اجاره وقف به کمتر از اجرت المثل

پرسش :

پس از عرض سلام تقاضا داریم که به سؤالات ذیل پاسخ عنایت فرمایید: 1. مکانهایی که وقف مدرسه یا مسجد یا جهات دیگر بوده و هست و کسی، خودش یا گذشتگانش در زمانی که اجاره مثلا ماهی سی تومان بوده تصرف نموده بعد اجاره بالا رفته به طوری که اگر مکان تخلیه شود متولی یا حاکم شرع می‏تواند ماهی سیصد تومان اجاره بگیرد، آیا جایز بوده که تخلیه نکند و اجاره کمتر بدهد یا خیر؟ 2. در صورت عدم جواز، آنچه در زمان طاغوت کمتر داده، آیا به متولی یا حاکم شرع بدهکار است تا به مصرف وقف برساند یا خیر؟ 3. آیا متولی شرعی یا حاکم شرع می‏تواند به کمتر از اجرالمثل اجاره بدهد یا خیر؟ 4. آیا آنچه در زمان طاغوت بابت اجاره به اداره اوقاف داده است نه به متولی شرعی یا حاکم شرع، اجاره محسوب می‏شود یا خیر؟ 5. کسی که می‏داند پدرش مدتها از این قانون طاغوتی استفاده کرده با اینکه کمتر از اجرالمثل به متولی شرعی یا حاکم شرع رسانده یا اصلا نرسانده، واجب است در صورتی که از پدر، مالی به عنوان ارث به او رسیده جبران کند یا خیر؟

پاسخ :
پاسخ آیت الله العظمی  امام خمینی (رحمه الله):

1. باید بعد از انقضای مدت اجاره، محل را تخلیه و یا تجدید اجاره از متولی شرعی نماید.

2. اگر بدون تجدید اجاره کمتر از اجرالمثل داده ضامن بقیه اجرالمثل است.

3. جایز نیست مگر در صورتی که مصلحت وقف در آن باشد.

4. محسوب نمی‏شود و باید مال‏الاجاره را به متولی شرعی داد.

5. آنچه از اجرالمثل نپرداخته، دین است و باید از ترکه پرداخت شود.
 
 منبع: استفتائات، ج 3، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ اول، 1381.