اصل۱۶
رييس جمهور داراي حق عفو مي باشد.
اصل۱۷
ارتباط رييس جمهور با مجلسين از طريق پيام انجام مي پذيرد. اين پيام در مجلس قرايت شده و مفاد آن مورد مباحثه قرار نمي گيرد. چنانچه در اين زمان مجلس تعطيل باشد براي استماع پيام رييس جمهور جلسه فو ق العاده تشكيل خواهد گرديد.
اصل۱۸
تصميمات متخذه از سوي رييس جمهور به غير از موارد پيش بيني شده در بند ۱ اصل ۸ و اصول ۱۱، ۱۲، ۱۶، ۱۸، ۵۴، ۶۱ بايد علاوه بر امضا رييس جمهور به امضاي نخست وزير رسيده و در صورت عدم امضا توسط نخست وزير به امضا وزراي مسيول برسد.
اصل۱۹
حكومت، سياست كشور، را مشخص كرده و آن را اجرا مي نمايد و دستگاه هاي دولتي و قواي نظامي در اختيار حكومت مي باشند. حكومت در برابر مجلسين بر اساس موارد پيش بيني شده در اصول ۴۹ و ۵۰ مسيول مي باشد.
اصل۲۰
اداره امور حكومت و مساوليت دفاع ملي با نخست وزير است وي حسن اجراي قوانين را تضمين مي نمايد. غير از موارد مذكور در اصل ۱۳، نخست وزير، به موجب مقررات، اعمال حاكميت نموده و مقامات كشوري و لشكري را منصوب مي نمايد. وي مي تواند بعضي از اختيارات خود را به وزرا تفويض نمايد. در غياب رياست جمهوري، نخست وزير وظايف وي را در شوراها و كميته هاي پيش بيني شده در اصل ۱۵ به عهده مي گيرد. نخست وزير مي تواند به طور استثنايي و به موجب اختيارات مصرح و با داشتن برنامه معين، در روز مشخص به جاي رييس جمهور، رياست هيات دولت را به عهده گيرد.
اصل۲۱
احكام نخست وزير علاوه بر امضا خود ايشان بايد به امضا مقام مسيول ديگري نيز برسد، در غير اين صورت امضا دوم احكام فوق توسط وزرايي كه مسيول اجراي احكام مزبور هستند انجام مي گيرد.
اصل۲۲
عضويت در هيات دولت با نمايندگي پارلمان و نمايندگي اصناف در سطوح كشور و همچنين تصدي مشاغل دولتي و يا هر فعاليت حرفه اي ديگر مغايرت دارد. در صورت عضويت هر يك از افراد فوق در هيات دولت نحوه تعيين جانشين بوسيله قانون خاص تعيين مي گردد. جانشيني اعضا پارلمان طبق مفاد اصل ۲۵ انجام مي پذيرد.
اصل۲۳
پارلمان، از مجلس شوراي ملي و سنا تشكيل شده است. نمايندگان مجلس شوراي ملي از طريق آراي عمومي مستقيم انتخاب مي شوند، نمايندگان مجلس سنا از طريق آرا غير مستقيم انتخاب مي گردند و معرف مجامع مناطق مختلف كشور هستند. فرانسويان مقيم خارج از كشور نيز داراي نمايندگاني در مجلس سنا مي باشند.
اصل۲۴
مدت دوره هر يك از مجلسين و تعداد اعضا آن و حقوق و شرايط انتخاب و موارد عدم صلاحيت آنها توسط قانون خاص معين مي گردد. همچنين توسط قانون مذكور شرايط افرادي كه در صورت تعذر نمايندگان، مي توانند در مجلس شوراي ملي و سنا تا تجديد انتخابات عمومي يا ميان دوره اي همان مجلس به عنوان جانشين آنها انتخاب شوند تعيين مي گردد.
اصل۲۵
هيچيك از اعضا پارلمان را نمي توان به دليل اظهار عقيده و راي در حين انجام وظيفه نمايندگي مورد تعقيب، بازداشت و توقيف و دستگيري و بازجويي يا محاكمه به اتهام جنايت و جنحه قرار داد. جز موارد ارتكاب جرم مشهود يا محكوميت قطعي، هيچيك از اعضا پارلمان را نمي توان طي مدت فعاليت مجلس، به جرم جنايت يا جنحه تحت تعقيب يا توقيف قرار داد مگر با اجازه مجلسي كه متهم عضو آنست. در صورت تقاضاي هر يك از مجلسين تعقيب نماينده آن مجلس متوقف خواهد شد.
اصل۲۶
تحميل سمت نمايندگي به نمايندگان مجلس ممنوع است. حق راي نمايندگان مجلس بالاصاله مي باشد. حق راي نيابتي نمايندگان را استثنايا قانون خاص، اجازه مي دهد. در اين صورت هيچ يك از نمايندگان نمي توانند بيش از يك حق نيابتي قبول نمايند.
اصل۲۷
پارلمان در طول سال در دو دوره فعاليت عادي با استفاده از اختيارات قانوني خود تشكيل مي شود. اولين دوره فعاليت پارلمان روز دوم اكتبر شروع مي شود كه مدت آن ۸۰ روز بعد از تاريخ افتتاح مي باشد. دومين دوره پارلمان دوم آوريل آغاز مي شود كه مدت آن بيش از ۹۰ روز نمي تواند باشد. چنانچه دوم اكتبر و يا دوم آوريل، مصادف با يكي از روزهاي تعطيل باشد دوره پارلمان، در اولين روز غير تعطيل بعد از آن تاريخ افتتاح خواهد شد.
اصل۲۸
پارلمان به درخواست نخست وزير با اكثريت اعضا مجلس شوراي ملي براي رسيدگي به دستور جلسه در روز مشخصي تشكيل جلسه فوق العاده مي دهد. زماني كه به درخواست اعضاي مجلس شوراي ملي جلسه فوق العاده تشكيل گرديد، در صورتي فرمان ختم جلسه داده خواهد شد كه پارلمان به دستور جلسه اي كه به منظور آن تشكيل فوق العاده داده رسيدگي كرده باشد. فرمان مذكور حداكثر ظرف مدت دوازده روز بعد از افتتاح جلسه بايد صادر شود. فقط نخست وزير مي تواند تشكيل جلسه جديدي را قبل از سپري شدن يك ماه از تاريخ فرمان ختم جلسه اول درخواست نمايد.
اصل۲۹
به غير از زماني كه پارلمان با استفاده از اختيارات قانوني خود تشكيل جلسه مي دهد تشكيل و خاتمه جلسات فو ق العاده با فرمان رييس جمهور انجام مي پذيرد.
اصل۳۰
اعضا هيات دولت مي توانند در مجلسين حضور به هم رسانند و در اين صورت نظراتشان بايد مورد توجه قرار گيرد. مستشاران دولت مي توانند اعضا هيات دولت را در پارلمان همراهي نمايند.
اصل۳۱
رييس مجلس شوراي ملي براي يك دوره مجلس انتخاب مي شود و رييس مجلس سنا بعد از هر انتخابات ميان دوره اي انتخاب مي شود.
اصل۳۲
جلسات مجلسين علني است و گزارش كامل مذاكرات در روزنامه رسمي منتشر خواهد شد. هر يك از مجلسين مي توانند به درخواست نخست وزير و يا ( ۱۰ ) / ( ۱ ) اعضاي همان مجلس به طور محرمانه و غير علني تشكيل جلسه دهند.
اصل۳۳
تصويب قوانين توسط پارلمان صورت مي گيرد. موضوعات مربوط به موارد ذيل توسط قانون مقرر مي گردد: - حقوق مدني و تامين اصول اساسي شناخته شده به نفع شهروندان به منظور برخورداري از آزاديهاي عمومي - تبعيت مردم از پيشنهادات سازمان دفاع ملي در مورد امور شخصي و مالي. - مليت، احوال شخصيه، نظام زوجيت، انحصار وراثت - تعريف و تعيين جنايات و جراام و مجازاتها - آيين دادرسي كيفري، عفو و بخشودگي، تاسيس رتبه هاي قضايي، وضعيت و پايه هاي قضايي. - ميزان و نحوه اخذ مالياتها و نظام ضرب سكه و چاپ اسكناس. قانون همچنين مقررات مربوط به موارد ذيل را تعيين مي نمايد: - نظام انتخابات مجالس ملي و مجالس محلي - تاسيس انواع سازمانها - تضمين و تامين حقوق اساسي شناخته شده به نفع كارمندان كشوري و لشكري دولت. - ملي نمودن مئسسات اقتصادي صنعتي و انتقال مالكيت آنها از بخش عمومي به بخش خصوصي. قانون، اصول اساسي مربوط به امور ذيل را مشخص مي نمايد: - امور تشكيلاتي، دفاع ملي - اداره امور تشكيلات محلي در محدوده صلاحيتها و منابع آنها - آموزش - رژيم مالكيت حقوق عيني و تعهدات مدني و تجارتي - قانون هاي كار سنديكا و تامين اجتماعي. - قوانين مالي، درآمدها و هزينه هاي دولت را تحت شرايطي كه در قانون پيش بيني شده است مشخص مي نمايد. قوانين برنامه، مذهب و خط مشي عملي اقتصادي و اجتماعي دولت را تعيين مي كند. مفاد اين اصل توسط يك قانون خاص به طور دقيق تعيين مي گردد.
اصل۳۴
اعلام جنگ با پارلمان مي باشد.
منبع:www.lawnet.ir