خط قرمز گوش را رد نکنيد

صداهاي گوشخراش؛ خطرها و راهکارها
آلودگي صوتي، يکي از مشکلات رايج در شهرهاي بزرگ است که عواقب زيان‌باري براي شهروندان به بار مي‌آورد. همچنين کارگران در واحدهاي صنعتي و استفاده‌کنندگان از وسايل پخش موسيقي دستي ممکن است در معرض عوارض شنوايي ناشي از سروصداي زياد قرار گيرند. نقصان شنوايي ناشي از سروصدا يا «تروماي آکوستيک» مهم‌ترين علت قابل‌پيشگيري ناشنوايي دايمي است. اما چگونه دريابيم که در معرض خطر اين عارضه هستيم و در مقابل آن چه کنيم؟
گوش به سه قسمت تقسيم مي‌شود. امواج صوتي ابتدا وارد «گوش خارجي» مي‌شوند که چيزي بيش از يک مجراي غيرفعال جمع‌آوري صدا است. در مرحله بعد، اين امواج به پرده صماخ برخورد مي‌کنند و سبب ارتعاش آن مي‌شوند. اين ارتعاشات از طريق زنجيره‌اي از استخوان‌هاي کوچک به گوش مياني منتقل مي‌شود. درنهايت، در گوش داخلي اين ارتعاشات به «حلزون» مي‌رسند که با رديفي از سلول‌هاي مويي ظريف يا مژک‌ها مفروش شده است. ارتعاشات ناشي از صدا، نيرويي را بر مژک‌ها وارد مي‌آورد که به صورت تکانه‌هاي الکتريکي ترجمه و از راه عصب شنوايي به مغز منتقل مي‌شود. اما اين مژک‌ها ساختمان‌هاي ظريفي هستند. صداهاي بيش از حد بلند، نيروي شديدي ايجاد مي‌کند که مي‌تواند به سلول‌هاي مويي صدمه بزند. اين سلول‌ها در برابر آسيب‌هاي خفيف مي‌توانند بهبود پيدا کنند اما آسيب‌‌هاي شديد اين سلول‌هاي عصبي را خواهند کشت و سبب نقصان دايمي شنوايي خواهند شد. صداهاي بسيار بلند به گوش صدمه خواهند زد اما برخي از افراد نسبت به ديگران به آسيب صوتي حساس‌ترند. علاوه بر تفاوت‌هاي ژنتيکي، عوامل محيطي مانند سيگارکشيدن و قرارگيري در معرض فلزات سنگين مانند سرب و حلال‌ها هم ممکن است نقشي در اين قضيه داشته باشد.

چقدر بلند؟
 

شدت صدا با واحد دسي‌بل اندازه‌گيري مي‌شود، هر چه شماره دسي‌بل‌ها بيشتر باشد، صدا بلندتر است. توانايي يک صدا در آسيب‌زدن به گوش بستگي به مدت قرار گرفتن در معرض صدا و نيز شدت صدا دارد. براي مثال، تنها چهار ساعت قرارگرفتن در معرض صداي با بلندي 88 دسي‌بل به همان اندازه هشت ساعت قرارگرفتن در معرض صداي 85 دسي‌بل است. صداي يک شليک گلوله منفرد به اندازه 40 ساعت شنيدن صداي به بلندي 90 دسي‌بل است.

اما چه اندازه بلندي صدا براي شنوايي شما خطرناک است؟
 

همان‌طور که گفته شد، هم شدت صدا مهم است و هم زمان قرارگيري در معرض صدا. صداهاي زير 75 دسي‌بل اصولا بي‌خطر محسوب مي‌شوند اما هشت ساعت قرارگرفتن در معرض صداي در حد 85 دسي‌بل ممکن است خطرناک باشد.

علايم هشداردهنده
 

اغلب نقصان شنوايي ناشي از سروصدا در با اشکال ناآشکار در شنيدن صداهاي با فرکانس بالا آغاز مي‌شود و سپس با شدت يافتن آن، فرکانس‌هاي پايين‌تر هم درگير مي‌شود. هر دو گوش اغلب به يکسان گرفتار مي‌شوند اما ممکن است يک گوش به منبع صداي آسيب‌رسان نزديک‌تر باشد، بنابراين نقصان شنوايي ايجاد شده ممکن است شکل نامتقارن به خود بگيرد. هنگامي که شنوايي شما در اثر سروصدا از بين برود، ديگر قابل برگشت نيست و تنها راه کمک به شما استفاده از سمعک است که هر صدايي را عصب شنوايي شما هنوز مي‌تواند تشخيص دهد، تقويت مي‌کند. براي همين مهم است که نشانه‌هاي اوليه نقصان شنوايي ناشي از سروصدا تشخيص داده شود. اگر گوش‌هاي شما پس از قرار گرفتن در معرض سر و صدا زنگ‌ بزند يا وزوز کند، به معناي آن است که اين صدا آن‌قدر بلند بوده است که به شنوايي شما آسيب بزند و اگر اين سر و صدا سبب دردناک‌شدن شنوايي يا خفه‌شدن و دور شدن صداهاي شنيده‌شده براي ساعت‌ها و روزها شود، به معناي آن است که سلول‌هاي مژکي گوش شما از هم اکنون دچار مشکل شده است. اگر شما اجازه دهيد باز هم در معرض سروصدا قرار گيريد، احتمالا دچار ناشنوايي دايمي خواهيد شد.

چه کساني در معرض خطر هستند؟
 

هرکسي در معرض صداي بلند قرار گيرد، به آسيب شنوايي حساس است. اگر صداي پس‌زمينه‌اي در محيط موجب مي‌شود که شما براي فهماندن منظورتان به فردي که به اندازه درازاي يک بازو از شما فاصله دارد فرياد بزنيد، اين سروصدا به اندازه کافي بلند هست که به شنوايي شما آسيب برساند. شايع‌ترين علت ناشنوايي ناشي از سروصدا در مشاغل رخ مي‌دهد. کارگران ساختماني، آتش‌نشانان، ماموران پليس، کارگران کارخانه، کارکنان نظامي، کشاورزان و رانندگان کاميون به خصوص در معرض خطر هستند. طرفداران تيم‌هاي ورزشي که در استاديوم‌ها حضور پيدا مي‌کنند، نيز اغلب سروصداي زيادي توليد مي‌کنند و اين سروصدا ممکن است کارگران استاديوم و طرفداران تيم‌ها را در بسياري از بازي‌ها در معرض خطر قرار دهد. موسيقي‌دانان هم در معرض خطر هستند. بسياري از نوازندگان موسيقي کلاسيک از گوشي براي حفاظت در حين اجراهاي ارکستري استفاده مي‌کنند. استريوهاي شخصي يک تهديد خاص براي نسل جوان‌تر است. طول عمر زياد باتري اين استريو‌ها به معناي آن است که ساعت‌ها مي‌توان به آنها گوش داد و ظرفيت بالاي آنها امکان شنيدن مداوم موسيقي را فراهم مي‌آورد. هدفون‌هاي درون گوشي که امروزه جايگزين هدفون‌هاي بزرگ روي گوشي شده‌اند، اين مشکل را با متمرکز کردن مستقيم صدا به روي گوش بدتر مي‌کند.

چه کار بايد کرد؟
 

ابتدا، هرجا که ممکن است صداي موسيقي را کم کنيد و وسايل صوتي خود را تنظيم کنيد يا در کنسرت‌هاي پرسروصدا جايي را دور از صحنه انتخاب کنيد. حتي اگر نمي‌توانيد از سروصدا دوري کنيد، شما مي‌توانيد گوش‌هايتان را محافظت کنيد. براي قرارگيرهاي اتفاقي در معرض سروصدا از گوشي‌هاي ‌داخل گوشي يا «پلاگ‌ گوشي» يک بار مصرف استفاده کنيد اما اگر به طور مکرر در معرض سروصداي زياد هستيد، بهتر است گوشي‌هاي مخصوص خود سفارش دهيد. براي محافظت در محيط خارج خانه يا در محيط کار از گوشي‌هاي روگوشي استفاده کنيد و براي حداکثر حفاظت مي‌توانيد از هردوي آنها استفاده کنيد. اين گوشي‌ها در صورتي که به طور صحيح استفاده شوند، مي‌توانند 15 تا 49 دسي‌بل از بلندي صدا بکاهند. گرچه ممکن است به گوش زدن آنها براي‌تان آزارنده باشد يا نازيبا به نظر رسد اما استفاده از اين گوشي‌ها به طور موقت بسيار بهتر از آن است که مجبور شويد براي سال‌ها سمعک به گوش بگذاريد.
منبع:www.salamat.com
/ع