ورزش دوچرخه سواری ثابت موجب ساییدگی مفصل می شود؟
پرسش :
بدلیل عمل جراحی هیپ در کودکی(CDH) محدودیت حرکتی در یک پا دارم طوریکه چهار زانو نشستن و باز شدن زیاد پا برای من امکانپذیر نیست، آیا استفاده از دوچرخه ثابت برای من مناسب است؟ و آیا ساییدگی مفصل لگن را تشدید نمی کند؟
پاسخ :
پاسخ از آقای دکتر مهرداد منصوری، متخصص ارتوپدی:
محدودیت حرکتی در مفصل ران معمولا نشانه بروز ساییدگی و آرتروز در آن است. در کسی که سابقه دررفتگی مادرزادی مفصل ران را دارد محدودیت حرکتی نشانه اینست که سر استخوان ران هنوز تا حدودی در کنار حفره تغییر شکل یافته استابولوم قرار دارد.
ساییده شدن مکرر این دو استخوان به یکدیگر موجب ایجاد آرتروز میشود. ایجاد آرتروز معمولا همراه است با تشکیل استخوان اضافه در اطراف مفصل و کلفت شدن کپسول مفصلی، و همین تغییرات موجب کم شدن تحرک مفصل و ایجاد محدودیت در آن میشود.
مسلما بیمار از محدودیت حرکتی راضی نبوده و درصدد رفع آن است. بسیار منطقی است که فرد سعی کند با حرکت دادن مفصل و انجام نرمش هایی دامنه حرکتی مفصل را افزایش دهد. البته این عملی است ولی در انجام آن باید قدری احتیاط کرد. شدت و مدت نرمش باید متناسب با مقدار ساییدگی باشد.
بله در صورتیکه ساییدگی زیاد باشد انجام حرکات شدید نرمشی میتواند شدت آن را افزایش دهد. پس ابتدا باید با مراجعه به پزشک ارتوپد و تهیه رادیوگرافی از ناحیه لگن شدت ساییدگی مشخص شود. ورزش شنا و پیاده روی بر روی زمین های هموار و بدون شیب برای بیمار مفید است. ورزش دوچرخه سواری هم به شرط اینکه شدت ساییدگی مفصل زیاد نباشد ایرادی ندارد.
در انجام دوچرخه سواری باید به دو نکته توجه کرد. یکی اینکه بهتر است زین دوچرخه ثابت قدری بالاتر از معمول رود تا مفصل ران بیمار در حین رکاب زدن خیلی بالا و پایین نرود. نکته دوم اینکه بیمار باید هر ورزشی را کم کم و تدریجی شروع کرده و شدت و مدت آن را در روزها و هفته های متوالی بتدریج افزایش دهد. در هر مرحله ای که شدت درد بیمار افزایش پیدا کرد باید مقدار ورزش را در همان اندازه متوقف کرد.
در انجام نرمش باید تعادلی رعایت شود. ورزش باید نه آنقدر کم انجام شود که موجب ضعف عضلات لگن گردد و نه آنقدر زیاد که شدت ساییدگی را افزایش دهد.
منبع: ایران ارتوپد
پاسخ از آقای دکتر مهرداد منصوری، متخصص ارتوپدی:
محدودیت حرکتی در مفصل ران معمولا نشانه بروز ساییدگی و آرتروز در آن است. در کسی که سابقه دررفتگی مادرزادی مفصل ران را دارد محدودیت حرکتی نشانه اینست که سر استخوان ران هنوز تا حدودی در کنار حفره تغییر شکل یافته استابولوم قرار دارد.
ساییده شدن مکرر این دو استخوان به یکدیگر موجب ایجاد آرتروز میشود. ایجاد آرتروز معمولا همراه است با تشکیل استخوان اضافه در اطراف مفصل و کلفت شدن کپسول مفصلی، و همین تغییرات موجب کم شدن تحرک مفصل و ایجاد محدودیت در آن میشود.
مسلما بیمار از محدودیت حرکتی راضی نبوده و درصدد رفع آن است. بسیار منطقی است که فرد سعی کند با حرکت دادن مفصل و انجام نرمش هایی دامنه حرکتی مفصل را افزایش دهد. البته این عملی است ولی در انجام آن باید قدری احتیاط کرد. شدت و مدت نرمش باید متناسب با مقدار ساییدگی باشد.
بله در صورتیکه ساییدگی زیاد باشد انجام حرکات شدید نرمشی میتواند شدت آن را افزایش دهد. پس ابتدا باید با مراجعه به پزشک ارتوپد و تهیه رادیوگرافی از ناحیه لگن شدت ساییدگی مشخص شود. ورزش شنا و پیاده روی بر روی زمین های هموار و بدون شیب برای بیمار مفید است. ورزش دوچرخه سواری هم به شرط اینکه شدت ساییدگی مفصل زیاد نباشد ایرادی ندارد.
در انجام دوچرخه سواری باید به دو نکته توجه کرد. یکی اینکه بهتر است زین دوچرخه ثابت قدری بالاتر از معمول رود تا مفصل ران بیمار در حین رکاب زدن خیلی بالا و پایین نرود. نکته دوم اینکه بیمار باید هر ورزشی را کم کم و تدریجی شروع کرده و شدت و مدت آن را در روزها و هفته های متوالی بتدریج افزایش دهد. در هر مرحله ای که شدت درد بیمار افزایش پیدا کرد باید مقدار ورزش را در همان اندازه متوقف کرد.
در انجام نرمش باید تعادلی رعایت شود. ورزش باید نه آنقدر کم انجام شود که موجب ضعف عضلات لگن گردد و نه آنقدر زیاد که شدت ساییدگی را افزایش دهد.
منبع: ایران ارتوپد
