"امتحان" مثل آب خوردن!

چکیده: شاید امتحان را بتوان یکی از بزرگ‌ترین دغدغه های محصلین دانست. آماده شده برای امتحان از قبل و در نظر گرفتن تمهیدات کافی حین جلسه و ارزیابی بعد امتحان، همه با هم می توانند ضامن کسب تجربه ای خوب برای فرد باشند. برای کسب اطلاعات در این زمینه، همراه ما باشید.

تعداد کلمات 1201 کلمه /  تخمین زمان مطالعه 6 دقیقه

مقدمه

امتحان گرفتن، چیزی نیست که ما فقط آن را در قرن حاضر شاهد باشیم. بلکه به انگیزه های مختلف، از قرن ها پیش بین انسان‌ها رواج داشته[1]و کم کم پس از گذشت سال‌ها تحول، به اشکال کنونی در قرن ما تبدیل شده است.
از آنجا که معمولاً امتحانات مختلف برای امور حیاتی و سرنوشت ساز گرفته می شوند و موفقیت در آن‌ها، تأثیر بسزایی در آینده افراد دارد، ممکن است که فرد حتی با آمادگی کامل نیز دچار اضطراب شده و نتیجه لازم را کسب نکند.
«اضطراب امتحان»، یکی از بزرگ‌ترین آسیب هایی است که در مورد امتحان گزارش شده است. این اضطراب سبب کسب نتیجه ای بسیار به مراتب بدتر از آنچه انتظار می رفت، می شود.
پژوهش‌ها نشان می دهند که یکی از دلایل عمده اضطراب در امتحان، نداشتن آمادگی کامل برای آزمون است[2]. اگر بخواهید امتحانی را با موفقیت پشت سر بگذارید، باید برای کسب آمادگی کامل، سه مرحله زیر را طی نمایید:

مرحله اول: آمادگی قبل از امتحان

1- تعیین هدف: داشتن هدف موجب ایجاد انگیزه شده و سبب می شود انرژی لازم برای تحصیل خود داشته باشید. با تعیین اهداف کوتاه مدت در بین اهداف بلند مدت، می توانید از روند حرکت خود به سوی هدف اصلی آگاه شوید.
2- برنامه ریزی: برای جلوگیری از هدر رفت زمان و استفاده بهینه از آن، برنامه ای کارآمد برای مطالعه و امور زندگی خود تنظیم نمایید.
3- تغذیه و خواب: به کیفیت و کمیت تغذیه خود اهمیت بدهید. در نظر داشته باشید که خواب کافی نه تنها سبب بهبود حافظه شما شده، بلکه سبب تجدید قوای شما جهت فعالیت های بعدی می شود.
4- مطالعه: برای مطالعه خود از شیوه های علمی توصیه شده توسط کارشناسان استفاده نمایید.
5- تقویت حافظه و تمرکز: اگر فکر می کنید حافظه خوبی ندارید و یا از پرت شدن حواس خود رنج می برید، از هم اکنون به فکر بوده و برای تقویت آن اقدام نمایید.
6- یادداشت برداری: یکی از بزرگ‌ترین گنج هایی که قدر آن را روزهای قبل از امتحان خواهید دانست! یادداشت برداری است.
7- کلاس های پایانی: در جلسات پایانی درس شرکت نمایید. معمولاً در این جلسات نکات مهمی در مورد محدوده سؤالات امتحانی و نحوه آزمون بیان شده و جلسات رفع اشکال برقرار می شود.
 

مرحله دوم: آمادگی در فصل امتحانات

1- کسب اطلاعات: سعی کنید اطلاعاتی از قبیل:

• نحوه امتحان گیری(تستی، شفاهی، تشریحی).
• فصل‌هایی که در امتحان خواهند آمد.
• نمونه سؤالاتی امتحانات گذشته.
• وسایل مورد نیاز در امتحان.
• زمان و مکان امتحان.

و اطلاعاتی از این دست را کسب نمایید.
2- مرور برنامه ریزی شده: نباید انتظار داشته باشید تا همه مطالب را 24 ساعت قبل از امتحان بخوانید و نتیجه ای مطلوب کسب کنید. زیرا مغز برای اینکه مطالب را در طبقاتی سازمان‌دهی کند، به زمان نیاز دارد. بنابراین، آنچه در این ایام به کار شما خواهد آمد، مرور برنامه ریزی شده چارچوب کلی درس و مرور یادداشت‌های آن می باشد.
3- سلامتی: در این ایام بر حفظ سلامتی و قوای جسمی و تغذیه خود تأکید بیشتری داشته باشید. سعی کنید با حداقل بیست دقیقه ورزش در روز، از خمودگی های مطالعه و اضطراب های ناخواسته و ... رهایی یافته و شادابی خود را حفظ نمایید. به یاد داشته باشید بروز بیماری در این دوره و حتی یک سرماخوردگی پیش پا افتاده، می تواند در نتیجه کار شما اثر منفی بسزایی داشته باشد.
4- حفظ آرامش: در ایام امتحانات، از هرگونه محرکی که موجب ایجاد تنش در شما می شود دوری کنید
5- یاد خدا: امتحان خود را با نام خدا آغاز کنید. پیامبر اکرم(ص) فرمودند: «کل امر ذی بال لم یبدء فیه باسم الله فهو ابتر»[3] هر کار مهمی که با نام خدا آغاز نشود بی نتیجه است. و همچنین بر خدا توکل کنید تا از آرامش روحی و روانی بهره‌مند شوید. حضرت امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: «بهترین تکیه گاه، توکل است»[4].
6- مثبت اندیشی: از خودتان تصوری مثبت داشته باشید[5]. ای کار سبب بالا رفتن روحیه و شادابی شما خواهد شد.
7- با توجه به نوع امتحان، تمهیدات زیر را به کار ببرید:

الف: امتحان تستی:

ویژگی­ ها:
1- پرسش های بیشتر و زمان کمتر.
2- برابر بودن نمره در همه پرسش‌ها.
3- داشتن نمره منفی(غالباً).
4- درصد خطای بالا در پاسخ دادن.
5- تأکید بر جزئیات.
6- انعطاف ناپذیری(با پاسخ به بخشی از سؤال، نمی‌توان قسمتی از نمره را کسب کرد).
توصیه ها:
1- دقت کافی در پرسش ها.
2- قبل از دیدن گزینه های جواب، خودتان پاسخ را در ذهن آماده کنید.
3- به جزئیات دقت کنید.
4- ابتدا به پرسش‌هایی که ساده تر است پاسخ دهید. پرسش‌های سخت را برای مرور مجدد رها کنید.
5- اگر در پاسخ به سؤالی شک داشتید، کنار آن علامت بزنید و اگر در انتها وقت اضافه داشتید، درباره آن بیشتر فکر کنید.

ب: امتحان تشریحی:

1- خوش‌خط، خوانا و تمیز بنویسید. این کار سبب لذت خودتان از نوشتن و دید مثبت مصحح به برگه شما می شود.
2- به پرسش‌ها به طور کامل پاسخ دهید. گاهی نوشتن چند واژه سبب می شود شما نمره کامل را کسب کنید. توجه داشته باشید که تصحیح کننده به آنچه که در برگه نوشته شده نمره می دهد نه آنچه که در ذهن شما موجود است!.
3- به دستورالعمل‌هایی که در مورد امتحان گفته می شود دقت نمایید.
4-  پرسش‌هایی را که پاسخ آن را می دانید، جواب دهید و پرسش‌های سخت را برای مرور بعدی باقی بگذارید.
5- در مرور مجدد باید به همه پرسش‌ها پاسخ دهید.
6- در انتها، برگه را کنترل کنید و مطمئن شوید که به پرسش‌ها، پاسخ مورد را داده اید.

مرحله سوم: پس از امتحان

بعد از امتحان نتیجه آن را بپذیرید و با بررسی نقاط ضعف و قوت خود، راه را برای موفقیت های بعدی هموار نمایید. حتماً نقاط ضعف خود را یادداشت و آن را در امتحانات بعدی برطرف نمایید.
پس از امتحان، به فعالیتی که برایتان لذت بخش است، بپردازید. مراقب باشید تا اگر امتحانی دیگر در پیش رو دارید، به برنامه ریزی ای که در مورد آن کرده اید، آسیبی وارد نشود.

جمع‌بندی

بشر همواره برای ارزیابی توانایی ها به امتحان و آزمایش نیازمند بوده است. برای کسب نتیجه خوب و موفقیت در امتحان، نمی‌توان فقط به ایام محدود شب‌های امتحان بسنده نمود و باید برای این امر برنامه ریزی مناسبی را در نظر گرفت تا از بروز اضطراب در ایام امتحانات پیشگیری لازم صورت پذیرد.