آشنایی با نام های خداوند: الرّب

عدد ابجدی: 202 الرب به معنی مالک و مدبّر و تربیت دهنده است و «شیخ بُرسی»(ره) فرموده است که هر کس این اسم را بسیار بگوید خداوند اولاد او را حفظ می فرماید و در بعضی از روایات است که هر کس بگوید «یا ربّ یا ربّ» تا آن که نفسش قطع شود در جواب او گفته شود «لبّیک، حاجت تو چیست؟» و اگر کسی برای هر مهمی هشتصد و هجده مرتبه بگوید «سلامٌ قولاً مِن رَبٍّ رَحیمٍ» آن مهم برآورده شود و اگر روز چهارشنبه تا پانزده روز هر روز به عدد مذکور این ذکر را بخواند بسیار مؤثر باشد.
 

از "حضرت علی بن الحسین" (علیه السّلام) نقل است که فرمود یک سال بعد از هر نمازی از خدا خواستم که مرا اسم اعظم تعلیم فرماید تا آن که روزی بعد از نماز صبح خواب بر من غالب شد پس مردی را دیدم که گفت اگر آموختن «اسم اعظم» را خواهی این کلمات را بگو: «اَللَّهُمَّ اِنَّی اَسئَلُکَ بِسمِکَ الله الله الله الله الذی لا اِلهِ اِلّا هُوَ رَبُّ العَرشِ العَظیمِ» و گفتن این کلمات برای برآورده شدن هر حاجتی مناسب است.

نیز در روایات آمده است که اگر کسی در یک مجلس دو هزار و شصت و دو مرتبه بگوید «اِنَّی مَغلوبٌ فَانتَصِر» هر مطلبی داشته باشد برآورده شود و برای رفعت و وسعت و جاه و حشمت و محبّت و قدرت و امنیّت، خواندن این آیه «حَسبِیَ اللهُ لا اِلَهَ اِلَّا هُوَ عَلَیهِ تَوَکَّلتُ وَ هُوَ رَبُّ العَرشِ العَظیمِ» تا هزار و ششصد و نود و نه مرتبه بسیار مجرّب است و نیز اگر کسی این آیه را روزی هفتاد بار بخواند جمیع مهمّات او برآورده شود و همراه داشتن این آیه نیز همین فواید را دارد. اگر کسی این لوح ذیل را در روز شنبه بنویسد برای گشایش کارها و رفع مکرر دشمنان مفید است.

همچنین نهادن این لوح در گردنبند اطفال برای جلوگیری از گریستن بی مورد آنها نافع است و صورت لوح این است:

حسبی الله إلا هو 756	علیه توکلت 971	و هو رب العرش 820	العظیم 1051
رضی أزل 1048	محیی واجب باعث معین 823	أول آخر صمد 972	باری طالب 255
کهیعص خالق والی 973	موجد نافع 254	حمعسق شفیق یا کریم 1049	یا حکیم یا علیم الباقی 822
قدوس ناصرکبیر دیان 821	یا حافظ یا دیان 1050	قیوم صاحب 257	طه یس رحمن رحیم صابر وهاب طبیب 970

  شکل شماره(1)
 

اگر کسی از پادشاه خوف کند، برای رفع آن هفتاد بار بگوید «سُبحانَکَ لا اِلَهَ اِلَّا انتَ یا رَبَّ کُلَّ شیءِ وَ وارِثَهُ وَ رازِقَهُ وَ راحَمَهُ» مهر و محبّت او در دل آن پادشاه پیدا شود و نیز برای اطاعت شخصی می توان این فقره را صد و بیست بار بر طعام خواند و به وی خوراند. همچنین خواندن این ذکر برای صفای باطن و روشنی دل و قوّت حافظه و حصول جاه و رفعت نافع است و برای قضای حوایج در شب جمعه بعد از نماز عشا صد مرتبه این دعا را بخواند و بعد از آن صد مرتبه صلوات بفرستد به حاجت خود برسد انشاالله و صورت دعا این است: «بسم اللهِ الرَّحمَنِ الرَّحیمِ اِلهی لا رَبَّ لِی سِواکَ فَادعُوهُ وَ لا اِلَهَ لِی غَیرُکَ فَارجُوهُ انتَ الرَّبُّ وَ انَاَ العَبدُ وَ العَبدُ یُخطِی وَالرَّبُّ یَعفُو فَاِن کانَ دَعوَتی لَکَ صادِقةٌ وَ یقینی لَکَ خالِصاً فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اَغِثنِی یا غِیاثَ المُستَغیثینَ یا رَبَّ العالَمین»

همچنین اگر گسی در شب جمعه یا در شب عید قربان دو رکعت نماز کند و در هر رکعت چون به «ایّاکَ نَعبُدُ وَ ایَّاکَ نَستعینُ» رسد صد مرتبه تکرار نماید پس حمد را تمام نماید و دویست مرتبه توحید بخواند و چون از سلام فارغ شد هفتاد مرتبه بگوید «لا حَولَ وَلا قُوَّةَ اِلَّا بِاللهِ العَلیِّ العَظیمِ» پس به سجده رود و دویست مرتبه بگوید «یا رَبِّ یا رَبِّ یا رَبِّ» هر حاجت که بخواهد روا گردد و همراه داشتن مکسَّر این اسم نیز فواید بسیار دارد و صورتش این است:

ال	ر	ب
ب	ال	ر
ر	ب	ال

  شکل شماره (2)
 

نیز برای قضای حوائج و بازگشت غایب خواندن آیه ی «وَلَسَوفَ یُعطیکَ رَبُّکَ فَتَرضَی» مجرّب است اگر به عدد اسم خود بخواند. نیز خواندن این آیه تا صد و دو مرتبه برای وسعت رزق و انتفاع از اولاد نافع است.
 

پژوهشی در مفهوم الرّب

این واژه از اسمای خداوند و به معنی پروردگار می باشد که 970 بار در قرآن کریم آمده است. برای این اسم یازده معنی وجود دارد: مالک، جمع کننده، سیّد، تدبیرکننده، اصلاح کننده، همراه، رفیق، دائم، خالق، محوّل، تربیت کننده.

"راغب در مفردات" می گوید: ربّ در اصل به معنای تربیت کردن می آید و تربیت هر چیزی به این است که وی را به منتهای کمال لایق می رساند. لفظ "ربّ" برای غیرخدا به طور مستعار اطلاق می شود زیرا گفتن «ربّ» به غیر الله جایز نیست به این جهت که تنها او مربّی و متکفّل مصلحت موجودات است.
"بگو چگونه جز خدای یکتا"، "ربّ" جویم که او "ربّ" همه چیز است. مقام ربوبیت مختص به ذات لایزال الهی است و هر کس مدعی چنین مقامی باشد کذّاب و نیرنگ باز است."«انعام/164»

همان طور که گفته شد نام شریف «ربّ» از اسم هایی است که به دفعات در قرآن و همچنین در لسان انبیا و اولیا تکرار شده است و این حکایت از رمز معنوی و تأثیر خاص این اسم می نماید. و دلیل این که قرآن کریم مقام ربوبیّت را از غیرخدا نفی می کند آن است که تمام تربیت کنندگان عالم تحت مقام والای ربوبیت اویند و پروردگار متعال، کل جهان را تحت تربیت و پرورش خویش دارد.

باید توجه داشت که «ربّ» به «مالک مصلح» گفته می شود، بنابراین به هر کس که مالک چیزی باشد گفته نمی شود. «ربّ» از ماده ی «ریب» است نه از ماده ی «ربو» و به اصطلاح مضاعف است نه ناقص، ولی در معنی اصلی «ربّ»، مفهوم پرورش و تربیت افتاده است و لذا در فارسی معمولاً آن را به عنوان پروردگار ترجمه می کنند.

 

منبع: شریف کاشانی، ملاحبیب الله؛ (1383)، خواص و مفاهیم اسماء الله الحُسنی(نامهای زیبای خداوند)، ترجمه ی محمدرسول دریایی، تهران: نشر صائب، چاپ ششم