چرا خداوند فرموده که روزه برای من است
پرسش :
این روایت از پیامبر (صلّی الله علیه و آله) که: «خداوند فرموده است: روزه، برای من است و خودم پاداش آن را می دهم»، به چه معناست؟
پاسخ :
برای توضیح این روایت، به چند نکته می توان اشاره کرد:
یک. روزه، پرهیز و ترک برخی از اعمال است و عملى پنهانی است و در آن، انجام دادن کاری نیست که دیده شود. به خلاف همۀ عبادت ها که در معرض دید مردم انجام می شوند، روزه، عبادتى است که جز خدا آن را نمى داند؛ چرا که کارى باطنى و درونی است و کسی جز پروردگار، پاداش آن را نمی دهد.[۱]
دو. روزه، سرکوب کردن دشمن خداست؛ چون ابزار شیطان، شهوت ها هستند و شهوات با خوردن و آشامیدن، نیرو می یابند. از این رو، پیامبر (صلّی الله علیه و آله) فرموده است: «شیطان، همچون خون، در وجود آدمى جارى می شود. پس گذرگاه هاى او را با گرسنگى، تنگ کنید».[۲]
همچنین از آن جا که روزه، سرکوب کردن شیطان و بستن و تنگ ساختن گذرگاه هاى اوست، شایسته است که ویژۀ خدا گردد.
سه. همۀ عبادت هایى که بندگان با انجام دادن آنها به خداوند، نزدیک می‌شوند (مانند: نماز، حج، صدقه، اعتکاف، دعا، نیایش، قربانى و ...)، مشرکان نیز با همان‌ها خداهاى خویش و آنچه را شریک خدا قرار داده بودند، پرستیده اند؛ امّا هرگز شنیده نشده است که گروهى از مشرکان و پیروان مذاهب در دوران هاى گذشته، معبودهاى خود را با «روزه» پرستیده باشند و بدین وسیله به آنها تقرّب جسته باشند.
روزه، به عنوان عبادت، تنها از سوى ادیان آسمانى، شناخته شده است. از این رو، خداوند فرموده است: «روزه براى من است و خودم پاداش آن را می دهم»؛ یعنى: در آن، کسى شریک من نگشته است و با آن جز من، کسی پرستش نشده است. پس در این هنگام، خودم پاداش آن را بر عهده می گیرم و به کسى دیگر، چه فرشتگان مقرّب و چه غیر آنان واگذار نمی کنم.
پی‌نوشت‌ها:
[۱]. ر.ک: شرح نهج البلاغه، ج ۲۰، ص ۲۹۶، ش ۳۸۵.
[۲]. ر.ک: احیاء علوم الدین، ج ۱، ص ۳۴۷.
منبع: از رمضان بیشتر بدانیم، حسین پور شریف، انتشارات دارالحدیث، قم 1394.
برای توضیح این روایت، به چند نکته می توان اشاره کرد:
یک. روزه، پرهیز و ترک برخی از اعمال است و عملى پنهانی است و در آن، انجام دادن کاری نیست که دیده شود. به خلاف همۀ عبادت ها که در معرض دید مردم انجام می شوند، روزه، عبادتى است که جز خدا آن را نمى داند؛ چرا که کارى باطنى و درونی است و کسی جز پروردگار، پاداش آن را نمی دهد.[۱]
دو. روزه، سرکوب کردن دشمن خداست؛ چون ابزار شیطان، شهوت ها هستند و شهوات با خوردن و آشامیدن، نیرو می یابند. از این رو، پیامبر (صلّی الله علیه و آله) فرموده است: «شیطان، همچون خون، در وجود آدمى جارى می شود. پس گذرگاه هاى او را با گرسنگى، تنگ کنید».[۲]
همچنین از آن جا که روزه، سرکوب کردن شیطان و بستن و تنگ ساختن گذرگاه هاى اوست، شایسته است که ویژۀ خدا گردد.
سه. همۀ عبادت هایى که بندگان با انجام دادن آنها به خداوند، نزدیک می‌شوند (مانند: نماز، حج، صدقه، اعتکاف، دعا، نیایش، قربانى و ...)، مشرکان نیز با همان‌ها خداهاى خویش و آنچه را شریک خدا قرار داده بودند، پرستیده اند؛ امّا هرگز شنیده نشده است که گروهى از مشرکان و پیروان مذاهب در دوران هاى گذشته، معبودهاى خود را با «روزه» پرستیده باشند و بدین وسیله به آنها تقرّب جسته باشند.
روزه، به عنوان عبادت، تنها از سوى ادیان آسمانى، شناخته شده است. از این رو، خداوند فرموده است: «روزه براى من است و خودم پاداش آن را می دهم»؛ یعنى: در آن، کسى شریک من نگشته است و با آن جز من، کسی پرستش نشده است. پس در این هنگام، خودم پاداش آن را بر عهده می گیرم و به کسى دیگر، چه فرشتگان مقرّب و چه غیر آنان واگذار نمی کنم.
پی‌نوشت‌ها:
[۱]. ر.ک: شرح نهج البلاغه، ج ۲۰، ص ۲۹۶، ش ۳۸۵.
[۲]. ر.ک: احیاء علوم الدین، ج ۱، ص ۳۴۷.
منبع: از رمضان بیشتر بدانیم، حسین پور شریف، انتشارات دارالحدیث، قم 1394.
