بخش پرسش و پاسخ سایت راسخون

ازدواج موقت بهانه ای برای هوسبازان و عاملی برای تحویل کودکان بی سرپرست به جامعه

پرسش :

چه تفاوتی بین ازدواج موقت با فحشاء وجود دارد؟! در حالی که هر دو مصداق تن فروشی در مقابل مبلغی ناچیز است؟! آیا ازدواج موقت بهانه ای برای هوسبازان و عاملی برای تحویل کودکان بی سرپرست به جامعه نیست؟!

پاسخ :

پاسخ اجمالی:
اسلام به خاطر مصالحی که ازدواج موقت دارد، آن را جایز اعلام کرده است. اسلام برای ازدواج موقّت قانون و مقرات وضع کرده است؛ این ازدواج در ماهیت و بیشتر احکام مثل ازدواج دائم است و هرگز مانند فحشاء نیست. فرزندان ازدواج موقت کمترین تفاوتى با فرزندان ازدواج دائم، در میراث و سایر حقوق اجتماعى ندارند و هرگز بدون سرپرست نمی مانند. نمی توان به خاطر سوء استفاده هوس بازان با این ازدواج مخالفت کرد چرا که در طول تاریخ از همه قوانین و دستورات سوء استفاده شده است.

پاسخ تفصیلی:
قبل از اینکه به جواب شبهه شباهت به فحشاء، هوسبازی و تحویل کودکان بی سرپرست بپردازیم، لازم است ابتدا تکلیف خود را با اصل و حکمت ازدواج موقت روشن کنیم و در مرحله بعد از این شبهات پاسخ بدهیم.

حکمت ازدواج موقت:
برای روشن شدن جواب از حکمت ازدواج موقت نیز لازم است تا به سوال ذیل پاسخ بگوییم:
بسیاری از مردم خصوصا جوانان که به هر دلیلی نمى توانند ازدواج دائم کنند و از طرفی تحت فشار نیاز جنسی هستند چه کنند؟ وظیفه شان چیست؟

آنها سه گزینه در مقابل خود دارند:
الف. سرکوبى غریزه جنسى و محروم ساختن خود از لذّت جنسى.
ب. رابطه نامشروع با زنان فاسد و آلوده شدن به بیمارى ها و روی آوردن به فحشاء.
ج. استفاده از راه حل ازدواج موقت با زنى پاک با شرایطى خاص، بدون تحمّل بار نفقه و مشکلات ازدواج دائمى.
راه چهارمى وجود ندارد که جوان یاد شده از آن استفاده کند و از اینجا به ضرورت چنین ازدواجی پی می بریم.(1)
از آنجا که اسلام دینى جامع و آخرین دین آسمانى است، به خاطر مصالحی که ازدواج موقت دارد، آن را جایز اعلام کرده است. کسانی که اصرار بر مخالفت با آن دارند، دانسته یا ندانسته جاده را برای فحشاء صاف می کنند.

(2) به همین جهت در حدیث معروفى از على(علیه السلام) نقل شده است که: (اگر عمر از متعه نهى نکرده بود، هیچ فردى جز بى بند و باران آلوده زنا نمى شد)؛ «لَوْ لَا أنّ عُمَر نَهَى النَّاسَ عَنِ الْمُتْعَةِ مَا زَنَى إِلّا شَقِى‏».(3)

جواب از شبهه شباهت:
در پاسخ از شبهه شبهاهت، باید بگوییم که اسلام برای ازدواج موقّت قانون و مقرات وضع کرده است؛ این ازدواج در ماهیت و بیشتر احکام مثل ازدواج دائم است و هرگز مانند فحشاء، بدون قید و بند نیست. ازدواج موقت تنها دو تفاوت مهم با ازدواج دائم دارد: یکى مدت دار بودن آن و دیگرى واجب نبودن نفقه در آن است؛ تفاوتهای جزئی دیگری نیز وجود دارند که مهم نیست. از این دو تفاوت آشکار که بگذریم، ازدواج موقت در سایر مقررات همانند ازدواج دائم است؛ از جمله در عدّه زن، نفقه و ارث فرزندان و... . از این رو چنین ازدواجی هرگز مانند فحشاء نبوده و ارتباط در آن بدون قید و شرط نیست و هیچ شباهتی به تن فروشی ندارد. زیرا در تن فروشی نه عقدی وجود دارد و نه احکامی و نه قانون و مقرراتی؛ اگر فرزندی هم متولد شود نامشروع خواهد بود و غالبا به دنبال سقط او هستند.(4)

سرنوشت فرزندان ازدواج موقت:
فرزندان ازدواج موقت کمترین و کوچک ترین تفاوتى با فرزندان ازدواج دائم، در میراث و سایر حقوق اجتماعى ندارند و هرگز بدون سرپرست نمی مانند. زیرا فرزندان متولد شده از عقد موقّت فرزندانى مشروع هستند و تمام احکام فرزند متولّد از عقد دائم را ـ بدون استثنا ـ دارند و از پدر و مادر و برادران و سایر بستگان ارث مى برند و هیچ تفاوتى در سایر حقوق میان این دو گروه از فرزندان نیست. فرزندان عقد موقّت باید تحت تکفّل پدر و مادر باشند و نفقه و تمام هزینه هاى آنها ـ همانند فرزندان عقد دائم ـ باید پرداخته شود.(5)

شبهه هوس بازی:
اینکه ممکن است ازدواج موقت مورد سوء استفاده هوس بازان قرار گیرد، نمی تواند دلیل بر مخالفت با آن باشد. در طول تاریخ از کدام قانون سوء استفاده نشده و کدام قانون هنگام اجرا با مشکلاتی مواجه نبوده است؟! و آیا با این بهانه که از دستور یا قانونی سوء استفاده می شود می توان آن را اجرا نکرد؟! ازدواج موقت هم همان طور که بیان شد برای کسانی تشریع شده که دسترسی به همسر دائم ندارند و اگر ازدواج موقت نداشته باشند به گناه می افتند. حال اگر کسی از این امر سوء استفاده می کند باید راهی برای جلوگیری از سوء استفاده پیدا کرد نه اینکه قانون را بطور کلی زیر سؤال برد!(6)
حاصل اینکه: ازدواج موقت نه تنها شباهتی به فحشا ندارد بلکه راه حلی بسیار مهم برای کسانی است که شرایط ازدواج دائم را ندارند و اتفاقا مانع فساد و فحشاء می گردد. زیرا بسیارند جوانانى که قادر بر ازدواج دائم نیستند یا کسانى که از همسران خود دورند و بر سر دوراهى ازدواج موقّت و زنا قرار دارند. بدیهى است جلوگیرى از ازدواج موقّتى که با برنامه ریزى صحیحى انجام مى شود، آنها را در وادى پرگناه و آلوده زنا و بى عفّتى مى افکند.

پی نوشت:
(1). سیماى عقاید شیعه، سبحانی، جعفر، مترجم: محدثی، جواد، نشر مشعر، دارالحدیث، بهار 1386، ص 282.
(2). ر.ک: شیعه پاسخ مى گوید، مکارم شیرازى، ناصر، مدرسه الامام على بن ابى طالب(ع)، قم‏، 1428 هـ ق‏، چاپ هشتم‏، ص 119 - 120.
(3). الغدیر، امینى‏، عبد الحسین‏، مرکز الغدیر، قم‏، 1416 ق‏، چاپ اول، ج ‏6، ص 290؛ شیعه پاسخ مى گوید، همان، ص 132؛ در کتاب اهل سنّت نیز این حدیث به طور گسترده آمده است. قال على(علیه السلام): «لو لا ان عمر نهى عن المتعه ما زنى الّا شقىّ‏». (تفسیر طبرى، جلد 5، صفحه 119؛ تفسیر در المنثور، جلد 2، صفحه 140 و تفسیر قرطبى، جلد 5، صفحه 130. نقل از: شیعه پاسخ مى گوید، همان، ص 282.).
(4). شیعه پاسخ مى گوید، همان، ص 119 - 120.
(5). همان، ص 121.
(6). همان.

پرسش های مرتبط: