نوجواني، سن بحران و طغيان
نويسنده:رضا اخوان
يکي از عمده مشکلاتي که خانواده ها در دوران رشد و بلوغ و مخصوصاً نوجواني با آن مواجه هستند، سرکشي و طغيانگري فرزندشان است. او که تازه مفهوم بودن به معناي ارزشمندي را کشف کرده و مي خواهد به ديگران نيز يادآور شود که من ديگر بزرگ شده ام و تمامي حقوقش را گستاخانه مطالبه مي کند. به نظر شما رفتار صحيح چيست؟!
روانشناسان معتقدند طغيان نوجواني در همه به وجود مي آيد، اما اينکه در برخي آرامتر و در برخي با هيجانات منفي نمايش داده مي شود، ريشه در کودکي و نوجواني دارد. افرادي که دوران کودکي آرام و کم دغدغه دارند، آنهايي هستند که دوران طغيان را نيز به آرامي سپري مي کنند. البته ناگفته نماند که منظور از "به آرامي" آرامتر از نوجوانان رنجديده و سختي کشيده است. براي درک بهتر مطلب مثالي مي آورم:يک فنر را براي مدتي متراکم کنيد و يک دفعه آن را رها کنيد. چه اتفاقي مي افتد؟ طبيعي است که هر چه فشار بيشتري روي فنر وارد کرده باشيد، پرش و رهاسازي يا به عبارتي کنش و طغيان فنر بيشتر خواهد بود. چقدر متاسف مي شوم وقتي مي بينم يا مي شنوم که والديني به بهانه تربيت صحيح، کودکشان را ترور شخصيت مي کنند. گويي نمي دانند دوران نوجواني که گاهي آن را دوران رهاسازي انرژي ناميده اند، از راه خواهد رسيد و کودکي که امروز ناتوان است، فردا به قدرت مي رسد. بنابراين براي اينکه خانواده از آرامش بيشتري برخوردار باشد، لازم است دوران کودکي فرزندتان را هر چه بيشتر هموار کنيد.
و اما آنهايي که مراقب کودکي فرزندتان نبوديد؛ آيا به آخر راه رسيده ايد؟ نگران نباشيد اگر تاکنون نادرست رفتار کرده ايد، هنوز فرصت جبران هست. در مقابل تمامي کنشهاي هيجاني نوجوانتان فقط آرام باشيد و به خاطر داشته باشيد که اگر او نصيحت گريز است، فقط مي خواهد بگويد من ديگر بزرگ شده ام. پس بزرگي اش را ارج نهيد و به او بيش از پيش احترام بگذاريد. چند سال بعد نوجوان شما جواني برومند است و در شرف انتخاب همسر و تشکيل خانواده. او را در مشکلات زندگي وارد کنيد و نظرات صحيحش را اجرا و نظرات نادرستش را با دليل و برهان با نقد عادلانه و البته آگاهانه تحليل کنيد. هرچه بيشتر بهاء دهيد، او آرام تر دوران طغيانش را سپري خواهد کرد.
بسياري از والدين از اين که نوجوان شان احترام شايسته به آنها نمي گذارد، نگرانند. اگر مي خواهيد نظرش را هميشه ارجح بر نظرتان نداند، فقط بايد آگاه شويد. برخي از والدين حتي زحمت علم آموزي و به روز شدن را به خودشان نمي دهند. به ياد داشته باشيد علم شما علم ديروز است، فرزند شما با علم و تکنولوژي امروز جهان، فاصله زيادي با شما دارد؛ اگر در طي دوران کودکي او با جامعه فرزندتان رشد نکنيد، اگر شما چيزي نداشته باشيد که به او بدهيد، آيا منطقي است که او در جامعه امروز منطبق بر علم ديروز زندگي کند؟!
پس پدر و مادري که نوجوان داريد:
1-آرامش اساسي ترين رکن لازم در زندگي نوجوان شماست، آن را به بهترين نحو مهيا کنيد.
2-فرياد او نشانگر قدرت طلبي اوست، سخاوتمندانه قدرت را در دستش بگذاريد. (اما مراقب جايگاه واقعي پدر و مادر باشيد.)
3-به جاي پند و نصيحت، او را در موقعيت هاي گوناگون قرار دهيد و نظرش را بخواهيد.
4-به نظر نوجوانتان احترام بگذاريد، چرا که او پدر يا مادر فرداست.
5-اگر مايليد محترمانه و نه به زور حرفهاي شما را بپذيرد، علمتان را به روز کنيد.
6-خواسته هاي شرعي اش را در حد توانتان انجام دهيد.
7-نوجواني دوران انقلاب هورمونهاست، مراقب باشيد ناخواسته کاري نکنيد که بخشي از شخصيتش شود. (ارتباط نامتعارف و پنهاني، پرخاش و توهين به والدين و ...)
8-در کل از هرگونه فشاري، حداقل براي دو سه سال بپرهيزيد.
منبع:نشريه راه موفقيت، شماره 17.
روانشناسان معتقدند طغيان نوجواني در همه به وجود مي آيد، اما اينکه در برخي آرامتر و در برخي با هيجانات منفي نمايش داده مي شود، ريشه در کودکي و نوجواني دارد. افرادي که دوران کودکي آرام و کم دغدغه دارند، آنهايي هستند که دوران طغيان را نيز به آرامي سپري مي کنند. البته ناگفته نماند که منظور از "به آرامي" آرامتر از نوجوانان رنجديده و سختي کشيده است. براي درک بهتر مطلب مثالي مي آورم:يک فنر را براي مدتي متراکم کنيد و يک دفعه آن را رها کنيد. چه اتفاقي مي افتد؟ طبيعي است که هر چه فشار بيشتري روي فنر وارد کرده باشيد، پرش و رهاسازي يا به عبارتي کنش و طغيان فنر بيشتر خواهد بود. چقدر متاسف مي شوم وقتي مي بينم يا مي شنوم که والديني به بهانه تربيت صحيح، کودکشان را ترور شخصيت مي کنند. گويي نمي دانند دوران نوجواني که گاهي آن را دوران رهاسازي انرژي ناميده اند، از راه خواهد رسيد و کودکي که امروز ناتوان است، فردا به قدرت مي رسد. بنابراين براي اينکه خانواده از آرامش بيشتري برخوردار باشد، لازم است دوران کودکي فرزندتان را هر چه بيشتر هموار کنيد.
و اما آنهايي که مراقب کودکي فرزندتان نبوديد؛ آيا به آخر راه رسيده ايد؟ نگران نباشيد اگر تاکنون نادرست رفتار کرده ايد، هنوز فرصت جبران هست. در مقابل تمامي کنشهاي هيجاني نوجوانتان فقط آرام باشيد و به خاطر داشته باشيد که اگر او نصيحت گريز است، فقط مي خواهد بگويد من ديگر بزرگ شده ام. پس بزرگي اش را ارج نهيد و به او بيش از پيش احترام بگذاريد. چند سال بعد نوجوان شما جواني برومند است و در شرف انتخاب همسر و تشکيل خانواده. او را در مشکلات زندگي وارد کنيد و نظرات صحيحش را اجرا و نظرات نادرستش را با دليل و برهان با نقد عادلانه و البته آگاهانه تحليل کنيد. هرچه بيشتر بهاء دهيد، او آرام تر دوران طغيانش را سپري خواهد کرد.
بسياري از والدين از اين که نوجوان شان احترام شايسته به آنها نمي گذارد، نگرانند. اگر مي خواهيد نظرش را هميشه ارجح بر نظرتان نداند، فقط بايد آگاه شويد. برخي از والدين حتي زحمت علم آموزي و به روز شدن را به خودشان نمي دهند. به ياد داشته باشيد علم شما علم ديروز است، فرزند شما با علم و تکنولوژي امروز جهان، فاصله زيادي با شما دارد؛ اگر در طي دوران کودکي او با جامعه فرزندتان رشد نکنيد، اگر شما چيزي نداشته باشيد که به او بدهيد، آيا منطقي است که او در جامعه امروز منطبق بر علم ديروز زندگي کند؟!
پس پدر و مادري که نوجوان داريد:
1-آرامش اساسي ترين رکن لازم در زندگي نوجوان شماست، آن را به بهترين نحو مهيا کنيد.
2-فرياد او نشانگر قدرت طلبي اوست، سخاوتمندانه قدرت را در دستش بگذاريد. (اما مراقب جايگاه واقعي پدر و مادر باشيد.)
3-به جاي پند و نصيحت، او را در موقعيت هاي گوناگون قرار دهيد و نظرش را بخواهيد.
4-به نظر نوجوانتان احترام بگذاريد، چرا که او پدر يا مادر فرداست.
5-اگر مايليد محترمانه و نه به زور حرفهاي شما را بپذيرد، علمتان را به روز کنيد.
6-خواسته هاي شرعي اش را در حد توانتان انجام دهيد.
7-نوجواني دوران انقلاب هورمونهاست، مراقب باشيد ناخواسته کاري نکنيد که بخشي از شخصيتش شود. (ارتباط نامتعارف و پنهاني، پرخاش و توهين به والدين و ...)
8-در کل از هرگونه فشاري، حداقل براي دو سه سال بپرهيزيد.
منبع:نشريه راه موفقيت، شماره 17.
/ج
