حساسیت غذایی

حساسیت غذایی نوعی پاسخ سیستم ایمنی بدن است که بدنبال مصرف یک ماده غذایی خاص ایجاد می شود که حتی مصرف مقدار خیلی کمی از غذاهای آلرژی زا باعث بروز علائمی مثل: مشکلات بلع، کهیر و ورم راه های تنفسی می شوند. حساسیت غذایی در برخی از افراد ممکن است باعث ظهور علائم بسیار شدید و یا پاسخ های بسیار خطرناک و کشنده ای موسوم به آنافیلاکسی گردد.
پنجشنبه، 22 آبان 1399
تخمین زمان مطالعه:
پدیدآورنده: ایوب شهبازی
موارد بیشتر برای شما
حساسیت غذایی

نشانه ها آلرژی غذایی

ممکن است واکنش آلرژیک به غذاهای خاص برای بعضی از افراد قدری ناخوشایند (اما نه خیلی شدید) باشد و برای برخی دیگر خیلی وحشتناک و حتی برای حیات تهدیدآمیز باشد. علائم حساسیت غذایی در عرض چند دقیقه تا یک ساعت بعد از خوردن غذای ممنوعه ظهور می کنند.

اغلب علائم رایج آلرژی غذایی عبارتند از:

* سوزش دهان

* کهیر، خارش یا اگزما

* ورم لبها، صورت، زبان و گلو یا بخش های دیگر بدن

* خس خس و گرفتگی بینی یا تنفس سخت

* درد شکمی، اسهال، حالت تهوع یا استفراغ

* سرگیجه، گیجی و یا غش

در برخی از افراد ،ممکن است یک حساسیت غذایی واکنش آلرژیک شدیدی به نام آنافیلاکسی ایجاد کند. این حالت می تواند باعث بروزعلائم تهدید کننده حیات شامل موارد زیر شود:

* گرفتگی و تنگی راه های تنفسی

*ورم گلو به طوریکه تنفس به سختی امکان پذیر باشد

*شوک و افت فشار خون شدید

*ضربان تند

*سرگیجه،گیجی و عدم هوشیاری

درمان های فوری و اضطراری برای آنافیلاکسی حیاتی است. عدم درمان می تواند به کما و مرگ منجر شود. 1

حساسیت غذایی
 

علل حساسیت غذایی

زمانی که حساسیت غذایی دارید، سیستم ایمنی شما به‌اشتباه غذایی خاص یا ماده‌ای در آن غذا را به‌عنوان عاملی مضر شناسایی می‌کند.

در پاسخ، سیستم ایمنی سلول‌ها را هدف قرار می‌دهد تا نوعی آنتی‌بادی به نام ایمونوگلوبولین ای (IgE) را رها کنند و غذای حساسیت‌زا یا ماده غذایی (آلرژن) را خنثی کنند.

بار بعدی که کمترین مقدار از آن غذا را بخورید، آنتی‌بادی‌های IgE آن را احساس می‌کنند و به سیستم ایمنی بدنتان پیام می‌فرستند تا ماده‌ای شیمیایی به نام هیستامین و سایر مواد شیمیایی را به درون جریان خون رها کنند. این مواد شیمیایی سبب علائم حساسیت می‌شوند.

در بزرگ‌سالان بیشترین حساسیت‌های غذایی را پروتئین های خاص موجود در مواد غذایی زیر ایجاد می‌کنند:

جانوران دریایی مانند میگو، لابستر (نوعی خرچنگ)، خرچنگ و…؛

بادام زمینی؛

مغزهای درختی مثل گردو؛

ماهی.

در کودکان حساسیت غذایی معمولا با پروتئین‌هایی ایجاد می‌شود که در مواد غذایی زیر موجودند:

بادام زمینی؛

مغزهای درختی؛

تخم مرغ؛

شیر گاو؛

گندم؛

سویا.


عوامل خطر حساسیت غذایی

عوامل خطر حساسیت غذایی شامل موارد زیر هستند:
 
سابقه خانوادگی
اگر آسم، اگزما، کهیر یا حساسیت‌هایی مثل تب یونجه در خانواده‌تان شایع است، خطر حساسیت‌های غذایی در شما بیشتر است.
 
سایر حساسیت‌ ها
اگر در حال حاضر به غذایی حساسیت دارید، خطر ایجاد حساسیت‌های دیگر افزایش می‌یابد. همین طور اگر انواع دیگری از واکنش‌های حساسیتی مانند تب یونجه یا اگزما دارید، احتمال داشتن حساسیت غذایی بیشتر است.
 
سن
حساسیت‌های غذایی بیشتر در کودکان، به‌خصوص در نوزادان و کودکان نوپا، شایع است. همان‌طور که بزرگ‌تر می‌شوید، سیستم گوارشتان بالغ می‌شود و بدنتان کمتر احتمال دارد غذا یا دسته‌ای از ترکیبات غذایی را که حساسیت ایجاد می‌کنند، جذب کند.

خوشبختانه معمولا حساسیت کودکان به شیر، سویا، جو و تخم‌مرغ از بین می‌رود؛ ولی حساسیت‌های شدید یا حساسیت به مغزها و جانوران دریایی احتمالا مادام‌ العمرند.

عواملی که ممکن است خطر واکنش آنافیلاکسی را افزایش دهند، شامل موارد زیر هستند:

داشتن سابقه آسم؛

در سنین نوجوانی یا کمتر بودن؛

تأخیر در استفاده از اپی نفرین برای درمان علائم حساسیت غذایی؛

نداشتن کهیر یا سایر علائم پوستی.
 

عوارض حساسیت غذایی

عوارض حساسیت غذایی شامل موارد زیر هستند:
 
آنافیلاکسی
این نوعی واکنش حساسیتی تهدیدکننده زندگی است؛
 
درماتیت آتوپیک (اگزما)
حساسیت غذایی می‌تواند واکنشی پوستی مانند اگزما ایجاد کند.
 

تشخیص حساسیت غذایی

آزمایش کاملی برای تأیید یا رد حساسیت غذایی وجود ندارد. پزشک قبل از تشخیص، عواملی را در نظر می‌گیرد که شامل موارد زیر هستند:
 
علائم شما
سابقه‌ای دقیق از علائمتان، غذاها و مقداری که مشکل ایجاد می‌کند، به پزشک بدهید.
 
سابقه خانوادگی حساسیت
همچنین اطلاعاتی از اعضای خانواده‌تان بدهید که به چه چیزی حساسیت دارند.
 
معاینه فیزیکی
معاینه‌ای دقیق اغلب سایر مشکلات پزشکی را تشخیص می‌دهد یا رد می‌کند.
 
آزمایش پوستی
تست پوستی ممکن است واکنش شما به غذایی خاص را مشخص کند. در این آزمایش مقدار بسیار کمی از غذای مشکوک را روی پوست ساعد یا پشت شما قرار می‌دهند. سپس پزشک یا شخص دیگری پوست را با سوزنی سوراخ می‌کند تا مقداری از غذا به زیر سطح پوست وارد شود.

اگر به ماده خاص آزمایش‌شده حساسیت داشته باشید، برآمدگی یا واکنش ایجاد می‌شود. به یاد داشته باشید که واکنش مثبت به این آزمایش به‌تنهایی برای تأیید حساسیت غذایی کافی نیست.
 
آزمایش خون
آزمایش خون با اندازه‌گیری آنتی‌بادی مربوط به حساسیت به نام ایمونوگلوبولین ای (IgE)، پاسخ سیستم ایمنی را به غذاهای خاص می‌سنجد.

برای این آزمایش، پزشک نمونه خون را به آزمایشگاهی می‌فرستد که می‌تواند غذاهای مختلف را آزمایش کند.
 
رژیم غذایی حذفی
شاید بخواهید یکی‌ دو هفته غذاهای مشکوک را حذف کنید و سپس یکی‌یکی غذاها را به رژیم غذایی‌تان اضافه کنید.

این فرایند به تعیین ارتباط بین علائم و غذاهای خاص کمک می‌کند. با‌این‌حال رژیم غذایی حذفی بی‌عیب‌ونقص نیست.

این رژیم نمی‌تواند بگوید که واکنش شما به غذا حساسیتی واقعی است یا حساسیتی معمولی یا موقتی است و اگر در گذشته واکنش شدیدی به غذا داشتید، رژیم غذایی حذفی روش ایمنی نیست.
 
چالش خوردن غذا
طی این آزمایش به مطب پزشک می‌روید و مقدار کم اما روبه‌افزایشی از غذای مشکوکی می‌خورید که علامت را ایجاد می‌کند. اگر در طول این آزمایش واکنشی نداشته باشید، می‌توانید دوباره این غذا را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. 2

حساسیت غذایی
 

درمان آلرژی غذایی

هیچ دارویی برای جلوگیری از حساسیت غذایی وجود ندارد. هدف از درمان این است که از مصرف غذاهایی که باعث ایجاد علائم می شوند، خودداری کنید.

بعد از مراجعه به پزشک و شناسایی غذاهایی که کودک به آن حساسیت دارد، اجتناب از این غذاها و سایر غذاهای مشابه در آن گروه غذایی بسیار مهم است.

مادران شیرده بهتر است برای پیشگیری از آلرژی غذایی، از خوردن غذاهایی که کودک به آن آلرژی دارد، خودداری کنند. مقادیر کمی از محرک غذایی ممکن است از طریق شیر مادر به کودک منتقل و باعث حساسیت شود.

برای کودکانی که واکنش شدید غذایی دارند، پزشک می تواند یک کیت اورژانسی که حاوی اپی نفرین است، تجویز کند. این کیت علائم واکنش های شدید را متوقف می کند. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک مشورت کنید.

برای تشخیص اینکه آلرژی پیشرفت کرده و یا نه، می توان، تحت نظارت پزشک بعد از سه تا شش ماه دوباره همان غذا خاص را به کودک داد. بسیاری از آلرژی ها ممکن است در کودکان کوتاه مدت باشد و پس از 3 یا 4 سالگی از بین بروند.

اگر گمان می کنید کودکتان آلرژی غذایی دارد، به پزشک متخصص اطفال یا متخصص آلرژی مراجعه کنید.

پزشک می تواند تشخیص دهد که کدام مواد غذایی باعث ایجاد مشکل شده و به شما در تهیه برنامه درمانی کمک می کند.

برای درمان علائم ممکن است کودک شما به داروهای مانند آنتی هیستامین ها نیاز داشته باشد.
 

پیشگیری از آلرژی های غذایی

از ایجاد آلرژی های غذایی نمی توان جلوگیری کرد، اما اغلب با رعایت برخی راهکارها می توان حساسیت را به تأخیر انداخت:

تا 6 ماهگی به کودک غذاهای جامد ندهید.

در صورت امکان، اجازه دهید شیرخوار برای شش ماه اول فقط از شیر مادر تغذیه کند.

در اولین سال زندگی فرزند خود از شیر گاو، گندم، تخم مرغ، بادام زمینی و ماهی خودداری کنید.

شواهدی وجود دارد که به نوزادان باید در سال اول زندگی غذاهای جامد آلرژی زا از جمله کره بادام زمینی، تخم مرغ پخته شده و لبنیات و محصولات گندم داده شود. 3

پی نوشت:
1.www.asriran.com
2.www.chetor.com
3.www.pezeshket.com


ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
مقالات مرتبط