راز بقا، سر سفره غذا

نگاهي به شيوه هاي گوناگون غذا خوردن در حيوانات
به نظرمي رسد كه سبك غذا خوردن در حيوانات به راحتي انسان ها باشد. اگر چه شما به راحتي مي توانيد موقع غذا خوردن از دستان تان استفاده كنيد اما در مورد جانوران اين گونه نيست. بسياري ازآنها از راه هاي متعدد و شگفت انگيزي براي غذا خوردن استفاده مي كنند. براي آنكه با شيوه تغذيه «دزدان اشك»، «خفاش شهد خوار»، «زرافه»، «موش كور پوزه ستاره اي» و ... آشنا شويم تا انتهاي اين مقاله با ما باشيد.

موش كور پوزه ستاره اي
 

اين جانور درمقايسه با «شرو» موجودي زيباتر است. اين جانور را «مول» يا «موش كور پوزه ستاره اي» مي نامند. روي پوزه ستاره اي آن 22 چنگك مجزا وجود دارد كه اين چنگك ها از 160 هزار اندام حسي پوشيده شده است. اين موجود زشت و ترسناك مي تواند در هر دقيقه همزمان 12 شيء متفاوت را لمس كند. او با سرعت بالا مي تواند در عرض يك دقيقه با استفاده از پوزه ستاره اي طعمه خود را (كه اغلب آنها از ميان حشرات و كرم ها هستند) ببلعد. زيست شناسان اين موجودات را جان سخت و با استعداد توصيف كرده اند.

كرك مودار
 

«پرتاران» رده اي از كرم ها هستند كه عموماً «كرم هاي مودار» (Bristle worms) ناميده مي شوند. در واقع كلمه «بريستل» به معناي پرز يا مو است. اين نوع كرم ها به دليل اينكه بدنشان پوشيده از پرز است، اين امكان برايشان فراهم شده كه بتوانند به راحتي به اطراف حركت كنند، اما شيوه غذا خوردن آنها باور نكردني است. همان طور كه درعكس مي بينيد اين جانور داراي يك پوزه (زائده دهاني) محوري شكل است. محققان پوزه اين جانور را به خرطوم فيل تشبيه كرده اند چون مي تواند مانند خرطوم فيل پوزه خود را جمع كند. در واقع ساختار اين پوزه به گونه اي است كه درون بدن كرم به وجود آمده است. «كرم مودار» پس از اتمام غذايش عضلات پوزه اش را منقبض كرده و به درون بدنش جمع مي كند.

كبوتر
 

اگرچه كبوترها به ظاهر پرندگاني كثيف و بسيار آرام و ساكت هستند. اما در واقع پرندگان بسيارباهوشي هستند. بسياري از پرندگان به هنگام نوشيدن آب، ابتدا چند قطره آب را وارد دهان خود مي كنند و بعد سر خود را بالا مي برند تا آب از گلويشان پايين برود اما شيوه نوشيدن آب كبوترها در ميان پرندگان منحصر به فرد است. منقار كبوترها همانند يك ني است و كبوتر به كمك آن به راحتي آب مي نوشد.

شب پره هاي جمجمه دار
 

«شب پره هاي جمجمه دار» يا «بازبيد»ها حشراتي هستند كه زياد هم كوچك به نظر نمي رسند اما خرطوم 14 اينچي آنها نظر هر بيننده اي را به خود جلب مي كند. آنها مي توانند مانند خفاش شهد خوار «لب لوله اي» از شهدهاي غير قابل دسترس (كه خوردن آن براي بسياري از پرندگان ديگر كاري محال و دست نيافتني است) تغذيه كنند، با اين تفاوت كه اين حشرات قادرند خرطوم تيز خود را تا زماني كه به آن احتياج ندارند جمع كنند. «چالز داروين» طبيعت شناس مشهور، با ديدن اركيده هاي پرشهد جزيره «ماداگاسكار» حشراتي مانند «شب پره هاي جمجمه دار» را كه داراي اندام هاي مكشي متعدد و بي شماري هستند، كشف كرده بود. اين حشرات تا سال ها پس از مرگ اين طبيعت شناس هنوز ناشناخته بودند اما نتايج تحقيقات او در زمان حياتش كمك زيادي به محققان براي شناختن اين گونه حشره كرد.

شرو
 

راجع به فيل ها يا حتي موش هاي پوزه دار صحبت نمي كنيم. اين حشره خوار آفريقايي كه «شرو» نام دارد، صاحب دماغي جالب و دراز است. اين جانور موش مانند از دماغ خود براي شكار عنكبوت ها، كرم ها و حشرات استفاده مي كند. «شرو»ها يا موش هاي پوزه دراز دقيقاً همانند مورچه خوار، طعمه هاي خود را با مكش هوا (وكيوم) صيد مي كند. زيست شناسان در گذشته اين موجودات را در زمره موش ها، جوجه تيغي و گونه اي از خرگوش ها قرار داده بودند. اما به نظر مي رسد كه آنها متعلق به ميليون ها سال پيش هستند و محققان توانسته اند در طول 2 سال گذشته نوع جديدي از اين گونه را در «تانزانيا» كشف كنند.

كشتي چسب
 

«كشتي چسب»ها (Barnacle) جانوراني نرم تني هستند كه به زير كشتي مي چسبند. اين نرم تنان عجيب الخلقه، شاخك هاي پر مانند ظريفي دارند. منبع تغذيه اين جانوران جالب توجه، پلانكتون هاي روي صخره ها و بدنه كشتي هاست.

خفاش شهد خوار لب لوله اي
 

شايد تاكنون شنيده باشيد آفتاب پرست ها شگفت انگيزترين زبان را دارند. در ميان تمامي گونه هاي مهره داران، آفتاب پرست ها زباني دارند كه از كل بدنشان بزرگ تر است. اما در مورد پستانداران نوعي خفاش شهد خوار به نام «لب لوله اي» وجود دارد كه داراي چنين خصوصيتي است. جالب است بدانيد كه اين گونه خفاش داراي لب هايي لوله اي است و درجنگل هاي تاريك «اكوادور» زندگي مي كند. اين خفاش شهد خوار از زبان خود به عنوان ابزاري براي غذا خوردن استفاده مي كند. او مي تواند براي رسيدن به غذا، زبان خود را تا چهار سانتي متر و بدنش را به اندازه 21 سانتي متر دراز كند. ديدن چنين صحنه اي خارق العاده است. اين خصوصيت به خفاش امكان مي دهد كه بتواند ازشهد گل هايي كه ناقوس مانندند و به سختي مي توان از شهد آنها استفاده كرد، تغذيه كند، چون مي تواند از زبانش به عنوان نوعي اهرم يا قلاب استفاده كند. اين زبان در قفسه سينه او يعني ميان قلب و جناغ سينه اش واقع شده است. اين ويژگي فقط درخفاش شهد خوار «لب لوله اي» ديده مي شود و بقيه خفاش ها از آن محرومند.

رابرت ميليكان
 

خارهاي تيز و برنده و خطرناك درختان اقاقيا و حشرات كوچكي كه در لابه لاي خارهاي شاخه هاي اين درختان مدام درحال پروازند، از چشمان تيز بين زرافه (قد بلندترين حيوان دنيا) پنهان نمي مانند. پشت اين جثه عظيم و حيرت انگيزچيزي كه زرافه را از ديگر حيوانات متمايز كرده، زبان منحصر به فرد آن است كه رنگي متمايل به آبي تيره و مشكي دارد. اين خصوصيت شگفت انگيز زبان زرافه نظر بسياري از جانور شناسان را به خود جلب كرده است. آنها براساس تحقيقاتي كه روي زبان اين جانور انجام داده اند به اين نتيجه رسيده اند كه رنگ زبان زرافه به علت جلوگيري از آفتاب سوختگي آن است چون زبان اين حيوان بيشتر ساعات روز از دهان بيرون مي ماند.

دزدان اشك
 

پرنده ها موقع چرت زدن بايد كاملاً مراقب باشند، چرا كه خطر در كمين آنهاست. «ماداگاسكار» سرزميني است كه پر است از حيوانات و جانوران عجيب و غريب. يكي از آنها گونه اي شب پره است كه داراي اندام مكشي ترسناكي است. او ازاين اندام به عنوان ابزاري براي كشيدن اشك پرندگان استفاده مي كند. محققان جانور شناسي به آنها «دزدان اشك» لقب داده اند. اين ربايندگان اشك كه تعداد آنها در آفريقا هم كم نيست باعث كشته شدن حيوانات مي شوند. آنها در ميان شكارهاي خود، بيشتر به پرندگان حمله مي كنند. اين شب پره هاي قاتل، درشب طعمه خود را شكار مي كنند. آنها براي اين منظورابزار نيشدار خود را براي كندن چشم هاي پرندگان به كار مي برند.

منبع:نشريه دانستنيها، شماره18.