وقف کتاب، کتابخانه و سایر مراکز علمی

پرسش :

وقف کتاب، کتابخانه و سایر مراکز علمی چه مقدار ارزش دارد؟

پاسخ :

پاسخ از حجت ‌‌الاسلام والمسلمین سیدمحمود مرعشی ‌نجفی:

وقف کتاب نیز کار بسیار پسندیده‌ای است که از قدیم نیز مرسوم می‌باشد. همه کتاب‌های این کتابخانه وقف می باشد، «حتی الوتد فی‌الجدار» حتی اگر میخی در دیوار کوبیده شود، وقف است. هرچیزی که در این مکان وجود دارد،‌وقف می‌باشد. اعم از منقول و غیر منقول. کتاب‌ها در این کتابخانه ، مُهر وقف دارد، و جزو موقوفه قرار می‌گیرد. همچنین متولی منصوص دارد، یعنی سند آن نص دارد که متولی آن چه کسی است.

گاهی اوقات،‌متولی ندارد،‌ یعنی متولیان تعیین نشده‌اند. بنابراین حکم چنین موقوفاتی با حاکم شرع است و از طرف حاکم شرع است و از طرف حاکم شرع یک‌نفر به‌عنوان متولی معرفی می‌شود.

مثل تولیت آستانه مقدسه قم که از طرف مقام معظم رهبری تعیین می‌شود.

این نوع وقف از قرن سوم و چهارم هجری به بعد مرسوم بوده است. ابتدا مدارس، مساجد و بیمارستان هایی وقف می‌شد. در نیشابور مدرسه و مسجد عقیل، مدرسه صابونی‌ها و... وقف شده بود. در اصفهان نیز این‌گونه بود و به مرور متولیان موقوفات از بین رفته اند و چون متولیان بعدی مشخص نبودند، دیگران یا آن موقوفات را به تصرف خود درآوردند و یا برخلاف میل واقف عمل کرده‌اند. ولی الحمد لله در این دوره این مسأله قانونمند شده و در هر شهری نظارت صورت می‌گیرد..

منبع: خبرگزاری حوزه