بیماری کلامیدیا چیست؟
«کلامیدیا (Chlamydia)» یک نوع بیماری مقاربتی است که به وسیله باکتری به نام «کلامیدیا تراکوماتیس» به وجود میآید. شاید بسیاری متوجه ابتلای خود به عفونت کلامیدیا نشوند، زیرا ممکن است علائم و نشانههای آن مانند ترشحات از واژن یا آلت تناسلی مردانه و درد را نداشته باشند. عفونت کلامیدیا بیشتر در زنان جوان رخ میدهد. اما این بیماری در هر دو جنس و در تمامی گروههای سنی بروز پیدا میکند. درمان این بیماری دشوار نیست، ولی در صورتی که بدون درمان رها شود، ممکن است بعدا موجب بروز مشکلات جدیتری در فرد شود.شیوع کلامیدیا
این بیماری میزان شیوع نسبتاً بالایی دارد زیرا که بر طبق آمار منتشر شده از مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC) تنها در سال 2017، بیش از 1.7 میلیون مورد کلامیدیا گزارش شده است. با این حال، بسیاری از این موارد همچنان پنهان بوده و تعداد واقعی عفونت های کلامیدیا هر سال ممکن است نزدیک به 3 میلیون نفر باشد. مردان و زنان هر دو می توانند این عفونت را دریافت کنند، اما بر طبق آمار زنان به خصوص زنان جوان تر بیشتر از سایرین در معرض این عفونت هستند.از همین روی CDC توصیه می کند که همه زنان فعال جنسی حداقل یکبار در سال برای انجام آزمایش های مربوط به بیماری های STI مراجعه نمایند.
از لحاظ آماری، برقراری رابطه جنسی با بیش از یک نفر احتمال دریافت STI را افزایش می دهد. از سایر عوامل خطر می توانیم به ابتلا به STI در گذشته یا در حال حاضر اشاره کنیم ، زیرا این عامل می تواند مقاومت بدن را کاهش دهد. همچنین قرار گرفتن در معرض تجاوز نیز ریسک ابتلا به این نوع بیماری را افزایش میدهد.
علائم کلامیدیا چیست؟
بسیاری از افراد مبتلا به کلامیدیا هیچ علامت و نشانهی خاصی ندارند. اما اگر فرد علائمی داشته باشد، ممکن است که تا چند هفته پس از عفونت متوجه آنها نشود. سایر افراد نیز ممکن است به مدت چند ماه هیچ علائمی نداشته باشند.علائم کلامیدیا در زنان
علائم کلامیدیا در زنان عبارتند از:* افزایش سطح ترشحات واژن
* درد یا سوزش در هنگام ادرار
* درد در حین نزدیکی یا خونریزی بعد از آن
* درد زیر شکم به خصوص در حین نزدیکی
* خونریزی بین قاعدگی یا قاعدگیهای شدیدتر
علائم کلامیدیا در مردان
علائم کلامیدیا در مردان نیز عبارتند از:* ترشحات سفید، کدر یا آبکی از آلت تناسلی
* درد یا سوزش هنگام ادرار
* درد یا ورم بیضهها
همچنین ممکن است فرد دچار عفونت کلامیدیا در مقعد، چشم و گلو شود. برای هم زنان و هم مردان این امر میتواند موجب درد، ترشحات یا خونریزی در مقعد یا التهاب و قرمزی در چشم (التهاب ملتحمه) شود.
علائم در گلو، مقعد و چشم
گلو یا مقعد زنان و مردان می تواند از طریق رابطه جنسی دهانی یا مقعدی به کلامیدیا آلوده شود. بیشتر اوقات، این شرایط هیچ علائمی ایجاد نمی کنند.اگرچه خیلی شایع نیست، اما در صورت تماس مایع منی، ترشحات اولیه و یا ترشحات واژن با چشم، امکان آلودگی چشم به کلامیدیا وجود دارد. این می تواند در اثر تماس مستقیم یا مالش چشم بدون شستن دست اتفاق بیفتد.
علائم در گلو
* گلو درد* تورم غدد لنفاوی گردن
* تب
* قرمزی در گلو
علائم مقعدی
* درد یا خارش در مقعد* ترشح مقعدی یا خونریزی
* تورم مقعدی
* اسهال
علائم در چشم
* قرمزی* ترشحات
* تورم پلک ها
* خارش و تحریک
اگر شما یا شریک جنسی خود هر یک از این علائم را دارید، باید رابطه جنسی دهانی، واژینال و مقعدی را متوقف کنید تا زمانیکه آزمایش دهید. به پزشک متخصص عفونی مراجعه کنید یا در یک مرکز آزمایش محلی تست بدهید.
زمان مراجعه به پزشک برای بیماری کلامیدیا
در صورتی که فرد علائمی مانند ترشحات در واژن یا آلت تناسلی مردانه یا مقعد و یا درد در هنگام ادرار را داشته باشد، بهتر است که به پزشک مراجعه کند.همچنین در صورتی که شریک جنسی دارای عفونت کلامیدیا باشد، مراجعه به پزشکی ضروری است. پزشک به احتمال زیاد حتی در صورتی که فرد علائم خاصی نداشته باشد، داروهای آنتیبیوتیک را تجویز میکند.
علل بروز کلامیدیا
عفونت کلامیدیا بیشتر از طریق رابطه جنسی واژینال، دهانی و مقعدی سرایت پیدا میکند. همچنین ممکن است زنان باردار بیماری را با زایمان به فرزند خود انتقال دهند و باعث ذاتالریه یا عفونت جدی چشم در نوزادان خود شوند.عوامل خطرساز برای ابتلا به کلامیدیا
عواملی که خطر ابتلا به عفونت کلامیدیا را افزایش میدهند نیز عبارتند از:* فعالیت جنسی پیش از ۲۵ سالگی
* داشتن چندین شریک جنسی
* فعالیت جنسی پیش از ۲۵ سالگی
* مرتبا استفاده نکردن از کاندوم
* سابقه ابتلا به سایر بیماریهای مقاربتی
عوارض بیماری کلامیدیا
بیماری کلامیدیا ممکن است به سایر مشکلات سلامتی نیز ارتباط پیدا کند که عبارتند از:بیماری التهابی لگن: این بیماری رحم و لولههای رحمی را درگیر کرده و موجب درد لگن و تب میشود. در موارد عفونتهای شدید ممکن است نیاز باشد بیمار بستری شده و با داروهای آنتیبوتیک تزریقی درمان شود. بیماری التهابی لگن میتواند به لولههای رحمی، تخمدان و رحم از جمله دهانهی رحم آسیب برساند.
عفونت بیضه (اپیدیدیمیت): عفونت کلامیدیا میتواند لوله بالای بیضه (اپیدیدیم) را ملتهب کند. این عفونت میتواند باعث تب، درد و ورم در بیضهها شود.
عفونت غده پروستات: باکتری کلامیدیا به ندرت میتواند به غده پروستات مردان سرایت پیدا کند. با این حال، در صورت بروز چنین مشکلی، این عفونت میتواند باعث درد در حین یا بعد از نزدیکی، تب و لرز، درد هنگام ادرار و کمردرد شود.
عفونت در نوزادان: عفونت کلامیدیا ممکن است در حین زایمان و از طریق کانال واژن به نوزاد نیز منتقل شده و موجب بروز ذاتالریه یا عفونت جدی چشم شود.
حاملگی خارج رحمی: این مشکل زمانی به وجود میآید که تخمک در جایی خارج از حفرهی رحم لانهگزینی و رشد کند. در بیشتر مواقع حاملگی خارج از رحمی در لوله فالوپ اتفاق میافتد. در صورت به وجود آمدن این مشکل، بافت حاصل از بارداری خارج رحمی برداشته میشود تا از بروز مشکلات جدی (حذف و تهدیدکننده زندگی) مانند آسیب به لوله رحمی جلوگیری شود.
ناباروری: موارد عفونت کلامیدیا حتی در مواردی که هیچ علائم و نشانهای ندارند نیز میتوانند موجب زخمی شدن یا انسداد لولههای رحمی شوند که ممکن است باعث ناباروری در زنان شود.
آرتریت واکنشی: مبتلایان به کلامیدیا بیشتر در معرض خطر ابتلا به «آرتریت واکنشی» قرار دارند که به آن «سندرم رایتر» نیز گفته میشود. این بیماری عموما مفاصل، چشم و مجرای ادرار را درگیری میکند.
کلامیدیا و سوزاک ( گونوره )
کلامیدیا و سوزاک ( گنوره ) دو نوع شایع از بیماریهای جنسی مقاربتی STI هستند که عاملی باکتریایی دارند و در طول رابطه جنسی واژنی، دهانی یا مقعدی منتقل می شوند.هر دوی این بیماری ها معمولاً علائمی را ایجاد نمی کنند اما در صورتی که علائم بیماری ایجاد شوند. علائم کلامیدیا طی چند هفته بعد از ابتلا ایجاد می شوند در صورتی که علائم گنوره مدت زمان طولانی تری برای بروز نیاز دارد .
هر دوی این عفونت ها علائم مشابهی دارند. که عبارتند از :
* درد یا سوزش در هنگام ادرار کردن
* ترشحات غیر طبیعی از آلت تناسلی مرد، مهبل (واژن) یا مقعد
* تورم در بیضه ها یا اسکروتوم (کیسه بیضه)
* درد رکتوم
* خونریزی از رکتوم
هر دو این عفونت ها می توانند منجر به بیماری التهابی لگنی و مشکلات تولید مثل در صورت عدم درمان شوند.
گونوره در صورت عدم درمان منجر به خارش و درد در رکتوم هنگام دفع می شود.
زنان مبتلا به گنوره در صورت عدم درمان دوره طولانی تر، شدید و درد در طول رابطه جنسی را تجربه میکنند.
هر دوی این بیماری ها می توانند به طور موثر با آنتی بیوتیک درمان شوند.
آنها هر دو قابل درمان هستند و ایجاد مشکلات بعدی در دراز مدت ناشی از آنها، نادر است.
پیشگیری از کلامیدیا
مطمئنترین طریقه پیشگیری از بیماری کلامیدیا پرهیز از فعالیتهای جنسی (پرخطر) است. به طور خلاصه میتوان این اقدامات را برای پیشگیری از این عفونت انجام داد:استفاده از کاندوم: در هر رابطهی جنسی از کاندوک لاتکس مردانه یا کاندوم پلییورتان زنانه استفاده کنید. استفاده صحیح از کاندوم در حین نزدیکی میتواند خطر بروز عفونت را کاهش دهد، ولی خطر آن را کاملا از بین نمیبرد.
محدود کردن شرکای جنسی: داشتن چندین شریک جنسی، فرد را در معرض خطر ابتلا به کلامیدیا و سایر بیماریهای مقاربتی قرار میدهد.
به طور منظم آزمایش دهید: اگر از نظر جنسی فعال هستید، خصوصا اگر چندین شریک دارید، از پزشک معالج خود سوال کنید که باید چند بار در سال برای کلامیدیا و سایر عفونتهای مقاربتی تحت آزمایشهای غربالگری قرار بگیرید.
پرهیز از دوش گرفتن: دوش گرفتن موجب کاهش باکتریهای مفید واژن و در نتیجه باعث افزایش خطر عفونت میشود.
تشخیص کلامیدیا
نهادهای درمانی و پزشکی عموما غربالگری کلامیدیا را برای موارد زیر توصیه میکنند:زنان فعال جنسی ۲۵ ساله یا کمتر: میزان ابتلا به کلامیدیا در این گروه سنی بالاست، بنابراین به افراد این گروه آزمایشهای غربالگری سالانه توصیه میشود. حتی اگر در صورتی که فرد سال قبل آزمایش داده باشد، ولی در صورتی که شریک جنسی خود را عوض کرده باشد، باید دوباره آزمایش دهد.
زنان باردار: زنان باردار باید پیش از زایمان آزمایش کلامیدیا دهند. همچنین در صورتی که فرد به دلیل تغییر شریک جنسی یا ابتلای شرکت جنسی خود در معرض خطر ابتلا باشد، بهتر است دوباره آزمایش دهد.
زنان و مردان در معرض خطر بالا: افرادی که چندین شریک جنسی دارند و همیشه از کاندوم استفاده نمیکنند، باید آزمایشهای غربالگری منظم برای کلامیدیا را در دستور کار قرار دهند.
سایر نشانگرهای پرخطر نیز میتواند داشتن سایر عفونتهای منتقله از راه جنسی و همچنین مواجه با این عفونتها از طریق شریک جنسی آلوده باشد.
آزمایشهای غربالگری و تشخیص کلامیدیا نسبتا ساده است. این آزمایشها عبارتند از:
آزمایش ادرار: در این آزمایش نمونهای از ادرار فرد گرفته و در آزمایشگاه آنالیز میشود.
نمونهبرداری با سوآب از دهانهی رحم: در این آزمایش پزشک با استفاده از سوآب، نمونهای از ترشحات دهانهی رحم را برای آزمایش برمیدارد. برخی زنان ترجیح میدهند، خودشان سوآب ترشحات واژن را انجام دهند که به همان اندازهی سوآب پزشک موثر است. در مردان، پزشک به وسیله یک سوآب باریک نمونهای از ترشحات را از انتهای آلت تناسلی بر میدارد. در برخی موارد، ممکن است که پزشک نیاز به نمونهبرداری با سوآب از مقعد نیز داشته باشد.
در صورتی که فرد در مراحل ابتدایی عفونت کلامیدیا تحتدرمان قرار گرفته، باید هر سه ماه یکبار آزمایش دهد.
درمان کلامیدیا
کلامیدیا با داروهای آنتیبیوتیک درمان میشود. ممکن است فرد به یک نوبت مصرف دارو احتیاج داشته باشد یا اینکه روزانه یکبار یا چندبار در روز و به مدت ۵ تا ۱۰ روز نیاز به مصرف دارو داشته باشد. در اغلب موارد، عفونت کلامیدیا طی ۲ تا ۳ هفته برطرف میشود. در این مدت فرد باید از نزدیکی پرهیز کند. همچنین حتی در صورتی که شریک یا شرکای جنسی علائمی نداشته باشند، باز هم لازم است تحت درمان قرار بگیرند. در غیر این صورت، عفونت میتواند بین شرکای جنسی رد و بدل شود.داشتن کلامیدیا یا درمان آن در گذشته مانع از ابتلای دوباره به آن نمیشود. به این جهت، همیشه توصیه میشود که از روابط جنسی پرخطر خودداری کرده و سایر توصیهها را جدی بگیرید.
منبع: سایت دکتردکتر
سایت درمانکده
سایت کلینیک اچ پی وی