راه حل شک و تردید در مسائل اعتقادی
پرسش :
اگر در مسائل اعتقادی دچار شک، تردید و وسوسه های فکری شدیم، باید چه کنیم؟
پاسخ :
ذهن آدمی پیوسته در حال فعالیت است و مرتب به عرصه های جدیدی را می یابد و با پرسش های جدیدی روبه رو می شود. این حالت را نباید منفی تلقی کرد و نباید آن را شک و تردید در مسائل اعتقادی نامید. این امر کاملاً طبیعی است و حتی نشانه رشد انسان است.
همچنین اگر در مواجهه با این پرسش ها دچار اضطراب شدید، باید بدانید این اضطراب و نگرانی نشانه ایمان شماست. اگر شما ایمان نداشتید، از مواجهه با این پرسش ها نگران نمی‌شدید. کسی از دزد می ترسد که گوهری همراه خود دارد. شما هم چون گوهر ایمان در دل دارید، از مواجهه با این پرسش ها مضطرب می شوید. «مردی خدمت پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) آمد و گفت: "ای رسول خدا! من نابود شدم." پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: "شیطان خبیث سراغ تو آمد و گفت: "چه کسی تو را آفریده است؟" و تو گفتی "خدا" و او گفت: "خدا را چه کسی آفریده است؟" آن مرد گفت: "آری، به خدا قسم همین طور بود." رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: "به خدا سوگند که ایمان محض و خالص است."»(1)
با این حال، توجه به نکات زیر برای رهایی از این دست از مشکلات بسیار مؤثر است:
الف) هر وقت وسوسه ای به ذهنتان آمد، ذکر زیبای «لا اله الا الله» و «لا حول و لا قوه الا بالله» را بگویید.(2)
ب) ارتباط خود را با عالمان دینی و کارشناسان مذهبی بیشتر کنید. آنها معمولاً اطلاعات و تجربیاتی دارند که برای کمک به شما بسیار سودمند است.
پ) حضور در جمع های مذهبی - مانند نماز جماعت و جلسات مذهبی و محافل قرآنی - را جدی بگیرید. دست خدا با جماعت است و دوستی با آدم های با ایمان باعث تقویت ایمان انسان و کم شدن وسوسه های فکری و اعتقادی می شود.
ت) کنار درس های خود فرصتی را هم به مطالعه آثار دینی اختصاص دهید. نویسنده های مسلمان کتاب های بسیاری درباره مسائل دینی و اسلامی نوشته اند که پاسخ بسیاری از ابهام ها و سؤال‌هایمان در این کتاب ها آمده است.
ث) برای رسیدن به پاسخ شبهات فکری و اعتقادی عجله نکنید و صبور باشید. برای هر سؤال شما پاسخی وجود دارد که دیر یا زود به آن دست می یابید، ولی باید کمی صبر و پیگیری داشت.
پی‌نوشت‌ها:
1. میزان الحکمه، حدیث 21684.
2. همان، احادیث 21685 و 21686.
منبع: هفتاد و شش پرسش و پاسخ درباره اخلاق و رفتار، غلامرضا حیدری ابهری، انتشارات قدیانی، 1393.
ذهن آدمی پیوسته در حال فعالیت است و مرتب به عرصه های جدیدی را می یابد و با پرسش های جدیدی روبه رو می شود. این حالت را نباید منفی تلقی کرد و نباید آن را شک و تردید در مسائل اعتقادی نامید. این امر کاملاً طبیعی است و حتی نشانه رشد انسان است.
همچنین اگر در مواجهه با این پرسش ها دچار اضطراب شدید، باید بدانید این اضطراب و نگرانی نشانه ایمان شماست. اگر شما ایمان نداشتید، از مواجهه با این پرسش ها نگران نمی‌شدید. کسی از دزد می ترسد که گوهری همراه خود دارد. شما هم چون گوهر ایمان در دل دارید، از مواجهه با این پرسش ها مضطرب می شوید. «مردی خدمت پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) آمد و گفت: "ای رسول خدا! من نابود شدم." پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: "شیطان خبیث سراغ تو آمد و گفت: "چه کسی تو را آفریده است؟" و تو گفتی "خدا" و او گفت: "خدا را چه کسی آفریده است؟" آن مرد گفت: "آری، به خدا قسم همین طور بود." رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: "به خدا سوگند که ایمان محض و خالص است."»(1)
با این حال، توجه به نکات زیر برای رهایی از این دست از مشکلات بسیار مؤثر است:
الف) هر وقت وسوسه ای به ذهنتان آمد، ذکر زیبای «لا اله الا الله» و «لا حول و لا قوه الا بالله» را بگویید.(2)
ب) ارتباط خود را با عالمان دینی و کارشناسان مذهبی بیشتر کنید. آنها معمولاً اطلاعات و تجربیاتی دارند که برای کمک به شما بسیار سودمند است.
پ) حضور در جمع های مذهبی - مانند نماز جماعت و جلسات مذهبی و محافل قرآنی - را جدی بگیرید. دست خدا با جماعت است و دوستی با آدم های با ایمان باعث تقویت ایمان انسان و کم شدن وسوسه های فکری و اعتقادی می شود.
ت) کنار درس های خود فرصتی را هم به مطالعه آثار دینی اختصاص دهید. نویسنده های مسلمان کتاب های بسیاری درباره مسائل دینی و اسلامی نوشته اند که پاسخ بسیاری از ابهام ها و سؤال‌هایمان در این کتاب ها آمده است.
ث) برای رسیدن به پاسخ شبهات فکری و اعتقادی عجله نکنید و صبور باشید. برای هر سؤال شما پاسخی وجود دارد که دیر یا زود به آن دست می یابید، ولی باید کمی صبر و پیگیری داشت.
پی‌نوشت‌ها:
1. میزان الحکمه، حدیث 21684.
2. همان، احادیث 21685 و 21686.
منبع: هفتاد و شش پرسش و پاسخ درباره اخلاق و رفتار، غلامرضا حیدری ابهری، انتشارات قدیانی، 1393.
