ارزش قناعت
امام علی علیه السلام فرمودند:
الْقَنَاعَةُ مَالٌ لَا یَنْفَدُ.
قناعت ثروتی است تمام نشدنی.
نهج البلاغه: حکمت 467
شرح حدیث:
ای قناعت توانگرم گردان
که ورای تو هیچ نعمت نیست
تمام ثروت های دنیا در اثر حوادث و فریب کلاهبرداران صدمه می بینند و گاهی همگی از بین می روند تنها ثروتی که هیچ وقت تمام نمی شود قناعت است. چون شخص قانع به داده های الهی هر قدر هم کم باشد راضی است و حتی یکبار به درگاه احدیت شکایت از معیشت و کسب کار خویش نمی کند.
روحیه شخص قانع به قدری زیبا و جالب است که همیشه احساس بی نیازی از خلق خدا می کند هر چند ندار باشد.
کاسه چشم حریصان پر نشد
تا صدف قناع نشد پر در نشد
امام علیه السلام در ضمن خطبه ای که توصیف پیامبران الهی را می کند می فرمایند:
وَ لَکِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ جَعَلَ رُسُلَهُ أُولِی قُوَّهٍ فِی عَزَائِمِهِمْ وَ ضَعَفَهً فِیمَا تَرَی الْأَعْیُنُ مِنْ حَالَاتِهِمْ مَعَ قَنَاعَهٍ تَمْلَأُ الْقُلُوبَ وَ الْعُیُونَ غِنًی وَ خَصَاصَهٍ تَمْلَأُ الْأَبْصَارَ وَ الْأَسْمَاعَ أَذًی(1)
اما خداوند سبحان فرستادگان خود را دارای اراده هایی نیرومند قرار داد و از نظر ظاهر ضعیف و تهدیست اما توام با قناعتی که دل ها و چشم ها را پر از بی نیازی می کرد هر چند فقر و ناداری آنها چشم ها و گوش ها را از ناراحتی لبریز می ساخت.
امام علیه السلام نیز برای رسیدن به این حالت ارزشمند از ما می خواهد که به خود تلقین کنیم تا در مرور زمان متخلق به این خلق پسندیده شویم.
اَلهِم نَفسَکَ القُنُوعَ(2)
قناعت را به نفس خویش تلقین کن.
پی‌نوشت‌ها:
1- نهج البلاغه، خطبه 192
2- بحارالانوار، ج 78، ص 111
منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت، 1390.
که ورای تو هیچ نعمت نیست
تمام ثروت های دنیا در اثر حوادث و فریب کلاهبرداران صدمه می بینند و گاهی همگی از بین می روند تنها ثروتی که هیچ وقت تمام نمی شود قناعت است. چون شخص قانع به داده های الهی هر قدر هم کم باشد راضی است و حتی یکبار به درگاه احدیت شکایت از معیشت و کسب کار خویش نمی کند.
روحیه شخص قانع به قدری زیبا و جالب است که همیشه احساس بی نیازی از خلق خدا می کند هر چند ندار باشد.
کاسه چشم حریصان پر نشد
تا صدف قناع نشد پر در نشد
امام علیه السلام در ضمن خطبه ای که توصیف پیامبران الهی را می کند می فرمایند:
وَ لَکِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ جَعَلَ رُسُلَهُ أُولِی قُوَّهٍ فِی عَزَائِمِهِمْ وَ ضَعَفَهً فِیمَا تَرَی الْأَعْیُنُ مِنْ حَالَاتِهِمْ مَعَ قَنَاعَهٍ تَمْلَأُ الْقُلُوبَ وَ الْعُیُونَ غِنًی وَ خَصَاصَهٍ تَمْلَأُ الْأَبْصَارَ وَ الْأَسْمَاعَ أَذًی(1)
اما خداوند سبحان فرستادگان خود را دارای اراده هایی نیرومند قرار داد و از نظر ظاهر ضعیف و تهدیست اما توام با قناعتی که دل ها و چشم ها را پر از بی نیازی می کرد هر چند فقر و ناداری آنها چشم ها و گوش ها را از ناراحتی لبریز می ساخت.
امام علیه السلام نیز برای رسیدن به این حالت ارزشمند از ما می خواهد که به خود تلقین کنیم تا در مرور زمان متخلق به این خلق پسندیده شویم.
اَلهِم نَفسَکَ القُنُوعَ(2)
قناعت را به نفس خویش تلقین کن.
پی‌نوشت‌ها:
1- نهج البلاغه، خطبه 192
2- بحارالانوار، ج 78، ص 111
منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت، 1390.
