پرسش :

مفهوم حیا چیست و حیا در زنان چه اهمیتی دارد؟

پاسخ :
مفهوم حیا ارتباط تنگاتنگی با حجاب و عفاف دارد. در لغت به معنای شرم، خجالت کشیدن و ترک کردن چیزی از ترس ملامت دیگران است.1 این واژه در فارسی معادل شرم و آزرم آورده شده است.2 حضرت علی علیه السلام در توضیح حیا می فرمایند: «شرم و حیا، جامه ای است دربرگیرنده و حجابی است بازدارنده (از گناه) و پوششی است نگاه دارنده از بدی ها. حیا گوهری است همراه با دین، برانگیزنده مهر و محبت و چشمی است مراقب و از بین برنده فساد و تباهی و بازدارنده از فحشا و زشتی ها».3
هنگامی که ملکه حیا در نفس انسان راسخ شود در پی آن مهارت پاکدامنی و دوری از گناه در فرد به وجود می آید و فرد می تواند برای عدم بروز هیجان و احساس خاص خود در برابر نامحرم، نوعی کنترل ارادی بر رفتارش داشته باشد.
حیا در زنان حریم و سدی است که آنان را در روابطش با مردان حفظ می کند. حیا مانع از گرفتار شدن زن در دام مردان شهوت ران و ضامن پاک دامنی اوست. علی(ع) می فرماید: «علت پاک دامنی، حیاست.»4به عبارت دیگر حیا ارزش زن را حفظ می کند و به او شخصیت انسانی می بخشد.
پی نوشتها:
1. معلوف، لویس، المنجد، ترجمه محمد بندرریگى، ج 2، ص 355.
2. على اکبر دهخدا، لغت نامه دهخدا، ج 18، ص 843 ؛ قاموس قرآن، ج 5، ص 215.
3. سیداصغر ناظم زاده قمى، جلوه هاى حکمت گزیده موضوعى کلمات امیرالمؤمنین علیه السلام، دفتر نشر الهادى، پاییز 1373، چاپ اول، صص 199 ـ 200 .
4. محمد محمدی ری شهری، میزان الحکمه، مکتب الاعلام الاسلامی، ج 2، ص 564، ح 4557.
www.irc.ir