جگر سرشار از نوعی ویتامین A به نام رتینول است. مقدار زیاد این ویتامین در بدن زن باردار میتواند باعث ایجاد نقصهای مادرزادی در جنین شود.
غذاها و نوشیدنیها ممنوع
بعضی از غذاها و نوشیدنیهایی که در دوران بارداری مصرف آنها باید قطع شود شامل موارد زیر است:
غذاهای خام و نیمهپخته:
احتمال آلوده بودن غذاهای خام و نیمهپخته با باکتریهایی مثل سالمونلا، لیستریا و انگل توکسوپلاسما زیاد است. گوشت خام یا نیمهپخته، ماهی خام، تخممرغ نیمپز یا عسلی و گوشتهای دودی، سوسیس و کالباس خام از جمله غذاهایی است که ممکن است در زنان باردار ایجاد بیماری کند یا روند بارداری را با اختلال مواجه کند. از جمله تأثیر این عوامل بر جنین میتوان سقط جنین، آسیب دیدن رشد مغز و سایر اندامهای داخلی بدن را نام برد. همچنین این باکتریها ممکن است باعث بروز اسهال، دهیدراته شدن و تب در مادر شود. بهتر است به منظور دوری از این عوامل بیماریزا، تمامی انواع گوشت را به خوبی بپزید و از مصرف تخممرغ خام پرهیز کنید.
لبنیات غیرپاستوریزه:
این نوع لبنیات میتواند ناقل تب مالت و باکتری لیستریا باشد که هر دو ممکن است روند سلامت بارداری را به خطر اندازند. تب مالت بیماری خطرناکی است که باعث سردرد، ضعف و کاهش وزن میشود و لیستریا باعث بیماری لیستریوسیس است که این بیماری در نهایت ممکن است باعث سقط جنین یا مننژیت در کودک شود. توجه داشته باشید که حتماً از لبنیات پاستوریزه استفاده کنید و در دوران بارداری به مواد لبنی غیرپاستوریزه اعتماد نکنید.
جگر:
جگر سرشار از نوعی ویتامین A به نام رتینول است. مقدار زیاد این ویتامین در بدن زن باردار میتواند باعث ایجاد نقصهای مادرزادی در جنین شود. دلیل دیگری برای ممنوعیت خوردن جگر در بارداری، احتمال آلودگی آن و ایجاد مسمومیت غذایی در زنان باردار است، زیرا مسمومیت غذایی با جگر میتواند باعث زایمان زودرس شود. به همین دلیل پزشکان مصرف جگر و فرآوردههای آن را در طول بارداری توصیه نمیکنند.
میوه و سبزی نشستهنشده:
باکتری توکسوپلاسما در مدفوع برخی حیوانات و در خاک وجود دارد. وقتی سبزیجات به درستی شسته نشود، احتمال دارد که بیماری توکسوپلاسموز را منتقل کند. همانطور که اشاره شد، این بیماری احتمال سقط جنین را افزایش میدهد. میوهها هم ممکن است به سموم دفع آفت آغشته باشد. بهتر است قبل از مصرف، میوهها و سبزیجات را خوب ضدعفونی کنید. همچنین سبزیجات بخارپز جایگزین خوبی برای سبزیجات خام است.
آبمیوههای غیرپاستوریزه:
از مصرف آبمیوههایی که کنار خیابان فروخته میشود، خودداری کنید. این آبمیوهها ممکن است از میوههایی تهیه شده باشد که به درستی شسته نشدهاند و حاوی باکتریهایی مثل توکسوپلاسما و لیستریا باشد. اگر خودتان قصد تهیۀ آبمیوه را در خانه دارید، اول تمام میوهها را خوب بشویید. شاید به نظرتان شستن پرتقال ضروری نباشد اما توجه کنید که وقتی پرتقال را نصف میکنید ممکن است این باکتریها به داخل آن منتقل شود.
الکل:
مصرف الکل در بارداری ممنوع است. خوردن هر مقدار الکل، تأثیرهای مضری در جنین دارد که از جمله آن میتوان به ناهنجاریهای مادرزادی، اختلالات رشد جنین و کاهش مهارتهای عقلانی و هوشی او اشاره کرد.
مواد غذایی محدود یا کنترلشده
مصرف کنترلشدۀ برخی غذاها و نوشیدنیها در دوران بارداری ممکن است خطری نداشته باشد و به طور کلی اگر میزان آن را افزایش ندهید، میتوانید روند بارداری سالمی را طی کنید. به عنوان نمونه میتوان به غذاها و نوشیدنیها زیر اشاره کرد:
ماهیهای حاوی جیوه:
اگرچه ماهیهای دارای جیوۀ بالا در ایران خیلی متداول و مرسوم نیست، اما مادر باردار هنگام مصرف ماهی باید دقت کند که در رژیم غذایی خود از ماهیهایی با جیوۀ کم یا بدون جیوه استفاده کند. ماهی تن و کوسه و ماهیهای بزرگجثه و ماهیهای آبهای گرم ممکن است حاوی مقادیر بالای جیوه باشد. وجود جیوه در بدن مادر باردار باعث میشود که روند طبیعی رشد مغز و سیستم عصبی به درستی طی نشود. احتمال وجود ترکیبهای جیوه در ماهیهای کوچک، رودخانهای یا پرورشی کمتر از سایر ماهیها است. از آنجا که وجود ماهی در رژیم غذایی مادر باردار لازم است، میتوانید انواع ماهیهای پرورشی و ماهیهای کوچک رودخانهای مثل قزلآلا، سالمون و ماهی سفید را در این دوره مصرف کنید.
چای، قهوه و نوشابه:
این مواد دارای کافئین و تئین هستند که مصرف مقدار کم آنها در بارداری مشکلی ایجاد نمیکند، ولی مصرف مقدار زیاد مواد حاوی کافئین مثل نوشیدن بیش از یک فنجان قهوه در روز ممکن است باعث بروز مشکلاتی مانند کموزنی نوزاد شود.
شکلات:
شکلات هم علاوه بر کافئین، حاوی مقداری تئوبرومید است که اثرهایی شبیه کافئین دارد. همچنین شکلات دارای مقدار زیادی شکر است که ممکن است باعث افزایش وزن بیش از حد مادر شود. بنابراین بهتر است که مصرف شکلات را در بارداری محدود کنید.
دمنوشها بدون مشورت پزشک:
ممکن است در دوران بارداری برخی از نزدیکان شما بر حسب تجربههای خود، مواد غذایی خاصی را به شما توصیه کنند. یکی از این موارد دمنوشها هستند. توجه داشته باشید استفادۀ مرتب از دمنوشها میتواند تأثیر دارویی داشته باشد و اثرهای بدی در بارداری بگذارد. بهترین راه این است که بدون مشورت با پزشک از نوشیدن هر دمنوشی خودداری کنید.
فست فودها و غذاهای فرآوریشده:
فستفودها معمولاً کالری بسیار بالایی دارند و مواد مغذی کافی را دارا نیستند و باعث چاقی زنان باردار میشوند. غذاهای فرآوریشده هم ممکن است دارای ترنسهای چرب باشد که از مادر به جنین منتقل میشود. علاوه بر این، فستفودها و غذاهای فرآوریشده ممکن است حاوی ادویههایی باشد که سلامت بارداری را تهدید میکند. همچنین میزان بالای آویشن موجود در انواع ساندویچ و پیتزاها میتواند برای مادران باردار خطرساز باشد. بنابراین بهتر است مصرف این غذاها را در دوران بارداری حذف یا بسیار محدود کنید.
منبع: سایت مادرشو
منبع: سایت مادرشو