BATMAN

وقتی بازی از فیلم بهتر می شود!

RETURNS
«بتمن» یا بروس وین، میلیونر معروف در ماه می سال 1939 به دست توانمند «باب کین» و برای انتشارات دی سی کامیکس (که در حال حاضر به کمپانی برادران وارنر تعلق دارد) خلق شد و از آن زمان تاکنون یکی از محبوب ترین و مشهورترین آفریده های کامیک استریپی دنیا بوده و در قالب های مختلف سرگرمی مخاطبان بی شماری را با خود همراه کرده است. باب کین برای خلق قهرمان افسانه ای خود از منابع بسیاری مثل فیلم های سینمایی کلاسیک و قهرمان های داستان پالپ الهام گرفت. بتمن برخلاف «سوپرمن» شخصیتی عبوس و خشن دارد زیرا در کودکی شاهد قتل والدینش به دست یکی از جنایتکاران شهر گاتهام بوده و به همین دلیل سوگند یاد کرده تا آخر عمر با جنایت مبارزه کند.
بتمن همواره با تکبه بر توانایی های کارآگاهی خود توانسته به عنوان یک قهرمان مرموز و نه به عنوان یک ابر قهرمان، در نزد خوانندگان محبوب بماند. رمز محبوبیت او این است که حد وسط دو نوع قهرمان کلاسیک است؛ یعنی او مثل تمام انسان ها، فاقد قدرت های فوق بشری، اما باهوش و با ذکاوت است و در ضمن مثل بیشتر ابر قهرمانان دنیای کامیک استریپ، شنل می پوشد و با استفاده از ابزارآلات خاص خود، قدرت های تقریباً فوق بشری پیدا می کند.
با این حال بتمن چندان حضور چشمگیری در دنیای بازی های رایانه ای نداشته است و علیرغم تعداد زیاد فیلم های سینمایی، انیمیشن های تلویزیونی و ویدئویی، بازی های بتمن به ندرت توانسته اند لذت بی حد وحصر فرو رفتن در قالب شوالیه تاریکی را به بازیبازان منتقل کنند.بدون شک اولین بازی در خور توجه بتمن در سال 1993 عرضه شد. در این سال فیلم زنده «بازگشت بتمن» ( Batman Returns) ساخته تیم برتون (که دنباله فیلم معروف و پر فروش او یعنی «بتمن» در سال 1989 بود و در آن مایکل کیتون در نقش بروس وین بتمن و دنی دویتو و میشل فایفر در نقش دشمنان او حضور داشتند) به اکران عمومی در آمد و طبیعتاً چند بازی هم بر اساس این فیلم و برای کنسول های مختلف به بازار آمد که قطعاً بهترین و محبوب ترین آن ها نسخه ای بود که شرکت کونامی برای سوپر نینتندو ( SNES) ساخت به طوری که نشریه Electronic Gaming Monthly آن را به عنوان بهترین Licensed Game سال برگزید. در حقیقت «بازگشت بتمن» SNES، سال ها بهترین بازی رایانه ای اقتباس شده از داستان های مصور بتمن به شمار می رفت (البته در حال حاضر بازی فوق العاده Batman: Arkham Asylum که در سال 2009 به بازار آمد. این عنوان را به خود اختصاص داده است).
این بازی یک اثرBeat,em Up ( ژانری که آن سال ها خیلی طرفدار داشت) بودو گیم پلی و گرافیک آن بسیار به Final Fight شباهت داشت. بتمن مجبور بود طی 7 مرحله و با اتکا به فنون رزمی و برخی ابزار ویژه اش به جنگ شخصیت های خبیث دلقک مانند برود. در انتهای هر مرحله نیز غولی وجود داشت که برای شکست دادنش باید کمی استراتژی به کار می بردید و به زحمت می افتادید.
بازی خیلی سعی می کرد از خطوط اصلی داستان و رخدادهای فیلم پیروی کند. درست مثل فیلم پنگوئن پلید و دار و دسته دلقکش در شهر گاتهام گرد و خاک کرده بودند و مثل همیشه وظیفه بتمن بود تا اوضاع را دوباره روبه راه کند. او در ضمن باید مراقب زن گربه ای و نقشه هایش می بود و نباید چشم از او برمی داشت (البته اگر می خواست هم نمی توانست چشم از او بردارد.)
قبل از شروع بازی و در لابه لای مراحل از تصاویر فیلم به همراه متن استفاده شده بود که کمک زیادی به پیشبرد داستان می کرد. با این حال داستان بازی کاملاً تحت تأثیر گیم پلی قرار داشت. در واقع «بازگشت بتمن» یکی از بهترین گیم پلی ها در میان تمام بازی های سبک خود را داشت. این بازی در اصل یک Scrolling Fighter از چپ به راست بود؛ ولی المان های بازی های Platformer دو بعدی نیز در آن یافت می شد؛ یعنی گاهی باید از سکویی به سکوی دیگر می پریدید یا با استفاده از ابزارهای مکانیکی بتمن از مکانی به مکان دیگر می رسیدید. در این حالت تنها می توانستید از بترنگ (سلاح کوچک و خفاشی مانندی که بتمن مثل نینجاها آن را به سوی حریفان پرتاب می کند) استفاده کنید ولی خیلی زود از آن خسته شده و آرزو می کردید کاش بار دیگر بتوانید مشت و لگد بزنید! تنوع دیگر در گیم پلی. آن بود که در یکی از مرحله ها می توانستید سوار بر بتموبایل (خودروی پیشرفته بتمن) به تعقیب موتور سواران خبیث بپردازید و با مسلسل آن ها را از پیش روی بردارید.
کنترل بازی حرف نداشت و در آن نوآوری های فراوانی به چشم می خورد. بتمن می توانست فنون متنوعی را روی دشمنان خود اجرا کند؛ فنونی که تنها به مشت و لگد خلاصه نمی شد. به طور مثال کافی بود یکی از دلقک ها را بگیرید تا متوجه شوید چه بلاهای گوناگونی می توانید بر سر او بیاورید: با سر به شکم او بزنید. به دیوار یا پنجره بکوبیدش یا به سمت دیگران پرتابش کنید. ولی قطعاً جالب ترین گزینه کوبیدن کله دو دشمن به هم بود! از نکات جالب توجه دیگر این بود که وقتی حریف را می گرفتید. می توانستید او را برای چند لحظه با خود حمل کرده و تصمیم بگیرید که می خواهید کدام یک از موارد بالا را رویش اجرا کنید. ادوات جالبی هم در اختیار بتمن بود. او چنگکی داشت که با شلیکش می توانست مثل اسپایدرمن تاب بخورد (این چنگک در برخی موارد خیلی به کار می آمد به ویژه در مرحله دوم و بخشی که آتش همه جا را فرا گرفته بود). او سلاحی تحت عنوان Test Tube هم داشت که بسیار نیرومند بود و می توانست در هر مرحله به تعداد محدودی از آن استفاده کند (بتمن آن را مثل نینجاها به زمین می کوبید و ناگهان همه جا سفید می شد و دلقک های پیرامونی از بین می رفتند).
نکات ظریف و جانبی در بازی وجود داشت. برای مثال اگر بتمن به سوی حریفانی که شمشیر در دست داشتند بترنگ پرت می کرد. بترنگ او را با شمشیر دفع می کردند یا گاهی بترنگ پرتاب شده در میان هوا با چاقوی حریف برخورد می کرد و روی زمین می افتاد! نام های دلقک ها نیز بامزه بود. نکته دیگر وفاداری شگفت انگیز سازندگان بازی به فیلم بود. مثلاً غول های بازی همه از فیلم گرفته شده بودند و در نتیجه حتی شخصیت هایی که در فیلم نقش چندانی نداشتند هر کدام به یکی از غول ها تبدیل گشته بودند. در ضمن شکل ظاهری شخصیت ها خطوط اصلی داستان و حتی دیالوگ هایی که هنگام مواجه با غول ها یا صحنه های سینمایی به صورت متن روی صفحه ظاهر می شد. به فیلم وفادار بود.
گرافیک بازی در حد بالایی بود.کاراکتر بتمن اسپرایت بزرگ و پر جزییاتی داشت و به خوبی انمیت شده بود و دقیقاً ظاهر مایکل کیتون در لباس بتمن را تداعی می کرد. ولی پنگوئن و برخی از دلقک ها گرافیکی در حد استاندارد معمول SNES داشتند. و جا داشت کونامی دستی به سر و روی آن ها می کشید. نقطه قوت گرافیک بازی در پس زمینه های آن نهفته بود. در واقع پس زمینه ها تاریک. تیره و تار و در عین حال بسیار زیبا بودند و دقیقاً حس و حال غریب و گوتیک فیلم برتون را ذهن متبادر می کردند. جالب تر این که اگر دشمنان خود را به سوی اشیا مختلفی که در پس زمینه قرار داشتند (مثل تابلو، نیمکت، نرده و پنجره) پرتاب می کردید. آثار تخریب در آن ها مشاهده می شد. چنین سطح بالایی از توجه به جزئیات برای یک بازی SENSشگفت انگیز بود و حتی سری بازی های Final Fight هم تا این حد پس زمینه را در گیم پلی دخیل نمی کردند. اوج این مساله را هنگام مواجه با غول پایانی مرحله اول تا زنی (سلیناکایل) را گروگان گرفته بود. مشاهده می کردید. در آن لحظه می توانستید چنگک بتمن را به سمت دیوار پشت سر آقای گروگان گیر شلیک کنید و با این کار تکه ای از دیوار را کنده و به سر او بکوبید. این حرکت دقیقاً یکی از صحنه های ابتدایی فیلم را شبیه سازی می کرد.
موسیقی بازی عالی بود و در کمال شگفتی تم اصلی موسیقی دنی الفمن در بازی به کار گرفته شده ومحدودیت های صوتی SNES باعث نشده بود تا نواهای با یاد ماندنی فیلم از بازی حذف شوند. قدرت مشت های بتمن هنگام ضربه زدن به حریفان را حس کرده و تصور کنید در خیابان های گاتهام مشغول مبارزه هستید.
«بازگشت بتمن» مثل اغلب آثاری که کونامی در این ژانر می ساخت. بازی نسبتاً دشواری بود. غول های بازی واقعاً نفس تان را می گرفتند. به ویژه زن گربه ای که اشک تان را در می آورد (تازه باید 2 بار با او روبرو می شدید!).
شاید بهتر بود کونامی سختی بازی را کمی پایین می آورد زیرا واقعاً با مشقت می شد آن را به پایان رساند. کاستی دیگر بازی آن بود که نمی توانستید آن را به صورت 2 نفره بازی کنید. این جا بود که آرزو می کردید آقای برتون به حرف مسئولین کمپانی برادران وانر گوش می داد و کاراکتر «رابین» را در فیلمش می گنجاند!
بازگشت بتمن سال های سال نه تنها برترین بازی بتمن، بلکه یکی از بهترین های ژانر Beat,em UP بود و هنوز هم شگفت انگیز به نظر می رسد. یکی از ضعف های اصلی فیلم تیم برتون این بود که بتمن در آن کاملاً تحت تأثیر شخصیت های منفی جذاب داستان قرار داشت و بیننده به ندرت چشمش به جمال او روشن می دش. ولی این بازی به بازیباز اجازه می داد ساعت ها از قرار گرفتن در قالب شوالیه سیاه پوش لذت ببرد. و دمار از روزگار خلافکاران گاتهام در آورد. به همین دلیل به جرأت می توان ادعا کرد که «بازگشت بتمن» SNES یکی از معدود آثاری بود که از منبع الهام خود پیشی گرفت!

نبرد پایانی

ناگفته پیداست که در مرحله آخر باید با آقای پنگوئن روبرو می شدید او ابتدا سوار بر اردکی عظیم و زرد رنگ ( و کمی مضحک که دو پنگوئن هم پشت او نشسته بودند و هراز چند گاهی خمپاره شلیک می کردند) به سمت تان یورش می آورد. پس از نابودی اردک مکانیکی، جناب پنگوئن خودشان تشریف می آوردند و باید نبرد پایانی را با او انجام می دادید(البته او یک بار هم در مراحل قبلی سد راه تان شده بود) او با چتر همه کاره اش به سمت شما شلیک می کرد و اگر فرصت داشت می پرید روی تان و حتی ممکن بود گازتان بگیرد و لگدی هم نثارتان کند! سپس از چترش به عنوان یک وسیله پرنده استفاده می کرد و همان طور که در هوا معلق بود یک باره به سمت تان می آمد که با پرتاب بترنگ او را به عقب می راندید یا از Test Tube استفاده می کردید. بالاخره پس از شکست دادن او، بازی تمام می شد. پایان بازی بستگی به درجه ی سختی ای که انتخاب کرده بودید، داشت. یعنی اگر بازی را در حالت Nomal تمام می کردید فقط چند جمله به صورت متن و در مدح بتمن و شجاعت های او در نجات شهر گاتهام روی تصویر ظاهر می شد. اما کامل ترین پایان را زمانی می دیدی که بازی را به صورت Special تمام می کردید که در این صورت تصاویری برگرفته از فیلم به نمایش در می آمد.
منبع: نشریه بازی رایانه، شماره 40.