تغافل؛ نشان بزرگواری

امام علی علیه‌ السلام فرمودند:

مِنْ أَشْرَفِ أَعْمَالِ الْکَرِیمِ غَفْلَتُهُ عَمَّا یَعْلَمُ.

از بهترین کارهای انسان بزرگوار آن است که از آنچه می داند خود را به نمی دانم زند.

نهج البلاغه: حکمت 213

تغافل با غفلت فرق می کند در غفلت مذمت است اما در بسیاری موارد تغافل نشان بزرگواری و عظمت روح است کاربرد تغافل در تعلیم و تربیت فرزندان زیاد است پدر یا مادر از فرزند خود لغزش را سراغ دارند نباید تصریح کنند بلکه باید غیرمستقیم و توسط شخص دیگری نقطه ضعف او با بازگو کرده و خطرات لغزشش را بیان کنند تا فرزند تجری و گستاخی نکند پدر و مادر گاهی باید نصیحت کنند و گاهی مثل آنکه چیزی درباره فرزند ندیده و یا شنیده اند.

امام علی (علیه السلام) نیز فرمودند:
اِنَّ العاقِلَ نِصفُهُ اِحتمِالٌ و نِصفُهُ تَغافُلُ؛
عاقل نصفش تحمل و بردباری است و نصف دیگرش نادیده گرفتن است.(1)

امام علی (علیه السلام) تغافل را تسری می دهد و سفارش می کند که برای ادامه زندگی و اسایش خودتان باید از بسیاری مسایل خود را به غفلت بزنید.

مَن لَم یَتغافَل وَ لا یَغُضَّ عَن کَثِیرٍ مِنَ الاُموِر تَنَغَّصَت عِیشَتُهُ؛
هر کسی که نسبت به بسیاری چیزها بی توجهی و چشم پوشی نکند زندگیش ناگوار شود.(2)

امام باقر (علیه السلام) فرمودند:
صَلاحُ شَانِ النّاسِ التَّعایُشُ وَ التَّعاشُرُ مِلءَ مِکیالٍ: ثُلُثاهُ فِطَنٌ وَ ثلثٌ تَغافُلٌ؛
درستی وضع زندگی و معاشرت مردم پیمانه پری است که دو سوم آن توجه و هوشیاری است و یک سومش نادیده گرفتن.(3)

پی‌نوشت‌ها:
1- غرر الحکم، ح 2378
2- غرر الحکم، ح 9149
3- بحارالانوار، ج 74، ص 167

منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت،1390.