با علائم لخته شدن خون در بدن بیشتر آشنا شوید

لخته خون در بدن

علائم لخته شدن خون که بیشتر مردم خطرات جدی آن را نادیده می گیرند.

لخته خون می تواند در تمام شریانهای بدن ایجاد شود و آسیب های جدی و مرگباری را به وجود آورد. قبل از آسیب رساندن یک لخته کوچک به بدن علائم را بشناسید و فورا درمان کنید.

لخته شدن خون یک فرآیند عادی و طبیعی است.

ولی بیشتر مردم این پدیده را نمی شناسند و معمولا زمانی متوجه این اتفاق می شوند که خون بیش از حد عادی لخته شده و آسیب های جدی به اعضا بدن وارد کرده است.

یک لخته خون در رگها می تواند وضعیت کاملا خطرناک حتی مرگبار ایجاد کند.

با شناخت بهتر می توان سعی کرد از لخته شدن خون در رگها جلوگیری کرد و اگر این اتفاق رخ داد آسیب وارد شده به رگهای خونی، در قالب یک توده ژل مانند را تا حد ممکن اصلاح کرد.

چرا که باقی ماندن لخته خون در شریان یا ورید مشکلات بزرگی به دلیل عدم جریان خون ایجاد می کنند.1

عوامل زمینه ساز لخته شدن خون

افراد مسن تر از ۶۵ سال بیشتر از دیگر افراد در معرض خطر لخته شدن خون قرار دارند. سفرهای طولانی که منجر به نشستن زیاد حدود بالای چهار ساعت می شوند.

استراحت بیش از حد یا بهتر است بگوییم کم تحرکی برای مدت طولانی، چاقی، بارداری، سابقه خانوادگی، سیگار کشیدن همه اینها می تواند دلیلی برای این بیماری باشند.1

آسیب های ناشی از لخته خون

وقتی یک لخته خون دریکی از وریدهای بزرگ گیر می افتد ترمبوز ورید عمقی یا اصطلاحا DVT رخ می دهد.

شایع ترین این حالت لخته خون در پاها می باشد.

اما در نقاط دیگر بدن مانند بازوها، لگن، ریه ها حتی در مغز نیز DVT رخ می دهد.

یک لخته کوچک خون بی حرکت، معمولا بی ضرر محسوب می شود.

اما اگر همراه با لخته خون شکستن عضو هم اتفاق بیوفتد، ممکن است لخته خون به سمت قلب و ریه حرکت کند.

حرکت لخته به سمت ریه ها و اسکان در ناحیه ریه را آمبولی می نامند که یکی از وحشتناک ترین حالت های لخته خون است.

برای شناخت وجود لخته خون در بدن فقط می بایست علائم شایع و عوامل خطر را خوب بشناسید و البته چندین عامل وجود دارد که باعث افزایش شانس ابتلا به لخته شدن خون در رگها می گردد.1

نشانه های وجود لخته خون در بدن چیست؟

نشانه های وجود لخته خون در بدن با توجه به قسمتی که در آن لخته خون تشکیل می‌شود، متفاوت است. در ادامه به بررسی این نشانه‌ها می‌پردازیم.

۱) لخته خون در پا

وجود لخته خون در یکی از وریدهای اصلی بدن را ترومبوز وریدی عمقی (DVT) می‌نامند. این لخته‌ها بیشتر در پا یا ناحیه لگن دیده می‌شوند. با اینکه وجود لخته خون در پا به خودی خود به شما آسیب نمی‌رساند، ولی این لخته‌ها می‎توانند از جای خود حرکت نموده و در ریه‌ها قرار گیرند. این وضعیت به یک بیماری جدی و کشنده‌ای منجر می‌شود که با عنوان آمبولی ریوی (PE) شناخته می‌شود.

علائم و نشانه های وجود لخته خون در پا عبارتند از:

تورم

قرمزی

درد

حساسیت نسبت به لمس

این نشانه‌ها بیانگر وجود یک لخته خونی در پا هستند. احتمال وجود لخته در یکی از پاها به جای هر دو پا بیشتر است. با این حال، شرایط و عوامل دیگری وجود دارد که می‌توانند این نشانه‌ها را توضیح دهند.2

لخته خون در قفسه سینه

لخته‌های خونی در پا شایع‌تر هستند ولی می‌توانند در سایر قسمتهای بدن نیز ظاهر شوند. اینکه لخته کجا تشکیل شده و نهایتا کجا قرار می‌گیرد، بر نشانه‌ها و پیامدهای آن تاثیر می‌گذارد.

به عنوان مثال، اگر لخته خون در عروق قلب تشکیل شده باشد و جریان خود را مسدود کند، می‌تواند باعث حمله قلبی شود. یا ممکن است لخته خون به ریه برود و منجر به آمبولی ریوی شود.

درد قفسه سینه بیانگر وجود یک مشکل است، ولی فهمیدن اینکه آیا این لخته خونی ناشی از حمله قلبی، آمبولی ریوی یا صرفا سوءهاضمه است، دشوار می‌باشد.

درد قفسه سینه همراه با آمبولی ریوی ممکن است به صورت درد تیزی احساس شود که با هر تنفس تشدید می‌شود. همچنین این درد ممکن است با موارد زیر همراه باشد:

تنگی نفس ناگهانی

افزایش ضربان قلب

احتمالا سرفه.2

ریه

معمولا منشأ لخته خونی که درون ریه یافت می‌شود به رگ‌های عمقی درون دست یا پا برمی‌گردد. لخته خون دست‌وپا به تیکه‌های کوچکتر می‌شکند و با جریان خون به طرف ریه حرکت می‌کند. هنگامی که چنین اتفاقی می‌افتد اصطلاحا به آن آمبولی ریه می‌گویند. آمبولی ریه وضعیت به‌شدت خطرناکی است که سریعا باید فرد مبتلا در بیمارستان بستری شود.

درصورتی که حالت‌های زیر را داشتید سریعا به اورژانس مراجعه کنید:

نفس کم بیاورید و به‌طورکلی در نفس‌کشیدن به مشکل بربخورید؛

درد قفسه‌ی‌ سینه؛

سرفه‌کردن؛

عرق‌کردن؛

سرگیجه.3

مغز

لخته خون در مغز حاصل رسوب چربی در دیواره‌ی رگ‌های خون‌رسان آن است. گاهی هم علت ایجاد لخته خون‌های مغزی به‌خاطر ضربه‌ای است که به سر وارد می‌شود. چنین لخته‌ای به مغز آسیب می‌رساند.

البته حالت دیگری از لخته خون مغزی هم داریم. احتمال دارد لخته خون‌هایی از بخش‌های دیگر بدن مثل قفسه‌ی سینه یا گردن با جریان خون به سمت مغز حرکت می‌کنند. این لخته‌ها در مغز منجر به حمله قلبی می‌شوند.

علائم لخته خون مغزی عبارت‌اند از:

اشکال در بینایی و تکلم؛

تشنج‌ کردن؛

ضعف عمومی.3

کلیه

لخته خون در کلیه نمی‌گذارد کلیه به درستی وظیفه‌اش را انجام دهد و مواد زاید بدن را دفع کند. در موارد حاد و عدم تشخیص لخته، کلیه ممکن است از کار بیفتد.

وجود لخته خون در کلیه مورد خطرناکی است، پس وجود علائم زیر را به دقت بررسی کنید:

درد پهلو، پا یا ران؛

مشاهده‌کردن خون در ادرار؛

حالت تهوع یا استفراغ؛

فشار خون بالا؛

ورم شدید پا که غیرمنتظره و بدون دلیل رخ دهد؛

اشکال در نفس‌کشیدن.3

چگونه از بروز لخته پیشگیری کنیم؟

برای کاهش احتمال تشکیل لخته خون موارد زیر را در نظر داشته باشید:

وزن مناسب داشته باشید؛ درست غذا بخورید و ورزش کنید.

به‌خصوص پس از یک سفر طولانی یا عمل جراحی برای مدت طولانی ننشینید.

اگر پشت میز نشین هستنید، حداقل هر دو ساعت یک بار برخیزید و حرکت کنید. هنگامی که نشسته‌اید پا‌ها و انگشتان پا را حرکت بدهید.

برای کمک به جریان خون از جوراب‌های فشاری یا ضد لختگی استفاده کنید.

در صورت نیاز به مصرف دارو‌های ضد لخته به نام دارو‌های ضد انعقاد با پزشک‌تان مشورت کنید.4

پینوشتها
1.www.zums.ac.ir
2.www.darmankade.com
3.www.chetor.com
4.www.iribnews.ir