رابطه بین گسل ها و زمین‌لرزه

پرسش :

چه رابطه ای بین گسل ها و زمین‌لرزه وجود دارد؟

پاسخ :

پاسخ آقای دکتر محمد رضا عباسی:

زمین‌لرزه‌ها اغلب نتیجه حرکت گسل‌ها هستند، علاوه بر این فعالیت‌های آتشفشانی، ریزش کوه، انفجارات معادن، و آزمایش‌های هسته‌ای از عوامل دیگر ایجاد زمین‌لرزه هستند. سه نوع عمده گسل وجود دارد که ممکن است موجب زمین‌لرزه شوند: نرمال، معکوس و راستا لغز.

گسل‌های نرمال و معکوس از انواع شیب‌لغز هستند، که در آن جابه‌جایی در امتداد گسل در جهت شیب و حرکت بر روی آن‌ها شامل مؤلفهٔ عمودی می‌شود. گسل نرمال عمدتاً در مناطقی رخ می‌دهد که پوسته مانند مرز واگرا در حال ساخته‌شدن است. گسل معکوس در مناطقی که پوسته مانند مرز همگرا در حال کوتاه شدن است رخ می‌دهد. گسل‌های راستا لغز ساختمان‌های شیب‌داری دارند که دو طرف گسل به‌صورت افقی در کنار یکدیگر می‌لغزند.

زمین‌لرزه‌های بسیاری ناشی از جنبش در گسل‌های مورب لغز هستند که شامل هر دو نوع جابه جایی شیب‌لغز و راستا لغز است، این لغزش به‌عنوان مورب شناخته‌شده است.
 

پاسخ آقای دکتر محمد تاتار:

زمین لرزه‌ها اغلب نتیجه حرکت گسل‌ها هستند، علاوه بر این فعالیت‌های آتشفشانی، ریزش کوه، انفجارات معادن، و آزمایش‌های هسته‌ای از عوامل دیگر ایجاد زمین لرزه هستند. سه نوع عمده گسل وجود دارد که ممکن است موجب زمین لرزه شوند: نرمال، معکوس و راستالغز.

گسل‌های نرمال و معکوس از انواع شیب لغز هستند، که در آن جابه جایی در امتداد گسل در جهت شیب و حرکت بر روی آنها شامل مؤلّفه عمودی می‌شود. گسل نرمال عمدتاً در مناطقی رخ می‌دهد که پوسته مانند مرز واگرا در حال ساخته شدن است. گسل معکوس در مناطقی که پوسته مانند مرز همگرا در حال کوتاه شدن است، رخ می‌دهد. گسل‌های راستالغز ساختمان‌های شیب داری دارند که دو طرف گسل به صورت افقی در کنار یکدیگر می‌لغزند. زمین لرزه‌های بسیاری ناشی از جنبش در گسل‌های مورب لغز هستند که شامل هر دو نوع جابجایی شیب لغز و راستالغز است، این لغزش به عنوان مورب شناخته شده‌است.

منبع: پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله