نفازولین چیست و چه کاربردی دارد؟
این روزها خیلی شنیده اید که نفازولین برای کرونا به کار می رود. اما این قضیه علمی است؟ پیش از این نفازولین را به عنوان قطره و اسپری بینی و چشم برای تسکین آبریزش بینی و چشم و همچنین درمان آلرژی می شناختیم. اما صدای ضبط شده ای این روزها در فضای مجازی منتشر شده که از مردم می خواهد به جای تزریق داروهای گران قیمت، ۵ قطره نفازولین در بینی بریزند و علائم کرونا را درمان کنند! به همین خاطر هجوم زیادی به سمت مصرف داروی نفازولین شده و خبرها حاکی از آن است که این دارو به سختی گیر می آید.اما این خبر اشتباه است. نفازولین در درمان کرونا نه تنها تاثیری ندارد. بلکه می تواند مضر هم باشد. در ادامه به کاربردهای واقعی نفازولین خواهیم پرداخت.
نفازولین یک داروی سریع الاثر مقلد سیستم سمپاتیک است که از طریق منقبض کردن عروق کوچک چشم و بینی باعث کاهش احتقان و گرفتگی می‌شود. اسپری و قطره ی نفازولین، ضد احتقان است که برای تسکین موقتی قرمزی و خارش چشم و بینی به دلیل سرماخوردگی، آلرژی یا تحریکات محیطی (مثل شنا، دود، استفاده از لنزهای تماسی) استفاده می‌شود.
.png "کاربردها و هشدارهای لازم درباره مصرف قطره نفازولین")
نحوه ی عملکرد نفازولین به چه صورت است؟
نفازولین باعث ترشح نوراپی نفرین در سیستم سمپاتیک می شود. نوراپی نفرین به گیرنده های آلفا آدرنرژیک متصل شده و باعث انقباض عروقی می‌شود. در نتیجه منجر به کاهش احتقان در محل تجویز می گردد.اَشکال دارویی نفازولین
نفازولین در اشکال دارویی قطره و اسپری برای استفاده بینی و چشم موجود است.فرم های از نفازولین که در ایران موجود است به شرح زیر است:
* قطره بینی ۰/۰۵٪
* اسپری بینی ۰/۰۵٪
* قطره چشمی ۰/۱٪
.png "کاربردها و هشدارهای لازم درباره مصرف قطره نفازولین")
مکانیسم اثر نفازولین
نفازولین یک آمین مقلد سمپاتیک است که با تحریک مستقیم گیرنده های آلفای موجود در شریانچه ها، موجب تنگ شدن این عروق و رفع احتقان چشم یا بینی می گردد.فارماکوکینتیک نفازولین
اثر دارو بعد از حدود 10 دقیقه شروع می شود و حدود 6-2 ساعت ادامه می یابد.منع مصرف نفازولین
در گلوکوم با زاویه باریک(مگر شرایط خاص) نباید مصرف شود.آیا نفازولین در درمان کرونا موثر است؟
خیر. نفازولین هیچ گونه اثر ضد ویروسی ندارند و هیچ شواهد علمی مبنی بر مفید بودن قطره‌ها و یا اسپری‌های بینی ضد احتقان (دکونژستانت) در پیشگیری و یا درمان بیماری کووید-۱۹ وجود ندارد؛ بنابراین استفاده از این دارو‌ها برای پیشگیری و یا درمان بیماری کووید-۱۹ توصیه نمی‌شود.به گزارش سازمان غذا و دارو این روزها، مصرف خودسرانه قطره چشمی نفازولین توسط عامه مردم بسیار بالا رفته است. خواهش ما از شما این است که برای مصرف دارو به صورت کلی، به خصوص در این شرایط حساس کرونایی، از دکتر داخلی مشورت بگیرید و به هیچ وجه به اخبار بدون اساس اعتنا نکنید.
همانطور که گفته شده، قطره چشمی نفازولین که یک داروی چشمی ضد احتقان است و در مصرف خودسرانه و بدون تجویز پزشک، بیشتر از ۳ روز نباید مصرف شود. در حالی که در اخبار جعلی، شاهد تجویز مصرف ۵ روزه آن هستیم. مصرف بیش از حد و سرخود نفازولین میتواند تبعات سنگینی به بار آورد.
لازم است بدانید استفاده از این دارو میتواند منجر به افزایش فشارخون، افزایش ضربان قلب، گشاد شدن مردمک و حساسیت به نور، تشدید احتقان (مصرف بیش از ۳ روز) و بی قراری شود.
علاوه بر این استفاده از این دارو‌ها در جمعیت‌های خاص مانند کودکان یا خانم‌های باردار و شیرده و بیماران دچار مشکلات قلبی و عروقی مانند پرفشاری خون، سابقه سکته قلبی، آنژین، گرفتگی عروق کرونر، مشکلات تیروئیدی، بیماری‌های پروستات، افزایش فشار داخل چشم و افتادگی پلک، در مواردی که خودسرانه استفاده شود، میتواند مشکلاتی جدی ایجاد کند.
در چه مواقعی در بیماری کرونا، از نفازولین استفاده کنم؟
تنها در مواردی که بیمار کرونایی دچار احتقان بینی یا چشمی ناشی از بیماری کووید-۱۹ شده باشد، استفاده از داروهای ضد احتقان بینی یا چشمی با دوز مناسب به صورت کوتاه مدت و تحت نظر پزشک میتواند به رفع علائم احتقان (گرفتگی بینی یا چشمی) کمک کند.در نتیجه برای درمان هر نوع بیماری خصوصا کووید-۱۹، ضمن مراجعه به دکتر داخلی، تنها به توصیه‌های متخصصان و همکاران گروه پزشکی و مطالب منتشر شده از طریق مراجع رسمی توجه شود و برای حفظ سلامت خود از انجام اقدامات و انتشار مطالب بی پایه و اساس موجود در فضای مجازی جدا خودداری کنند.
نحوه ی استفاده از نفازولین به چه صورت است؟
دستورالعمل های موجود در بسته بندی محصول را با دقت مطالعه کنید و دارو را طبق دستور پزشک مصرف نمایید و اگر سوالی داشتید از پزشک یا داروساز خود بپرسید.- برای استفاده از قطره های چشمی ابتدا دستان خود را بشویید. برای جلوگیری از آلودگی قطره چکان را لمس نکنید و اجازه ندهید چشم یا هر سطح دیگری را لمس کند.
- قبل از استفاده از قطره های چشمی لنزهای تماسی خود را خارج کنید.
- اگر می‌خواهید بعد از استفاده از قطره چشمی از لنز استفاده کنید، حداقل ۱۰ دقیقه بعد از ریختن قطره صبر کنید.
- اگر از داروهای دیگر چشمی استفاده می کنید حداقل ۵ دقیقه صبر کنید تا قطره کاملاً جذب چشم شود.
- قطره های چشمی قبل از پمادهای چشمی استفاده کنید.
- از پاشیدن دارو به داخل چشم یا تیغه بینی خودداری کنید.
- اسپری را با آب داغ بشویید و بعد از هر بار استفاده با دستمال تمیز کنید. اطمینان حاصل کنید آب به داخل آن وارد نمی شود.
.png "کاربردها و هشدارهای لازم درباره مصرف قطره نفازولین")
مراحل استفاده از قطره چشم نفازولین:
* سر خود را به عقب متمایل کنید به سمت بالا نگاه کنید و پلک پایین خود را بکشید.* قطره چکان را مستقیماً بالای چشم بگیرید و یک قطره داخل چشم بریزید.
* به سمت پایین نگاه کنید و به آرامی چشمان خود را به مدت یک تا دو دقیقه ببندید.
* یک انگشت خود را گوشه چشم نزدیک بینی قرار دهید و فشار ملایمی وارد کنید؛ این کار از تخلیه دارو از گوشه چشم جلوگیری می کند.
* سعی کنید پلک نزنید و چشم را مالش ندهید.
* اگر دوز شما بیش از یک قطره است، ابتدا این مراحل را برای چشم دیگر این کار را تکرار کنید.
مراحل استفاده از قطره یا اسپری بینی نفازولین:
* ابتدا بینی خود را به آرامی از هوا پر کنید با استفاده از انگشت خود سوراخ دیگر بینی را ببندید.* در حالی که سر خود را به حالت ایستاده نگه داشته‌اید یک اسپری را در سوراخ بینی قرار دهید.
* هنگامی که از طریق بینی نفس کشیدید دارو را داخل سوراخ بینی اسپری کنید.
* چند بار نفس عمیق بکشید تا مطمئن شوید که دارو به عمق بینی رسیده است.
* در صورت نیاز این مراحل را برای سوراخ دیگر بینی تکرار کنید.
دوز مصرفی نفازولین به چه صورت است؟
دوز دارو برای بیماران مختلف متفاوت است. اطلاعات زیر فقط دوز معمول دارو را شامل می‌شود. اگر دوز مصرفی شما متفاوت است، مگر به دستور پزشک معالج خود آن را تغییر ندهید.دوز نفازولین برای احتقان و گرفتگی بینی:
* بزرگسالان:
یک تا دو قطره یا اسپری از محلول ۰/۰۵٪ در هر سوراخ بینی هر ۶ ساعت (بیشتر از ۷۲ ساعت مصرف نشود).
* اطفال بالای ۱۲ سال:
مثل بزرگسالان
* اطفال زیر ۱۲ سال:
توصیه نمی‌شود.
دوز نفازولین برای قرمزی و احتقان چشم:
بزرگسالان:
یک تا دو قطره از محلول ۰/۱٪ هر ۳ تا ۴ ساعت در چشم درگیر ریخته شود (بیشتر از ۷۲ ساعت مصرف نشود)
اطفال:
توصیه نمی‌شود.
توجه داشته باشید مقدار دارو و همچنین تعداد دوز های که در روز استفاده می‌کنید به قدرت دارو بستگی دارد.
.png "کاربردها و هشدارهای لازم درباره مصرف قطره نفازولین")
موارد احتیاط و هشدار در مصرف نفازولین
قبل از مصرف دارو در صورتی که حساسیت به نفازولین یا سایر داروهای این دسته دارید به پزشک خود اطلاع دهید.در صورتی که هر کدام از شرایط زیر را دارید قبل از مصرف دارو پزشک خود را مطلع کنید:
* مشکلات قلبی و عروقی مانند بی نظمی های ضربان قلب، افزایش فشار خون و غیره
* مشکلات تیروئید مخصوصاً هایپرتیروئیدی
* دیابت
* مشکلات پروستات و احتباس ادراری
* تاری دید
* عفونت و آسیب های چشمی
* گلوکوم
توجه داشته باشید این دارو فقط تسکین موقت ایجاد می کند و درمان بیماری شما نیست.
هشدار:
* اگر وضعیت شما پس از ۴۸ تا ۷۲ ساعت بهبود نیافت یا بدتر شد به پزشک خود اطلاع دهید.
* در خصوص مصرف نفازولین در بارداری به شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
* این دارو در اطفال می تواند باعث خواب آلودگی و گیجی و همچنین کاهش شدید دمای بدن شود.
* نفازولین در کودکان کمتر از ۱۲ سال توصیه نمی شود.
احتقان برگشتی چیست؟
اسپری و قطره را بیش از حد مجاز استفاده نکنید. زیرا این کار خطر عوارض جانبی را افزایش می دهد. همچنین بیش از سه روز از این دارو استفاده نکنید. در غیر این صورت ممکن است باعث ایجاد بیماری به نام احتقان برگشتی (rebound congestion) شود. علائم احتقان برگشتی شامل قرمزی طولانی چشم، تورم داخل بینی و افزایش آبریزش بینی است. اگر این اتفاق افتاد استفاده از دارو را متوقف کنید و با پزشک خود مشورت کنید.عوارض جانبی نفازولین چیست؟
اگر پزشک این دارو را برای شما تجویز کرده است تشخیص داده است که مصرف این دارو به سود شماست. توجه داشته باشید بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می کنند دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.در زیر به برخی از عوارض جانبی نفازولین اشاره شده است:
* سوختگی، خشکی و آبریزش بینی
* عطسه
* سرگیجه
* حالت تهوع و استفراغ
* تعریق
* خواب آلودگی
* ضعف
* عصبی شدن
* بدتر شدن قرمزی، خارش و تورم در چشم و اطراف آن
عوارض جانبی جدی:
در صورت بروز هر یک از این عوارض جانبی بعید اما جدی بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید:بی نظمی ضربان قلب، سردرد، سرگیجه، تغییرات ذهنی و خلقی، مشکلات خواب، لرزش، تعریق غیر معمول، درد چشم و مشکلات بینایی.
واکنش های آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک از جمله: بثورات پوستی، خارش و تورم به خصوص در ناحیه صورت، زبان و گلو، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به اورژانس مراجعه کنید.
استفاده بیش از حد از این دارو ممکن است منجر به افزایش قرمزی‌چشم و یا افزایش آبریزش بینی (احتقان برگشتی) شود. اگر این اتفاق افتاد یا وضعیت شما پس از ۴۸ تا ۷۲ ساعت ادامه یافت یا بدتر شد به پزشک خود مراجعه کنید.
موارد بالا لیست کامل از عوارض جانبی احتمالی نیست. در صورت مشاهده سایر عوارض به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
تداخلات دارویی نفازولین چیست؟
اگر این محصول را تحت نظر پزشک خود مصرف می کنید پزشک یا داروساز از قبل در مورد هرگونه تداخل داروی احتمالی آگاه است. پس قبل از اینکه با پزشک خود مشورت کنید دوز دارو را تغییر ندهید.از جمله داروهایی که میتواند با نفازولین تداخل دارویی ایجاد کند شامل:
* داروهای مهار کننده ی مونوآمین اُکسیداز (MOA) مانند سلژیلین، لینوزولاید و غیره
* توجه داشته باشید مهارکننده مونوآمین اکسیداز را نباید به مدت دو هفته قبل از درمان با نفازولین مصرف کرد.
* داروهای درمان فشار خون مانند متیل دوپا
* داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای مانند آمی تریپتیلین.
.png "کاربردها و هشدارهای لازم درباره مصرف قطره نفازولین")
علائم اوردوز نفازولین چیست؟
اگر شخصی بیش از حد از نفازولین استفاده کرد و علائمی جدی مانند مشکلات تنفسی داشت سریعاً با اورژانس تماس بگیرید.از علائم سوء مصرف نفازولین می‌توان به خواب آلودگی، کاهش ضربان قلب، سرگیجه و غش کردن اشاره کرد.
مصرف نفازولین در بارداری
بارداری دوران بسیار حساسی است. بنابراین باید مادر به تمامی موادی که مصرف می‌کند، توجه داشته باشد. مصرف این دارو مشکل خاصی را در دوران بارداری ایجاد نمی‌کند، اما مصرف آن در این دوران تنها با تجویز مستقیم پزشک امکان پذیر است.داروهای مشابه نفازولین
اگر به داروی نفازولین دسترسی ندارید، می‌توانید از داروهای زیر استفاده کنید:* اکسی متازولین
* فنیل افرین
* آلکافتادین
* امداستین
* لودکسامید
* پروپیل هگزدرین
زایلومتازولین
منبع: سایت دکترتو
سایت داروخانه آنلاین
سایت دارویاب
