نویسنده: آیت الله سید ابوالقاسم دهکردی اصفهانی(ره)
حضرت موسی (علیه السلام) هنگامی که در مصر بود وعده داد بنی اسرائیل را که بعد از هلاک نمودن قادر متعالی دشمن آن ها را ــ بیاورد از برای آن ها از جانب خدای عزّوجلّ کتابی که در او بیان و هدایت و رحمت باشد از برای آن ها، پس، بعد از هلاک شدن دشمنان آن ها سؤال نمود حضرت موسی (علیه السلام) خداوند متعالی را اعطای آن کتاب را که الواح تورات باشد، پس رفت جناب موسی به میقات گاه و مأمور شد که سی روز تمام، روزه بدارد که ایّام ذی القعده باشد، چنان چه خداوند متعالی در قرآن مجیدش می فرماید: (و واعدنا موسی ثلاثین لیلةً) (1) پس، چون سی روز به اتمام رسید، احساس نمود حضرت موسی از دهان خود بوی ناخوش از اثر بسیاری روزه، پس مسواک نمود به عود، پس ملائکه گفتند: ما استشمام می کردیم از دهان تو بوی مشک که فاسد نمودی او را به مسواک نمودن، پس امر آمد از جانب حقّ تعالی که اتمام نمایید آن سی روز را به ده یوم دیگر و خطاب رسید: آیا نمی دانی که خلوق فم صائم، اطیب است نزد ما از بوی مشک، چنان چه، بدین مطلب اشاره دارد تتمّه ی آیه ی شریفه ی: (و أتممناها بعشرٍ) که عشر ذی الحجه باشد (فتمّ میقات ربّه أربعین لیلةً) (2) بالجمله، حضرت موسی با شیوخ بنی اسرائیل آمدند در میقات گاه که طور سینا باشد بعد از این که امر کرد آن ها را که خود را طاهر کنند و ثیاب طاهر بپوشند، پس نازل کرد خداوند عالم بر آن ها «غمامه» را و فرو گرفت آن غمامه، تمام کوه را ــ که طور سینا باشد ــ و داخل شد در غمامه که هفت فرسخ را گرفته بود و مطرود شدند شیاطین و تمام هوام الأرض. و منکشف شد آسمان، پس دیدند ملائکه را که در هوا قائم اند و شنیدند صدای آن ها را به تسبیح و تقدیس و شنیدند کلام خدا را فوق صدای ملائکه. و اشاره به این مطلب است ــ و الله العالم ــ فقره مذکوره ی از دعا که فرمود: «و بمجدک الّذی کلّمت به عبدک و رسولک موسی بن عمران فی المقدّسین» که شیوخ بنی اسرائیل باشند که طاهر شدند و لباس طاهر پوشیدند؛ یعنی پاکیزه شدند از وسخ ظاهری و باطنی.
فوق احساس الکرّوبیّین؛ یعنی کلام خدا بالای صدای ملائکه ی کرّوبیّین به تسبیح و تقدیس بود، و آن صدای ملائکه، بالای غمامه نور، بالای تابوت شهادت بود که آن تابوت در عمودی از آتش بود، پس «فوق تابوت الشهادة» ظرف است از برای غمائم نور، و «فی عمود النار» یا ظرف است از برای «کلمت»؛ یعنی کلام تو در عمود آتش که عمود نور باشد شنیده می شد. یا ظرف است از برای تابوت شهادت؛ یعنی تابوت شهادت در عمود نار بود به جهت این که آن عمود نار، احاطه داشت یا حالکونی که تابوت شهادت در عمود نار بود.
فوق احساس الکرّوبیّین؛ یعنی کلام خدا بالای صدای ملائکه ی کرّوبیّین به تسبیح و تقدیس بود، و آن صدای ملائکه، بالای غمامه نور، بالای تابوت شهادت بود که آن تابوت در عمودی از آتش بود، پس «فوق تابوت الشهادة» ظرف است از برای غمائم نور، و «فی عمود النار» یا ظرف است از برای «کلمت»؛ یعنی کلام تو در عمود آتش که عمود نور باشد شنیده می شد. یا ظرف است از برای تابوت شهادت؛ یعنی تابوت شهادت در عمود نار بود به جهت این که آن عمود نار، احاطه داشت یا حالکونی که تابوت شهادت در عمود نار بود.
پی نوشت ها :
1 و 2.اعراف (17)، آیه ی 142.
منبع: دهکردی اصفهانی، سید ابوالقاسم، (1234)؛ جلالی دهکردی، مجید، (1348)، لمعات در شرح دعای سمات، قم: بوستان کتاب، 1385، چاپ سوم.