شکر به شکر نهم در دهان مژده دهان

شاعر : سعدي

اگر تو باز برآري حديث من به دهان		شکر به شکر نهم در دهان مژده دهان
به عيد وصل تو من خويشتن کنم قربان		بعيد نيست که گر تو به عهد بازآيي
تفاوتي نکند قرب دل به بعد مکان		تو آن نه‌اي که چو غايب شوي ز دل بروي
هم احتمال جفا به که صبر بر هجران		قرار يک نفسم بي‌تو دست مي‌ندهد
محبتش نگذارد که بر کند پيکان		محب صادق اگر صاحبش به تير زند
بخر که دير به دست اوفتد چنين ارزان		وصال دوست به جان گر ميسرت گردد
که جان‌فشان نکني روز وصل بر جانان؟		کدام روز دگر جان به کار بازآيد
که خويشتن زده‌ايم آبگينه بر سندان		شکايت از دل سنگين يار نتوان کرد
تو قدر دوست نداني که دوست داري جان		ز دست دوست به ناليدن آمدي سعدي
بيار ساقي و ما را ز خويشتن بستان		گر آن بديع صفت خويشتن به ما ندهد
که دور عمر چنان مي‌رود که برق ايمان		زمان باد بهارست، داد عيش بده
درين قضيه که گردد جهان پير جوان		چگونه پير جواني و جاهلي نکند
که بر درخت زند باد نوبهار افشان		نظاره‌ي چمن ارديبهشت خوش باشد
هزار حله برآرند مختلف الوان		مهندسان طبيعت ز جامه خانه‌ي غيب
قباي سبز که تاراج کرده بود خزان		ز کارگاه قضا در درخت پوشانند
هزار طبله‌ي عطار و تخت بازرگان		به کلبه‌ي چمن از رنگ و بوي باز کنند
که تا بلوغ دهان برنگيرد از پستان		بهار ميوه چو مولود نازپرور دوست
که هر چهار به هم متفق شدند ارکان		نه آفتاب مضرت کند نه سايه گزند
زمان برکه‌ي آبست و صفه‌ي ايوان		اوان منقل آتش گذشت و خانه‌ي گرم
به زير سايه‌ي رز بر کنار شادروان		بساط لهو بينداز و برگ عيش بنه
ازين هوا که درخت آمدست در جولان		تو گر به رقص نيايي شگفت جانوري
شکوفه جامه دريدست و سرو سرگردان		ز بانگ مشغله‌ي بلبلان عاشق مست
که گل ز خار برآيد چو يوسف از زندان		خجل شوند کنون دختران مصر چمن
که بوستان بهاري و باغ لالستان		تو خود مطالعه‌ي باغ و بوستان نکني
کدام سرو به بالاي تست در بستان؟		کدام گل بود اندر چمن به زيباييت؟
بجز خضر نتوان گفت و چشمه‌ي حيوان		چه گويم آن خط سبز و دهان شيرين را
مقر عيش بود سايه‌بان و سايه‌ي بان		به چند روز دگر کافتاب گرم شود
مگر به سايه‌ي دستور پادشاه زمان		تو کافتاب زميني به هيچ سايه مرو
سپهر حشمت و کوه وقار و کهف امان		سحاب رحمت و درياي فضل و کان کرم
علاء دولت و دين صدر پادشاه‌نشان		بزرگ روي زمين پادشاه صدرنشين
نهند بر سر و پس سر نهند بر فرمان		که گردنان اکابر نخست فرمانش
که مرتبت به سزاوار مي‌دهد يزدان		وگر حسود نه راضيست گو به رشک بمير
نه گستريده چنين سايه بر بسيط جهان		نه تافتست چنين آفتاب بر آفاق
فراخ مايه‌ي فضلش چه جاي حصر وبيان		بلند پايه‌ي قدرش چه جاي فهم و قياس
که فهم برنتواند گذشتن از کيوان		به گرد همتش ادراک آدمي نرسد
درو فنون فضايل چو دانه در رمان		برو محاسن اخلاق چون رطب بر بار
زبان طعن نهد در بلاغت سحبان		چو بر صحيفه‌ي املي روان شود قلمش
که از مسيحا دجال و از عمر شيطان		چنان رمند و دوند اهل بدعت از نظرش
اميد هست که فردا به رحمت و رضوان		به ناز و نعمتش امروز حق نظر کردست
هنوز سنبله باشد که رفت در ميزان		کسان ذخيره‌ي دنيا نهند و غله‌ي او
که فکر واصف ازو منقطع شود حيران		بزرگوارا شرح معاليت که دهد
نديد شبه تو چندانکه مي‌کند دوران		به گرد نقطه‌ي عالم سپهر دايره گرد
به عدل و عفو و کرم تشنه وز ادب ريان		که ديد تشنه‌ي ريان بجز تو در افاق
کدام شکر توان گفت در مقابل آن		خداي را به تو فضلي که در جهان دارد
حمايت تو نگويم، عنايت يزدان		خنک عراق که در سايه‌ي حمايت تست
که گرگ بر گله يارا نباشدش عدوان		ز بأس تو نه عجب در بلاد فرس و عرب
به دور عدل تو جز بر درخت بار گران		بر درخت اميدت هميشه باد که نيست
که شرمسار بود مدعي، بلا برهان		سپهر با تو به رفعت برابري نکند
چگونه وصف تو گويد زبان مدحت خوان		چو حصر منقبتت در قلم نمي‌آيد
که شرح مکرمتت را نمي‌رسد پايان		من اين قصيده به پايان نمي‌توانم برد
زبانه مي‌زند از تنگناي دل به زبان		به خاطرم غزلي سوزناک مي‌گذرد
به اتفاق برون آيد از دريچه دخان		درون خانه ضرورت چو آتشي باشد
وليک مي‌نتوان بستن آب طبع روان		نخواستم دگر اين باد عشق پيمودن

شکر به شکر نهم در دهان مژده دهان

تازه های مقالات

بیشترین بازدید هفته