طرز برخورد با دانش‌آموزان خجالتي
انسان موجودي اجتماعي است و به برقراري ارتباط با ديگران نيازمند است. بسياري از نيازهاي عاليه انسان و شكوفا شدن استعدادها و خلاقيت‌هايش تنها از طريق تعامل بين فردي و ارتباطات اجتماعي مي‌تواند ارضا شود و به فعليت درآيد. در هر جامعه‌اي درصد قابل‌توجهي از كودكان و نوجوانان و بزرگسالان بدون آنكه تمايلي داشته باشند، خواسته يا ناخواسته خودشان را در حصاري از كمرويي محبوس و زنداني مي‌كنند و شخصيت واقعي و قابليت‌هاي ارزشمند ايشان در پس توده‌اي از ابرهاي تيره كمرويي ناشناخته مي‌ماند بنابراين لازم است اين معضل را بررسي کرده و گامي در جهت رفع آن از افرادي كه دچار كمرويي شده‌اند برداريم.
روند تحولات اجتماعي گوياي اين حقيقت است كه مساله كمرويي، اغلب با گذشت زمان، فشردگي و پيچيدگي روابط بين فردي و تشديد فشارهاي اجتماعي، رقابت‌ها، گوشه‌گيري‌ها، تكروي‌ها، عزلت‌گزيني‌ها و تنهايي‌ها گسترده‌تر و شديدتر مي‌شود و درصد بيشتري از جوانان و بزرگسالان را فرامي‌گيرد، مگر اينكه بتوانيم با تشخيص سريع و استفاده از روش‌هاي تربيتي و درماني مناسب و موثر از گسترش كمرويي و تشديد آن پيشگيري کنيم.
بايد توجه داشت كه كمرويي مي‌تواند به تدريج به صورت نوعي بيماري رواني(روان نژندي) درآيد، بنابراين كمرويي بايد هرچه زودترشناسايي، پيشگيري و درمان شود. جامعه اسلامي ما بيش از هر زمان ديگر نيازمند انسان‌هايي پويا و كوشا، هوشمند و خلاق و متعهد و مسووليت‌پذير و متخلق به فضيلت‌ها و شجاعت‌هاي اخلاقي است، بنابراين پديده كمرويي به عنوان يكي از اساسي‌ترين آفات رشد متعادل نبايد در خانواده‌ها و جامعه اسلامي فراگير شود و بايد از آن پيشگيري به عمل آورد.
برچسب زدن‌ها و القاي ويژگي‌هاي خاص به كودكان (مانند گفتن اينکه فلان كس، دانش‌آموزي بسيار آرام، ساكت و مؤدب است) كودك را به سكوت‌هاي اجباري و رفتارهاي به اصطلاح مودبانه مصنوعي وادار مي‌كند كه به تدريج او رابه يك موجود كاملا كم‌رو با شخصيتي انفعالي تبديل مي‌كند. اعمال فشارهاي رواني و اجراي مقررات خشك و غيرقابل انعطاف، كنترل شديد، تهديدها و تنبيه‌ها و... زمينه‌هاي اضطراب و كمرويي را در كودكان ايجاد و تقويت مي‌كند. علاوه بر خانه و مدرسه، محروميت‌ها و آسيب‌هاي اجتماعي،ناسازگاري‌هاي شغلي، سلطه‌ها و فشارهاي گروهي، مقايسه‌ها و برتري‌طلبي‌هاي قومي و نژادي، كنترل شديد اجتماعي و... زمينه‌ساز فزوني شديد اضطراب و تشديد كمرويي و رفتارهاي گوشه‌گيرانه است.
1 تقويت خودپنداري مثبت و خودباوري دوباره.
2 خانواده و والدين در رفع كمرويي از فرزندان با استفاده از روش‌هاي مناسب رفتار برخورد نمايند.
3 هنر درماني (مثل نمايش عروسكي، تئاتر و... كه كودك يا نوجوان كم‌رو نقش اصلي را عهده‌دار باشد.)
4 فعاليت‌هاي اجتماعي و بازي‌هاي گروهي (مانند كاردستي مشترك، تهيه روزنامه ديواري مشترك، قصه‌گويي، شركت در گروه سرود، ورزش‌ها و بازي چند نفره و...
2 برنامه و تصميم‌هاي خود را بر اساس نقاط قوت خود شروع كنيد.
3 با مرور بر زندگي گذشته خود، ذهن را از خاطرات ناخوشايند در روابط شخصي و ارتباطات اجتماعي پاك و تلاش كنيد تجارب موفق خود را در ارتباط با ديگران در كوچه و خيابان و محل كار به خاطر بسپاريد.
4 احساسات آزاردهنده مانند خجالت و شرمندگي، عجز، حقارت، بي‌كفايتي، اجتماع گريزي، احساس تعارض و ستيز و خصومت و... آفات رشد مطلوب عاطفي هستند.
5 بر سلامت كامل شخصيت خود اطمينان كنيد و بدانيد كه از نظر ذهني، اجتماعي، اقتصادي دچار نقيصه شخصي نيستيد.
6 براي رفع يك مشكل يا حالت ناخوشايند راه‌هاي متعددي وجود دارد. هرگز در اين امر كه مي‌توانيد بر كمرويي خود غلبه كنيد، ترديدي نداشته باشيد.
7 هرگز خود را مورد سرزنش و شماتت قرار ندهيد، چرا كه اين حالت مزاحم رفع اضطراب و تقويت اعتماد به نفس و غلبه بر حالت كمرويي خواهد بود.
8 اجازه ندهيد ديگران از کم‌رويي شما سوءاستفاده کنند.
9 بدانيد كه بعضي شكست‌ها خود بركت و موجب كسب تجربه هستند.
10 سعي كنيد در برقراري ارتباط با ديگران ابتكار عمل را به دست بگيريد.(مثل هديه دادن، تعارف ميوه به ديگران و...)
11 زياد در قيد تعارفات و تكلف نباشيد.
12 بدانيد كه خداوند ارزش وجودي شما را با همه انسان‌ها برابر قرار داده، پس به خود آييد و بينديشيد و برخيزيد.
13 ترس‌هاي خرافي و موهومي را به كنار بگذاريد و بي‌درنگ به مطالعه و تحقيق درباب رويدادي كه ذهن و فكر شما را مشغول داشته، بپردازيد و راه حلي بيابيد.
14 علل و انگيزه‌هاي هراس‌هاي خود را تجزيه و تحليل كنيد و در مقابل پيش‌داوري‌هاي جاهلانه و حرف مردم عقب‌نشيني نكنيد.
15 در هر حال، تسلط بر خود را از دست ندهيد تا بتوانيد اعتماد به نفس خود را به دست آوريد.
16 در تمام موارد از مطالعه و تحقيق، چه در زمينه شغلي و چه در زمينه زيستي و محيط زندگي غافل نمانيد، چرا كه با كسب معلومات بيشتر، قدرت رويارويي بهتري با مشكلات پيدا خواهد كرد.
17 به اين نكته توجه كنيد كه هركس شخصيت خاص خويشتن را دارد كه در عين حال ابتدا خود براي آن احترام قايل شود تا ديگران نيز خود را مكلف به انجام اين وظيفه بدانند.
اگر اين نكات را به دقت مراعات كنيد، خواهيد توانست با بهره‌گيري از اعتماد به ذات خود جرات و شهامت زيادتري پيدا كرده و مشكلاتي را كه پيش از اين لاينحل مي‌دانستيد، كوچك خواهيد شمرد و با خونسردي كامل به مواجهه با آن خواهيد رفت.
منبع:http://www.salamat.com
/ج
روند تحولات اجتماعي گوياي اين حقيقت است كه مساله كمرويي، اغلب با گذشت زمان، فشردگي و پيچيدگي روابط بين فردي و تشديد فشارهاي اجتماعي، رقابت‌ها، گوشه‌گيري‌ها، تكروي‌ها، عزلت‌گزيني‌ها و تنهايي‌ها گسترده‌تر و شديدتر مي‌شود و درصد بيشتري از جوانان و بزرگسالان را فرامي‌گيرد، مگر اينكه بتوانيم با تشخيص سريع و استفاده از روش‌هاي تربيتي و درماني مناسب و موثر از گسترش كمرويي و تشديد آن پيشگيري کنيم.
بايد توجه داشت كه كمرويي مي‌تواند به تدريج به صورت نوعي بيماري رواني(روان نژندي) درآيد، بنابراين كمرويي بايد هرچه زودترشناسايي، پيشگيري و درمان شود. جامعه اسلامي ما بيش از هر زمان ديگر نيازمند انسان‌هايي پويا و كوشا، هوشمند و خلاق و متعهد و مسووليت‌پذير و متخلق به فضيلت‌ها و شجاعت‌هاي اخلاقي است، بنابراين پديده كمرويي به عنوان يكي از اساسي‌ترين آفات رشد متعادل نبايد در خانواده‌ها و جامعه اسلامي فراگير شود و بايد از آن پيشگيري به عمل آورد.
کم‌رويي چيست؟
اضطراب اجتماعي
علايم کم‌رويي
علل کم‌رويي
برچسب زدن‌ها و القاي ويژگي‌هاي خاص به كودكان (مانند گفتن اينکه فلان كس، دانش‌آموزي بسيار آرام، ساكت و مؤدب است) كودك را به سكوت‌هاي اجباري و رفتارهاي به اصطلاح مودبانه مصنوعي وادار مي‌كند كه به تدريج او رابه يك موجود كاملا كم‌رو با شخصيتي انفعالي تبديل مي‌كند. اعمال فشارهاي رواني و اجراي مقررات خشك و غيرقابل انعطاف، كنترل شديد، تهديدها و تنبيه‌ها و... زمينه‌هاي اضطراب و كمرويي را در كودكان ايجاد و تقويت مي‌كند. علاوه بر خانه و مدرسه، محروميت‌ها و آسيب‌هاي اجتماعي،ناسازگاري‌هاي شغلي، سلطه‌ها و فشارهاي گروهي، مقايسه‌ها و برتري‌طلبي‌هاي قومي و نژادي، كنترل شديد اجتماعي و... زمينه‌ساز فزوني شديد اضطراب و تشديد كمرويي و رفتارهاي گوشه‌گيرانه است.
روش‌هاي درمان كمرويي
1 تقويت خودپنداري مثبت و خودباوري دوباره.
2 خانواده و والدين در رفع كمرويي از فرزندان با استفاده از روش‌هاي مناسب رفتار برخورد نمايند.
3 هنر درماني (مثل نمايش عروسكي، تئاتر و... كه كودك يا نوجوان كم‌رو نقش اصلي را عهده‌دار باشد.)
4 فعاليت‌هاي اجتماعي و بازي‌هاي گروهي (مانند كاردستي مشترك، تهيه روزنامه ديواري مشترك، قصه‌گويي، شركت در گروه سرود، ورزش‌ها و بازي چند نفره و...
درمان كمرويي
2 برنامه و تصميم‌هاي خود را بر اساس نقاط قوت خود شروع كنيد.
3 با مرور بر زندگي گذشته خود، ذهن را از خاطرات ناخوشايند در روابط شخصي و ارتباطات اجتماعي پاك و تلاش كنيد تجارب موفق خود را در ارتباط با ديگران در كوچه و خيابان و محل كار به خاطر بسپاريد.
4 احساسات آزاردهنده مانند خجالت و شرمندگي، عجز، حقارت، بي‌كفايتي، اجتماع گريزي، احساس تعارض و ستيز و خصومت و... آفات رشد مطلوب عاطفي هستند.
5 بر سلامت كامل شخصيت خود اطمينان كنيد و بدانيد كه از نظر ذهني، اجتماعي، اقتصادي دچار نقيصه شخصي نيستيد.
6 براي رفع يك مشكل يا حالت ناخوشايند راه‌هاي متعددي وجود دارد. هرگز در اين امر كه مي‌توانيد بر كمرويي خود غلبه كنيد، ترديدي نداشته باشيد.
7 هرگز خود را مورد سرزنش و شماتت قرار ندهيد، چرا كه اين حالت مزاحم رفع اضطراب و تقويت اعتماد به نفس و غلبه بر حالت كمرويي خواهد بود.
8 اجازه ندهيد ديگران از کم‌رويي شما سوءاستفاده کنند.
9 بدانيد كه بعضي شكست‌ها خود بركت و موجب كسب تجربه هستند.
10 سعي كنيد در برقراري ارتباط با ديگران ابتكار عمل را به دست بگيريد.(مثل هديه دادن، تعارف ميوه به ديگران و...)
11 زياد در قيد تعارفات و تكلف نباشيد.
12 بدانيد كه خداوند ارزش وجودي شما را با همه انسان‌ها برابر قرار داده، پس به خود آييد و بينديشيد و برخيزيد.
13 ترس‌هاي خرافي و موهومي را به كنار بگذاريد و بي‌درنگ به مطالعه و تحقيق درباب رويدادي كه ذهن و فكر شما را مشغول داشته، بپردازيد و راه حلي بيابيد.
14 علل و انگيزه‌هاي هراس‌هاي خود را تجزيه و تحليل كنيد و در مقابل پيش‌داوري‌هاي جاهلانه و حرف مردم عقب‌نشيني نكنيد.
15 در هر حال، تسلط بر خود را از دست ندهيد تا بتوانيد اعتماد به نفس خود را به دست آوريد.
16 در تمام موارد از مطالعه و تحقيق، چه در زمينه شغلي و چه در زمينه زيستي و محيط زندگي غافل نمانيد، چرا كه با كسب معلومات بيشتر، قدرت رويارويي بهتري با مشكلات پيدا خواهد كرد.
17 به اين نكته توجه كنيد كه هركس شخصيت خاص خويشتن را دارد كه در عين حال ابتدا خود براي آن احترام قايل شود تا ديگران نيز خود را مكلف به انجام اين وظيفه بدانند.
اگر اين نكات را به دقت مراعات كنيد، خواهيد توانست با بهره‌گيري از اعتماد به ذات خود جرات و شهامت زيادتري پيدا كرده و مشكلاتي را كه پيش از اين لاينحل مي‌دانستيد، كوچك خواهيد شمرد و با خونسردي كامل به مواجهه با آن خواهيد رفت.
منبع:http://www.salamat.com
/ج
