پرسش :
چرا عید غدیر خم را عید سیدها می‌نامند؟ در صورت امکان سند و متن روایت را بیان نمایید.
پاسخ :
درباره پرسش مورد نظر شما باید گفت:
اولاً: در منابع مربوط جستجو شد، از پیامبر اکرم و یا ائمه علیهم السلام و علمای دین چیزی یافت نگردیده که گفته باشد عید غدیر خم، عید سادات است. اما در همه آن منابع نظیر اقبال الاعمال، ابن طاووس، البلدالامین، کفعمی، مصباح کفعمی، زادالمعاد علامه مجلسی و مانند آن این تعبیرات درباره روز غدیر خم، آمده: «عید اهل‌بیت محمد صلّی الله علیه و آله»، «عیدالله الاکبر»، «عید الاکبر»، «عید آل محمد صلّی الله علیه و آله» اما تعبیر عید السادات در جایی دیده نشد.
ثانیاً: از مرحوم صدوق نقل شده که: امام صادق علیه السلام از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله روایت نموده‌اند که فرمودند: غدیر خم بهترین عیدهای امت من است و آن روزی است که خداوند مرا مأمور ساخت تا برادرم علی علیه السلام را به جانشینی خود منصوب کنم.[1] از این گونه روایات که در منابع یاد شده نیز آمده به آسانی معلوم می‌شود که عید غدیر برای همه امت پیامبر بخصوص شیعیان اهل بیت علیهم السلام است و مخصوص سادات بزرگوار نیست. و قاعدتاً نیز چنین باید باشد چون روز عید غدیر روز ولایت است و روز ولایت برای همه شیعیان عید است و همه باید در آن روز جشن و عید داشته باشند. و آن روز را به همدیگر تبریک بگویند لذا در روایات آمده که مؤمنین روز عید غدیر باید به همدیگر بگویند: «الحمدالله الذی جعلنا من المتمسکین بولایت علی ابن ابی طالب و اولاده المعصومین»[2] پس این روز عید همه امت اسلامی و همه شیعیان است و مخصوص عده خاص نخواهد بود.
ثالثاً: شاید به همین دلیل که در روایات درباره این که عید غدیر مخصوص عید سادات است چیزی نیامده، در میان شیعیان سایر کشورها غیر از کشور ولایت(ایران شیعی) نیز چنین چیزی در میان شیعیان و سادات وجود ندارد.
رابعا: گرچه این روز بزرگ اختصاص به سادات ندارد. اما به نظر می‌رسد اینکه شیعیان ایرانی در عید غدیر از سادات محترم تجلیل می‌کند و به منازل آنان سر می‌زنند و از آنها عیدی می‌گیرند و احیاناً به فقرای سادات تحت عنوان عیدی کمک‌هایی می‌کنند، سنت حسنه و به طور یقین مثبت است و نکته‌ای منفی هرگز در آن وجود ندارد. چون در برخی روایات احترام و دل جویی و کمک و صله دادن به سادات به خصوص سادات فقیر و نیازمند سفارش شده است.
پی‌نوشت‌ها:
[1]. علامه محقق آیت‌الله سید علی بهبهانی، فروغ هدایت ص 377، با ترجمه علی دوانی نشر قدر.
[2]. مفاتیح‌الجنان، اعمال روز عید غدیر.
درباره پرسش مورد نظر شما باید گفت:
اولاً: در منابع مربوط جستجو شد، از پیامبر اکرم و یا ائمه علیهم السلام و علمای دین چیزی یافت نگردیده که گفته باشد عید غدیر خم، عید سادات است. اما در همه آن منابع نظیر اقبال الاعمال، ابن طاووس، البلدالامین، کفعمی، مصباح کفعمی، زادالمعاد علامه مجلسی و مانند آن این تعبیرات درباره روز غدیر خم، آمده: «عید اهل‌بیت محمد صلّی الله علیه و آله»، «عیدالله الاکبر»، «عید الاکبر»، «عید آل محمد صلّی الله علیه و آله» اما تعبیر عید السادات در جایی دیده نشد.
ثانیاً: از مرحوم صدوق نقل شده که: امام صادق علیه السلام از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله روایت نموده‌اند که فرمودند: غدیر خم بهترین عیدهای امت من است و آن روزی است که خداوند مرا مأمور ساخت تا برادرم علی علیه السلام را به جانشینی خود منصوب کنم.[1] از این گونه روایات که در منابع یاد شده نیز آمده به آسانی معلوم می‌شود که عید غدیر برای همه امت پیامبر بخصوص شیعیان اهل بیت علیهم السلام است و مخصوص سادات بزرگوار نیست. و قاعدتاً نیز چنین باید باشد چون روز عید غدیر روز ولایت است و روز ولایت برای همه شیعیان عید است و همه باید در آن روز جشن و عید داشته باشند. و آن روز را به همدیگر تبریک بگویند لذا در روایات آمده که مؤمنین روز عید غدیر باید به همدیگر بگویند: «الحمدالله الذی جعلنا من المتمسکین بولایت علی ابن ابی طالب و اولاده المعصومین»[2] پس این روز عید همه امت اسلامی و همه شیعیان است و مخصوص عده خاص نخواهد بود.
ثالثاً: شاید به همین دلیل که در روایات درباره این که عید غدیر مخصوص عید سادات است چیزی نیامده، در میان شیعیان سایر کشورها غیر از کشور ولایت(ایران شیعی) نیز چنین چیزی در میان شیعیان و سادات وجود ندارد.
رابعا: گرچه این روز بزرگ اختصاص به سادات ندارد. اما به نظر می‌رسد اینکه شیعیان ایرانی در عید غدیر از سادات محترم تجلیل می‌کند و به منازل آنان سر می‌زنند و از آنها عیدی می‌گیرند و احیاناً به فقرای سادات تحت عنوان عیدی کمک‌هایی می‌کنند، سنت حسنه و به طور یقین مثبت است و نکته‌ای منفی هرگز در آن وجود ندارد. چون در برخی روایات احترام و دل جویی و کمک و صله دادن به سادات به خصوص سادات فقیر و نیازمند سفارش شده است.
پی‌نوشت‌ها:
[1]. علامه محقق آیت‌الله سید علی بهبهانی، فروغ هدایت ص 377، با ترجمه علی دوانی نشر قدر.
[2]. مفاتیح‌الجنان، اعمال روز عید غدیر.
