مقدمه
گونههای میگوی آب شیرین جنس Macrobrachium در سراسر مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان پراکندهاند. این گونهها در اغلب آبهای شیرین داخلی شامل دریاچهها ، رودخانــهها، باتلاقها ، نهرهای آبیاری ، کانالها و استخرها یافت میشوند. اغلب گونهها در مراحل نخستین چرخه زندگیشان به آب لب شور نیاز دارند و بنا بر این در آبهایی یافت میشوند که مستقیم یا غیر مستقیم به دریا میپیوندند، هر چند بعضی از آنها چرخه زندگیشان را در دریاچههای داخلی آب شور یا آب شیرین کامل میکنند. بعضی از گونهها ، رودخانههایی با آب شفاف را ترجیح میدهند، در حالی که بعضی دیگر در آبهای بسیار گل آلود یافت میشوند .
چرخه زندگی
برای رشد ، تمام میگوهای آب شیرین مانند سایر سخت پوستان بطور منظم اسکلت خارجی یا پوسته خود را میاندازند. این فرآیند به پوست اندازی موسوم است و با افزایش ناگهانی در اندازه و وزن همراه است . چهار شکل مشخص در چرخه زندگی میگوی آب شیرین وجود دارد: تخم ، لارو ، پست لارو ، و بالغ. این جانوران همه چیز خوارند و جیره غذایی آنها در نهایت شامل حشرات آبزی و لاروهایشان ، جلبکها ، دانه گیاهان ، حبوبات ، بذر و گیاهان ، میوهها ، نرمتنان ریز و سخت پوستان ، گوشت ماهی و پس ماندههای ماهی و سایر جانوران است. به علاوه ممکن است همجنس خوار باشند .
عملیات پرورشی
مدیریت استخر
گیاهان امتداد دیوارههای استخر ، فرسایش آنها را به حداقل میرسانند و زیر خط آب نیز غذا و زیستگاهی برای میگوها فراهم میکنند. به هر حال باید توجه داشت که رشد آنها نباید چنان زیاد شود که با برداشت کردن تداخل بوجود آید. از رشد گیاهان ریشهدار آبزی و جلبکهای کفزی نیز باید با اعمال مدیریتی جلوگیری کرد. استخرهای تازه باید آهک پاشی شوند. در عمل ، کاربرد استاندارد 1000 Kg/ha سنگ آهک کشاورزی هر بار پس از تخلیه استخر پرورش میگوی آب شیرین توصیه میشود. پس از آهک دهی استخرها بیش از میگودار کردن آنها پر میشوند .
کود دهی در کشت میگوی آب شیرین به ندرت لازم میشود. در هر حال استخرهای ساخته شده در خاکهای شنی-رسی ممکن است نیاز به کوددهی داشته باشند . اجرا کننده باید در طی مدت پرورش ، مراقب خوب نگه داشتن استخرها باشد. برای جلوگیری از فرسایش دیوارهها ، کنترل گیاهان ریشهدار آبزی ، تعمیر و نگهداری تجهیزات خروجی و ورودی آب بویژه توریها بـاید مـراقـبت خـاصـی انجام گیرد. گیاهان Elodea و Hydrilla بستر خوبی برای میگوها میسازند .
میگودار کردن
پست لاروها را میتوان بلافاصله پـس از پـر آب شـدن اسـتخرهـا در آنها ریخت . معمولا پست لاروهایی که تنها 4 - 1 هفته سن دارند (پس از دگردیسی) برای میگودار کردن استخرها بکار برده میشوند که تا زمان برداشت در آن باقی میمانند. به محض ورود پست لاروها به کناره استخر باید دقت شود که در پی شناور کردن کیسههای انتقال در استخر به مدت 15 دقیقه قبل از خالی کردن آنها در آب به درجه حرارت استخر عادت داده شوند .
اختلاف PH استخر و کیسه انتقال نیز موجب مرگ و میر میشود. میزان میگودار کردن استخر به اندازه بازاری مطلوب و مدیریت استخر ، خصوصا روش برداشت ، بستگی دارد. در جاهایی که اندازه مطلوب برای فروش حدود 70 گرم است و بسیاری از استخرها به علت ذخیره آب فصلی دچار محدودیت فصلی در حدود 8 ماه هستند، پیشنهاد میشود میزان میگو 5 پست لارو در متر مربع (5000 /ha) باشد .
تغذیه
نوع تغذیه
کشت تجارتی موفق میگوی آب شیرین به غذای مکمل نیاز دارد. نوع این غذا بسیار متنوع است و مواد زیر را دربر دارد: مواد خام جانوری یا گیاهی ، مخلوطهای غذایی تهیه شده در کنار استخر و غذاهای ترکیبی. در بعضی جاها نیز از برنـج و محـصولات فـرعـی بـرنـج به صـورت مـخلوط با غذاهای دیگر استفاده میشود .
مقدار تغذیه
تـوصـیه کلی برای مقدار تغذیه روزانه وجود ندارد زیرا این مقدار بستگی به اندازه و تعداد میگوها در استخر ، کیفیت آب و خاصیت غذا دارد. بهترین رهنمود برای مجریان استخر ، تغذیه تا حد تقاضا است. غذا بطور معمول در اطراف محیط استخر در محلهای کم عمق که منطقه خوبی برای تغذیه است پخش میشود. در بعضی از مواقع غذا به منطقه تغذیه در چند متری کناره محدود میگردد .
در هر دو مورد مجری استخر میتواند ببیند چه مقدار غذا مصرف شده است. اگر هیچ غذایی در روز بعد باقی نماند، مقدار غذا باید افزایش یابد. اگر مقدار زیادی غذا بماند، مقدار آن را باید کاهش داد و یا حتی به مدت یک روز قطع کرد. مقدار اولیه غذای پیشنهادی با استفاده از جیره خشک ، همچون غذای ترکیبی جوجه در یک استخر دارای 5 عدد در متر مربع باید در حدود 6/25 Kg/ha در روز باشد .
برداشت
زمان برداشت بستگی به میزان رشد و اندازه بازاری مطلوب و تا حدی تکنیک مدیریت استخر دارد. اصولا در مدیریت استخر میگوی آب شیرین دو روش بسیار رایج وجود دارد. نخست ، تکنیک پرورش دستهای که امکان میدهد جانوران تا اندازه بازاری متوسط یا تا هنگام تخلیه استخر به دلایل دیگر (مثلا کمبود آب ، پایین بودن درجه حرارت) رشد کنند، و سپس تمام محصول برداشت میشود .
تکنیک دیگر ، پرورش مداوم است به این ترتیب که معمولا یکبار در سال با تراکمی بسیار بیشتر از پرورش دستهای به میگودار کردن استخر میپردازند و معمولا پس از 7 - 5 ماه بسته به میزان رشد (درجه حرارت) و اندازه قابل فروش محلی ، جانوران با اندازه بازاری بوسیله پره در فواصل زمانی منظم دستچین میشوند. استخرها را معمولا به طور کامل هر ماه یکبار و یا نصف استخر را ماهی دو بار برای جلوگیری از گل آلودگی تمام استخر پره کشی میکنند .
عملیات پس از برداشت
اغلب میگوهای آب شیرین ، در نزدیکی محل پرورش در یخ یا زنده فروخته میشوند. میگوها را نیز میتوان در تانکهای حمل هوادار به مشتریان عرضه کرد. میگوهای آب شیرین خصوصا در معرض صدمات آنزیمی پس از برداشت و مرگ هستند و بعضی پرورش دهندگان میگوها را در آب یخ فرو میکنند و آنها را در آب 65 درجه سانتیگراد به مدت 20 - 15 ثانیه نگه میدارند تا سفید شوند و سپس آنها را در یخ به فروشگاه حمل میکنند .
بیماریها
بیماریها معمولا عامل ثانوی هستند و از نقص بهداشت تانک ، تعویض غیر کافی آب ، کمیت یا کیفیت غذا ، و اکسیژن محلول در شرایط بد ناشی میشوند . تک سلولیها شایعترین عامل بیماریهای لارو میباشند . عفونتهای قارچی لاروها در مواردی مشاهده شده است اما غالبا در پی بهداشتیتر کردن غذا و کاهش تراکم لاروها رفع میگردد . فورمالین 200 - 250 p.p.m روزانه به مدت 30 دقیقه ، عامل موثری برای درمان بیماریهای ناشی از تک سلولیها و قارچهاست .
بیماری صدفی یا لکههای سیاه که بدیهیترین بیماریهای پست لارو و میگوهای در اندازه بازاری هستند از تهاجم باکتریهای تجزیه کننده کیتین ناشی میشوند و در بعضی از مواقع با قارچها آلوده میگردند. تاری یا سفیدی بافتهای عضلانی که غالبا به طرف دم صورت میگیرد، احتمال دارد که واکنشی در برابر استرس باشد .
ارسال مقاله توسط کاربر محترم سایت : mohamad66
/ج
