صيانت از حريم فيبر نوري از لايحه تا مرز قانون
نویسنده: فاطمه سامعي
امروزه در عصر کامپيوترها و ماهواره ها با استفاده از فيبر نوري، زيرساخت هاي محلي و شهري مي توانند با سرعت هاي بيشتر و کيفيت برتر به يکديگر و به زيرساخت هاي منطقه اي و جهاني بپيوندند و با فراهم شدن زيرساخت لازم براي تمام کابردهاي الکترونيکي از قبيل تجارت الکترونيکي، دولت الکترونيکي و بانکداري الکترونيکي، ارائه خدمات ارتباطي ارزان، پر سرعت، ايمن و با کيفيت عالي به همه اقشار امکان پذير مي شود.
ظهوري فر در خصوص توسعه اين شبکه گفت: توسعه شبکه فيبر نوري کشور در برنامه هاي اول الي چهارم توسعه دنبال شد و در 1.5 سال اول برنامه چهارم خطوط اصلي فيبر نوري به ميزان 36 هزار کيلومتر در استان ها و مراکز مخابراتي بين شهري، و بيش از 40 هزار کيلومتر مسير فرعي در درون شهرها و نقاط فرعي رسيد.
بنابراين گزارش ، طبق آخرين اعلام وزير ارتباطات مجموع خطوط فيبر نوري شهري، بين شهري و بين المللي کشور تا پايان سال 87 به 120 هزار کيلومتر رسيده که امکان ارتباطات شهري، بين شهري و بين المللي را در انتقال صوت، تصوير و ديتا فراهم مي کند.
شبکه يکپارچه فيبر نوري ايران، جاده ابريشمي ديگر همجواري ايران با پانزده کشور با جمعيتي حدود 400 ميليون نفر و همچنين اتصال به کابل هاي فيبر نوري بين المللي در آب هاي خليج فارس ايران را از موقعيت استراتژيک و جغرافيائي بي بديل در منطقه برخوردار کرده است.
بدين ترتيب، کشورهاي آسياي ميانه مي توانند از طريق اتصال به نزديک ترين نقطه مرزي فيبر نوري ايران به کشورها و شبکه هاي جهاني اطراف کشورمان متصل شوند. ترانزيت ترافيک ارتباطاتي کشورهاي منطقه از طريق ايران براي اتصال به شبکه هاي جهاني، علاوه بر کسب درآمد ارزي قابل توجه براي کشور نقش به سزايي در حفظ امنيت اطلاعات داخلي کشور ايفا مي کند.
ميرزاپور از کارشناسان حوزه فناوري اطلاعات در گفت و گو با فارس در اين باره مي گويد: از نابهنگام ترين قطعي اينترنت در ايران مي توان به قطعي 4 روزه اينترنت در ايران در 27 تير ماه سال 85 اشاره کرد که مربوط به عمليات تغيير در تجهيزات و کابل هاي مخابراتي در پايانه هاي فيبر نوري دريايي امارات و عربستان سعودي بود و بسياري از شهروندان ايراني را در دسترسي به اينترنت دچار مشکل کرد. همچنين در آذرماه همان سال به علت قطع شدن کابل فيبر نوري جاسک - فجيره در خارج از آب هاي ايران قطعي 50 درصد اينترنت ايران طي يک هفته، نيمي از فعاليت هيا مبتني بر اينترنت و از همه مهمتر ثبت نام اينترنتي کنکور را دچار اختلال کرد.
ميرزاپور دليل بسياري از قطعي هاي منطقه اي و داخلي را بي دقتي و در مواقعي بي توجهي و گير کردن لودر و بولدروزرهاي برخي وزارتخانه ها، سازمان ها و شرکت هاي خدماتي مانند آب، برق، گاز، تلفن، راه سازي در زمان حفاري ها دانست و گفت: علاوه بر هزينه اي که براي تعمير يک مسير قطع شده صرف مي شود بايد در نظر داشت که بروز قطعي هاي مکرر در يک مسير فيبر نوري، کيفيت ارتباطات را در آن مسير را کاهش مي دهد تا جايي که ممکن است مسير فيبر نوري عملاً غير قابل استفاده شود و نياز به کابل کشي مجدد باشد که اين خود هزينه مضاعفي را بر دوش دولت خواهد گذاشت.
در هر صورت هر از چند گاهي با يک قطعي در شبکه فيبر نوري، ارتباط اينترنتي و مخابراتي بخش عمده اي از کشور قطع مي شود و علاوه برخسارت هاي هنگفتي که بر پيکره اقتصاد و فعاليت هاي مبتني بر اينترنت مانند تجارت الکترونيک، آموزش و بانکداري الکترونيک و نيز شرکت ارتباطات زير ساخت و شرکت هاي خصوصي اينترنتي وارد مي کند، موجب نارضايتي و سلب اعتماد عمومي از عملکرد دستگاه هاي اجرايي مي شود و اگر همين روند ادامه داشته باشد کشور مي تواند به زودي رتبه اول قطعي اينترنت را در خاورميانه به دست آورد. به گزارش فارس افزايش وجهه امنيتي و ثبات مسيرهاي ايران و استفاده از مزاياي شبکه فيبر نوري براي انتقال ترافيک هاي بين المللي از کشور ايران در سايه شبکه اي ايمن و بدون نقص محقق خواهد شد.
معاون پارلماني وزارت ICT و رئيس هيئت مديره شرکت ارتباطات زيرساخت يکي از دلايل طولاني شدن مراحل رسيدگي به اين لايحه را همزماني با آخرين سال دوره مجلس هفتم عنوان کرد و گفت: در آن زمان انبوهي از طرح ها و لوايح فوريت دار در دستور کار مجلس قرار داشت و معمولا در چنين شرايطي احتمال دارد که حتي طرح هاي داراي يک فوريت هم نتوانند نوبت طرح يابند. وي افزود: متاسفانه اين طرح نتوانست آن قدر نظر اعضاي هيئت دولت را جلب کند که به صورت اوليت دار رسيدگي شود و در ترافيک لوايح دولت ماند و لوايح ديگري که از اولويت برخوردارند، مدام مطرح مي شدند و نوبت به اين لايحه نمي رسد.
صمد مومن بالله در خصوص فوريت اين لايحه گفت: خواست ما از ابتدا، اين بوده که دولت براي اين لايحه تقاضاي دو فوريت کند تا حتما در دستور کار مجلس قرار گيرد و اگر اين لايحه با قيد دو فوريت به مجلس برود، ما هم تلاش مي کنيم نظر نمايندگان را براي موافقت با رسيدگي فوري به لايحه جلب کنيم.
بنابر اين گزارش اين لايحه سرانجام و عليرغم تلاش مسوولان وزارت ارتباطات نتوانست آن گونه که بايد نظر اعضاي هيئت دولت را جلب کند و به صورت عادي و بدون فورتي به مجلس رفت.
در صورت تصويب اين قانون بايد حريم خاصي براي اين شبکه در نظر گرفته شود و عاملان قطع شبکه، هزينه هاي ارتباط مجدد آن را بپردازند تا در حفاظت از اين حريم ها دقت بيشتري صورت گيرد. سيد شريف حسيني عضو کميسيون صنايع و معادن مجلس در رابطه با مواد 5 گانه اين لايحه گفت» در اين لايحه مسير عبور کابل هاي فيبر نوري شبکه مادر مخابراتي کشور از اراضي ملي، دولتي، منابع طبيعي قابل واگذاري خارج از حريم راه ها 2 متر (از هر طرف مسير فيبر نوري 1 متر) است که توسط وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات طبق قانون تملک شده و هر گونه دخل و تصرف در آن منوط به اخذ موافقت وزارتخانه مربوطه است.
همچنين در ماده 3 اين لايحه به ايجاد فضاي اختصاصي براي وزارتخانه هاي فناوري اطلاعات و راه و ترابري اشاره شده است.
حسيني در گفت و گو با فارس در توضيح اين مطلب افزود: مسير کابل هاي فيبر نوري شبکه مادر مخابراتي کشور که در منتهي اليه حريم راه ها و راه آهن واقع شده يا مي شوند، فضاي اختصاصي ناميده مي شود و استفاده از آن منوط به هماهنگي با 2 وزارتخانه ارتباطات و راه و ترابري است و نيز طبق ماده 4 آن، شرکت ها و سازمان هاي تابعه وزارت ارتباطات موظف خواهند بود که نسبت به پيشگيري، اعلام و نصب علائم هشداردهنده در مسير شبکه کابل فيبر نوري شبکه مادر مخابراتي کشور اقدام کنند. بر اساس ماده آخر اين لايحه با پيشنهاد مشترک وزارتخانه هاي راه و ترابري و ارتباطات و جهاد کشاورزي به منظور چگونگي اين لايحه آيين نامه اي تدوين مي شود و به تصويب هيات وزيران خواهد رسيد.
رضا رحماني عضو کميسيون صنايع و معادن مجلس در همين ارتباط ايجاد حريم در حريم، و تملک در املاک اشخاص را يکي از دغدغه هاي نمايندگان مجلس در اين کميسيون عنوان مي کند و معتقد است: اين مسئله از نکات قابل بحث در لايه صيانت از حريم فيبر نوري کشور بود که با ذکر در متن لايحه و مشخص شدن حدود حريم برطرف شد.
رحماني با تأکيد بر ضرورت تصويب اين لايحه، گفت: با قانونمند شدن صيانت از حريم فيبر نوري از خسارات شرکت هاي خدماتي به شبکه در حين حفاري به ميزان قابل توجهي کاسته شده و در نتيجه از اتلاف وقت در دستگاه قضايي نيز جلوگيري به عمل مي آيد. به گفته اين عضو کميسيون صنايع و معادن مجلس، اين لايحه که براي بررسي بيشتر به کميسيون صنايع و معادن سپرده شده بود در 18 فروردين ماه سال 88 در 5 ماه به تصويب کميسيون مربوطه رسيد و براي تاييد به صحن علني فرستاده شد که با توجه به عادي بودن اين لايحه پيش بيني مي شود طي چند ماه آينده به تصويب نهايي برسد.
منبع: ماهنامه دنياي کامپيوتر و ارتباطات؛ شماره 79
/س
120 هزار کيلومتر فيبر نوري ايران
ظهوري فر در خصوص توسعه اين شبکه گفت: توسعه شبکه فيبر نوري کشور در برنامه هاي اول الي چهارم توسعه دنبال شد و در 1.5 سال اول برنامه چهارم خطوط اصلي فيبر نوري به ميزان 36 هزار کيلومتر در استان ها و مراکز مخابراتي بين شهري، و بيش از 40 هزار کيلومتر مسير فرعي در درون شهرها و نقاط فرعي رسيد.
بنابراين گزارش ، طبق آخرين اعلام وزير ارتباطات مجموع خطوط فيبر نوري شهري، بين شهري و بين المللي کشور تا پايان سال 87 به 120 هزار کيلومتر رسيده که امکان ارتباطات شهري، بين شهري و بين المللي را در انتقال صوت، تصوير و ديتا فراهم مي کند.
شبکه يکپارچه فيبر نوري ايران، جاده ابريشمي ديگر همجواري ايران با پانزده کشور با جمعيتي حدود 400 ميليون نفر و همچنين اتصال به کابل هاي فيبر نوري بين المللي در آب هاي خليج فارس ايران را از موقعيت استراتژيک و جغرافيائي بي بديل در منطقه برخوردار کرده است.
بدين ترتيب، کشورهاي آسياي ميانه مي توانند از طريق اتصال به نزديک ترين نقطه مرزي فيبر نوري ايران به کشورها و شبکه هاي جهاني اطراف کشورمان متصل شوند. ترانزيت ترافيک ارتباطاتي کشورهاي منطقه از طريق ايران براي اتصال به شبکه هاي جهاني، علاوه بر کسب درآمد ارزي قابل توجه براي کشور نقش به سزايي در حفظ امنيت اطلاعات داخلي کشور ايفا مي کند.
قطعي فيبر نوري و فرصت هايي که مي سوزند
ميرزاپور از کارشناسان حوزه فناوري اطلاعات در گفت و گو با فارس در اين باره مي گويد: از نابهنگام ترين قطعي اينترنت در ايران مي توان به قطعي 4 روزه اينترنت در ايران در 27 تير ماه سال 85 اشاره کرد که مربوط به عمليات تغيير در تجهيزات و کابل هاي مخابراتي در پايانه هاي فيبر نوري دريايي امارات و عربستان سعودي بود و بسياري از شهروندان ايراني را در دسترسي به اينترنت دچار مشکل کرد. همچنين در آذرماه همان سال به علت قطع شدن کابل فيبر نوري جاسک - فجيره در خارج از آب هاي ايران قطعي 50 درصد اينترنت ايران طي يک هفته، نيمي از فعاليت هيا مبتني بر اينترنت و از همه مهمتر ثبت نام اينترنتي کنکور را دچار اختلال کرد.
ميرزاپور دليل بسياري از قطعي هاي منطقه اي و داخلي را بي دقتي و در مواقعي بي توجهي و گير کردن لودر و بولدروزرهاي برخي وزارتخانه ها، سازمان ها و شرکت هاي خدماتي مانند آب، برق، گاز، تلفن، راه سازي در زمان حفاري ها دانست و گفت: علاوه بر هزينه اي که براي تعمير يک مسير قطع شده صرف مي شود بايد در نظر داشت که بروز قطعي هاي مکرر در يک مسير فيبر نوري، کيفيت ارتباطات را در آن مسير را کاهش مي دهد تا جايي که ممکن است مسير فيبر نوري عملاً غير قابل استفاده شود و نياز به کابل کشي مجدد باشد که اين خود هزينه مضاعفي را بر دوش دولت خواهد گذاشت.
در هر صورت هر از چند گاهي با يک قطعي در شبکه فيبر نوري، ارتباط اينترنتي و مخابراتي بخش عمده اي از کشور قطع مي شود و علاوه برخسارت هاي هنگفتي که بر پيکره اقتصاد و فعاليت هاي مبتني بر اينترنت مانند تجارت الکترونيک، آموزش و بانکداري الکترونيک و نيز شرکت ارتباطات زير ساخت و شرکت هاي خصوصي اينترنتي وارد مي کند، موجب نارضايتي و سلب اعتماد عمومي از عملکرد دستگاه هاي اجرايي مي شود و اگر همين روند ادامه داشته باشد کشور مي تواند به زودي رتبه اول قطعي اينترنت را در خاورميانه به دست آورد. به گزارش فارس افزايش وجهه امنيتي و ثبات مسيرهاي ايران و استفاده از مزاياي شبکه فيبر نوري براي انتقال ترافيک هاي بين المللي از کشور ايران در سايه شبکه اي ايمن و بدون نقص محقق خواهد شد.
صيانت از حريم فيبر نوري کشور
معاون پارلماني وزارت ICT و رئيس هيئت مديره شرکت ارتباطات زيرساخت يکي از دلايل طولاني شدن مراحل رسيدگي به اين لايحه را همزماني با آخرين سال دوره مجلس هفتم عنوان کرد و گفت: در آن زمان انبوهي از طرح ها و لوايح فوريت دار در دستور کار مجلس قرار داشت و معمولا در چنين شرايطي احتمال دارد که حتي طرح هاي داراي يک فوريت هم نتوانند نوبت طرح يابند. وي افزود: متاسفانه اين طرح نتوانست آن قدر نظر اعضاي هيئت دولت را جلب کند که به صورت اوليت دار رسيدگي شود و در ترافيک لوايح دولت ماند و لوايح ديگري که از اولويت برخوردارند، مدام مطرح مي شدند و نوبت به اين لايحه نمي رسد.
صمد مومن بالله در خصوص فوريت اين لايحه گفت: خواست ما از ابتدا، اين بوده که دولت براي اين لايحه تقاضاي دو فوريت کند تا حتما در دستور کار مجلس قرار گيرد و اگر اين لايحه با قيد دو فوريت به مجلس برود، ما هم تلاش مي کنيم نظر نمايندگان را براي موافقت با رسيدگي فوري به لايحه جلب کنيم.
بنابر اين گزارش اين لايحه سرانجام و عليرغم تلاش مسوولان وزارت ارتباطات نتوانست آن گونه که بايد نظر اعضاي هيئت دولت را جلب کند و به صورت عادي و بدون فورتي به مجلس رفت.
در صورت تصويب اين قانون بايد حريم خاصي براي اين شبکه در نظر گرفته شود و عاملان قطع شبکه، هزينه هاي ارتباط مجدد آن را بپردازند تا در حفاظت از اين حريم ها دقت بيشتري صورت گيرد. سيد شريف حسيني عضو کميسيون صنايع و معادن مجلس در رابطه با مواد 5 گانه اين لايحه گفت» در اين لايحه مسير عبور کابل هاي فيبر نوري شبکه مادر مخابراتي کشور از اراضي ملي، دولتي، منابع طبيعي قابل واگذاري خارج از حريم راه ها 2 متر (از هر طرف مسير فيبر نوري 1 متر) است که توسط وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات طبق قانون تملک شده و هر گونه دخل و تصرف در آن منوط به اخذ موافقت وزارتخانه مربوطه است.
همچنين در ماده 3 اين لايحه به ايجاد فضاي اختصاصي براي وزارتخانه هاي فناوري اطلاعات و راه و ترابري اشاره شده است.
حسيني در گفت و گو با فارس در توضيح اين مطلب افزود: مسير کابل هاي فيبر نوري شبکه مادر مخابراتي کشور که در منتهي اليه حريم راه ها و راه آهن واقع شده يا مي شوند، فضاي اختصاصي ناميده مي شود و استفاده از آن منوط به هماهنگي با 2 وزارتخانه ارتباطات و راه و ترابري است و نيز طبق ماده 4 آن، شرکت ها و سازمان هاي تابعه وزارت ارتباطات موظف خواهند بود که نسبت به پيشگيري، اعلام و نصب علائم هشداردهنده در مسير شبکه کابل فيبر نوري شبکه مادر مخابراتي کشور اقدام کنند. بر اساس ماده آخر اين لايحه با پيشنهاد مشترک وزارتخانه هاي راه و ترابري و ارتباطات و جهاد کشاورزي به منظور چگونگي اين لايحه آيين نامه اي تدوين مي شود و به تصويب هيات وزيران خواهد رسيد.
چند قدم تا قانونمند شدن صيانت از حريم فيبر نوري ايران
رضا رحماني عضو کميسيون صنايع و معادن مجلس در همين ارتباط ايجاد حريم در حريم، و تملک در املاک اشخاص را يکي از دغدغه هاي نمايندگان مجلس در اين کميسيون عنوان مي کند و معتقد است: اين مسئله از نکات قابل بحث در لايه صيانت از حريم فيبر نوري کشور بود که با ذکر در متن لايحه و مشخص شدن حدود حريم برطرف شد.
رحماني با تأکيد بر ضرورت تصويب اين لايحه، گفت: با قانونمند شدن صيانت از حريم فيبر نوري از خسارات شرکت هاي خدماتي به شبکه در حين حفاري به ميزان قابل توجهي کاسته شده و در نتيجه از اتلاف وقت در دستگاه قضايي نيز جلوگيري به عمل مي آيد. به گفته اين عضو کميسيون صنايع و معادن مجلس، اين لايحه که براي بررسي بيشتر به کميسيون صنايع و معادن سپرده شده بود در 18 فروردين ماه سال 88 در 5 ماه به تصويب کميسيون مربوطه رسيد و براي تاييد به صحن علني فرستاده شد که با توجه به عادي بودن اين لايحه پيش بيني مي شود طي چند ماه آينده به تصويب نهايي برسد.
منبع: ماهنامه دنياي کامپيوتر و ارتباطات؛ شماره 79
/س
