برای اینکه بتوان به پیشرفت و بهبود یادآوری یاری داد و از فراموشی جلوگیری کرد، در زیر از میان موارد مختلف به چند مورد مهم به اختصار اشاره می شود.
سازماندهی مطالب: مطالبی که از سازماندهی منظم و سنجیده برخوردارند بهتر به یاد سپرده می شوند. چنانکه برای آموختن و به یادآوردن هر فصل از یک کتاب نخست باید فهرست مواد را به دقت در نظر گرفت، سپس به مطالعه رئوس مطالب در آغاز و فشرده ی آنها در پایان فصل پرداخت و نکته های مهم و اساسی را به صورت پرسش و پاسخ مرور کرد.
تمرین: تمرین و تکرار مطالب نیز موجب یادگیری و یادآوری بهتر می شود. تمرین باید متعادل، هدفمند، متناسب و منظم باشد. و در شرایط مطلوب انجام گیرد. تکرار محض اگر بی هدف و جهت باشد راه به جایی نخواهد برد. مواد آموختنی هرچه بیشتر تکرار و تمرین شوند پایندگی و استواری آنها در حافظه ی بلند مدت بیشتر خواهد بود.پرآموزی (1): منظور از پرآموزی آن است که مواد درسی را فراتر از ورزیدگی و چیرگی تمرین کنند تا به طور کامل به حافظه ی بلندمدت سپرده شوند و بازیافت مطالب به سرعت و دقت انجام گیرد. برای اجرای این مقصود باید درس را با نظم و ترتیب معین دوره کرد و یادگیرنده این کار را یک روز، سه روز و یک هفته پس از نخستین روز آموختن دوره کند.
بهره جویی از یادیاری: یادیاری یکی از شیوه های تقویت یادآوری است که از طریق همخوانی مفهومها، حفظ شعر و سر واژه سازی انجام می گیرد. برای به یاد سپردن و بازیافت سریعتر واژه های بیگانه باید تا می توان از راه همخوانی واژه های همانند یا مشابه بهره جست، مانند واژه ی thunder در انگلیسی که به جای تداعی یا همخوانی با رعد بهتر است با تُندر واژه ی همانند آن در فارسی همراه شود.
یادآوری بافت - وابسته (2): بعضی از بررسیها نشان داده اند که انسان مطالبی را که در محیط معینی آموخته است آنها را در همان محیط بهتر به یاد می آورد. شاگردان در کلاسهای خود موفقتر از عهده ی آزمونهای درسی برمی آیند تا در کلاسها و سالنهای ناآشنای دیگر. روان شناسان این پدیده را یادآوری بافت - وابسته یا یادآوری بافت مدار نامیده اند. به همین سان، تجربه نشان داده است که سخنرانیها یا رویدادهایی که در یک محل معین انجام شده اند آنها را در همان محل بهتر می توان به یاد آورد تا در محلهای دیگر.
یادگیری سراسری: برای اینکه مطالب معنادار باشند و بهتر انسجام یابند و به یادآورده شوند باید به طور سراسری یا کلی آموخته شوند. یعنی، یک فصل از یک کتاب، یک مقاله و یا یک قطعه شعر باید از آغاز تا پایان به طور کامل و یکجا مطالعه و به خاطر سپرده شود، نه جزء به جزء. زیرا در یادگیری سراسری اجزاء مطالب با یکدیگر ارتباط می یابند، در صورتی در یادگیری بخشی یا پاره ای این رابطه قطع است.پی نوشت ها :
1. Over learning
2. Context-dependent memory
منبع مقاله :
پارسا، محمد؛ (1382)، بنیادهای روان شناسی، تهران: انتشارات سخن، چاپ دوم
