دقیقترین تعریف اعتماد به نفس:
اعتماد به نفس به موضوع عملکرد و باورتان از میزان کارایی و کیفیت عملکرد شما اشاره می کند. (به انگلیسی self-confidence) است. واژه «self» به خویشتن خود شما اشاره می کند.«confidence» به میزان اطمینان و اعتماد به خود تاکید می کند. چقدر به خودتان اطمینان دارید که از عهده کارها بر می آیید؟ شما به همان میزان اعتماد به نفس دارید.
معنای اصطلاح اعتماد به نفس
اعتماد به نفس یا اطمینان به نفس (اطمینان به توان خود یا خود باوری) به این معناست که بهطور کلی و عمومی من درزمینهٔ انجام کارها میدانم و میتوانم. اصل و موضوع کلی توانایی انجام کارها، وظایف و مسئولیتها در مسیر رسیدن به اهداف است.داشتن اعتماد به نفس یا افزایش اعتماد به نفس برای رسیدن به موفقیت، ضروری و لازم می باشد. کسانی که اعتماد به نفس بالایی دارند نسبت به خود احساس بهتری داشته و از قابلیت ها و مهارت هایشان بهتر استفاده می کنند.
شایدها، اگرها و کاش ها و به طور کل تردیدهای زیاد در زندگی می توانند نشانه هایی از اعتماد به نفس پایین در فرد باشند. این افراد خود را حقیر شمارده و احساس می کنند مورد قبول و علاقه هیچ کس نیستند.
افراد موفق اعتماد به نفس را یکی از مهم ترین دلایل موفقیت خود می دانند.1
شکل گیری اعتماد به نفس
از عوامل شکل گیری اعتماد به نفس می توان از روش تربیت و نوع رفتار والدین با فرزند خود نام برد . والدینی که فرزندان خود را به دلایل مختلف محدود کرده و مانع کسب تجربه در جنبه های مختلف زندگی می شوند ، باعث می شوند که حس توانمندی در کودک رشد زیادی نکند و در بزرگسالی نسبت به دیگر کارها هم خود را ناتوان احساس کند .در ایران در برخی خوانواده های سنتی هنوز موضوع اطاعت از والدین بسیار اهمیت دارد و والدین می کوشند که با صدور دستورات مختلف و ایجاد محدودیت های غیر ضروری کودک خود را تحت کنترل داشته باشند و نتیجه ی چنین فرهنگی ، بزرگسالانی می شوند که خودباوری و اعتماد به نفس پایینی در بسیاری امور دارند و مسلما شانس پایین تری در کسب مهارت های حرفه ای و موفقیت خواهند داشت .
بهترین روش برای تربیت کودکان با اعتماد به نفس این است که اجازه دهیم کودک با چالش های مختلف روبرو شود و طعم موفقیت ، شکست و تلاش و پیروزی را بچشد و همواره او را تشویق به انجام کارهای مختلف و جدید کنیم . اگر به سختی در تلاش است که کاری را انجام دهد به او کمک نکنیم و این فرصت را به او بدهیم که خود از عهده ی انجام آن به تنهایی برآید .
داشتن اعتماد به نفس بیشتر از نظر احساسی مهم است تا جذابیت فیزیکی
طبق مطالعات صورت گرفته توسط مجله بینالمللی Cosmetic Science با دادن اودکلن به مردان میتوان اعتماد به نفسشان را تا حدی بالا برد که حتی در عکس نیز جذاب به نظر برسند. همچنین تحقیقات دانشگاه وبستر حاکی از آن است که تنها لبخند زدن خانمها برای گذاشتن قرار ملاقات کافی است.بر اساس تحقیقات مجله روانشناسی اجتماعی و شخصیتی، هنگامی که در یک رابطه موفقیت یا موقعیت اجتماعی زن از مرد بالاتر باشد، مرد احساس ناخوشایندی نسبت به خود و این رابطه پیدا میکند. البته از نظر اخلاقی این موضوع صحیح نیست که موفقیت زنان باید کمتر از مردان باشد. در چنین شرایطی مردان میبایست تلاش کنند تا اعتماد به نفس خود را بالا ببرند.
کسب اعتماد به نفس در زندگی باعث آسایش و راحتی در محل کار خواهد شد
جای هیچگونه تعجبی نیست که داشتن اعتماد به نفس کافی در محل کار،باعث موفقیت شما خواهد شد.مطالعات آزمایشی صورت گرفته در دانشگاه ملبورن نشان داده است که بین داشتن اعتماد به نفس در مدرسه و موفقیتهای کاری در جوانی رابطه وجود دارد.این موضوع تنها به موفقیت در کار مربوط نیست.تحقیقات دانشگاه تگزاس حاکی از آن است که دانشآموزانی در توانایی و کارهایشان اعتماد به نفسشان بالا می رود،حتی هنگامی که مورد انتقاد قرار میگیرند،در آینده عملکرد بهتری خواهند داشت نیست به دانشآموزانی که به آنها گفته میشود استانداردهایشان را ارتقا دهند.2
اعتماد به نفس زیاد چه مزایایی دارد و چگونه میتوان به آن دست یافت؟
نتایج برخی مطالعات حاکی از این است که بجز مواردی که مطمئن هستید به نتیجه نمیرسید، در سایر موارد اگر بیشازحد اعتماد به نفس داشته باشید، به نتایج دلخواه خود و درنهایت موفقیت در کارهایتان میرسید. این موضوع حتی اگر راه اشتباهی را بروید نیز صادق است و در راه رسیدن به هدف هایتان، به شما کمک میکند.تنها کاری که باید بکنید این است که اعتماد به نفس خود را افزایش بدهید.
صحبت درمورد اعتماد به نفس، بهاندازهی صحبت درمورد مکانیک کوانتوم مفید است! تنها یک دقیقه کافی است تا تفاوت بین غرور و اعتماد به نفس را یاد بگیرید. اگر با مشکل عدم اعتماد به نفس مواجه هستید، تنها کاری که میتوانید انجام بدهید، تلاش برای بهتر بودن است. از این پیشنهاد کلیشهای خوشتان نیامد؟ پس گامهای زیر را دنبال کنید تا اعتماد به نفس را بهطور واقعی در خود تقویت کنید.
ورزش کنید
حتما با فواید ورزش برای سلامتی آشنا هستید، باید بدانید تأثیر ورزش بر روی افزایش اعتماد به نفس نیز آنقدر زیاد است که قابل توصیف نیست. وقتی ورزش میکنید، بدن شما مقادیری اندورفین آزاد میکند که درنهایت حس خوبی به شما دست میدهد، احساس مفید بودن میکنید و میخواهید کارهای درست انجام بدهید. اگر تمرینات ورزشی را بهطور مستمر تا مدتها ادامه بدهید، بدنتان سالمتر میماند و همواره با اعتماد به نفس بیشتری در جامعه حاضر میشوید.
به پوشش خود اهمیت بدهید
اگر هرگز به فکر مرتب کردن کمد لباسهایتان نیفتادهاید، پس تاکنون اثر معجزهآسای این کار را در افزایش اعتماد به نفس تجربه نکردهاید. هر چیزی که میپوشید، در اعتماد به نفس شما تأثیر مستقیم دارد. از همین رو، آراستگی در ظاهر میتواند نقش مهمی در افزایش اعتماد به نفس ایفا کند.
از زبان بدن استفاده کنید
چگونگی فعالیت مغز و طرز فکر افراد، بهطور مستقیم از فعالیتهای بدنی آنها تأثیر میگیرد. طبق نتایج مطالعاتی که در این زمینه انجام شده است، قرار گرفتن بدن در موقعیتی خاص مثل داشتن بازوان ورزیده یا مشتهای گره کرده، باعث افزایش ترشح تستوسترون میشود و به تقویت اعتماد به نفس کمک میکند.
در زمینههایی که در آنها تخصص دارید، با دیگران گفتوگو کنید
هرکسی تخصصی دارد و سطح دانشش در زمینهای (یا زمینههایی) از دیگران بیشتر است، پس در زمینهای که تخصص دارید با دیگران صحبت کنید و اطلاعات و دانش خود را در اختیار آنها قرار بدهید.مطرح کردن موضوعی که در آن اطلاعات کافی دارید، شروع خوبی برای صحبت با دیگران و تقویت اعتماد به نفس است. چرا که در این شرایط شما در موضع قدرت نسبی قرار دارید و بهسادگی میتوانید با استفاده از قدرت استدلال آنچه را که میدانید، به دیگران انتقال بدهید. البته پیدا کردن شخص مناسب برای صحبت کردن درمورد موضوع خاصی که در آن تخصص دارید، گاهی بسیار سخت است؛ در این شرایط میتوانید در گروههای اینترنتی با غریبهها به صحبت و تبادل نظر بپردازید یا در پُستهای مرتبط، کامنت بگذارید.
در زمینههایی که در آنها تخصص دارید، با دیگران مسابقه بدهید
ممکن است بپرسید: «برنده شدن در یک مسابقه، چگونه میتواند به افزایش اعتماد به نفس من کمک کند؟ چون برنده شدن به این معنی است که حتما سایر شرکتکنندهها از من ضعیفتر بودهاند که توانستهام در این مسابقه برنده شوم!»قبل از هر چیز باید بگوییم پرسیدن چنین سؤالی نشاندهندهی این است که شما تفکر یک فرد برنده را دارید.
دوما، اثر گلوله برفی را فراموش نکنید، هرچه موفقیتهای بیشتری کسب کنید (هرچند موفقیتهای کوچک)، اعتماد به نفستان هم بیشتر و بیشتر میشود.
همانطور که قبلا هم اشاره کردیم، اعتماد به نفس افراد در دوران مدرسه، بعدها در موفقیتهای شغلیشان نیز تأثیرگذار است.
باید توجه داشته باشید که برای افزایش اعتماد به نفس لازم نیست حتما همه را شکست بدهید! هدف این است که دیگران به مهارتهای شما توجه کنند و آن مهارتها را ارزشمند قلمداد کنند.
نقاط ضعفتان را برطرف کنید
گاهی مشکل کمبود اعتماد به نفس بهخاطر رفتار یا احساسات فرد نیست. بلکه باید بعضی از مسائلی را که با آنها مشکل دارید، تغییر بدهید. این به معنای بد بودن شما در آن موارد نیست بلکه به این معناست که اگر میخواهید با اعتماد به نفس بیشتری شناخته شوید و کارها را بهتر انجام بدهید، باید تغییراتی را در خود بهوجود بیاورید. اگر از اینکه نمیتوانید گیتار بنوازید ناراحت هستید، بیشتر تمرین کنید. اگر از بحثهای سیاسی و اقتصادی سر در نمیآورید، بیشتر مطالعه کنید. اگر موضوعی را نمیدانید هیچ اشکالی ندارد؛ همین که بپذیرید در آن زمینه اطلاعات ندارید و برای ارتقای دانش خود تلاش کنید، به افزایش اعتماد به نفس خود کمک کردهاید.در پایان باید بگوییم هیچ روش صددرصدی برای افزایش اعتماد به نفس وجود ندارد، اما اگر روشهای بالا را بهکار بگیرید، میتوانید اعتماد به نفس خود را تا حد زیادی تقویت کنید.3
پی نوشت:
1.www.razemovafaghiat.com
2.www.onlineamoozan.ir
3.www.chetor.com