شیوه رفتار با مردم و نتیجه آن
امام علی علیه السلام فرمودند:
خالِطوا النّاسَ مُخالَطَهُ اِن مِتُّم مَعَها بَکَوا عَلَیکُم وَ اِن عِشتُم حَنُّوا اِلیکُم.
چنان با مردم رفتار کن که اگر مردید بر شما بگریند و اگر زنده ماندید با اشتیاق با شما معاشرت نمایند.
نهج البلاغه، حکمت 9
شرح حدیث:
بعضی از مردم قوه دافعه و دور کردن و بی مهری نسبت به اطرافیان و اقوام و همسایگان را روش کاری خویش برگزیده اند پیداست که کسی جرات نمی کند پیوند دوستی و رفاقت با آنها ببندد بلکه در اولین برخورد مجبور به فرار می شود.
و برعکس بعضی دیگر از مردم ملایم مهربان صاحب لطف و کرامتند و با اخلاق نیکویشان و حرارت محبتشان باعث می شوند دوستان بیشتری پیدا کنند و آحاد جامعه را جذب به خود کنند که از فقدانشان بر آنها می گریند و در زمان حیاتشان دورشان می گردند و فدایی پیدا می کنند. روش مردم داری روشی معقول و پسندیده است مولایمان علی علیه السلام درباره الفت با خلق می فرمود:
المومِنُ مالوفٌ وَ لا خَیرَ لِمَن لا یَالِفُ وَ لا یُولَفُ (1)
مومن اهل الفت و جوشیدن و انس با مردم است و هر که با مردم الفت نگیرد و مردم با او مانوس نباشند در او خیری نیست. مومن باید دارای فداکاری ها و نوازش ها محبت ها دلسوزی ها دستگیری از مستمندان عشق ها و شورها باشد.
امام صادق علیه السلام فرمود:
العِلمُ خَلیلُ المومِنِ وَ الحِلمُ وَزیرُهُ وَ الرِّفقُ اَخوُهُ (2)
برای مومن علم و آگاهی دوست حلم و بردباری وزیر و رفق و مدارا با مردم برادر است.
پدران و مادرانی که در وظایف خود نسبت به فرزندان کوتاهی نمی کنند تا زنده اند مورد احترام فرزندانند و بعد از مرگشان گریه کن آنانند و فرزندان صالح به طور دایم با اعمال نیکشان خیر و ثواب برای آنان هدیه می فرستند.
پی نوشت:
1- بحار ج78 ص 205
2- کافی ج 2 ص102 و ص 47
منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت،1390.
و برعکس بعضی دیگر از مردم ملایم مهربان صاحب لطف و کرامتند و با اخلاق نیکویشان و حرارت محبتشان باعث می شوند دوستان بیشتری پیدا کنند و آحاد جامعه را جذب به خود کنند که از فقدانشان بر آنها می گریند و در زمان حیاتشان دورشان می گردند و فدایی پیدا می کنند. روش مردم داری روشی معقول و پسندیده است مولایمان علی علیه السلام درباره الفت با خلق می فرمود:
المومِنُ مالوفٌ وَ لا خَیرَ لِمَن لا یَالِفُ وَ لا یُولَفُ (1)
مومن اهل الفت و جوشیدن و انس با مردم است و هر که با مردم الفت نگیرد و مردم با او مانوس نباشند در او خیری نیست. مومن باید دارای فداکاری ها و نوازش ها محبت ها دلسوزی ها دستگیری از مستمندان عشق ها و شورها باشد.
امام صادق علیه السلام فرمود:
العِلمُ خَلیلُ المومِنِ وَ الحِلمُ وَزیرُهُ وَ الرِّفقُ اَخوُهُ (2)
برای مومن علم و آگاهی دوست حلم و بردباری وزیر و رفق و مدارا با مردم برادر است.
پدران و مادرانی که در وظایف خود نسبت به فرزندان کوتاهی نمی کنند تا زنده اند مورد احترام فرزندانند و بعد از مرگشان گریه کن آنانند و فرزندان صالح به طور دایم با اعمال نیکشان خیر و ثواب برای آنان هدیه می فرستند.
پی نوشت:
1- بحار ج78 ص 205
2- کافی ج 2 ص102 و ص 47
منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت،1390.