصویری از رحم شما را به دست دهد.

• هیستروسونوگرافی

پزشک از این روش در طی سونوگرافی واژینال استفاده می کند. پزشک لوله ای نازک را داخل واژن می کند و آب نمک را درون رحم شما تزریق می کند. مایع موجب بزرگ شدن رحم می شود که نمای بهتری از درون رحم را به دست می دهد.

• هیستروسکوپی

پزشک لوله ای تلسکوپ مانند به نام هیستروسکوپ را از طریق واژن و دهانه رحم وارد رحم می کند که با استفاده از این دستگاه می توان درون رحم را دید. اگر پزشک پولیپی را مشاهده کند، می تواند با استفاده از ابزار جراحی در همان زمان هیستروسکوپی آن را بردارد.

• بیوپسی رحم یا آندومتر

پزشک از وسیله پلاستیکی نرمی برای نمونه برداری از بافت رحم شما استفاده می کند و سپس نمونه را برای آزمایشگاه می فرستد از نظر بدخیمی و ابتلا به سرطان بررسی شود.

• کورتاژ تشخیصی

این روش حتما باید در اتاق عمل انجام شود. پزشک از ابزار فلزی که حلقه ای در انتهای آن دارد برای نمونه بدراری از پولیپ یا رحم استفاده می کند. پزشک می تواند از این وسیله برای برداشتن پولیپ نیز استفاده کند.2

درمان پولیپ رحم

پزشک ممکن است برای درمان پولیپ رحم، روش‌های زیر را توصیه کند:

۱. تحت ‌نظر داشتن (نظارت فعال)

پولیپ های کوچک و بدون علامت ممکن است به‌خودی‌خود برطرف شوند. درمان پولیپ های کوچک، غیرضروری است؛ مگر آنکه در معرض خطر سرطان رحم قرار داشته باشید.

۲. دارو

داروهای هورمونی خاص ازجمله پروژستین‌ها و آگونیست‌های هورمون آزادکننده‌ی گنادوتروپین ممکن است علائم پولیپ رحم را کاهش دهند. اما مصرف چنین داروهایی معمولا یک راه حل کوتاه‌مدت است و علائم غالبا پس از قطع دارو مجددا عود می‌کند.

۳. بیرون آوردن پولیپ رحم با جراحی

ابزارهایی که در طول هیستروسکوپی از طریق هیستروسکوپ (دستگاهی که پزشک برای دیدن داخل رحم‌ به‌کار می‌برد) وارد رحم‌تان می‌شوند، امکان برداشتن پولیپ ها را فراهم می‌کنند. پولیپ پس از بیرون آوردن به آزمایشگاه فرستاده خواهد شد تا تحت آزمایش میکروسکوپی قرار بگیرد.

اگر یک پولیپ شامل سلول‌‌های سرطانی باشد، پزشک‌تان درمورد مراحل بعدی در ارزیابی و درمان با شما صحبت خواهد کرد.

پولیپ رحم در موارد نادر می‌توانند عود کنند؛ در این صورت ممکن است شما به درمان بیشتری نیاز داشته باشید.1

راه های پیشگیری پولیپ رحم

در اغلب موارد پولیپ های گردن رحم قابل پیشگیری نیستند. با این حال معاینات منظم لگن خاصره و انجام آزمایش های پاپ اسمیر لازم است. ممکن است برخی از عفونت ها در ایجاد پولیپ دهانه رحم نقش داشته باشند.

به همین علت، داشتن رابطه جنسی سالم و رعایت بهداشت برای جلوگیری از پولیپ دهانه رحم بسیار کمک کننده است. همچنین توصیه می شود برای جلوگیری از ابتلا به عفونت، از لباس زیر پنبه ای استفاده شود. این امر موجب می شود واژن به محیط گرم و مرطوبی برای رشد عفونت ها تبدیل نشود.3

عوارض پولیپ رحم

پولیپ رحم ممکن است باعث ناباروری شوند. اگر پولیپ رحم دارید و قادر نیستید بچه‌دار شوید، ممکن است برداشتن آنها از طریق عمل جراحی به باردار شدن شما کمک کند اما شواهد قاطعی در این زمینه وجود ندارد.1

پینوشتها
1.www.chetor.com
2.www.drzakerin.com
3.www.saednews.com
4.www.asriran.com