يک دهه دور از فريدون مشيري
نويسنده:اکبر رضی زاده
شاعر گل خورشيد آرزوها
«...ما که دل هايمان زمستان است
ما که باغ و بهار مان فرسود
ما که در پيش چشممان رقصيد
اين همه دود زير چرخ کبود
خنده سر مي دهيم با دل تنگ
خنده با ديدگان اشک آلود
شايد اي ماندگان وحشت راه
شايد اي خستگان ظلمت شب
در بهاري که مي رسد از راه
گل خورشيد آرزوهامان
سر زد از زير ابرهاي حسود
شايد اکنون کبوتران اميد
بال در بال آمدند فرود...»
ده سال از پرواز عاشقانه ي فريدون به سوي معبود گذشت. ولي ياد کوچه هاي مهتابي و کبوتران اميد او هرگز از خاطره هامان نخواهد رفت.
«فريدون مشيري» از غزل سرايان برجسته و توانمند ايراني است که علاوه بر قصيده و غزل در زمينه ي شعر نو نيز، به طبع آزمايي پرداخته است.
او در سي شهريور 1305 در تهران چشم به جهان هستي گشود. تحصيلات ابتدايي را در مشهد مقدس و متوسطه را در زادگاهش به پايان رساند و سپس به دليل علاقه ي وافرش به شعر و ادب، در رشته ي زبان و ادبيات فارسي دانشگاه تهران ادامه ي تحصيل داد. پدرش ميرزا جوادخان مؤتمن الممالک از شعراي بزرگ عهد ناصري بود و مادرش نيز به شعر و شاعري علاقه و دلبستگي زيادي داشت. پس عجب نيست که فرزند اين خانواده هم شاعري مقتدر و توانمند گردد.
فريدون از آغاز کودکي طبع شعر پر احساسي داشت و به گفته ي خودش عاشق سعدي و حافظ و فردوسي و نظامي و ساير بزرگ مردان ادب پارسي بود.
وي در سال 1333 خورشيدي ازدواج کرد که حاصل آن دختري به نام «بهار» و پسري به نام «بابک» بود. از آثار مشهور مشيري بايد به کتابهاي زير اشاره کرد: « تشنه طوفان، 34» ، «گناه دريا، 35» ، « نايافته، 36» ، «ابر، 40» ، «کوچه، 46» ، «بهار را باور کن، 47» ، « پرواز با خورشيد، 48»، « از خاموشي، 56»، «از ديار آشتي، 71» ، «آهِ باران، 75» و... را مي توان نام برد.
فريدون شاعري بود که با زبان ساده و عاميانه مي سرود و انديشه اش ريشه در عواطف مردم داشت. هميشه از عشق مي سرود. اما عشقي که از آن سخن مي گفت، با عشقي که مد نظر عده اي خاص است، «عده اي که عمدتاً از ادبيات دور هستند) کاملاً متفاوت است. آنهايي که هنوز در «کوچه» گير کرده اند، بهتر است براي محدوديت نگاه و نگرش خود توجيهات ديگري داشته باشند و در واژه هايي مثل عشق، تعمق بيشتري نمايند.
مشيري هيچ وقت شعر سپيد نگفت. اکنون اگر در تمام آثار چاپ شده و دست نوشته هايش، جستجو کنيم، هر چند که زبان اشعار او زبان شعراي توانمند معاصر است، اما هرگز شعر سپيدي در ميان سروده هايش نمي بينيم. آنچه که برايش اهميت داشت، احساس مسؤوليت او در قبال مردم و جامعه و داشتن حرفي نو بود. او به «وزن» در شعر پايبند بود و اعتقاد داشت که شعر موزون، بيشتر مي تواند اثر گذار باشد. اصولاً رعايت وزن را يکي از شرايط اصلي شعر مي دانست. واژه هايي که او در سروده هايش به کار مي گرفت، پخته و سنجيده است و به زباني ساده و صميمي سخن مي گفت. از الفاظ و اوزان متروک و تعبيرهاي دور از ذهن پرهيز مي کرد. از اين روي شعرهايش براي همه کس قابل هضم بود. مشيري چند سال پيش دعوت يگانه خالق زيبايي ها را «لبيک » گفت. چند بيت آخر شعر کوچه را به ادب دوستان همراه تقديم مي داريم:
«...اشک در چشم تو لرزيد
ماه بر عشق تو خنديد
يادم آمد که دگر از تو جوابي نشيندم
پاي در دامن اندوه کشيدم
نه گسستم نه رميدم
رفت در ظلمت غم آن شب و شبهاي دگر هم
نگرفتي دگر از عاشق آزرده خبر هم
نکني ديگر از آن کوچه گذر هم
بي تو اما به چه حالي من از آن کوچه گذشتم!!!
«فريدون مشيري» که در آخرين روز شهريور سال 1305 متولد شده بود، در ششم آبان ماه سال 1379 در سن 74 سالگي به دليل ابتلا به سرطان خون در بيمارستان تهران کلينيک، دار فاني را وداع گفت و در قطه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
آنجا که اين شاعر نام آور احساس شخصي خود را بيان مي کند، واقعاً شعورمند و لطيف و صميمي سروده است. اين مقال را با نظر فريدون در مورد «مادر» به پايان مي بريم:
«تاج از فرق فلک برداشتن
تا ابد آن تاج بر سر داشتن
در بهشت آرزو ره يافتن
هر نفس شهدي به ساغر داشتن
روز در انواع نعمت ها و ناز
شب، بتي چون ماه دربرداشتن
جاودان در اوج قدرت زيستن
ملک عالم را مسخر داشتن
برتو ارزاني که ما را خوشتر ست
لذت يک لحظه «مادر» داشتن»
/ع
«...ما که دل هايمان زمستان است
ما که باغ و بهار مان فرسود
ما که در پيش چشممان رقصيد
اين همه دود زير چرخ کبود
خنده سر مي دهيم با دل تنگ
خنده با ديدگان اشک آلود
شايد اي ماندگان وحشت راه
شايد اي خستگان ظلمت شب
در بهاري که مي رسد از راه
گل خورشيد آرزوهامان
سر زد از زير ابرهاي حسود
شايد اکنون کبوتران اميد
بال در بال آمدند فرود...»
ده سال از پرواز عاشقانه ي فريدون به سوي معبود گذشت. ولي ياد کوچه هاي مهتابي و کبوتران اميد او هرگز از خاطره هامان نخواهد رفت.
«فريدون مشيري» از غزل سرايان برجسته و توانمند ايراني است که علاوه بر قصيده و غزل در زمينه ي شعر نو نيز، به طبع آزمايي پرداخته است.
او در سي شهريور 1305 در تهران چشم به جهان هستي گشود. تحصيلات ابتدايي را در مشهد مقدس و متوسطه را در زادگاهش به پايان رساند و سپس به دليل علاقه ي وافرش به شعر و ادب، در رشته ي زبان و ادبيات فارسي دانشگاه تهران ادامه ي تحصيل داد. پدرش ميرزا جوادخان مؤتمن الممالک از شعراي بزرگ عهد ناصري بود و مادرش نيز به شعر و شاعري علاقه و دلبستگي زيادي داشت. پس عجب نيست که فرزند اين خانواده هم شاعري مقتدر و توانمند گردد.
فريدون از آغاز کودکي طبع شعر پر احساسي داشت و به گفته ي خودش عاشق سعدي و حافظ و فردوسي و نظامي و ساير بزرگ مردان ادب پارسي بود.
وي در سال 1333 خورشيدي ازدواج کرد که حاصل آن دختري به نام «بهار» و پسري به نام «بابک» بود. از آثار مشهور مشيري بايد به کتابهاي زير اشاره کرد: « تشنه طوفان، 34» ، «گناه دريا، 35» ، « نايافته، 36» ، «ابر، 40» ، «کوچه، 46» ، «بهار را باور کن، 47» ، « پرواز با خورشيد، 48»، « از خاموشي، 56»، «از ديار آشتي، 71» ، «آهِ باران، 75» و... را مي توان نام برد.
فريدون شاعري بود که با زبان ساده و عاميانه مي سرود و انديشه اش ريشه در عواطف مردم داشت. هميشه از عشق مي سرود. اما عشقي که از آن سخن مي گفت، با عشقي که مد نظر عده اي خاص است، «عده اي که عمدتاً از ادبيات دور هستند) کاملاً متفاوت است. آنهايي که هنوز در «کوچه» گير کرده اند، بهتر است براي محدوديت نگاه و نگرش خود توجيهات ديگري داشته باشند و در واژه هايي مثل عشق، تعمق بيشتري نمايند.
مشيري هيچ وقت شعر سپيد نگفت. اکنون اگر در تمام آثار چاپ شده و دست نوشته هايش، جستجو کنيم، هر چند که زبان اشعار او زبان شعراي توانمند معاصر است، اما هرگز شعر سپيدي در ميان سروده هايش نمي بينيم. آنچه که برايش اهميت داشت، احساس مسؤوليت او در قبال مردم و جامعه و داشتن حرفي نو بود. او به «وزن» در شعر پايبند بود و اعتقاد داشت که شعر موزون، بيشتر مي تواند اثر گذار باشد. اصولاً رعايت وزن را يکي از شرايط اصلي شعر مي دانست. واژه هايي که او در سروده هايش به کار مي گرفت، پخته و سنجيده است و به زباني ساده و صميمي سخن مي گفت. از الفاظ و اوزان متروک و تعبيرهاي دور از ذهن پرهيز مي کرد. از اين روي شعرهايش براي همه کس قابل هضم بود. مشيري چند سال پيش دعوت يگانه خالق زيبايي ها را «لبيک » گفت. چند بيت آخر شعر کوچه را به ادب دوستان همراه تقديم مي داريم:
«...اشک در چشم تو لرزيد
ماه بر عشق تو خنديد
يادم آمد که دگر از تو جوابي نشيندم
پاي در دامن اندوه کشيدم
نه گسستم نه رميدم
رفت در ظلمت غم آن شب و شبهاي دگر هم
نگرفتي دگر از عاشق آزرده خبر هم
نکني ديگر از آن کوچه گذر هم
بي تو اما به چه حالي من از آن کوچه گذشتم!!!
«فريدون مشيري» که در آخرين روز شهريور سال 1305 متولد شده بود، در ششم آبان ماه سال 1379 در سن 74 سالگي به دليل ابتلا به سرطان خون در بيمارستان تهران کلينيک، دار فاني را وداع گفت و در قطه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
آنجا که اين شاعر نام آور احساس شخصي خود را بيان مي کند، واقعاً شعورمند و لطيف و صميمي سروده است. اين مقال را با نظر فريدون در مورد «مادر» به پايان مي بريم:
«تاج از فرق فلک برداشتن
تا ابد آن تاج بر سر داشتن
در بهشت آرزو ره يافتن
هر نفس شهدي به ساغر داشتن
روز در انواع نعمت ها و ناز
شب، بتي چون ماه دربرداشتن
جاودان در اوج قدرت زيستن
ملک عالم را مسخر داشتن
برتو ارزاني که ما را خوشتر ست
لذت يک لحظه «مادر» داشتن»
/ع
