احکام پزشکی | تماس با نامحرم: سوال شش

پرسش :

اگر با یکسرى تمهیدات لازم بتوانیم در سطح کشور، موفق به جداسازى مراکز درمانى خواهران از برادران بشویم، با توجه به اینکه هر پزشکى در طول دوران دانشجویى خود باید (هرچند مختصر) از انواع و اقسام اختلالات و بیماریها چه در مورد آقایان و چه خانمها آگاهى یافته و آموزش ببیند (اعم از انجام معاینات کامل، آگاهى از بیماریهاى زنان و چگونگى انجام زایمان سالم و...) و با توجه به اینکه در مورد دانشجویان، این موارد بیشتر آموزشى هستند تا درمانى، (یعنى ممکن است نجات جان بیمار در همان زمان وابسته به آن نباشد، اما بوسیله این آموزش که در بیمارستانهاى آموزشى صورت مى گیرد، دانشجو براى مراحل طبابت، که نیاز آینده بیماران است، آماده مى شود) و از این رو هریک از دانشجویان در دوره هاى مختلف، ملزم و مجبور به گذراندن واحدهاى درسى در تمامى بخشهاى بیمارستان، اعم از زنان و مردان، و فراگیرى تمامى مسائل و امتحان دادن در پایان دوره مى باشند (تا بتوانند در نهایت، فارغ التحصیل موفقى باشند)، با در نظر گرفتن تمامى این شرایط، بفرمایید تکلیف و وظیفه دانشجو چیست؟ آیا مى تواند بخاطر رعایت مسائل شرعى، از فراگیرى کامل بسیارى مسائل بگذرد و در نتیجه در گذراندن واحدهاى درسى ناموفق باشد؟ و یا در هر شرایطى و با هروسیله اى، باید به فراگیرى صحیح کارش بپردازد تا در آینده کمتر دچار مشکل شود؟ و بطور کلى چگونه مى توان بین وظیفه پزشکى و دانشجویى (که در کتب پزشکى، برانجام آنها تأکید شده) و وظیفه شرعى و اسلامى (که طبیعتاً نباید با وظیفه پزشکى تناقض داشته باشد) جمع کرد؟

پاسخ :
عدم رعایت مسائل شرعى، جهت فراگیرى مسائل پزشکى، در حدّى که حفظ جان (و سلامتى و مداواى) بیماران، اگرچه در آینده، متوقّف بر آنها باشد، جایز است ولى تجاوز از حدّ ضرورت و ناچارى، جایز نمى باشد. و در این جهت فرقى بین دختر و پسر،زن و مرد نیست.

​​​​​​​منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد اول، قم: امیر العلم، 1383.