راه های پیشگیری از خودارضایی نوجوان (بخش دوم)

 کمک به نوجوان در دوری از گناهان جنسی وظیفه ای بر دوش والدین و مربیان است.
 

چکیده: انحرافات جنسی از امور جاذبه داری است که مقدمات تحریک کننده و وسوسه انگیز دارند، که عمده آنها حرام می باشد. در این نوشتار به راهکارهای پیشگیری از یکی از این انحرافات جنسی یعنی خودارضایی می پردازیم. با ما همراه باشید.

تعداد کلمات 1776 / تخمین زمان مطالعه 9 دقیقه

 

کیفیت تغذیه در دوران بلوغ، می تواند در شکل گیری مسائل انحرافی مؤثر باشد. تغذیه به دو جهت حائز اهمیت است: یکی از لحاظ محتوا و مواد غذایی مورد نیاز نوجوان و دیگری از جهت زمان استفاده آن.
به طور طبیعی غذای مناسب نوجوان، غذایی است که انرژی لازم و مورد نیاز بدن او را تامین کند؛ به خصوص که نوجوان در حال رشد سریع و چشمگیری است؛ با این حال مواد غذایی او نباید محرک و تحریک کننده شهوت باشد؛ لذا باید از خوردن بیش از حد غذاهایی مانند خرما، تخم مرغ، فلفل، دارچین، پیاز و... اجتناب کند.
دیگر اینکه نوجوان باید برای صرف غذا، زمان مناسبی را انتخاب کند؛ زیرا یکی از علل بی خوابی در شب ها و عدم آرامش روحی، تغذیه نامناسب و زمان نامناسب صرف آن است. یکی از صاحب نظران در این زمینه می نویسد: «برخی خوراکی ها اگر در شب استفاده شود، معده را ناراحت و ناآسوده می کند و ایجاد خواب های آشفته می کند؛ مثلا بعضی افراد اگر در شب شیر بخورند، با معده آنان ناسازگار است و بعضی دیگر با میوه و بعضی با ماهی و غیره؛ لذا باید در انتخاب تغذیه شبانه دقت داشت».[1]
وی همچنین، یکی از علت های احتلام پیاپی نوجوانان را در تغذیه نامناسب می داند و در این باره می نویسد: «احتلام بیشتر وقت ها، نزد کسانی دیده میشود که با معدة سنگین می خوابند. بهترین روش برای جلوگیری از این امر و خواب سنگین، آن است که شب ها، معده را از خوراکی های دیرهضم پر نکنید و به همان اندازه که به کیفیت غذا اهمیت می دهید، به کمیت آن نیز دقت کنید.»[2]

در تعالیم اسلامی دستورهای مستقلی درباره تغذیه و نوع آن بیان شده است که در ادامه به مواردی اشاره می شود:
الف) پرهیز از خوردنی های مضر و حرام: یکی از قواعد مهم فقهی، لزوم اجتناب از چیزهایی است که برای انسان ضرر دارد: «هرچیزی که خوردنش برای انسان ضرر داشته باشد، ممنوع است».[3]
در حقیقت، یکی از دلایل منع بعضی خوردنی ها، مضر بودن آنها برای بدن انسان است. در آیات قرآن به برخی از این موارد اشاره شده است:
- خوردن گوشت خوک در اسلام منع شده است. خداوند در سوره بقره آیه ۱۷۳ می فرماید: إنما حرم علیکم المیتة والدم ولحم الخنزیر....؛ «مردار و خون و گوشت خوک بر شما حرام شده است».
- نوشیدن شراب و الکل و مست کننده های دیگر، در اسلام حرام شمرده شده است: «ای کسانی که ایمان آورده اید، شراب و قمار و بت ها و... از علل شیطانند؛ پس از آنها دوری کنید تا رستگار و سعادتمند شوید.»[4]

ب) نوشیدن آب: با توجه به آنکه دو سوم وزن بدن انسان آب است و از جهات متعددی مانند گوارش، گردش خون، جذب و دفع و آب برای ادامه حیات لازم است، در روایات اهل بیت (علیهم السلام) به نکاتی در این باره اشاره شده است:
بهترین مایعات برای بدن آب است.[5]
بعد از غذاهای چرب، نوشیدن آب زمینه ساز بیماری است.[6]
زیاده روی در نوشیدن آب مکروه است و موجب بیماری می گردد. امام صادق (علیه السلام) می فرمایند: من أقل شرب الماء صح بدنه؛ «هر کس در نوشیدن آب میانه روی و اعتدال ورزد، بدنش سالم می ماند».[7]
توصیه شده است انسان قبل از نوشیدن آب «بسم الله، و پس از آن «الحمدلله» بگوید[8] و نیز یادی از امام حسین (علیه السلام) بکند که این کار جنبه معنوی و روانی دارد.

ج) توجه به نکات بهداشتی - روانی: در دستورهای دینی به نکات بهداشتی و روانی ویژه و ظریفی درباره کیفیت خوردن غذا و مقدار آن توصیه شده است که به برخی از آنها اشاره می شود:
- در ابتدای هر وعده غذا، کمی نمک خورده شود. پیامبر گرامی اسلام می فرمایند: «غذای خود را با نمک شروع کنید؛ این کار دوا و درمان هفتاد مرض و بیماری است».[9]
- در غذا خوردن نباید تعجیل کرد، بلکه باید با آرامش و تأنی، مدت غذا خوردن را طولانی کرد.[10]
- غذا کاملا جویده شود. اصبغ بن نباته می گوید: «از علی (علیه السلام) شنیدم که می فرمود: پسرم! به تو چهار چیز یاد می دهم که اگر عمل کنی، از بسیاری بیماری ها مصون خواهی بود. اول اینکه تا گرسنه نشده ای، غذا نخوری، دوم، تا کاملا سیر نشده ای، دست از غذا برداری، سوم، غذا را خوب بجوی و چهارم، موقع خوابیدن به دستشویی برو و خودت را تخلیه کنه».[11]
- به مقدار لازم شام خوردن و اعتدال داشتن: زیرا زیاده روی در شام خوردن باعث بی خوابی و اضطراب می شود و کم خوری هم باعث ناراحتی می گردد. پیامبر گرامی (صلی الله علیه و آله) می فرمایند: ترک العشا مهرقه، وترک العشاء خراب الجسد؛ «ترک شام و نخوردن آن، باعث ناراحتی و مریضی بدن است».

د) مراعات آداب معنوی در هنگام غذا خوردن: از آنجا که اسلام آیین سعادت انسان است و توجه خاصی به کمال معنوی و روحی انسان دارد، در امور تغذیه هم به مسایل معنوی توجه نموده است. اسلام سفارش کرده است انسان ها از غذای پاک و طیب استفاده کنند و در خوردن غذا، قصد و نیت آنان این باشد که نیرو و قوت گرفته، خدا را عبادت کنند و دیگر اینکه غذا را با نام خدا شروع کنند و با شکر و سپاس نعمت های او به اتمام برسانند.
خلاصه اینکه: دستورهای بهداشتی و معنوی اسلام، همه در راستای سلامتی جسمی و روحی انسان هاست؛ ضمن آنکه وقتی انسان از لحاظ جسمی و روحی سالم باشد، به طرف انحراف و مسائل غیراخلاقی کشیده نمی شود؛ چون با عمل کردن به دستورهای دین، در جاده صلاح و امنیت قرار گرفته، فکر و اندیشه او با معنویات همراه و عجین کشته و زمینه انحراف از بین رفته است.

یکی از ابزارهای تحریک شهوات و انحراف نوجوانان و جوانان، دیدن فیلم های مبتذل و جنسی است؛ چراکه این فیلم ها فکر و اندیشه نوجوان را تخریب کرده، او را به سوی مسائل غیراخلاقی سوق می دهد. اگر نوجوان با جوانی به مشاهده فیلم غیراخلاقی و جنسی بپردازد، صحنه های آن فیلم همیشه در مقابل چشمان او مجسم می شوند و پیوسته در ذهن او تداعی شده، باعث تحریک جنسی و اعمال ناپسند می شوند.

از آنجایی که نوجوان و جوان در اوج قدرت شهوانی است، کوچکترین تحریک و تصویرهای جنسی، باعث انحراف و کج روی او می شود؛ لذا نباید اجازه داد نوجوانان حتی برای یک بار هم که شده، فیلم های مبتذل نگاه کنند؛ زیرا این فیلم ها اعتیاد آورند و نوجوان را به خود جذب کرده، هویت دینی و انسانی او را نابود می سازند و او را در منجلاب فساد و شهوات غوطه ور می کنند.
 
حضرت علی (علیه السلام) در این باره می فرمایند: اذا غلبت علیکم أهواه کم أوردتکم موارد الهلکه؛[12] هر گاه هوس ها و شهوات بر شما چیره شوند، شما را به هلاکت وارد خواهند کرد.
وقتی شهوات در نوجوان تحریک شد، او را به طرف ارضا سوق می دهد و از آنجایی که هیچ راه ارضای عقلانی و شرعی برای او وجود ندارد، به طرف خودارضایی کشیده می شود؛ پس بر والدین لازم است مقدمه تحریک شهوانی را به وجود نیاورند و با پرهیز دادن نوجوان از تماشای این گونه فیلم ها، در آرامش و نورانیت و صفای دل او، نقش آفرین باشند..
 

محیط های آلوده و غیراخلاقی می توانند زمینه ساز انحراف نوجوانان و جوانان باشند. یکی از مصادیق انحراف، مجالس لهو و خوش گذرانی ممنوع و حرام است؛ این مجالس آثار تخریبی و سونی بر افراد جامعه، خصوصا نوجوانان عزیز دارند. نوجوانی که هنوز به مرحله پختگی نرسیده است و در آغاز جوانی و شهوات قرار دارد، در این مجالس به فساد و بی بندوباری کشیده می شود و به انحرافات جنسی روی می آورد.
یکی از ابزارهای تحریک شهوات و انحراف نوجوانان و جوانان، دیدن فیلم های مبتذل و جنسی است؛ چراکه این فیلم ها فکر و اندیشه نوجوان را تخریب کرده، او را به سوی مسائل غیراخلاقی سوق می دهد. اگر نوجوان با جوانی به مشاهده فیلم غیراخلاقی و جنسی بپردازد، صحنه های آن فیلم همیشه در مقابل چشمان او مجسم می شوند و پیوسته در ذهن او تداعی شده، باعث تحریک جنسی و اعمال ناپسند می شوند.

اگر نوجوانی در عروسی ای حاضر شود که در آن عروسی موسیقی نواخته می شود و یا در مهمانی ای حاضر شود که مردان و زنان به صورت مختلط و با وضعی ناپسند و بی حجاب، حضور دارند، یقینا در افکار و تمایلات او اثر گذاشته، ضمن ارتکاب عملی حرام، به انحراف جنسی کشیده می شود.
این گونه مکان ها گرایش به انحراف و بی بندوباری را تسهیل کرده، بستر را برای روی آوردن نوجوان به طرف ناهنجاری های اخلاقی آماده می سازد؛ زیرا نقش محیط در تأثیرگذاری بر افراد انسانی، از مقوله هایی است که مورد اتفاق اکثر اندیشمندان بوده، حتی در مباحث جامعه شناختی و روانشناسی شخصیت، به عنوان عامل مهم شکل گیری شخصیت انسان، معرفی شد است.
تأثیرگذاری محیط زندگی بر رفتار، خلق وخو، اندیشه و خصوصیات اخلاقی افراد بر کسی پوشیده نیست؛ لذا والدین گرامی اگر احتمال می دهند در جلسه ای با مکانی کارهای غیراخلاقی انجام می شود، فرزندان دلبند خود را به آن مکان نبرند و به این وسیله جلوی تحریکات جنسی را بگیرند.

حضرت علی (علیه السلام) درباره دوری از محیط های ناپاک، در نامه ای به حارث همدانی چنین می فرمایند: واحذر منازل الغفلة والجفاء وقله الاعوان على طاعه الله؛[13] از مکان هایی که مردم آن، از یاد خدا غافلند و به یکدیگر ستم روا می دارند و برای اطاعت از خدا به یکدیگر کمک نمی کنند، بپرهیز».
در این حدیث شریف، حضرت امیرالمؤمنین، على (علیه السلام) از مؤمنین و دوستان خود خواسته است از ورود به محیط های آلوده به گناه و جاهایی که در آن معصیت الهی رخ می دهد، پرهیز کنند و خود را در معرض گناه و نافرمانی الهی قرار ندهند.
 
منبع: کتاب «با دخترم (راه کارهایی برای والدین و مربیان دختران نوجوان)»
نویسنده: علی احمدپناهی و داود حسینی

پی نوشت :
[1]. سیلوانس استال، آنچه یک جوان باید بداند، ترجمة نصرت الله کاسمی، ص۳۸.
[2] . همان، ص 59.
[3] . ما کان فیه المضرة على الانسان فی اکله فحرام اکله (محمد بن حسن حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۷، باب 42، ص 62، ح1)
[4] . مائده، آیه 90.
[5] . محمد بن حسن حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۷، باب 1، ص 186، ح3.
[6] . همان، باب 6، ص 190، ح7.
[7] . همان، ح 5.
[8] . همان، باب ۱۰، ص۱۹۹، ح 3 و 4.
[9] . محمدباقر مجلسی، بحار الانوار، ج59، باب ۸۹، ص۲۹۳.
[10] . همان، باب 90، ص 311.
[11] . همان، باب 88، ص 267، ح 42.
[12]. عبدالواحد الأمدى التمیمی، غررالحکم و دررالکلم، ص۲7۷، ح48.
[13] . نهج البلاغه، نامه 69، ص 1014، شماره 7.