جریان انتفاضه فلسطین و اندیشه حضرت امام خمینی (ره)

چکیده :
 

آنچه در این مقاله کوتاه ذیل عنوان اندیشه حضرت امام خمینی و جریان مقاومت و انتفاضه فلسطین آمده است سعی بر این دارد که اهمیت این دو موضوع یعنی نگاه حضرت امام به قضیه فلسطین و اهمیت مقاومت و انتفاضه بررسی شود. در ابتدا به برخی از مؤلفه های کلی تفکر حضرت امام مانند: اتحاد و همبستگی دنیای اسلام در برابر قدرت های شرق و غرب، دشمن شناسی و عمل کردن طبق اسلام واقعی که توجه به هر کدام از آنها ضامن پیروزی مسلمین در برابر ستمگران است، پرداخته شده و در ادامه موضع خاص ایشان نسبت به فلسطین آمده است. در آخر هم مختصری درباره انتفاضه که بهترین راه مبارزه علیه رژیم غاصیت صهیونیستی است آمده و به این نتیجه مهم رسیده ایم که پیروزی انتفاضه فلسطین، نشانه این است که، رهنمودها و پیام های حضرت امام به مخاطبان اصلی آن رسیده است.

مقدمه
 

سخن گفتن از امام خمینی(ره) و فلسطین سخن از بزرگترین مرد قرن و مهمترین ماجرای قرن ماست. سخن از مردی نستوه و نیرومند است که به گفته یک روزنامه نگارغربی: از قرن هفتم میلادی (صدر اسلام) آمده تا در قرن بیستم جای گیرد. مردی که چکیده عدالت مظلوم تاریخ بشری است. آیا تصادف است که مهمترین مسئله این قرن(یعنی تجاوز اسراییل به سرزمین های فلسطینی) مورد توجه و نقطه محوری اهتمام و تلاش او باشد؟ یا همان کشمکش و نبرد مقدسی است که سنت الهی از آن یاد کرده و وعده پیروزی اش را داده است.
آیا تعجب آور نیست که مردی در فعالیت هایش این همه اهمیت و مرکزیت به فلسطین بدهد، حال آنکه از لحاظ جغرافیایی فاصله زیادی با آن دارد؟ چنین توجهی از جانب حضرت امام(ره) به ما می گوید، فلسطین تنها یک محدوده جغرافیایی نیست، بلکه یک نشانه از جدال حق و باطل است که قرآن وعده پیروزی آن را داده است. 1

اهمیت مسئله فلسطین از نگاه حضرت امام(ره)
 

امام خمینی(ره) در اوج قدرت نظام ستم شاهی، افشاگر روابط پنهان رژیم شاه واسراییل بود و مقابله با خطر اسراییل برای جهان اسلام را بسیار جدی و پی گیرانه دنبال می کرد.
امام خمینی(ره) اولین مرجع تقلید و پیشوای بزرگ مذهبی بود که مجوز حمایت از مبارزان فلسطینی از محل وجوهات شرعی و زکات و صدقات را صادر کرد و در جریان جنایت رژیم اشغالگر قدس در به آتش کشیدن مسجدالاقصی برخلاف مشی دیگران که بازسازی مسجد را وجهه همت خود قرار داده بودند، با دوراندیشی تمام بر حفظ آثار جنایت اسراییل(به عنوان عامل سمبلیک در جهت تحریک و تشویق مسلمانان بر علیه رژیم اشغالگر) تأکید می نمودند. ایشان از همان آغاز وجهه اسلامی و بُعد اعتقادی مبارزه با اسراییل را کارسازترین روش برای بسیج ملت مظلوم فلسطین و جلب حمایت امت اسلام از آنان معرفی کرد و اتخاذ مشی های دیگری، همچون: تکیه بر قومیت عربی و نگرش های ناسیونالیستی و دیگر ایدئولوژی های وارداتی و غیراسلامی را انحراف در مسیر مبارزه برای آزادی می دانست.
ایشان به مشکلات درونی جهان اسلام و از جمله ضعف و ناتوانی یا وابستگی بعضی از سران کشورهای اسلامی وقوف کامل داشت، به همین دلیل بر آگاهی و شعور عمومی جهان اسلام، منبعث از اصول اعتقادی و مشترکات ایمانی و فرهنگی امت و پرهیز از اختلافات فرقه ای تأکید می نمود و سران دولت های اسلامی را به متابعت از این جریان فرا می خواند و معتقد بود که دولت ها تا آنجا که با این شعور و خواست عمومی مسلمانان همسو وهمراه باشند، شأن رهبری و مسئولیت هدایت مبارزه را عهده دار خواهند بود و الا ملت های مسلمان می بایست با آنان همان کنند که ملت مسلمان ایران با شاه کرد. 2

درک ماهیت طرح استعماری
 

امام خمینی(ره) در پاسخ به نامه دانشجویان مسلمانان مقیم آمریکا و کانادا در سال 1972 م (1351ش) می فرماید: اسراییل با تبانی و همفکری دولت های استعماری غرب و شرق، زاییده شد و برای سرکوبی و استعمار ملل اسلامی به وجود آمد و امروز از طرف همه استعمارگران حمایت و پشتیبانی می شود 3.
حضرت امام بارها خطر توسعه طلبی اسراییل را گوشزد کرده و خاطر نشان می ساختند: همه باید بدانند که هدف دولت های بزرگ از ایجاد اسراییل تنها با اشغال فلسطین پایان نمی پذیرد آنها در این نقشه اند که پناه بر خدا تمامی کشورهای عربی را به همان سرنوشت فلسطین دچار کنند. 4
و همچنین فرموده اند: اگر ملت اسلام بیدار نشوند و به وظایف خود آگاه نگردند، اگر علمای اسلام احساس مسئولیت نکنند و به پا نخیزند، اگر اسلام واقعی که عامل وحدت و تحرک کلیه فرق مسلمانان در مقابل بیگانگان است و ضامن سیادت و استقلال ملل مسلمان و کشورهای اسلامی می باشد به دست عوامل و ایادی اجانب و در زیر پرده سیاه استعماری افروخته گردد، روزهای سیاهت ر و نکبت بارتری برای جامعه های اسلامی در پیش است و خطر ویران کننده ای متوجه اساس اسلام و احکام قرآن است. 5
حضرت امام اینها را عوامل اساسی تسلط بر سرزمین های مقدس اسلامی و انحطاط جامعه بزرگ مسلمانان دانسته اند.

لزوم دفاع از فلسطین
 

امام خمینی (ره) در دفاع از حقوق مظلومین فلسطین در مسیر بسیج ملل اسلامی در حمایت از قیام فلسطینیان معتقد بود: دفاع از نوامیس مسلمانان و دفاع از همه حیثیات مسلمانان امری است لازم و ما باید خودمان را برای مقاصد الهی و دفاع از مسلمانان مهیا کنیم و خصوصاً در این شرایطی که فرزندان واقعی فلسطین اسلامی و لبنان اسلامی؛ یعنی حزب الله و مسلمانان انقلابی سرزمین غصب شده و لبنان با نثار خون و جان خود فریاد یاللمسلمین سر می دهند، با تمام قدرت معنوی و مادی در مقابل اسراییل و متجاوزین بایستیم و در مقابل آن همه سفاکی ها و دد منشی ها مقاومت و پایمردی کنیم و به یاری آنان بشتابیم. 6
حضرت امام(ره) با رویکردی آگاهانه آخرین جمعه ماه مبارک رمضان را روز قدس نامیدند و فرمودند: روز قدس یک روز جهانی است، روز مقابله مستضعفین با مستکبرین است، روز حیات اسلام است، روزی است که باید به همه ابر قدرت ها هشدار بدهیم که اسلام دیگر تحت سیطره شما و عمال خبیث شما واقع نخواهد شد. 7
و همین طور فرمودند: مسئله قدس یک مسئله شخصی نیست و یک مسئله مخصوص به یک کشور و با یک مسئله مخصوص به مسلمانان جهان در عصر حاضر نیست، بلکه حادثه ای است برای موحدین جهان و مؤمنان اعصار گذشته، و حال و آینده، از روزی که مسجدالاقصی پی ریزی شد تا آنگاه که این سیاره در نظام هستی در گردش است. و چه ننگ است برای دولت های اسلامی که با در دست داشتن شریان حیاتی ابرقدرتهای جهان بنشینند و تماشاگر باشند که آمریکا ابر جنایتکار تاریخ یک عنصر فاسد بی ارزش را در مقابل آنان علم کند و با عدها ی ناچیز عبادتگاه مقدس و قبله گاه اول آنان را از آنان غصب نموده و با کمال وقاحت در مقابل همه آنان قدرت نمایی کند. 8
بر عموم دولت های ممالک اسلامی و خصوص دول عربی لازم است که با توکل به خدای متعال و تکیه بر قدرت لایزال همه قوا و نیروی خویش را بسیج ساخته و به یاری مردان فداکاری که در خط اول جبهه چشم امید به ملت اسلام دوخته اند بشتابند و برای آزادی فلسطین و احیای مجد و شرف و عظمت اسلامی، در این جهاد مقدس شرکت کنند. 9
همچنین ایشان با اختصاص ثلث سهم امام زمان (ع) از وجوهات شرعی به مبارزان فلسطینی و طرح مشکل فلسطین در حج بار دیگر همگان را برای یاری رساندن به فلسطینیان فراخواندند و در این زمینه می فرمایند:
اکیداً شایسته و بلکه واجب است که قسمتی از وجوه شرعی مانند زکوات و سایر صدقات به مقدار کافی به این مجاهدان راه خدا اختصاص داد... و کمک به آنان با تمام نیروها و امکانات واجب است. 10
و درباره نقش کنگره حج در افشای طرح های خائنانه دشمنان اسلام وتوجه مسلمانان جهان به مسئله فلسطین چنین می فرماید: اعلان برائت از مشرکان که از ارکان توحیدی و واجبات سیاسی حج است باید در ایام حج به صورت تظاهرات و راهپیمایی با صلابت و شکوه هر چه بیشتر و بهتر برگزار شود و حجاج محترم ایرانی و غیر ایرانی فریاد کوبنده برائت از مشرکان و ملحدان استکبار جهانی و در رأس آنان امریکای جنایتکار را در کنار خانه توحید طنین اندازند و از ابراز بغض و کینه خود نسبت به دشمنان خدا وخلق غافل نشوند. 11
سرانجام با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران همزمان مبارزات ضد صهیونیستی مسلمانان شدت گرفت و روند مبارزه فلسطینی ها نیز تغییر یافت، زیرا سرنگونی شاه و حاکمیت نظام اسلامی در ایران نخستین ضربه مهلکی بود که اهداف توسعه طلبانه صهیونیست ها را به طور جدی به مخاطره افکند.
تأثیر پیام انقلاب اسلامی و رهبری آن بر افکار عمومی آن چنان گسترده بود که وقتی انور سادات معاهده سازش را در کمپ دیوید امضا کرد دولت مصر از جرگه اعراب و حتی از جمع رژیم های مرتجع عرب نیز اخراج شد و در انزوای کامل قرار گرفت. لذا طبیعی بود که پیام انقلاب اسلامی ایران، مسلمانان را تکان دهد و احساسات آنها را برانگیزد و مواضع رهبری انقلاب اسلامی ایران، حضرت امام خمینی(ره) مورد توجه مسلمانان مبارز در جهان از جمله مجاهدان فلسطینی قرار گیرد. همین تفکر بود که غرور ملی و دینی و بیداری اسلامی را در فلسطینیان اوج داد و موجب انتفاضه جدیدی در سرزمین های اسلامی شد که هم اکنون اسراییل و حامیانش را بیمناک ساخته است. 12

انتفاضه فلسطین ادامه نهضت بیدارگری اسلامی
 

انتفاضه یا قیام فراگیر فلسطین اشغالی یا آنچه به نام انقلاب نامیده شده اولین جهاد مردم مسلمانان علیه رژیم صهیونیستی اسراییل نیست و طبیعتاً تا محو و از بین بردن اشغالگران، آخرین آن نیز نخواهد بود بلکه حرکتی است مردمی و حلقه بارزی است از سلسله زنجیره جهاد تاریخی مردم فلسطین که از سال 1948 م(1327 ش )تاکنون بعد از گذشت بیش از 5 دهه از تسلط اسراییل غاصب بر این سرزمین به روش ها و اشکال مختلف در قالب حزبی، گروهی و حرکت های مردمی و یا اعتصاب ها جریان داشته است و نمی توان آن را به طور کلی از تاریخ فلسطین و مبارزه با دشمن صهیونیستی مجزا کرد. مبارزه ای که حدود 80 سال پیش علیه سلطه استعمار انگلیس شروع شد و مجاهدان برجسته ای هم چون شیخ عزالدین قسام ، جان خود را در راه جهاد و مبارزه با اشغالگران انگلیس فدا کردند و مبارزه آنها با پیکار مقدس عبدالقادر حسینی و شهید قسطل و هم رزمانش ادامه یافت.
بعد از اشغال سرزمین فلسطین و اعلام تشکیل دولت اسراییل، ملت فلسطین از مبارزه خویش علیه اشغالگران صهیونیست دست نکشیده و جهاد خود را ادامه داد تا اینکه در سال 1965 نقطه عطفی در مبارزات فلسطین آغاز شد و اولین گروه مسلح فلسطینی به نام جنبش فتح به شکل آشکار و علنی در غزه شروع به فعالیت کرد و سپس به منظور ایجاد ارتباط و پیوند بین مبارزه مسلحانه و تصمیم گیری های سیاسی زیر نظر سازمان آزادی بخش فلسطین قرار گرفت و بعد از آن نیز دیگر گروه های مسلح فلسطینی، پا به صحنه کارزار و مبارزه فلسطینی اسراییلی نهادند. اما دیری نپایید که مبارزه و جهاد مردم فلسطین قالب و شکل حزبی و گروهی به خود گرفت و با توطئه هایی که علیه مردم فلسطین از سوی قدرت های جهانی غرب و شرق و اسراییل غاصب و حتی برخی کشورهای عربی انجام شد این مبارزات در گردونه خودمحوری و حزب گرایی قرار گرفت، بدون اینکه خواست اصلی و حقیقی مردم فلسطین در خط مشی سیاسی آن جای گیرد.لذا جریان های سیاسی فلسطین به سرعت از مرکزیت مبارزه با اسراییل خارج شدند و روز به روز مشکل مبارزه با رژیم صهیونیستی رو به افول و خاموشی گرایید تا جایی که بعضی گروه های فلسطینی که بر اساس دفاع از حقوق فلسطین و مقابله با رژیم صهیونیستی تشکیل شده بودند، همسو و حتی جلوتر از برخی دولت های غربی مذاکره کننده با رژیم صهیونیستی، دم از صلح با اسراییل می زدند.

فلسطین و جهان اسلام
 

در پی پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری حضرت امام خمینی(ره) و از اوایل دهه 80 ، اسلام وارد صحنه مبارزاتی مردم فلسطین شد و از میان کالبد تقریباً نیمه جان نهضت فلسطین که رو به سردی گراییده بود مجدداً آتش انقلاب فلسطین روشن و از سال 1987 شعله ور شد و مردم فلسطین که طی سال های 1967 تا 1987 تجارب تلخی را پشت سر گذاشته و راه های گوناگون سازمان های فلسطینی و دولت های عربی را در خصوص صلح و سازش آزموده و شکست طرح های سیاسی را احساس کرده بودند، دریافتند که شعارهای انقلابی رهبران سیاسی فلسطین و سران دولت های عربی ماهیت خود را از دست داده و طی این مدت هیچ نشانه امیدی از نابودی رژیم اشغالگر و یا حداقل کم رنگ شدن حاکمیت آن در فلسطین وجود ندارد؛ لذا با تجربه پیروزی انقلاب اسلامی ایران این سخن خداوند در ذهن آنها تجلی یافت که: ان الله لایغیر ما بقوم حتی یغیروا بانفسهم . بدین ترتیب جنبش جدید مردم فلسطین یا انتفاضه صرفن ظر از عوامل متعدد شکل گیری آن و بدون هیچ گونه وابستگی گروهی یا سازماندهی قبلی وابسته به دولت های عربی، با الهام از انقلاب اسلامی ایران توسط مردم فلسطین در شرایطی آغاز و عنوان انقلاب مساجد را به خود اختصاص داد که قبح سازش با رژیم صهیونیستی توسط برخی دولت های عربی و سازمانهای فلسطینی مدعی دفاع از حقوق فلسطینیان شکسته شده بود و مبارزه علیه اسراییل جای خود را به شعارهای صلح و سازش های سرگرم کننده داده بود. در این میان حتی مبارزه با اسلام گرایی به بهانه اینکه خطری جدی علیه رژیم های عربی خاورمیانه است،جایگزین مبارزه با اسراییل و صهیونیسم شد، اما انتفاضه فلسطین به عنوان خالصترین، پاکترین و اثر گذارترین نهضت ضد صهیونیستی در سرزمین های اشغالی طی چند دهه اخیر مطرح شد و دقیقاً به دلیل همین خلوص، انتفاضه برخلاف سایر مبارزات ضد صهیونیستی از نفوذ عمیق مردمی برخوردار و رفته رفته فراگیر شد. ملت فلسطین نیز با آگاهی از عوامل اصلی انحطاط و شکست اکثر جنبش های ضد صهیونیستی به ماهیت شعارهای ضد اسراییلی دولت های عربی پی بردند و ماهیت سر سپردگان و تمام عواملی که در یک حرکت سالم و فراگیر ضد اسراییلی نقش بازدارنده ایفا می کردند برایشان آشکار شد. مردم فلسطین به دنبال کسانی بودند که حقوق حقه ملت را وجه المصالحه منافع سیاسی خود قرار ندهند و با اعتقاد کامل به قیام همگانی، علیه رژیم صهیونیستی پا به عرصه مبارزه و جهاد بگذارند. ملت مظلوم فلسطین با چنین جنبشی شخصیت اصلی خویش را به دست آوردند و توانستند درمیان ملت های مسلمان منطقه که از ظلم و ستم بی پایان استکبار جهانی و صهیونیسم اشغالگر به ستوه آمده اند جای خود را باز کنند. در پی تداوم انتفاضه مسجدالاقصی پیروزی های شیرینی نصیب ملت فلسطین شد. 13
امروز مسئله فلسطین یکی از مهمترین مسایل جهان اسلام است و از سوی دیگر یکی از اساسی ترین چالش های سیاست خارجی استکبار جهانی به شمار می رود. در این میان نسل نوخواسته فلسطین نه تنها به ذلت تن نداده اند، بلکه با روی آوردن به مایه ها و انگیزه های اسلامی، تمسک به ایمان دینی و ورود در عرصه جهاد اسلامی، عزم خود را برای استقامت وایستادگی و مقابله با تجاوزگران صهیونیستی، جزم ساخته اند.
تجربه تاریخی نیز نشان داده است که مسئله فلسطین در پشت میز مذاکره حل نشده و کمترین اثر جریان سازش که استکبار جهانی آن را طراحی کرده، خروج رژیم صهیونیستی از بحران عدم مشروعیت است. بنابراین هرگونه راهکاری که به گونها ی رژیم اشغالگر را به رسمیت شناخته و بر سر حقوق ملت فلسطین معامله کند، پذیرفتنی نیست و در حال حاضر راهکار اصلی، همان است که فرزندان قهرمان فلسطین و جریان انتفاضه در پیش گرفته اند. 14

نتیجه
 

حضرت امام خمینی(ره) با رهنمودهای خود درباره دفاع از ملت فلسطین با تأکید بر اتحاد در برابر دشمنان تجاوزگر و تکیه به اسلام واقعی نهضت بیدارگری را در میان ملت های مسلمان پی ریزی کردند. پیام و ارشادهای ایشان نور امید را در قلوب مردم مسلمان جهان و به ویژه ملت مظلوم فلسطین شعله ور ساخت و صد البته پیروزی انتفاضه مردم فلسطین و صبر و مقاومت مسلمانان لبنان و مقاومت اسلامی در شکست دادن اسراییل نقطه عطفی در آهنگ غلبه حق بر باطل و اثبات این مدعاست.
پیروزی انتفاضه بر رژیم صهیونیستی ثابت کرده که قدرت نظامی اسراییل قادر به درهم شکستن عظمت و شوکت ملتی نیست که از سرزمین، آزادی و حقوق خود دفاع می کند، و نیز دستاوردهای انتفاضه فلسطین ثابت کرد که انتفاضه و رهبری آن الهام گرفته از روح اسلامی در داخل فلسطین است. همچنان که به گفته شیخ اسعد تمیمی(از رهبران جنبش فلسطین) تا زمان انقلاب اسلامی، اسلام از عرصه نبرد فلسطین غایب بود و انقلاب اسلامی ایران این حقیقت را که اسلام تنها راه حل، و جهاد تنها وسیله اصلی برای مبارزه علیه صهیونیسم است را به قیام مردم فلسطین ارزانی کرد. 15
و مگر جز این است که اکنون اگر فلسطین سلاح مقاومت و جهاد را بر زمین بگذارد، لعن و نفرین تاریخ و آیندگان را تا ابد همراه خود خواهد داشت؟

پی‌نوشت‌ها:
 

1. ماهنامه یاد ایام، بهمن 1375 ، شماره 11 ص 106 - 105 .
2. فلسطین ازدیدگاه امام خمینی(ره)(تبیان)دفترچهارم، ص 3.
3. ماهنامه یاد ایام، بهمن 1375 ، شماره 11 ، ص 108 (نقل ازصحیفه نور،ج 1،ص 186 ).
4. امام دربرابرصهیونیسم، دفترسیاسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی،ص 48 - 47 .
5. فرموده های امام درباره فلسطین،ص 124.
6. فلسطین ازدیدگاه امام خمینی(تبیان)دفترچهارم،ص 133.
7. صحیفه نور،ج 9،ص 277 – 276.
8. جهان اسلام ازدیدگاه امام خمینی(تبیان)دفترنوزدهم،ص 99.
9. همان،ص 17.
10. صحیفه نور،ج 2،ص 199.
11. فلسطین ازدیدگاه امام خمینی(تبیان)دفترچهارم ص 148.
12. فصلنامه حضور، بهار 83 ،شماره 48 ،ص 213 – 212 – 208.
13. صفاتاج،مجید،روزنامه جمهوری اسلامی،انتفاضه فلسطین نهضت ضدصهیونیستی 6/2/1385، شماره 7752.
14. پگاه حوزه،خرداد 1383 ،شماره 136 ص 7.
15. پگاه حوزه،آبان 1383 ،شماره 147 ،ص 9.
 

منابع و مأخذ
1. امام خمینی، صحیفه نور، ج 4.
2. امام خمینی، صحیفه نور، ج 5.
3. امام خمینی، صحیفه نور، ج 9.
4. امام در برابر صهیونیسم، دفتر سیاسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، به مناسبت روز قدس سال 61.
5. لیلیانتال، آلفرد، م (ارتباط صهیونیستی) مترجم ابوالقاسم حسینی. نشر مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر، چاپ اول، پاییز 1379.
6. صفا تاج، مجید، ماجرای فلسطین و اسراییل، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی 1380.
7. جهان اسلام از دیدگاه امام خمینی (تبیان)، دفتر نوزدهم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی، چاپ اول، خرداد 1378.
8. فلسطین از دیدگاه امام خمینی (تبیان) دفتر چهارم، نشر مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی، چاپ چهارم، تابستان 1378.
9. فرموده های امام درباره فلسطین.
10. فصلنامه حضور، نشر: مؤسسه آثار امام خمینی، بهار 83 ، شماره 48.
11. فصلنامه حضور، نشر: مؤسسه آثار امام خمینی، بهار 84 ، شماره 52.
12. پگاه حوزه، نشر: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، خرداد 1383 ، شماره 136.
13. پگاه حوزه، نشر: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، آبان 83 ، شماره 147.
14. ماهنامه یاد ایام، نشر: معاونت مطبوعاتی و تبلیغاتی وزارت فرهنگ ارشاد اسلامی، بهمن 75 ، شماره 11.
15. ماهنامه پاسدار اسلام، صاحب امتیاز: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شماره 278.
پایگاه اطلاع رسانی فرهنگ ایثار وشهادت

ارسال توسط کاربر محترم سایت : j133719