وظایف رسانه ها در انتخابات

برگزیده بیانات مقام معظم رهبری پیرامون انتخابات

مردم را به انتخاب اصلح تشویق کنید

کسانى که زبان گویایى دارند، قلم توانایى دارند و آبرویى پیش مردم دارند ـ که این آبرو هم جزو ذخایر الهى است و خداى متعال به هرکس داده است، باید آن را در راه او مصرف کند و به کار ببرد ـ مردم را توجیه و تشویق کنند و آدمهاى خوب را به آنها معرفى نمایند.1

انتقاد، منطقی و واقع‌بینانه باشد

البته انتقاد منطقى، گفتن حرف صحیح اینقدر حرفهاى آشکار وجود دارد که انسان اگر ذکر آنها را بکند، اصلاً هم غیبت نیست، و میتواند انسان نقد بکند. بله مسلّم است، امروز یک جریان صحیح و حقّى در جامعه‌ى ما وجود دارد، جریانهاى باطلى هم وجود دارد که به انواع و اقسام طرق میخواهند جامعه را خراب کنند، انقلاب را منحرف کنند؛ در این شکى نیست. آدمهائى هم در رأس این جریانات هستند. چه لزومى دارد که انسان به این آدمها تهمت بزند. چه لزومى دارد که غیبت اینها را بکند. حرف آشکار اینقدر دارند؛ همان حرفهاى آشکار را بیان بکنند، تبیین بکنند، توضیح بدهند، مطلب روشن خواهد شد.2

منفی بافی و سیاه نمایی؛ به بهانه واقع بینی!

امروز متأسفانه انسان مشاهده میکند که در بین برخى مسئولین و نخبگان سیاسى و غیره کأنه مد شده است که نگاه، نگاه بدبینانه باشد؛ نگاه منفى باشد؛ نقاط مثبت را نبینند؛ روى نقاط منفى تکیه کنند. در رسانه‌ها و غیررسانه‌ها مرتباً منفى‌بافى میشود. تا انسان میگوید هم چرا، میگویند آقا شما نمیگذارید ما واقعیات را بگوئیم. میگوئید سیاه‌نمائى است، میگوئید فلان است؛ ما میخواهیم حقایق را بگوئیم. نه، این یکسونگرى است.
خب، اگر فرض بفرمائید یک واحد تولیدى دچار یک اشکالى میشود و شما میخواهید به عنوان یک نگاه واقع‌بینانه آن را بیان کنید، بسیار خوب، در کنارش مثلاً دو تا واحد تولیدى هم ایجاد شده. اگر این نقطه‌ى مثبت را بیان کنیم، یک جور مسائل کشور را میفهمیم؛ اگر این نقطه‌ى مثبت را بیان نکنیم، مسائل کشور را جور دیگرى خواهیم فهمید.
اگر فقط نقاط منفى را مشاهده کنیم ـ که البته نقاط منفى وجود دارد ـ این طبعاً واقع‌بینى نیست؛ این برآورد درستى از اوضاع کشور به ما نخواهد داد؛ منجر به ناامیدى میشود؛ ضرر اجتماعى‌اش هم این است.3

به خواست دشمن کمک نکنیم

این‌که بنده مکرّر به مطبوعات و رسانه‌ها توصیه مى‌کنم که با مسائل کشور مسؤولانه برخورد کنند، به خاطر همین است. دشمن مى‌خواهد مطالب خود را در بین مردم به‌دروغ و فریب منتشر کند. ما نباید عامل دشمن شویم و کار دشمن را آسان کنیم و همان چیزى را که او مى‌خواهد در فضاى فکرى و فرهنگى جامعه ما به وجود آورد، در داخل کشور به وسیله مطبوعات، رسانه‌ها و تریبونها به خورد مردم دهیم. این خطاى بسیار بزرگى است. اگر عمداً و با توجّه صورت گیرد، خیانت بزرگى است و اگر از روى غفلت باشد، خطاى بزرگى است. باید خیلى آگاه و مراقب بود.4

خدا را در نظر داشته باشید؛ واقعیت را بگویید!

از گویندگان و نویسندگانى که توفیق سخن گفتن با مردم را دارند، درخواست مى‌کنم که همواره خدا را در نظر داشته، حقیقت را بیان کنند و با سخنان خلاف واقع یا تکیه بر گمان واهى، خداى ناخواسته، به تبلیغات دشمن کمک نکرده؛ کام شیرین مردم را تلخ نکنند.5

دانسته یا ندانسته؛ به دشمن کمک نکنید!

همه باید مراقب باشند. در کشور، کسانى که اهل نوشتنند، اصحاب مطبوعات، کسانى که رسانه‌ها دست آنهاست، کسانى که تریبونها دست آنهاست، مراقب باشند به این خواست دشمنان کمک نکنند. بعضى دانسته، بعضى ندانسته، با اظهارنظرهاشان، با حرفهاشان، به خواست دشمن کمک میکنند؛ باید همه مراقب باشند. دشمن امروز میخواهد از جمهورى اسلامى یک چهره‌ى نامطلوبى به ملتهاى منطقه نشان بدهد تا آنها به این طرف سوق داده نشوند و خط ایستادگى در مقابل استکبار ـ که خصوصیت ملت ایران است ـ در میان آنها رواج پیدا نکند؛ لذا ما باید مراقب باشیم.6

مردم را نسبت به انتخابات دلسرد نکنید

مبادا در روزنامه یا در رسانه‌یى ـ به هر نحوش ـ یا در تبلیغاتى، طورى حرف زده بشود که مردم را نسبت به انتخابات دودل بکنند.
البته این مردم دودل نمى‌شوند. این مردم نشان داده‌اند که در مقابل توطئه‌هاى دشمن، هوشیارانه عمل مى‌کنند؛ مخالفان انقلاب اسلامى هم این را مى‌دانند؛ اما بالاخره تبلیغات و تلاشهاى خودشان را مى‌کنند.
مبادا کسانى در داخل محدوده‌ى نظام اسلامى پیدا بشوند که به این خواسته‌ى دشمن کمک کنند؛ به علت اختلافى که با زید و عمرو و بکرى دارند، براى خاطر یک امر جزیى، کم‌اهمیت و احیاناً شخصى یا گروهى، بیایند مردم را نسبت به این حقیقت عظیم - که حضور آن‌ها را در صحنه نشان مى‌دهد - مردد و دلسرد بکنند.7

رسانه‌های اینترنتی هم خود را به قانون مقید کنند

این رسانه‌هاى الکترونیکى و اینترنتى متأسفانه موجب شده است که افراد بى‌محابا علیه یکدیگر حرف بزنند، بد بگویند. باید از طرف مسئولین کشور براى این هم یک جورى تدبیر بشود. ولى عمده این است که خود ما مردم، خودمان را مقید کنیم به اخلاق اسلامى؛ خودمان را مقید کنیم به قانون.
حالا این حرف من بهانه‌اى نشود براى اینکه یک عده‌اى بروند جوانهاى انقلابى را به عنوان جوانهاى تند، مورد ملامت و شماتت قرار بدهند؛ نه، من همه‌ى جوانهاى غیور کشور را، جوانهاى مؤمنِ انقلابى کشور را فرزندان خودم میدانم و پشت سر آنها قرار میگیرم؛ من از جوانان انقلابى و مؤمن و غیور حمایت میکنم؛ منتها همه را توصیه میکنم به این که در رفتار خود، با اخلاق اسلامى رفتار کنند؛ قانون را مراعات کنند. همه باید قانون را مراعات کنند. تجسم انقلاب در قانون جمهورى اسلامى است.8

غیبت و تهمت در وبلاگها و فضای مجازی؛ با توهم مصلحت!

اینى که اصلاً این کار [غیبت] جایز است یا جایز نیست، ولو به قصد اصلاح باشد، این را نمیشود به طور مطلق یک چنین چیزى را پابند شد؛ که ما بگوئیم ما چون میخواهیم در امر جامعه اصلاح کنیم، پس زیدى را، عمروى را یا یک جریانى را به طور مطلق مورد تهاجم قرار بدهیم، غیبت کنیم.
حالا آن کسانى که این کارها را میکنند، خیلى اوقات به غیبت هم اکتفاء نمیکنند؛ خب، ملاحظه میکنید دیگر. گاهى چیزهائى را مى‌آورند که معلوم نیست حدِّ غیبت بر او صادق باشد؛ شاید مصداق تهمت است، مصداق افتراء است، مصداق قول به غیر علم است، مصداق سبّ و شتم است؛ نمیشود این را گفت که اگر طرف قصد اصلاح دارد، پس بنابراین این جایز است براى او، نه؛ موارد استثناء همان مواردى است که [در کتب فقهی] ذکر شده است.
منتها باید این موارد صدق کند، احراز بشود. این خیلی مهم است. واقعاً یکى از چیزهائى که ما همه‌مان [باید توجه کنیم]، به مردم هم باید بگوئیم، یاد بدهیم که توجه بکنند این است که: به صرف توهم این که حالا این کار مصلحت دارد، دستشان را، یا قلمشان را، یا وبلاگشان را آزاد نکنند که هر چه به دهنشان آمد، آن را بگویند؛ اینجور نیست، چون وسائل مدرن امروز همه مشمول همین حکم است. یعنى خواندن وبلاگ هم مثل خواندن کاغذ است، کتاب است، نامه است، مثل شنیدن حرف است. استماع غیبت شامل همه‌ى اینها میشود؛ یعنى ملاک استماع در اینها وجود دارد مسلّماً. شنیدن به گوش خصوصیتى ندارد، خواندن تو نامه هم عین همان است که ما در بحث استماع این را تأکید کردیم و عرض کردیم.9

دوربین هم همین طور است...

خب، دوربین هم همین جور است. فرض کنید که اگر چنانچه انسان یک خطائى را از کسى دید، این را رفت با دوربین ثبت کرد، بعد آمد یک جائى نشان داد؛ این هم همان است دیگر، چه فرقى میکند؟ یعنى بایستى واقعاً به اینها توجه کرد. محیط را باید محیط اخلاقى کرد. ما اگر بخواهیم جامعه را اصلاح بکنیم، این اصلاح فقط به این نیست که انسان از افراد غیبت بکند. راه‌هاى دیگرى هم وجود دارد. حالا من غیبت را عرض میکنم. فضلاً از تهمت و افتراء و اینها.10

مراقبت در برابر شایعات پیامکی!

من امیدوارم و از مردم خواهش مى‏کنم که توجه کنند، همین امنیت، همین آرامش و همین متانت و سکینه‏ى روحى لازم، در آن‏ها وجود داشته باشد. ممکن است بدخواهانى بخواهند در مراکز رأى تشنج ایجاد کنند؛ هرگونه تشنجى به ضرر صندوقهاى رأى تمام خواهد شد؛ یعنى به ضرر آراء مردم و به ضرر مردم است؛ اگر کسانى خواستند چنین تشنجى ایجاد کنند، خود مردم نگذارند و با متانت، با صبر و با حلم و وقار خودشان، مانع بشوند از اینکه خواسته‏ى بدخواهان این ملت عملى بشود.
به شایعات هم خیلى گوش نکنند. من دیدم دیروز و دیشب- در این پیامک‏هاى فراوانى که دست مردم هست- شایعاتى را از قول من نقل مى‏کردند که دروغ محض بود و واقعیت نداشت. آدم‏هاى خوش‏نیت و سالم این کارها را نمى‏کنند؛ آدم‏هاى ناسالم از این کارها مى‏کنند؛ توى همه‏ى بخشها و همه‏ى گروهها هم کم‏وبیش ممکن است آدم ناسالم- که سوءنیت داشته باشند و حسن نیت نداشته باشند- پیدا بشود. به این شایعات هم توجه نکنند. امروز هم ممکن است باز شایعاتى- نسبت به بخشهاى مختلف انتخابات- بین مردم وجود داشته باشد؛ ما اعتمادمان در درجه‏ى اول- در اول و آخر- به لطف خدا و به کمک الهى است و از خداى متعال استعانت مى‏کنیم و کمک مى‏خواهیم، و در درجه‏ى بعد به آگاهى و رشد و هوشیارى مردم است.11

تحت تأثیر پیامک ها قرار نگیرید!

البته این روزها با این وسائل عجیبِ رسانه‌ایِ کنونی ــ‌ این پیامکها و امثال اینها ــ متأسفانه حرفهای گوناگون، نسبتهای گوناگون به اشخاص گوناگون، رواج دارد. گاهی ممکن است یک نفر هزاران پیامک بفرستد. برای من گزارش دادند که ممکن است در ایام انتخابات، روزی چند صد میلیون پیامک رد و بدل شود. مراقب باشید، تحت تأثیر این چیزها قرار نگیرید؛ نگاه کنید، تشخیص بدهید، اصلح را بشناسید و برای ادای تکلیف، اسم او را به صندوق رأی بیندازید. 12

پی نوشت ها :
 

1. بیانات در دیدار اعضاى هیئت نظارت بر انتخابات شوراى نگهبان‏ 14/11/1374
2. بیانات در درس خارج فقه، 7/10/1389
3. بیانات در دیدار مسوولان نظام، 16/5/1390
4. بیانات در دیدار اعضاى ستادهاى نماز جمعه‏ى سراسر کشور، 5/5/1381
5. پیام پس از مرحله‏ى اول انتخابات چهارمین دوره‏ى مجلس شوراى اسلامى،‏ 27/1/1371
6. بیانات در اجتماع مردم کنگاور، 27/7/1390
7. بیانات در دیدار با مردم قم، 19/10/1370
8. بیانات در حرم مطهر رضوی (علیه السلام)، 1/1/1391
9. بیانات در درس خارج فقه، 7/10/1389
10. همان.
11. مصاحبه رهبر معظم انقلاب پس از شرکت در دهمین دوره انتخابات ریاست جمهورى‏، 22/3/1388
12. بیانات در حرم مطهر رضوی (علیه السلام)، 1/1/1392

/ ع