آشنایی با نام های خداوند: الحلیم

عددابجدی: 88 الحلیم به معنی کسی است که شتاب نمی کند در عقوبت کسانی که نافرمانی او می کنند با وجود قدرت او بر عقوبت و کسی است که عفو می فرماید از گناهان با قدرت بر انتقام. و مخفی نماند که خداوند جلّ جلاله حلم نمی کند مگر در موضع حلم و عفو نمی فرماید مگر در موضع عفو و الّا خلاف حکمت لازم آید. او سبحانه و تعالی "حکیم علی الاطلاق" است؛ «وَاعلَم انَّکَ اَنتَ اَرحَمُ الرّاحِمینَ فی مَوضِعِ العَفوِ وَالرَّحمَةِ وَ اَشَدُّ المُعاقبینَ فی مَوضِعِ النَّکالِ وَالنَّقَمَةِ».
 

مدامت بر این اسم برای امن از خوف مجرّب است و اگر کسی این اسم را بنویسد و بشوید و آب آن را برکشت و زرع بپاشد موجب نمو و برکت گردد و روزی صد مرتبه خواندن و گفتن این اسم برای آرامیِ دل و اِطفای نائره جهل و حمّیّت و فرونشستن خشم نافع است و اگر سلطانی بر کسی خشمناک شده باشد آن کس؛ صد مرتبه این اسم را بخواند، خشم سلطان فرونشیند و اگر کسی بعد از هرنمازی صد و هشت مرتبه بخواند از اخلاق ذمیمه چون کِبر و حسد و بخل پاک گردد و اگر در بالای سر بیماری یک حمد و یازده مرتبه این اسم را بخواند آن بیمار شفا یابد و اگر کسی تا نُه روز، روزی پانصد و بیست و هشت مرتبه این اسم را بخواند در "صفت حلم" کامل گردد و جنّ و انس به فرمان او درآیند و اگر این فقره را: «یا حَلیمُ ذَالاناةِ فَلا یُعادِلُهُ شَیءٌ مِن خَلقِهِ بِرَبِّهِ»، به سیب بخواند و به شخص مطلوب دهد تا بخورد، آن شخص دوست و مهربان می گردد و نیز اگر کسی بر این ذکر مداومت کند هرچه گوید از وی قبول کنند و بر او اعتراض ننماید و اگر کسی در روز جمعه صد و بیست «س» بنویسد و در هنگام نوشتن بگوید «یا حَلیمُ یا مُعیدُ» و با خود نگاه دارد، محبوب قلوب خلایق شود و سخنان او پسندیده ی همه ی مردم گردد و چون به سفر رود سالم به وطن برگردد و همراه داشتن مکسَّر این اسم نیز فواید بسیار دارد و صورتش این است:

ح	ل	ی	م
م	ح	ی	ل
ل	م	ی	ح

     شکل شماره(1)
 

و این مکسَّر نیز همین فواید را دارد:

ح	ل	ی	م
ی	م	ح	ل
م	ی	ل	ح
ل	ح	م	ی

  شکل شماره(2)
 

و این مربّع نیز خواص بسیار دارد و آن را حوائج المرام می گویند:

14	28	25	21
26	20	15	27
19	23	30	16
29	17	18	24

    شکل شماره(3)
 

اگر کسی را چیزی در گوش رفته باشد این اسم ها را در گوش او بخواند، بیرون آید انشاالله. «یا علیُّ یا عَظیمُ یا حَلیمُ یا عَظیمُ». و هر کس در جمعه ی آخر ماه رمضان این کلمات را بدین طریق بنویسد و در کیسه گذارد، آن کیسه از درهم و دینار خالی نگردد:

پژوهه در مفهوم الحلیم از مترجم

«الحلیم» به معنی «بردبار» از اسمای خداوند می باشد که در قرآن کریم یازده بار ذکر شده است و وزن صرفی آن-صفت مشبهه- دلالت بر دوام آن دارد. از یازده بار تکرار این اسم در قرآن، شش بار با اسم غفور، سه بار با اسم علیم، یک بار با اسم شکور، سه بار با اسم علیم ویک بار دیگر با اسم غنیّ آمده است. واژه ی «حلیم» غیر از یازده بار در مورد خداوند، در چهار موضع که به صورت توصیفی برای "ابراهیم" و فرزندانش و نیز "شعیب" در کلام "خداوند" آمده است. بنا به گزارش امام فخر رازی تحلیل حقیقت حلم به شرح زیر می باشد: اگر کسی عجله به انتقام نکند ولی قصد انتقام داشته باشد، «حَقود» نامیده می شود و اگر کسی بر این قصد باشد که انتقام نگیرد و آن را اظهار نکند، «حلیم» نامیده می شود.

اطلاق صفت حلم بر خداوند و بر انسان متفاوت است، چه انسان در ظهور صفت حلم با انفعال از صفت، بردباری نشان می دهد. در حالی که خداوند از اصل فعل مطلقاً منفعل نمی گردد. پس سلب انفعال در خداوند سلب بسیط در انسان سلب مرکّب می باشد.

مقام «حلم» در نوع کامل خود اختصاص به ذات اقدس الهی دارد و اوست که همه نوع ظلم و تعدّی و گناه را از بندگان سرکش خود می بیند ولی در کمال قدرت در مقام انتقام برنمی آید و با صبری که فقط در خور شأن خداییش است در موقع مناسب سزای ستمکار را می دهد.

خدا شما را به قَسم های بیهوده بازخواست نمی کند ولی به آنچه دلهایتان کرده بازخواست می کند و خدا آمرزگار و بردبار است. «بقره/225»

اگر خداوند این مردم را به ظلمشان مؤاخذه می کرد روی زمین جنبده ای باقی نمی ماند ولی تا مدّتی معین مهلتشان می دهد. «نحل/61»

«حلم» را به معنی «بردباری در راه رسیدن به یک هدف مقدس» نیز معنا کرده اند و «حلیم» به کسی گفته می شود که در عین توانایی در هیچ کاری قبل از وقتش شتاب نمی کند و در کیفر مجرمان عجله ای به خرج نمی دهد، روحی بزرگ دارد و بر احساسات خویش مسلط است. «راغب» در «مفردات» واژه ی «حِلم» را به معنی «خویشتنداری به هنگام هیجان غضب» دانسته است و از آن جا که این حالت از عقل و خرد ناشی می شود، گاه به معنی «عقل و خرد» نیز به کار رفته، وگرنه معنی حقیقی «حِلم» همان است که در اوّل بحث مطرح گردید.

 
منبع: شریف کاشانی، ملاحبیب الله؛ (1383)، خواص و مفاهیم اسماء الله الحُسنی(نامهای زیبای خداوند)، ترجمه ی محمدرسول دریایی، تهران: نشر صائب، چاپ ششم