4 مرداد 1389 / 14 شعبان 1431 / 26 جولای 2010

1) ديدار مسؤولان ايراني با دبيركل سازمان ملل پس از قبول قطعنامه 598 (1367ش): دبيركل سازمان ملل متحد به محض دريافت پذيرش رسمي قطعنامه 598 از سوي ايران ، به تلاش وسيعي دست زد و پس از مشورت با اعضاي شوراي امنيت، رسماً از وزراي خارجه ايران و عراق دعوت كرد به منظور انجام مذاكرات مربوط به اجراي قطعنامه ، بلافاصله به نيويورك سفر كنند تا از سوم مرداد 1367ش، ملاقات‏ها و مذاكرات لازم صورت گيرد. از اين رو هيئتي در رأس وزير وقتِ امور خارجه ايران در دوم مرداد راهي نيويورك گرديد و پس از ديدار و گفتگو با رييس شوراي امنيت ، مذاكرات خود را با دبيركل سازمان ملل متحد آغاز كرد. اين مذاكرات كه جهت تعيين روز و شرايط آتش‏بس به اجرا درمي‏آمد، در حالي صورت گرفت كه روز قبل از آن ، منافقين با حمايت ارتش عراق از مرز منطقه غرب گذشته و به اسلام آباد وارد شده بودند و به سمت كرمانشاه پيشروي مي‏كردند. سرانجام پس از ده جلسه ديدار و گفتگوي هيئت ايراني با دبير كل سازمان ملل در مورد زمان آتش‏بس و عقب‏نشيني دو طرف به مرزهاي بين‏المللي ، اقدامات نهايي صورت گرفت. به اين ترتيب در 29 مرداد 1367ش برابر با 20 اوت 1988م آتش‏بس به طور رسمي برقرار شد.

2) درگذشت "غلامرضا كيوان سميعي" شاعر معاصر (1372 ش): غلامرضا سميعي متخلص به كيوان در سال 1292ش در كرمانشاه به دنيا آمد. وي در كنار دروس دبستان به فراگيري علوم عربي و قرآن پرداخت و تا مقاطع بالاتر ادامه داد. در نوزده سالگي براي ادامه تحصيل علوم ديني راهي قم و مشهد شد و از حضرات آيات شاه‏آبادي، حجت‏كوه‏كمره‏اي و اديب نيشابوري ثاني و... بهره برد. وي در تهران مباحث كلام و عرفان، معقول و منقول و رياضيات را فرا گرفت و سپس در زادگاه خود به امور اداري پرداخت. استاد كيوان سميعي در طول حيات خويش، تحقيقات عميقي درباره شعر، عرفان و ادب فارسي انجام داده و در كنار كار، به پژوهش و تحقيق پرداخته و آثاري را به وجود آورده است. از جمله اين آثار، اوراق پراكنده، مقدمه بر خاك نشينان عشق و رساله تاريخ فلسفه و... مي‏باشند. وي قبل از مرگ، كتابخانه شخصي خود را به دانشكده ادبيات دانشگاه رازي كرمانشاه اهدا كرد. استاد سميعي در پي سرطان حنجره در 80 سالگي درگذشت و در قطعه مقبرةالشعراء بهشت زهرا به خاك سپرده شد.

3) افتتاح بزرگترين پالايشگاه نفت سنگين جهان در بندرعباس (1376 ش) : در چهارم مرداد ماه 1376 بزرگ‏ترين پالايشگاه نفت سنگين جهان در بندرعباس كه از مرحله طراحي تا ساخت و نصب تجهيزات آن، توسط متخصصان و كارشناسان داخلي صورت گرفته بود به بهره‏برداري رسيد. اين پالايشگاه از جمله طرح‏هاي مهم صنعت نفت كشور بوده و براي بالا بردن ظرفيت توليد فرآورده‏هاي نفتي در كشور و تامين مصارف داخلي و صدور بخشي از آن به خارج طرح ريزي شده است. ظرفيت اين پالايشگاه با اشتغال زايي 1200 نفر، بيش از 230 هزار بشكه در روز مي‏باشد. اجراي عمليات طرح عظيم آب‏رساني از دريا به پالايشگاه به طور جداگانه و همزمان با عمليات اجرايي پالايشگاه با استفاده از امكانات گسترده صنعت نفت از جمله ويژگي‏هاي احداث آن مي‏باشد كه براي اولين بار در نوع خود صورت گرفته است.

4) مرگ رضاخان پهلوی 1323 ش در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی

5) درگذشت "موسي بن يونس" فقيه و رياضي دان مسلمان(639 ق): ابوالفتح كمال الدين موسي بن يونس معروف به ابن منعه، فقيهِ شافعي، طبيب، منجم و رياضي دان مسلمان در سال 551 ق در موصِل عراق به دنيا آمد. پس از فراگيري علوم مقدماتي در زادگاه خود، راهي بغداد گرديد و در مدرسه‏ي نظاميه‏ي آن شهر به تكميل تحصيلات خود پرداخت. ابن يونس در عصري كه دوره‏ي شكوفايى علمي در تمدن اسلامي به شمار مي‏رفت، در علوم و فنون گوناگون، صاحبِ دانش و مهارت بود به طوري كه حَنَفيان نزد او فقه حنفي مي‏آموختند و يهوديان و مسيحيان در تفسير تورات و انجيل به او رجوع مي‏كردند. اين دانشمند مسلمان پس از اتمام تحصيلات خود، در قاهره به تدريس پرداخت و آثار فراواني را تأليف نمود. اسرار السلطانيه، عيون المنطق و مفردات الفاظ القانون از آن جمله‏اند.

6) درگذشت "ابن مرزوق حفيد" فقيه و اديب مسلمان(842 ق): ابوعبداللَّه محمد بن احمد بن محمد، معروف به ابن مرزوق حفيد، در ربيع الاول سال 766 ق در مغرب به دنيا آمد. او در روزگار جواني در طي سفرهايى كه به مكه، قسطنطنيه، اسكندريه، قاهره و... داشت، نزد مشايخ و بزرگان علم و ادب آن سرزمين‏ها نظير سراج‏الدين بَلقيني، زين الدين عراقي، ابن خلدون، ابوحيّان نحوي و ابن هِشام انصاري دانش آموخت. برخي ديگر از خاندان ابن مرزوق نيز از بزرگان فقه و ادب و سياست بوده‏اند. ابن مرزوق حفيد در زمينه‏ي فرهنگ اسلامي عصر خويش، تأثيري بسزا برجاي نهاده است. آن چه در مورد حفيد حائز اهميت مي‏نمايد، وجود نام وي در بسيار از طُرُق اجازات، به ويژه اجازات حجاز و مغرب است. او صاحب تاليفات متعدد بوده كه برخي از آن‏ها به صورت خطّي در كتابخانه‏هاي جهان نگهداري مي‏شوند. رَوضةالاعلام در حديث، المفتاتيحُ المَرزوقيَّه و نيز منظومه‏اي در حديث از جمله آثار ابن مرزوق حفيد است. اين محدث و دانشمند مسلمان در سال 842 ق در 78 سالگي در مصر يا مغرب درگذشت.

7) تولد " ميرزا مرتضي خان فرهنگ " شاعر و نويسنده‏ي ايراني(1301 ق): ميرزا مرتضي خان متخلص به فرهنگ با تلاش و پشتكار بسيار به تحصيل دانش‏هاي متداول زمان خود پرداخت. ميرزا مرتضي فرهنگ با آغاز نهضت مشروطيت به صف مبارزانِ مشروطه خواه پيوست و هم‏زمان با فعاليت‏هاي سياسي بر ضد استبداد قاجاريه، به كار روزنامه نگاري نيز اشتغال ورزيد. او روزنامه‏هايى را با نام‏هاي فرهنگ، خاورستان و پايتخت منتشر كرد. ميرزا مرتضي خان فرهنگ مدتي را در شهرهاي استامبول، ويَن و پاريس گذرانيد و در اين مدت، ضمن تكميل تحصيلات علمي خود، به نشر علوم و معارف اسلامي نيز همت گماشت. فرهنگ در سرودن شعر، داراي طبعي روان و در نويسندگي نيز چيره دست بود. اشعار او بيشتر در روزنامه‏هاي ايران، فرانسه و تركيه به چاپ رسيده است.

8) مرگ "پير كورني" نويسنده و اديب معروف فرانسوي (1686م) (ر.ك: 10 مارس)

9) روز ملي و استقلال كشور افريقايي "ليبريا" (1847م): كشور جمهوري ليبريا با 97/754 كيلومتر مربع وسعت در غرب افريقا، در كنار اقيانوس اطلس و در همسايگي كشورهاي گينه، سيرالئون و ساحل عاج واقع شده است. بيشتر جمعيت 3 ميليون نفري ليبريا پيرو مذاهب بومي و 16 درصد هم مسلمان مي‏باشند. پايتخت آن شهر مونروويا و داراي واحد پول دلار ليبريا است. زبان رسمي مردم ليبريا انگليسي و خط رايج آن لاتين است. مليت سكنه ليبريا از قبايل مختلف بومي و نژاد آنها سياه است. پيش‏بيني مي‏شود كه جمعيت ليبريا تا سال 2025م بيش از 6/5 ميليون نفر خواهد بود. هارپر، بوكانن و گبارنگا از شهرهاي مهم آن است. ليبريا در سال 1822م با حمايت دولت امريكا به صورت سرزميني مستقل براي سياهان امريكا، شكل گرفت و شهر مونروويا به نام رئيس جمهور امريكا، بنا نهاده شد. در سال 1841 قانون اساسي اين كشور تدوين شد و نام ليبريا به معناي سرزمين آزادگان به آن اطلاق گرديد. در 26 ژوئيه 1847 جدايي اين كشور و استقلال آن از امريكا اعلام شد كه روز ملي اين كشور نيز مي‏باشد. نظام سياسي ليبريا، جمهوري چند حزبي با دو مجلس قانون‏گزاري است.

10) تولد "جورج برنارْدْ شاوْ" نويسنده مشهور ايرلندي (1856م): جورج برنارد شاو نويسنده معروف ايرلندي، در 26 ژوئيه 1856م در خانواده‏اي فقير در دوبلين متولّد شد. برنارد در تحصيل شاگرد منظمي نبود، اما در خانه و نزد مادرش آموزش عميقي در موسيقي يافت و در موزه شهر نيز نقاشي آموخت. وي در 20 سالگي راهي لندن شد و سال‏هاي اوليه را در تنگ‏دستي گذراند. برنارد شاو در ابتدا به مقاله‏نويسي روزنامه روي آورد. تا اين‏كه در سال 1879م به نوشتن داستان و نمايش‏نامه پرداخت و در آن‏ها رنج و درد و تيرگي باطن جامعه خود را نشان داد. برنارد شاو پس از نگارش چند رمان، تصميم به چاپ آن‏ها گرفت ولي ناشري براي آن پيدا نكرد. در اين مدت به روزنامه‏نگاري، سرودن شعر و پيوستن به دسته‏هاي سياسي مشغول شد و كم‏كم با آثار ادبي و نظريه‏هاي فلاسفه آشنايى يافت. برنارد شاو از سال 1885م و به دنبال همكاري با روزنامه‏ها و هفته نامه‏ها به شهرت دست يافت و با اجراي نمايش‏نامه سرباز شكلاتي در سال 1893 در امريكا، شهرتي فراوان پيدا كرد. وي پس از بهبود اوضاع مالي، سفرهايى به دور دنيا نمود و آثار قلمي فراواني از خود به جاي نهاد. شيوه نگارش برنارد شاو، شيوه‏اي مستقيم بابياني روشن و صريح و داراي قدرت كلام است. بيان انديشه‏ها و مباحث خاص او، عاري از سنگيني خطابه‏اي يا دفاعي است. ذوق، خيال‏انگيزي، روح بذله‏گويى و طنزپردازي بر نوشته‏هايش غلبه دارد و در عين حال، با فصاحت همراه است. ديباچه‏هاي آثار نمايشي شاوْ، غالباً بسيار مهم و داراي مفاهيم عميق و انديشه‏هاي آزادي‏خواهانه است. شاو متفكري است كه در زمان خود، بيش از ديگران مورد انتقاد و عيجويى قرار گرفته، اما پيوسته توانسته است از استعداد شگرف خود در حاضر جوابي، استفاده كند و با پاسخ‏هاي قاطعي به رقيبان جواب دهد كه گاه با سخنان تلخ و گزنده همراه بوده است. برنارد شاو را مرد قرنِ خود به شمار آورده‏اند. وي داراي بهره هوشي بالا از عادي و معرفتي در همه زمينه‏ها و نبوغ و قريحه‏اي بزرگ داشت. استعداد او در شوخي و به مسخره گرفتنِ همه چيز، حتي به نمايش‏نامه‏هايى كه حاوي افكار جدّي بود، جاذبه‏اي دلپسند و سرگرم كننده مي‏بخشيد. شاو پيوسته مي‏خواست كه عامه مردم را به فكر وادارد و در تربيت آنان قدم پيش گذارَد. برنارد شاو در سال 1925م موفق به اخذ جايزه ادبي نوبل گرديد و اين جايزه باعث نفوذ فراوان وي در ميان مردم و مقامات شد. برنارد شاو، علاقه خاصي به دين اسلام داشت و بارها در نوشته‏هاي خود به بزرگي و اهميت اين آيين پاك اعتراف كرده است. آثار برنارد شاو شامل بيش از 5 نمايش‏نامه است با ارزش‏هاي متفاوت و چندين رمان و مقاله‏ها و رساله‏هاي فراوان درباره اقتصاد و سياست عصر و نقدهايى درباره موسيقي و تئاتر، نمايش‏نامه‏هاي شاو يا ازنوع كمدي است يا تراژدي كه مايه‏اي از كمدي دارد. بعضي نمايش‏نامه‏هاي او عبارتند از: شغل بانو وارن، مرد سرنوشت، بشر و حقوق بشر، كاترين بزرگ و ژاندارك مقدس. جنگ جهاني دوم و مرگ همسر و دوستان قديم موجب تيرگي سال‏هاي آخر زندگي برنارد شاو شد، اما او همچنان به كار ادامه داد و لحظه‏اي از كنجكاوي درباره چيزهاي تازه دست برنداشت تا اينكه سرانجام در دوم نوامبر 1950 در 94 سالگي درگذشت.

11) كشف عنصر پرقدرت راديوم توسط "پير و ماري كوري" دانشمندان فرانسوي (1898م): ماري كوري فيزيك‏دان بزرگ فرانسوي در 26 ژوئيه سال 1898م، عنصر جديدي كشف كرد و نام آن را به دليل علاقه‏اي كه به زادگاه خود واقع در پولَند لهستان داشت، پلونيوم گذارد. اما وي و همسرش پيِر كوري به اين كشف قانع نشدند زيرا بقيه ماده‏اي كه بعد از پلونيوم به دست آمد، به مراتب قوي‏تر و موثرتر از پلونيوم بود. آن‏ها دوباره به صاف كردن محلول پرداختند تا آنكه ماده جديدي را كشف كردند و آن را راديوم ناميدند. راديوم عنصر عجيبي بود. قدرت راديو اكتيويته آن ميليون‏ها بار بيش از اورانيوم بود و اين همان چيزي بود كه ماري كوري مدت‏ها درجستجويش بود. راديوم به آساني روي فيلم عكاسي اثر مي‏گذارد و شدت اين تاثير حتي موقعي كه فيلم در كاغذ ضد نور پيچيده شده باشد ديده مي‏شود. ماري كوري دريافت كه راديوم روي بافت بدن اثر مي‏كند و آن را از بين مي‏برد. بنابراين مي‏توان از آن براي معالجه سرطان و ساير بيماري‏هاي پوستي استفاده كرد. گرمايى كه از عنصر راديوم به دست مي‏آيد به حدي است كه مي‏تواند در هر ساعت يك برابر و نيم وزن خود، يخ را آب كند. اين انرژيِ حرارتي از خودِ راديوم توليد مي‏شود يعني راديوم به اتم‏هاي ساده‏تر تجزيه مي‏شود و ايجاد گرما مي‏كند. ماري كوري با اين كشف دنيا را به تكان درآورد و به همراه همسرش، برنده جايزه نوبل فيزيك شد. راديوم در شمار يكي از گرانبهاترين و كمياب‏ترين فلزات جهان قرار دارد. هرچند كشف راديوم و ديگر عناصر راديواكتيويته افتخار فراواني براي كوري به ارمغان آورد اما تماس دائم با اين عناصر خطرناك باعث فرسايش سلول‏هاي بدن ماري كوري گرديد و وي سرانجام در چهارم ژوئيه 1934م با تني رنجور درگذشت.

12) استعفاي "ملك فاروق" پادشاه مصر، در پي كودتاي نظامي در اين كشور (1952م): به دنبال تأسيس رژيم غاصب صهيونيستي و آغاز جنگ اول اعراب و اسرائيل، ملك فاروق پادشاه مصرنيز دستور حمله به اين رژيم را صادر كرد. اما اين جنگ با شكست مصر مواجه گرديد و مردم اين كشور را نسبت به ملك‏فاروق به شدت بدبين كرد. اين بدبيني در كنار فساد رايج در دستگاه رهبري فاروق، زمينه كودتاي آرام ژنرال نجيب و سرهنگ جمال عبدالناصر را در 23 ژوئيه 1952م به وجود آورد. سه روز پس از اين كودتا، فاروق در 26 ژانويه 1952م مجبور به استعفا گرديد و رهبران كودتا پسر خردسال فاروق را به سلطنت نشاندند. اما در پي اعلام جمهوري در مصر در 18 ژوئن 1953م، فاروق و خانواده‏اش از مصر اخراج شدند.

13) اعلام ملي شدن كانال سوئز توسط "جمال عبدالناصر" رئيس جمهور مصر (1956م): در سال‏هايى كه استعارگران انگليسي و فرانسوي بر سر تصاحب سرزمين مصر در جدال بودند، كانال سوئز در سال 1869م توسط فرانسه احداث شد و با بهره‏برداري از اين مسير، راه دريايى ميان اروپا و آسيا كوتاه‏تر گرديد. تسلط انگلستان و هم‏چنين فرانسه بر كانال سوئز همچنان ادامه يافت تا اين كه در 26 ژوئيه 1956م و در زمان حكومت جمال عبدالناصر، وي براي قطع دست اين دو دولت از اين كانال استراتژيك، كانال سوئز را ملي اعلام كرد. از اين رو، نيروهاي مصري، تاسيسات كانال سوئز را كه در مالكيت يك كمپاني مشترك انگليسي و فرانسوي بود اشغال كردند و مديران و راهنمايان مصري، اداره امور كانال و هدايت كشتي‏ها را از اين آبراه مهم بر عهده گرفتند. در پي اين اقدامِ ناصر، نيروهايى از انگليس، فرانسه و رژيم صهيونيستي، در 31 اكتبر آن سال، هم‏زمان به مصر حمله كردند. اما با وجود برتري نظامي اين كشورها در جنگِ سوئز، فشار افكار بين‏المللي بر دولت‏هاي متجاوز و نيز مقاومت ملت مسلمان مصر، موجب عقب نشيني اشغال‏گران از منطقه كانال سوئز شد و اين كانال در اختيار ملت و دولت مصر قرار گرفت.

14) روز ملي و استقلال كشور "مالديو" از استعمار انگلستان (1965م): جزاير مالديوْ با حدود 300 كيلومتر مربع مساحت در سواحل اقيانوس هند واقع شده‏اند. جمعيت مالديو در حدود 300 هزار نفر است كه عموماً مسلمان مي‏باشند. پايتخت مالديو، ماله و واحد پول آن روفيا است. اكثريت مردم مالديو مليت سينْهالي و دراويدي داشته و به زبان ديوهي از گروه زبان‏هاي سينهالي صحبت مي‏كنند. پيش‏بيني مي‏شود كه جمعيت مالديو تا سال 2025 بيش از 500 هزار نفر گردد. ساكنان مالديو در قرن دوازدهم ميلادي پذيراي مسلمين شده و اسلام را پذيرفتند. اما در قرن شانزدهم پرتغالي‏ها و سپس هلندي‏ها و انگليسي‏ها اين جزاير را به تصرف خود درآوردند. بعد از جنگ جهاني دوم، ادامه شرائط سخت و تحميل شده از سوي انگلستان به اعتراضات مردمي انجاميد. بنابراين بريتانيا در سال 1948م به مالديو خودمختاري داد و در سال 1953 رژيم سلطنتي لغو و حكومت جمهوري جاي‏گزين آن شد. سرانجام مالديو بر اثر گسترش مخالفت‏ها و قيام مردمي، در 26 ژوئيه سال 1965 مستقل اعلام شد و به عضويت سازمان ملل متحد درآمد. 26 ژوئيه روز استقلال اين كشور از استعمار انگلستان به عنوان روز ملي مالديو نيز مي‏باشد. نظام سياسي مالديو جمهوري با يك مجلس قانون‏گزاري است.

15) مرگ "آنتونيو سالازار" نخست وزير ديكتاتور پرتغال (1970م): آنتونيو اوليور سالازار نخست وزير سابق پرتغال در سال 1889م به دنيا آمد. وي پس از اتمام تحصيلات خود در رشته حقوق و اقتصاد به تدريس پرداخت و در سال 1926م پس از وقوع يك كودتاي نظامي در اين كشور به وزارت دارايى برگزيده شد كه پس از چند روز به دليل عدم اختيارات كافي استعفا داد. سالازار، در سال 1928م در حالي كه كشور، بحران مالي را طي مي‏كرد به همان مقام دعوت شد و با اختيارات كافي امور دارايى را در دست گرفت. وي سپس در سال 1932 به نخست‏وزيري رسيد و اين سمت را به مدت بيش از 36 سال حفظ كرد. او اگرچه ديكتاتور مطلق كشور بود اما اصلاحات فراواني در زمينه ارتقاء سطح زندگي، توسعه اقتصادي، بهبود اجتماعي و تعليمات همگاني در كشور به وجود آورد. او پس از به دست‏گرفتن قدرت تنها حزب سياسي كشور يعني وحدت ملي را سازمان داد و لژيون پرتغال را كه جنبش جوانان اين كشور بود ايجاد كرد. سالازار در 16 سپتامبر 1968م پس از اطلاع از ضعف جسماني از نخست‏وزيري كناره گرفت و در 26 ژوئيه 1970م در 81 سالگي جان سپرد. مشي سالازار، معروف به سالازاريسم مبتني بر ديكتاتوري سياسي و اجتماعي توأم با اصلاحات اقتصادي و تامين رفاه عمومي، پس از مرگ وي نيز ادامه يافت.

16) تولد استنلی کوبریک 1999-1928 م : کارگردان و تهیه کنندهٔ یهودی تبار آمریکایی است که یکی از بهترین کارگردانان جهان در قرن بیستم به حساب میآید. فیلمهای کوبریک معمولا جنجالی و همینطور مورد ستایش منتقدان واقع شده‌اند.کوبریک به دقیق بودن و به نمایش درآوردن همه جزئیات دقیق در فیلمهایش معروف بود.به همین علت روش او در فیلمسازی کند و طولانی بوده , تا آنجا که گاهی میان دو فیلم او سالها وقفه می‌افتاده‌است. او در طول ۴۸ سال فعالیت در حیطه کارگردانی تنها ۱۳ فیلم بلند ساخت. سبک‌های گوناگون فیلمهایش و انزوای او چه در روش فیلمسازی و چه در مورد شخصیت فردی وی ,او را مشهور ساخته‌است.استنلی کوبریک یکی از معدود کارگردانان کمالگرا در تاریخ سینما به شمار می‌آید. او و اورسن ولز , دو نابغه دنیای سینما شناخته می‌شوند.

/ن

4 مرداد 1389 / 14 شعبان 1431 / 26 جولای 2010

تازه های مقالات

بیشترین بازدید هفته