داستانهای کوتاه از پیامبر اکرم (ص) (36)
نهى از سؤال بيجا
در اين ميان شخصى پرسيد: پدر من كيست؟
پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله فرمود: فلان كس (و او شرمنده شد). در اين هنگام آيه 101 سوره مائده نازل گرديد:
يا أيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَسْئَلُوا عَنْ أشْياءَ إنْ تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ وَ إنْ تَسْئَلُوا عَنْها حينَ يُنَزَّلُ الْقُرْآنُ تُبْدَ لَكُمْ عَفَا اللَّهُ عَنْها وَ اللَّهُ غَفُورٌ حَليمٌ (5مائده/101) اى مؤمنان از چيزهايى پرس و جو نكنيد كه چون بر شما آشكار شود، شما را اندوهگين كند، و اگر در زمانى كه قرآن نازل مىگردد، پرسوجو كنيد، [حكم و تكليف شاق آن] بر شما آشكار مىگردد، خداوند از آن گذشته است و خدا آمرزگار مهربان است.
اى كسانى كه ايمان آوردهايد از مسائلى سؤال نكنيد كه اگر براى شما آشكار گردد شما را ناراحت مىكند. به اين ترتيب اسلام از سؤالهاى بيجا و بى حاصل كه زيانش بيش از نفعش مىباشد نهى فرموده است.1
علاقه پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله به قرآن
امير مؤمنان عليه السّلام به او فرمود: به حضور پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله برو و اين آيه (91 سوره يوسف) را تلاوت كن:
قالُوا تَاللَّهِ لَقَدْ آثَرَكَ اللَّهُ عَلَيْنا وَ إنْ كُنّا لَخاطِئينَ (12يوسف/91) گفتند به خدا، خداوند تو را بر ما برترى داد، و ما خطاكار بوديم.
به خدا سوگند، خداوند تو را بر ما تقدم داشته و ما خطاكار بوديم.
پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله بى درنگ آيه بعد (92 سوره يوسف) را قرائت فرمود:
قالَ لا تَثْريبَ عَلَيْكُمُ الْيَوْمَ يَغْفِرُ اللَّهُ لَكُمْ وَ هُوَ أرْحَمُ الرّاحِمينَ (12يوسف/92) [يوسف] گفت امروز سرزنشى بر شما روا نيست، خداوند شما را مىآمرزد و او مهربانترين مهربانان است.
امروز ملامت و توبيخى بر شما نيست خداوند شما را مىبخشد و او مهربانترين مهربانان است.
و قرائت اين آيه، از طرف رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله به منزله حكم عفو آن حضرت از آن شخص گنهكار محسوب گشت.2
پی نوشت :
1 - حكايتهاى شنيدنى، جلد 1، صفحه 85.
2 - مهر تابان، صفحه 84 به نقل علامه طباطبائى. حكايتهاى شنيدنى، جلد 2، صفحه 161.
/ن